Month: September 2022

Categories
мэдээ нийгэм онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Б.Лонжид: “Бэлтэс мөрөн”-тэй хийсэн гэрээний хүрээнд өсгөсөн мөнгөө хохирол барагдуулахад өгч чадахгүй DNN.mn

Хөвсгөл аймагт “Бэлтэс мөрөн” ХХК-ийн удирдах албан тушаалтнууд 50 хувь өсгөж өгнө гэх байдлаар иргэдийн мөнгийг татан төвлөрүүлж байсныг Мөрдөн байцаах албанаас шалгалт оруулж 2021 оны дөрөвдүгээр сард үйл ажиллагааг нь зогсоосон. Улмаар шалгалтын ажиллагаа явуулж удирдлагуудыг нь цагдан хориод байгаа юм. Хөвсгөл аймгийн хэмжээнд 15000 орчим иргэн тус компанид мөнгөө тушаасан бөгөөд 2000 гаруй иргэн мөнгөө авч чадахгүйд хүрч хохироод байгаа. Хохирогчдын зүгээс 200 орчим тэрбум төгрөг оруулаад гаргаж чадахгүй байгаагаа онцолж байна. Мөрдөн байцаах албанаас явуулсан шалгалтын явцад мөнгө оруулж өсгөж авсан иргэдийг эл хэрэгт иргэний хариуцагчаар татаж 11 тэрбум төгрөгийг буцааж авах талаар Мөрдөн байцаах албаны ахлах мөрдөн байцаагч, цагдаагийн хошууч Л.Төгс-Ухаан онцолсон. Өөрөөр хэлбэл “Бэлтэс мөрөн” ХХК-нд мөнгө оруулаад өсгөж авсан иргэдээс буцааж авах үйл ажиллагааг эхлүүлээд байгаа гэнэ.

“Бэлтэс мөрөн”-д мөнгөө оруулаад өсгөж авсан Мөрөн хотын иргэн Б.Лонжидтой ярилцлаа.

-“Бэлтэс мөрөн”-гийн удирдлагуудад холбогдох залилангийн хэрэгт шалгалтын ажиллагаа явуулаад үндсэндээ дуусч байх шиг. Энэ үеэр тус компанид мөнгө оруулаад өсгөж авсан иргэдийг хариуцагчаар татаж байцаалт авч байгаа талаар Мөрдөн байцаах албанаас мэдээлж байна. Энэ талаар таны байр суурийг сонсъё.

-Тус компанийн удирдлагууд болох Г.Нямдэлгэр болоод түүний хамсаатнуудыг цагдан хорьсон байна лээ. Мөрөнд хууль бус үйл ажиллагаа явуулж байсан нь Мөрдөн байцаах албанаас оруулсан шалгалтын явцад тогтоогдсон. Тэд Санхүүгийн зохицуулах хорооноос албан ёсны зөвшөөрөл авалгүй үйл ажиллагаа явуулж байсан юм билээ. Энд нэг сонирхолтой зүйл байгаа нь Хөвсгөл аймгийн цагдаагийн газраас хоёр ч удаагийн шалгалт оруулаад цэвэр гэж дүгнэсэн байдаг. Шалгалтын багт орж ажилласан улсын хамаарал бүхий хүмүүс, ар гэрийнхэн нь мөнгө оруулаад хэд дахин өсгөөд авчихсан байгаа юм. Сүүлд орсон хүмүүс л алдаж байх шиг байна.

-Таны тухайд хэзээ хэдэн төгрөг оруулсан бэ. Хэдэн хувь өсгөж авсан бэ?

-Би өнгөрсөн оны нэгдүгээр сард 10 сая төгрөг оруулаад 15 сая төгрөг болгож авсан. 10 сая төгрөг миний гар дээр эргэлдэж байдаг мөнгө биш. Ийм учраас дүүтэйгээ нийлж хашаа байшинг нь барьцаалаад, хажуугаар нь тэтгэврийн зээл авч мөнгө хийсэн. Ингээд л байгуулсан гэрээнийхээ дагуу мөнгөө өсгөөд авсан. Би бусдын мөнгийг луйвардаж, залилж аваагүй. Гэтэл энэ үйлдэлдээ хариуцлага хүлээх дээрээ тулж байх шиг байна. Ямар эрх зүйн үндэслэлээр намайг хариуцагчаар татаж байгаа юм бол. Үүнийг огт ойлгохгүй байгаа. Хувийн зүгээс авсан мөнгөө буцааж авч чадахгүй. Үүний төлөө арай ч шоронд хийчихгүй байлгүй дээ.

-“Бэлтэс мөрөн”-гөөс авсан мөнгөө та зарцуулчихсан уу?

-Хүүдээ байрны урьдчилгаа хийхэд нь нэмэрлэсэн. Одоо надад өгье ч гэсэн мөнгө байхгүй. “Бэлтэс мөрөн”-гийн тухайд эхлээд өндөр настнууд болон хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн группийн мөнгөн дээр тоглолт хийсэн. Тэднийг уриалж сүлжээндээ татаж оруулсан. Одоо тэгээд тэр улсаа хөлдөө чирч байгаа хэрэг үү. Хөвсгөлийн ард түмнийг өөд нь татна гээд л засаг дарга байсан хүн нь л олны нүдэнд мөнгө тушааж иргэдийг уриалан дуудаж байлаа. Тэр хүмүүсээ эхлээд хариуцлагад татах хэрэгтэй. Шалгалтын багийг ахалсан Гантулга гэж цагдаагийн байцаагчийн эхнэр нь хүртэл мөнгө оруулаад өсгөөд л авсан. Тэр бүхэнд эхлээд хариуцлага тооцох хэрэгтэй. Энэ хүмүүсийн хууль бус үйл ажиллагааг зогсоох эрх нь н.Гантулга болоод засаг даргын зөвлөх н.Базар нарт байсан шүү дээ. Гэтэл тэд уснаас хуурай гараад жирийн иргэд биднийг шүүх цагдаагаар дарамталж мөнгө авна гэж дайрч болохгүй. Бид бусдын мөнгийг хулгайлж, булааж аваагүй. Байгуулсан гэрээний хүрээнд л мөнгө хийгээд өсгөөд авсан. Тэрнээс хойш бол би энэ сүлжээ рүү огт ойртоогүй. Эрсдэлтэй гэж үзсэн болохоор л тэр.

