Covid-19 өвчний хүндрэлээр эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байсан зарим хүмүүсийн сэтгэн бодох чадвар 20 жилээр хөгширдөг байх магадлалтайг эрдэмтэд тогтоожээ.

Коронавирусийн халдвар нь тэр дороо хүмүүсийг өвчлүүлэхээс гадна эдгэрсний дараа урт хугацааны турш бие махбодод сөргөөр нөлөөлдөг нь тодорхой болсон. Тухайлбал Их Британид явуулсан судалгаагаар халдвараар өвчлөөд эдгэрснээс хойш нэг жилийн дараа өвчтөнүүдийн гуравны нэг нь л бүрэн сэргэсэн байжээ.

Харин дийлэнх хэсгийнх нь тархины үйл ажиллагаа, сэтгэн бодох чадвар асуудалтай хэвээр байгааг тогтоосон юм.

Тэгвэл Кэмбрижийн Их Сургуулийн профессор Дэвид Меноны ахалсан баг тархинд үүссэн сөрөг нөлөө хэр хүнд өвчилж байснаас шууд хамаардаг байж болзошгүйг шинэ судалгаагаар тогтоожээ.

“Ковид хүний биеийн төрөл бүрийн эд эрхтний ажиллагаанд асуудал үүсгэдэг нь тогтоогдсон. Үүнд бас тархи, сэтгэн бодох чадвар, сэтгэцийн эрүүл мэнд багтаж байна. Хэрвээ вакцинжуулалтад хамрагдсан бол эдгээр сөрөг нөлөөнүүд бага байх боломжтой” гэж профессор Менон ярьжээ.

Тэдний судалгааны тайлан eClinicalMedicine эрүүл мэндийн сэтгүүлд нийтлэгдсэн юм.

Меноны баг дунджаар зургаан сарын өмнө эдгэрээд эмнэлгээс гарсан 46 өвчтөнөөс Лондоны Империал Коллежийн боловсруулсан Cognitron платформыг ашиглан сэтгэн бодох сорил авсан байна. Өвчтөнүүдийн 16 нь амьсгалын аппаратад ортлоо хүндэрч байжээ.

Ингээд тэдний үр дүнг BBC агентлагаас зохион байгуулсан Great British Intelligence Test (бас Cognitron ашигласан) сорилд хамрагдсан эрүүл 460 хүний үр дүнтэй харьцуулжээ.

Ингэхдээ өвчтөнүүдийн нас, хүйс, боловсролын байдал, эх хэл зэрэг үзүүлэлтийг харгалзаж үзсэн байна.

Үр дүнд нь Ковидоор өвчлөөд эдгэрсэн хүмүүсийн тархины ажиллагаа удааширсан байгааг тогтоожээ.

Өөрөөр хэлбэл сорилын асуултыг ойлгох, хариулах хурд нь удааширсан байна.

Цаашилбал дунджаар 50 настай хүний сэтгэх хурд 70 настай хүний хэмжээнд хүрсэнтэй дүйцэх хэмжээний өөрчлөлт гарсныг тогтоожээ.

“Бидний гүйцэтгэсэн туршилт Ковидын хор нөлөөг сайн ойлгох, урьдчилан сэргийлэх, дараа дараагийн эмчилгээг үр дүнтэй болгоход тус болох юм” гэж профессор Менон тайландаа бичсэн байна.

Монгол Улсын хэмжээнд 16 нас хүрсэн 2.2 сая гаруй иргэн бий. Энэ иргэн бүрт цахим гарын үсэг үнэгүй олгох ажил эхлээд удаагүй байна. Тоон гарын үсэг гэдэг нь цаасан дээр зурдаг гарын үсэг шиг цахим орчинд зөвхөн таныг төлөөлж, баталгаажуулдаг регистрийн дугаар шиг давхардалгүй өгөгдөл юм.

Өөрөөр хэлбэл, иргэн тоон гарын үсэгтэй болсноор аливаа цахим системд бүртгүүлэх, нэвтрэлт танилт хийх, цахимаар гэрээ байгуулах, худалдах худалдан авах үйлчилгээ авах боломж бүрдэж, иргэний мэдээллийн аюулгүй байдалд ахиц гарна гэж үзэж байна.

Мөн тоон гарын үсгийг хэрэглээнд нэвтрүүлснээр байгууллагуудын тамгыг халах боломжтой гэж үзжээ. Ингэснээр байгууллагуудын тамгатай холбоотой ажлын үйл явцад ахиц гарна хэмээн тооцсон байна.

Дохио!!! Цаг агаарын аюултай үзэгдлээс сэрэмжлүүлэх мэдээ:

Өнөө шөнө Говьсүмбэр, Дундговийн нутаг, Төв аймгийн өмнөд, Дорноговийн хойд хэсгээр шороон шуурга шуурна. Маргааш өдөр Дорноговийн нутаг, Дундговийн зүүн хэсгээр салхи секундэд 18-20 метр, зарим үед секундэд 24 метр хүрч ширүүснэ. Өнөө шөнө төв болон зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр, маргааш өдөр төвийн аймгуудын нутгийн зүүн хэсэг, зүүн аймгуудын ихэнх нутгаар ахиухан хэмжээний нойтон цас орж, шөнөдөө нутгийн зарим газраар, өдөртөө говь, тал, хээрийн нутгаар хүчтэй салхи, шороон шуургатай байхыг анхааруулж байна.

2022 оны 05 дугаар сарын 06-наас 05 дугаар сарын 10-ныг хүртэлх тав хоногийн цаг агаарын урьдчилсан төлвөөр, 6-нд баруун аймгуудын нутгийн баруун болон зүүн аймгуудын нутгийн зүүн хэсгээр, 7-нд нутгийн зарим газраар, 8-нд баруун аймгуудын нутгийн хойд, төвийн аймгуудын нутгийн баруун хойд хэсгээр, 9-нд баруун болон төвийн аймгуудын нутгийн зарим газар, зүүн аймгуудын нутгийн хойд хэсгээр бороо, нойтон цас орж, цасан шуурга шуурна. Салхи 6-нд зүүн аймгуудын нутгаар секундэд 15-17 метр, 8-нд нутгийн зарим газраар, 9-нд ихэнх нутгаар секундэд 18-20 метр хүрч ширүүсэж, шороон шуурга шуурна. Алтай, Хангай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутаг, Байдраг, Туул, Тэрэлж голын хөндийгөөр шөнөдөө 2-7 градус хүйтэн, өдөртөө 11-16 градус, говийн бүс нутгийн өмнөд хэсгээр шөнөдөө 6-11 градус, өдөртөө 21-26 градус, бусад нутгаар шөнөдөө 0-5 градус, өдөртөө 15-20 градус дулаан байна. 6-нд нутгийн