-Хохирогчдын зүгээс мөнгөө өсгөж авсан хүмүүс буцааж өгөх ёстой. Төвлөрсөн хөрөнгөөр нь хохирол барагдуулах гарц байна гэх байр суурийг илэрхийлж байна лээ. Энэ тухайд?

-Үүнийг би огт ойлгохгүй байгаа. Ингэж үзэх ямар үндэслэл байна вэ, тэдэнд. Мөнгөө тушаасан хүмүүсийг хэн ч албадаагүй. Өөрсдийнхөө шуналд хөтлөгдөөд л хэдэн арван саяар нь тушаасан шүү дээ. Сайтар судлах, татгалзах сонголт тэдэнд байсан. Эрсдэлээ үүрээд л мөнгөө тушаасан гэж ойлгож байгаа. Зүгээр сууж байгаад л мөнгө авах сонирхолтой хүмүүс сүүлд нь цагдаа, хуулийнхнаар далайлгаж над мэтийн хүмүүсээс мөнгө гаргаж хохирлоо төлүүлнэ гээд зогсож байгаа нь дэндүү ичмээр хэрэг. Ямар ч хууль эрх зүйн үндэслэлгүйгээр шүү. Би хувийн зүгээс таван төгрөг ч өгч чадахгүй. Өгөх алба ч байхгүй. Хэрэв шалгаад хорих дээрээ тулбал тэмцэж, хөлөө хүрэх газар хүртэл явна. Монголын төр бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй хэдхэн хүний хатгаасаар ийм арга ядсан үйл ажиллагаа явуулахгүй гэж найдаж байна. Залилангийн гэмт хэрэг хийсэн этгээдүүдийг нь илрүүлж, цагдан хориод байгаа шүү дээ. Тэдний үл хөдлөх хөөрөнгүүдийг ч битүүмжлээд байгаа. Тэндээс нь л оруулсан мөнгөө гаргаж авна биз дээ. Гэрээ байгуулж мөнгөө өсгөөд авсан бидэнд энэ асуудал ямар хамаа байна вэ. Тийм боломж ч байхгүй. Би л гэхэд өсгөсөн мөнгөө хүүхдийнхээ байрныхаа урьдчилгаанд өгсөн. Байгуулсан гэрээний хүрээнд мөнгөө өсгөж авсны төлөө миний хүүхдийн байрыг хурааж авч бэлэнчлэх сэтгэлгээтэй хэдхэн хүмүүсийн хохирол барагдуулахад зарцуулах юм уу. Тийм асуудал байж хэрхэвч таарахгүй.

-10 сая төгрөг бага мөнгө биш. Танд ер нь үүнийг хэн санал болгосон юм бэ?

-Хэсэг хугацаанд Мөрөнчүүд бүгдээрээ хошуурсан шүү дээ. “Бэлтэс мөрөн”-гийн Г.Нямдэлгэр нар Хөвсгөлд хаан шиг л байсан. Тухайн үед би өөрийн хэмжээнд судлаад л эрсдэлээ үүрээд мөнгөө хийсэн. Сарын дараа л оруулсан мөнгөө 50 хувь өсгөөд авсан. Үүнд хууль зөрчсөн ямар үйлдэл байгаа юм бэ. Хэрэв хариуцлагад татвал тэтгэврийн насны болон группт байдаг хүмүүс л асуудалд орох байх.

Categories
мэдээ цаг-үе эдийн-засаг

ҮСХ: Төгрөгийн хадгаламж 16.3 хувиар багассан DNN.mn

Нийт мөнгөний нийлүүлэлт 27.5 их наяд төгрөгт хүрч, нэмэгджээ

Төгрөгийн хадгаламж энэ оны 8 дугаар сарын эцэст 12.8 их наяд төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 470.7 (3.5 хувь) тэрбум, өмнөх оны мөн үеийнхээс 2.5 (16.3 хувь) их наяд төгрөгөөр багасжээ.

Төгрөгийн хадгаламжийн 89.5 хувь (11.5 их наяд төгрөг) нь иргэдийн, 10.5 хувь (1.3 их наяд төгрөг) нь аж ахуйн нэгж, байгууллагын хадгаламж байгааг Үндэсний статистикийн хороо мэдээлэв.

Харин валютын хадгаламж 4.6 их наяд төгрөг болж, өмнөх сарынхаас 43.6 (1 хувь) тэрбум, өмнөх оны мөн үеийнхээс 457.5 (11.1 хувь) тэрбум төгрөгөөр нэмэгджээ.

Categories
гадаад мэдээ

Дэлхийн банк Украинд 11 тэрбум ам.долларын тусламж үзүүлжээ DNN.mn

319 World Bank Stock Photos, Pictures & Royalty-Free Images - iStock

Дэлхийн банк Украинд тусламж болгон 11 тэрбум гаруй доллар гаргасан гэнэ. Энэ талаар Дэлхийн банкны тэргүүн Дэвид Малпасс мэдэгдсэнийг Ройтерс агентлаг мэдээлсэн байна.

“Манай банкны төсөл, сангуудаар дамжуулан Киевт 11 тэрбум орчим доллар олгосон” хэмээн Дэвид Малпасс мэдэгджээ. Түүний өгүүлснээр, Дэлхийн банк Украинд яаралтай тусламж үзүүлэх зорилгоор олон сувгаар дамжуулан 13 тэрбум доллар цуглуулсан гэнэ.

Энд дуулгахад, Оросын түрэмгийлэл эхэлснээс хойш дэлхийн улс орнууд, олон улсын байгууллагууд Украинд төрөл бүрийн тусламж үзүүлсээр байгаа юм. Хамгийн их тусламж үзүүлж байгаа орнуудын нэг нь АНУ бөгөөд энэ улс дахин 1,1 тэрбум долларын нэмэлт тусламж үзүүлэхээр болсон гэсэн мэдээлэл есдүгээр сарын 28-ны өдөр гарч байв. Ээлжит тусламжийн хүрээнд Украинд шуурган галын тийрэлтэт систем, хуягт тээврийн хэрэгсэл, радар зэрэг зэвсэг олгох юм байна.

Categories
мэдээ нийгэм онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

Хэнхэг тусах хэмээх идэхийн төлөө амьдрагсад DNN.mn

ӨДРИЙН СОНИНЫ НАЙМАН ЖИЛИЙН ӨМНӨХ АРХИВААС /2014.10.07/ “ХЭНХЭГ ТУСАХ ХЭМЭЭХ ИДЭХИЙН ТӨЛӨӨ АМЬДРАГСАД” НИЙТЛЭЛИЙГ ХҮРГЭЖ БАЙНА.

Улсаа бар болтол хөг­жүүлсэн ард түмнүүд өөртөө нэгэн сорви үлдээжээ. Тэр сорви ул мөрөө арилгах гэж төдийлөн хичээдэггүй агаад ерөнхийдөө зөнд нь хаясан мэт санагддаг. Япон, Солонгос, Хятад, Орос үндэстнүүд маш их өлсөж амьдардаг байсан юм шиг байгаа юм. Тэгээд увуу цувуугаар өлсгөлөнгийн проблемээсээ нэн тэргүүнд салж, улс орон нь хөгжин дэвшиж, гэдэс цадсан ч сэтгэл нь цадаагүй хэвээрээ бяцхан дутагдалтай. Ялангуяа манай дорнынхон өөр зуураа “Будаагаа идэж амжсан уу?, будаа олж идэж чадав уу?” ч билүү тийм сул үгнүүд байнга ярьцгаадаг нь бидэнд их анзаарагддаг. Турж үхсэн амьтны сүнс л гэж ийм байдаг байх гэмээр.

Том том дайны хөлд хамгийн их нэрвэгдэж байсан Оросын ард түмний хувьд арга ч үгүй юм даа. Идэж уух юм, түлээ түлшээ мөн ч сайн базаана даа. Харин шавар оромжинд шахалдсан суурин тариачдын зүдүү уламжлалыг бодвол нүүдэлчид идэж уухын төлөө төдий л ач холбогдол өгч байсангүй. Хожим дэлхийн II дайны дараагаас монголчуудын амьдралын чиг хандлага өөрчлөгдөж өвөлд зориулсан идэж уухын их аянд хамрагдацгаасан. Нүүдэлчид өрнө дорно аль алиныг нь дуурайж суурин амьдралд шилжицгээсэн боловч баялаг хурааж хөрөнгөждөг нийгэмтэй учраагүй харамсалтай явдал өнө удаан үргэлжилсэн билээ. Тэгсэн мөртлөө гэм халгүй хүнс тэжээлийн асуудал дээр зориудын хомсдол нүүрлэж түүнийг нь ч олигтой шийдэж чадалгүй олон он жилийг өнгөрөөжээ. Яваандаа нийт ард түмэн зөвхөн идэхийн төлөө амьдарсаар байгаад таардаг боллоо. Одоо ч олон хүний сэтгэхүйд “Мөр бүтэн гэдэс цатгалан” бол болоо гэх хандлага байсаар л байна. Саяхан болтол ихэд өлсөж явсан хангуг хүмүүс тэр бяцхан хонхроосоо бялууртлаа хүнсээр хангах асуудлыг дор нь шийдээд цаашид нийт ард түмэн нь зөвхөн идэхийн төлөө биш хөгжлийн дараагийн алхамдаа орцгоосон. Эртээ урьдын мартагдаад буй хаа нэг их бага хэмжээгээр өвлөгдөн үлдсэн хамтдаа хооллох, идэж уух сэдэл нь өнөөдөр хөгжлөө дагаад эрүүл мэнд эмчилгээний чиг зорилготой, үгүй ядаж тансаг зоог сонирхох гэж л ресторанд очдог болжээ. Тэгвэл угийн ходоод хоосон зовлонгоосоо эрт ангижирсан өрнийнхөн, барууныхан хэзээний баян хоосонгүй өлөв долов хийхээ больж алив зочинтойгоо “цай ч үгүй царай ч үгүй” харьцаад сурчихсан нь олон юман дээр анзаарагддаг. Аяга кофе өмнөө барьчихаад өчнөөн жил уулзаагүй нөхөртэйгээ юм яриад суугаад байдаг кинонууд бишгүй үзсэн. Манайхан болохоор “Алив хоол цай, хонь гарга, ид уу, амьтан муу хэлнэ…” гээд эхэлдэг. Нийгэм улс төрийн бухимдал уур хилэнг намжаахын тулд төр засаг ард түмнээ тайтгаруулахын тулд байсгээд л баяр ой тэмдэглэж, гурил будаа, шөлний хонь бэлэглэцгээдэг. Монгол ёс заншилд хүүхэд хооллох, насанд хүрэгсдэд зориулан хүлээн авалт зохиохоор нийтээр ихэд баярладаг ба том буянд тооцогддог. Хожим хариуд нь ходоодоороо сонгуулийн санал хураалтанд оролцож ямааны хорхог үнэгүй идүүлсэн хүний төлөө саналаа өгцгөөх нь энүүхэнд аж.

1990-ээд оны зах зээлийн ороо бусгаа үе үнэндээ хэсэгхэн хугацаанд үргэлжилсэн юм. Жил гарангийн турш улсын дэлгүүрт давснаас өөр хүнсний бараа үзэгдэхээ болиход олон хүн сэтгэл санаагаар унаж, уур хилэн нь бадарцгаасан. Харин түүнээс ч ноцтой сургууль соёл, үйлдвэр үйлчилгээний байгууллагууд дампууран хаалгаа барихад ашгүй ажил хий гэж зовоохоо болилоо гээд баярлалдсан гээч. Өнөө цагийн эрх баригчид, улс төрчид сайн нэр зүүх аргаа амархан олцгоосон. Тэр нь ердөө л хэн илүү их ууж идэх асуудал дээр санаа тавьсан, бодлого боловсруулсан нь хожиж байна. “Буян”-гийн Жагаа “Бүсээ чангалаад ажил хий” гэж хэлээд сонгуульд нарим ялагдаж байхад Гүндалай анх бие дааж нэр дэвшиж байх үедээ нэг сарын турш тогоо дүүрэн хоол чанаж орж ирсэн болгонд үнэгүй аяглаж өгсөөр байгаад ардчилсан хүчнээс ганцаараа ялчихаж билээ.

Хөдөлмөрчид цалин мөнгөө шаардан ажил хаях, жагсаал цуглаан зохиоход төдийлөн цочрохгүй. Харин хоолноос татгалзаж өлсгөлөн зарлалаа гэвэл сандралдаад явчихна. Улс орны стратеги, аюулгүй байдал, хөгжлийн олон тулгамдсан асуудлуудыг бүхэлд нь тоймлоод ажиглаад байхад нэн тэргүүнд мах, сүү, гурил будаа, чихэр жимсэнд хамаг анхаарлаа хандуулцгаадаг. Тэгэхээс ч өөр аргагүй. Хүмүүсийг жаахан өлсөөгөөд ажил хийлгэж, сургалт боловсролд дайчлах юм бол хоолтой газар бараадаад гэр орноо, эх орноо ч хаяж мэднэ шүү.

Орон сууц, засмал зам, эрүүл мэнд, боловсрол, хууль эрх зүйг дараагийн ээлжинд орхиод давын өмнө мал аж ахуй, газар тариаланг бүх л улс төрийн хүчнүүд хөхиүлэн дэмжиж өндөр оноо авцгаалаа. Залгуулаад сургуулийн хүүхдүүдэд үдийн цай үнэгүй өгч баярлуулав. Эрээнээс төрөл бүрийн эрүүл эсэх нь чухал биш хүнснүүдийг зөөн цутган цатгаж өгсөн чинь дэлгүүрүүд идэх юмаар дүүрч бялхаад, шил шилээ дарсан гуанз цайны газрууд нээгдэн тоогоо алдав.

Африкийн хэд хэдэн оронд дандаа л тохиолддог тэр өлсгөлөн гээч юм манай эх орон хийгээд бидний эргэн тойронд сэтгэл зовоохоор хурц асуудал биш баймаар л харагддаг. Өнөөдөр яаж турахав, жингээ барьчих арга юу байна гэсэн шинэ проблем нийгмийн бүх л давхаргынханд хамаатай болчихлоо. Одоо идэж ууж ханасан бол цаашдаа хамаг олсон ашиг орлогоо хоолонд зарцуулдгаа багасмаар байгаа юм. Монгол үндэстэн намхан нуруутай, навтгар хамартай атлаа маш их таргалсан, гүзээ ихтэй болцгоожээ. Хот хөдөөгүй тааралдах таних танихгүй хүн бүр эр эмгүй лухайн бүдүүрснийг хэн ч хараад нөгөө ядуурал чинь тэгээд хаана байгаа юм гэж асуух дээрээ тулаад байна. Цайллага баяр ёслолгүй өдөр гэж байхаа больж ширээ дүүрэн салат, бууз, айраг, архи пивоор өдөржин нэгнийгээ шахаж бордон тэрнийгээ жаргаж байна гэж тун айхтар эндүүрцгээх юм даа. Энүүхэн зуур хотоос гараад Тэрэлж орчим ороод салхинд гараад ирэхийн хооронд түрүүвчинд байгаа мөнгөнийхөө ихэнхийг замдаа хүнсний дэлгүүрээс идэх юм хиам аваад дуусгачихаж байгаа юм. Тэгээд зорьж очсон газар дээрээ ирэнгүүтээ хоолоо бэлдээд, хоолоо идэх гэсээр байтал өдөр өнгөрч буцах болчихож. За тэр архи дарсыг бол энэ удаа ярилгүй өнжөөд байгаа ш дээ. Ингэхэд бид яах гэж юуны төлөө амьдарч байгаагаа ойлгохоо байх нь.

Монгол Улсыг хөгжүүлэх нэн тулгамдсан ажил төрөл гэж юу байна гэвэл төр засаг, олон нийт бүх нийтээрээ Өмнөговь явцгааж Оюутолгой, Таван толгой дээрээ очицгоон, төмөр болон засмал замаа бушуухан барих, эрчим хүч газрын тосоо үйлдвэрлэх, зэс, төмрөөс баяжуулсан боловсруулсан бүтээгдэхүүн гаргах, эдгээртэй хамаатай төрөл бүрийн дадлага туршлага, сургалтууд л ид өрнөж баймаар юм. Мах, гурил, төмс гурваа бэлдэж байгаа нь энэ гээд улс орон даяар аль өнгөрсөн хоёр гуравдугаар сараас эхлэн дуулиан татуулан одоо төдөн хувьтай, цавуулаг нь, цаг агаар нь, ингэчихлээ гээд бусдад огт хамаагүй дэмий юм ярьцгаагаад хөдөөгүүр тэнээд ажил хийдэг албан тушаалтан олдохоо байлаа. Цаад эцсийн зорилго нь жижигхээн ашиг сонирхол, шалихгүй улс төр л яваа. Ургацын далай, мал өвөлжилт хэмээн шоудацгааж буй нь Хотол олныг доромжилж идэхийн төлөө амьдарч байгаа мэт харагдуулж байна. Орчин цагийн хүний идэж уудаг хүнс тэжээлээ улс орнууд тоотой хэдхэн фермер компанидаа даатгаад орхичихсон харагддаг. Бусад уламжлалт мал аж ахуй, газар тариалан, ан агнуур, шувуу галууны тухайд бол тухайн үндэстний хобби, урлаг жуулчлалын чиглэлээр хөгжүүлдэг болохоос бидэн шиг амь амьдрал нь ч биш юм билээ.

Categories
мэдээ цаг-үе

Цэцэрлэгийн цахим бүртгэлийн II шатанд 11078 хүүхэд хамрагджээ DNN.mn

Танилц: Цэцэрлэгт бүртгүүлэх хүсэлт илгээх заавар | Zaag.MN

Боловсролын ерөнхий газрын дарга Т.Ням-Очир өнөөдөр цэцэрлэгийн I шатны цахим бүртгэлийн үр дүн, II шатны цахим бүртгэлийн явцын талаар мэдээлэл хийлээ. Өнөөдрийн байдлаар нийслэлд 113654 хүүхэд цэцэрлэгт хамрагдаж байна. Цэцэрлэгийн элсэлтийн II шатны цахим бүртгэл энэ сарын 10-26-ны өдрүүдэд зохион байгуулагдаж, 11078 хүүхдийг цэцэрлэгт хамруулах хүсэлт ирүүлжээ. Одоогийн байдлаар хүсэлт явуулсны дараа цэцэрлэгт элссэн 2263 хүүхэд бий.

Цэцэрлэгийн хүртээмжийг сайжруулах ажлын хүрээнд өргөө гэр цэцэрлэг, түрээсийн байр, шинэ обьект худалдан авах, байгууллагын цэцэрлэг зэрэг олон хэлбэрээр цэцэрлэгийн тоог нэмэгдүүлэн ажиллаж байгаа. Тодруулбал:

  • Эхний өргөө гэр цэцэрлэг Сонгинохайрхан дүүрэгт байгуулагдсан
  • Түрээсийн байранд үйл ажиллагаагаа эхэлсэн 71 /7055 ор/ салбар байна.
  • Бие даасан нэг обьект /240 ор/ худалдан авч, гурван обьект худалдан авахаар ажиллаж байна.
  • Орон сууцны нэг давхрын долоон талбайг /765 ор/ худалдан авч, дөрвөн салбарыг /325 ор/ худалдан авах ажил үргэлжилж байна.
  • Цэцэрлэгийн цахим бүртгэлийн III шат ирэх аравдугаар сарын 10-24-ний өдрүүдэд үргэлжилнэ.
Categories
гадаад мэдээ

АНУ иргэдээ нэн даруй Оросоос явахыг уриалжээ DNN.mn

Т.Мөнхгал: АНУ 33 мянган ажилчныг зөвхөн Монголоос авахгүй

Москва хот дахь АНУ-ын Элчин сайдын яам Америкийн иргэдийг Оросоос нэн даруй явахыг уриалжээ. Энэ талаар АНУ-ын Элчин сайдын яамнаас авсан мэдээлэлтэйгээр ВВС агентлаг дамжуулсан байна.

“АНУ-ын иргэд Орос руу явахгүй байх нь зүйтэй. Орост амьдарч байгаа эсвэл аялж байгаа хүмүүс зорчих боломж байгаа дээр нь Оросыг нэн даруй орхих хэрэгтэй” хэмээн Элчин сайдын яамны мэдэгдэлд өгүүлсэн байна.

Өмнө нь, Оросын түрэмгийлэл эхлэхээс яг нэг сарын өмнө буюу нэгдүгээр сарын 24-ний өдөр АНУ мөн л иргэддээ хандан Оросын цэргийн түрэмгийлэл гарч болзошгүй тул Украин руу явахгүй байхыг зөвлөж, дипломатуудынхаа гэр бүлийг Украинаас нэн даруй явахыг зөвлөж байв.

Есдүгээр сарын 21-ний өдөр Оросын Засгийн газар дайчилгаа эхлүүлснийг АНУ-ын ЭСЯ сануулаад, давхар иргэншилтэй этгээдүүдийн АНУ-ын иргэншлийг ОХУ хүлээн зөвшөөрөхгүй, тэднийг Оросоос явахад саад болж болзошгүй, түүгээр ч зогсохгүй давхар иргэншилтэй хүмүүсийг цэргийн албанд татаж болзошгүй хэмээн анхааруулжээ.

“Та бүхэн Оросоос явах хүсэлтэй бол аль болох ойрын хугацаанд өөрсдөө арга хэмжээ аваарай. АНУ-ын Элчин сайдын яам АНУ-ын иргэдэд тусламж үзүүлэх тал дээр ихээхэн хүндрэлтэй нүүр тулж байгаа” хэмээн дипломат төлөөлөгчийн газар онцослон байна

Categories
мэдээ нийгэм улс-төр

Төрийн хяналт шалгалтын хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг дагалдах хуулийн төслийг өргөн барилаа DNN.mn

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Шүүхийн тухай хуулийн асуудлаар Үндсэн хуулийн цэцэд хандах нь зөв үү? - Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Тамгын Газар

Төрийн хяналт шалгалтын хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийг дагалдах 80 гаруй хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн төсөл болон гүйцэтгэх засаглалд дотоод хяналт шалгалт, үнэлгээ хийх нэгжийг шинээр байгуулах хуулийн төслийг өргөн мэдүүлсэн байна. Тус хууль нь бизнес эрхлэгч, аж ахуйн нэгжүүдэд ирэх төрийн дарамт шахалтыг багасгах зорилготой аж.

Тус нэмэлт өөрчлөлт батлагдснаар төр хувь хүн, хуулийн этгээдэд үзүүлж буй аливаа үйлчилгээ, түүнд тавих хяналт шалгалтын чанар дээшилж, төрийн байгууллагын хариуцлага сайжирна гэдгийг ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан цахим хуудсаараа дамжуулан мэдээлжээ.

Categories
арын-нүүр булангууд мэдээ

СОНИНЫ АРЫН НҮҮР: Эмээтэй дрифт DNN.mn

Налгар намрын өдрүүд үргэлжилсээр. Намрын өнгө, гоо үзэсгэлэн юутай онцгой сайхан. Навчис шаргалтан хийсч, хангайн уулсад хурын солонго асгарчихав уу гэлтэй үзэмж төгөлдөр харагдана. Ил тайвшрал дундаас өнгөрсөнд үлдсэн дурсамж сэтгэлийн гүнээс оргилон цалгиж, тархинд задрахдаа зарим нь нулимс болон гадагшлах нь бий.

Эмээтэй, дэндүү сайхан эмээтэй байлаа, би. Тээр жилийн өвөл юм уу даа. Эмээ, ээж, аав, эгч нараа машиндаа суулгаад хөдөө байх нагацынх руугаа явлаа. Нагацынд хүрэх зам өвөлдөө гол дээгүүр давхиад оччихдог, их зугаатайсан.

Мөсөн дээр яваа учраас жаахан дүрсгүйтмээр санагдлаа. Ингээд огцом рулиэ дарж, бага зэрэг карданаа таттал машин ёстой сургаагүй хангал адуу шиг суурин дээрээ эргэлдэж бусгалаа. Хойно сууж явсан ээж, эгч нар хашгиралдаж зүрх нь амаараа гарах шахав. Машин зогслоо. Ээж, эгч хоёр “Өвчтэй амьтан бэ, яаж байгаа юм” гээд уурлах аястай араас нударч байна. Аав ч үг дуугарсангүй. Харин хажууд сууж явсан эмээ маань буйлан шүдээ булталзуулан хүүхэд шиг ход ход инээж байх юм. “Хүүе эмээ та зүгээр үү” гэтэл “Зүгээр ээ миний хүү” гэж байна. Би цаашлуулаад “Эмээ гоё байна уу, нахих уу” гэлээ. Эмээ “Күй хүү минь, болохоор бол тэгье” гэж байна шүү. Их л таалагдсан бололтой. Хамгийн сүүлд хэзээ ч ингэж мөсөн дээр тоглосон юм, хөөрхий. Хүүхэд насных нь дурсамж сэргэж, сэтгэлийнх нь гижиг хүрсэн бололтой. Эмээтэй дрифт, эмээтэй хамт аянд мордох хөгжилтэй хийгээд сайхан. Хүн хөгшрөхөөрөө хүүхэд шиг болдог гэдэг нь үнэн аж. Тэр үед хүүхэд шиг инээж байсан хөх торгон дээлтэй эмээ минь дээ…

Намрын сар дундаа орж, хангайн халиун буга хаа нэгтээ урамдсаар. Намар, намрыг аргадан суух налгар сайхан буурлууддаа Олон улсын ахмадын баярын мэндийг өргөн дэвшүүлье.

Categories
мэдээ эдийн-засаг

ОУВС-гаас он гараад ипотекийн зээлийг зогсоохыг зөвлөв DNN.mn

ОУВС-гийн Нийгэм, эдийн засгийн байдалд үнэлэлт өгөх ажлын хэсэг Монголд ажиллаж байна

Олон Улсын Валютын Сангийн Ажлын хэсэг Монгол Улсад ажлын айлчлал хийж, Дүрмийн 4 дүгээр заалтын дагуу хэлэлцүүлгийг хийж дууссан талаараа Лхагва гаригт мэдээлэл өглөө.

Хэдийгээр цар тахлын нөхцөл байдал шувтарч, эдийн засгийн сэргэлт явагдаж, экспортын гарц бага багаар нэмэгдэж байгаа сайн шинж тэмдэг байгаа нь Монгол Улсын нөхцөл байдал амаргүй байна. УИХ, Засгийн газар энэ хэвээр төсвийн үрэлгэн бодлого явуулбал нийт ард иргэд наад захын хэрэгцээгээ илүү өндөр үнээр авах, нөхцөл байдал улам хүндрэхээр байгааг ОУВС-ийн Ажлын хэсгийн ахлагч, хатагтай Ангана Банержи онцгойлон анхааруулсан юм.

Түүний танилцуулсан эдийн засгийн нөхцөл байдлын үнэлгээ болон зөвлөмжийг хүргэе.

  • Импортоор дийлэнх хэрэгцээгээ хангадаг Монгол Улсын хувьд дэлхийн зах зээлд газрын тос, хүнсний үнэ өндөр буюу нийлүүлэлтийн хүчин зүйлээс хамаарч инфляц өндөр байсан бол одоо дотоодын эдийн засгийн идэвхжил нэмэгдсэнтэй холбоотойгоор инфляц буурахгүй байна. Дотоод эрэлт нэмэгдсэн нь инфляцыг өдөөх нэг хүчин зүйл болж байна.
  • Өнгөрсөн хоёр жилд Засгийн газар, УИХ бүх хүнд дэмжлэг үзүүлэхдээ орлогын ялгааг харгалзалгүйгээр хавтгайруулан их хэмжээний дэмжлэг үзүүлсэн. Хэдийгээр цар тахал дуусаж байгаа ч энэ дэмжлэг он дуустал үргэлжлэн олгогдохоор байна. Үүнтэй зэрэгцээд Засгийн газар тэтгэврийн доод хэмжээг нэмсэн. Удахгүй цалин хөлсний доод хэмжээг нэмэх гэж байна. Энэ бүхэн хүмүүст байгаа мөнгөний хэмжээг нэмэгдүүлж байна. Ялангуяа, чинээлэг өрхүүдэд мөнгөний дэмжлэг төдийлөн шаардлагатай бус. Үндсэн хэрэгцээгээ хангалттай хангаж чадаж байгаа хүмүүст нэмэлт дэмжлэг орж ирэхээр тэр нь бусад хэрэгцээндээ буюу гадаад аялал зэргээр зарцуулагдаж байна.
  • Хоёрдугаарт Монгол Улсад тулгарч байгаа, анхаарах шаардлагатай дараагийн том сорилт бол төгрөгийн ханш, гадаад валютын нөөц. Хэдийгээр экспортын орлого нэмэгдэж байгаа ч импортын хэмжээ өсөөд байгаа. Үүний нэг шалтгаан нь цар тахлын үед чинээлэг өрхүүдэд шаардлагагүй санхүүгийн дэмжлэг үзүүлсэн. Уг дэмжлэгээр нэмэлт хэрэгцээнд зарцуулах боломж нээгдсэн.
  • Түүнчлэн бидний олж мэдсэн мэдээлэл бол өнгөрсөн онд Засгийн газрын зөвшөөрөлтэйгөөр Монголын томоохон ТӨК-ууд Хятадын ТӨК-уудтай хөрөнгө оруулалтын гэрээнүүд хийсэн байна. Тэр гэрээгээр экспортод гаргасан борлуулалтын орлогоо тэр компаниудтай ажил гүйцэтгүүлэх гэрээ байгуулсан. Тэгэхээр экспортоос орж ирэх ёстой валютын урсгал нь Монгол Улсад орж ирэхгүйгээр Хятадын гэрээт компанид үлдэж байна гэсэн үг. Гэрээнүүд нь Монгол Улсад хэрэгжүүлэх дэд бүтцийн төслүүд байгаа юм байна. Энэ гэрээнүүдийн талаар мэдээлэл олж авч чадаагүй бөгөөд зарим нь улсын нууцад хамааралтай тул мэдээлэл олох боломжгүй байна. Хамгийн гол нь Монгол Улсаас гарч байгаа ашигт малтмалын борлуулалтын орлого бүхэлдээ Монголд орж ирэхгүйгээр томоохон дэд бүтцийн төслүүдэд зарцуулагдаж байна. Эдгээр төслүүд нь мөн импортын хэрэгцээг нэмэгдүүлж байна.
  • Төгрөгийн ханш унах дарамт бий болсонтой холбоотойгоор Монголбанк төгрөгийн ханшийг уян хатан, илүү зах зээлийн зарчмаар тогтох нөхцөлийг нь бүрдүүлэн ажиллаж байгаа. Мөн бодлогын хүүг нэмэх арга хэмжээ авсан. Гэхдээ Монголбанк дангаараа ийм арга хэмжээ авлаа гээд энэ асуудлыг шийдэж чадахгүй. Яагаад гэвэл төгрөгийн ханшийн уналт хөрөнгө оруулалтын төслүүдийн импортыг дэмжиж байгаад төдийлөн нөлөөлж чадахгүй.
  • Нөхцөл байдал нэлээд амаргүй байна. Ялангуяа, валютын нөөц дундарсан. Тэгэхээр Засгийн газар, УИХ шийдвэртэй арга хэмжээ авахгүй бол нөхцөл байдал ноцтой байна. Дараа жил буюу 2023 он Монгол Улсын хувьд чухал жил. Хэд хэдэн гадаад зээлийн эргэн төлөлт хийгдэхээр байгаа. Монгол Улсад тулгарч байгаа бэрхшээлийг даван туулахад бодлогын шийдэмгий шийдвэр гаргах хэрэгтэй байна.
Засгийн газрын хувьд төв банкнаас авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээг дэмжих хэрэгтэй. Төсвийн хөрөнгө оруулалт, ТӨК-уудын хөрөнгө оруулалтыг бууруулах хэрэгтэй. Тэгж байж төсвийн алдагдал буурна. Хэрэв тэгэхгүй бол Монголбанк бодлогын хүүгээ дахиж өсгөх шаардлага үүснэ. Тэгвэл жирийн иргэд өр зээлээ төлөхөд хүндрэлтэй болно гэлээ.

ОУВС-ийн Ажлын хэсэг ирж ажиллах хугацаандаа Засгийн газар болон Монголбанкны төлөөллүүдтэй өргөтгөсөн уулзалт, яриа хийжээ. Үүнд тулгуурлан дараах зөвлөмжүүдийг ОУВС өгч байна.

  • Юуны түрүүнд төсөвтэй адилтгах үйл ажиллагааг зогсоох хэрэгтэй. Монголбанк ипотекийн зээлийг энэ оны эцэс гэхэд дуусгавар болгож, хэрэгжилтийг нь зогсоох хэрэгтэй байна. Ипотекийн зээлийн хөтөлбөртэй холбоотойгоор барилгын салбарын үйл ажиллагаа маш идэвхтэй явж байгаа. Барилга барихын тулд Монгол Улс ихэнх орцоо импортоор авах хэрэгтэй болж байна. Импорт нэмэгдэхийн хэрээр гадаад валютын нөөц шавхагдаж байгаа. Валютын нөөц багасаж байгаа ийм үед энэ арга хэмжээг авахаас өөр арга байхгүй. Яагаад гэвэл өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд энэ чиглэлээр хязгаарлах арга хэмжээ ерөөсөө аваагүй.
  • 2023 оны төсвийн төслөөр Засгийн газраас хувь хүний орлогын албан татварыг шатлалтай болгосныг бид дэмжиж байна. Монгол Улсын боломжийн орлоготой хүмүүс илүү өндөр татвар төлөх нь зүйтэй гэж бодож байна. Тэгвэл энэ хэмжээгээрээ гадаад валютын нөөц багасахгүй байхад дэмжлэг болох учиртай.
  • Дараагийн нэг дэмжиж байгаа бодлого нь Засгийн газраас Хүүхдийн мөнгийг зорилтот бүлэгт шилжүүлэхийг дэмжиж байгаа. Ийм зайлшгүй шаардлага үүсээд байна. Бидний уулзаж, ярилцаж байсан хүмүүс дундаас том компанийн захирал хүмүүс хүүхдийн мөнгө авч байгаа тохиолдол байхад онгоцны буудлаас хүргэж өгсөн таксины жолоочийн хүүхэд тэр мөнгөө авдаггүй болж таарсан. Тэгэхээр одоогийн хавтгайруулан олгож байгаа хүүхдийн мөнгө чинээлэг өрхүүдэд илүү их өгөөжтэй байна гэж үзэж байгаа. Зорилтот бүлэгт чиглүүлээд чинээлэг бүлгийн хүүхдүүдээс хэмнэсэн мөнгийг ядуу эмзэг бүлгийн хүүхдүүдэд илүү хүртээх нөхцөлийг бүрдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй.
  • Цар тахалтай холбоотойгоор эдийн засаг нэлээд хүнд байсан. Энэ үед ядуу эмзэг бүлгийнхэн нэлээд цохилт амссан. Одоо инфляц өндөр болсонтой холбоотойгоор ядуу, эмзэг бүлэг давхар хүнд байдалд байгаа. Үнэхээр хэрэгцээтэй бүлэгтээ л дэмжлэгийг чиглүүлэх нь зүйтэй гэсэн байр суурьтай байна. Өндөр орлоготой өрхүүд хуримтлалаараа даваад гарах бүрэн боломжтой. Тиймээс хэрэгцээтэй хүмүүст нь онцгойлон олгож, чинээлэг бүлгийн, авах шаардлагагүй хүмүүс авахгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлэх хэрэгтэй.
  • Эцэст нь төсвийн болон ТӨК-ийн хөрөнгө оруулалтын асуудал байна. УИХ-аас хөрөнгө оруулалтуудыг эргэж харж, эрэмбэлэх, ил тод болгох хэрэгтэй. Үнэхээр энэ цаг үед хэрэгжүүлээд үр өгөөжөө хүртэх боломжтой гэсэн төслүүдээ сонгоод, бусад онцгой шаардлагагүй төслүүдээ хойшлуулах, зогсоох зэргээр шийдвэр гаргах хэрэгтэй. Учир нь гэрээнүүд хэрэгжсэнээр нийт Монголын ард түмэнд нөлөөлж болохуйц уршиг гарч болзошгүй. Тэр нь импортын хэрэгцээ нэмэгдсэнтэй холбоотой гадаад валютын нөөц буурснаар нийт иргэдийн амьдралд шууд нөлөөлөх үр дагавартай. Тиймээс яагаад энэ цаг үед энэ төслүүдийг заавал хэрэгжүүлэх ёстой вэ гэдэг тайлбарыг маш сайн өгөх хэрэгтэй вэ.
  • Дүгнэж хэлэхэд, Засгийн газар, УИХ-аас 2023 оны төсөв дээр зөв шийдвэр гаргахгүй бол Монгол Улсын нөхцөл илүү ноцтой байдал руу шилжихээр байна. Гадаад валютын нөөц, төгрөгийн ханшийн уналт нь эргээд инфляцыг өдөөх болно. Ихэнх хэрэгцээнийхээ бүтээгдэхүүнийг импортоор авдаг учраас шууд инфляц нэмэгдээд явдаг. Гадаад валютыг ашиглах эрэлтийг хязгаарлахгүй бол Засгийн газарт хүнд байдал тулгарахаар байна. Ард иргэд үндсэн хэрэгцээгээ илүү өндөр үнээр авах шаардлагатай болж байгаа учраас Засгийн газар, УИХ шийдвэртэй арга хэмжээ авах цаг нь болсон байна.
Categories
мэдээ нийгэм

Цахим гэрчилгээнд хамрагдаагүй тээврийн хэрэгслийг 2023 оны III сараас хөдөлгөөнд оролцуулахгүй DNN.mn

Тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээг хуурамчаар үйлдэн залилан хийж байна

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2022 оны есдүгээр сарын 28-нд болж дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.

Нийслэл Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэлийг бууруулах зарим арга хэмжээний талаар Монгол Улсын сайд, Нийслэл Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хорооны дарга Ж.Сүхбаатар Засгийн газрын гишүүдэд танилцууллаа. Танилцуулгатай холбогдуулан сайд нарт дараах үүрэг даалгаврыг өглөө.

  • Нийслэл Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэл, түүний сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулах,
  • Нийтийн тээврийн шинэчлэлийн хүрээнд автозамын зорчих хэсэгт нийтийн тээврийн тусгайлсан эгнээ бий болгох, автобусны богино эргэлтийн чиглэл нэвтрүүлэх санал боловсруулж танилцуулах,
  • Нийслэл Улаанбаатар хотын “Их тойруу” бүсэд орон сууцны болон албан конторын зориулалттай барилгын ажлын зөвшөөрлийг “Улаанбаатар хотын 2024” хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө батлагдаж, дагаж мөрдөх хүртэл хугацаанд олгохгүй байх,
  • Автотээврийн тухай хуулийн хэрэгжилтийг хангуулж, техникийн хяналтын үзлэгт нэг жилээс дээш хугацаанд хамрагдаагүй болон хяналтын үзлэгт тэнцээгүй, торгууль, хураамж, төлбөр төлөөгүй, автотээврийн хэрэгслийг хөдөлгөөнд оролцуулахгүй байх,
  • Зам, тээврийн удирдлагын ухаалаг системийг бүрдүүлэгч цахим гэрчилгээ олгох ажлыг энэ оны дөрөвдүгээр улиралд багтаан зохион байгуулж, 2023 оны нэгдүгээр сараас дагаж мөрдүүлэх, Цахим гэрчилгээнд хамрагдаагүй автотээврийн хэрэгслийг 2023 оны гуравдугаар сараас автозамын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй байх,
  • Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэлийг бууруулах чиглэлээр хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөөг баталж, хэрэгжилтийг хангуулж ажиллах зэрэг арга хэмжээ авч ажиллахыг холбогдох сайд нарт үүрэг болголоо.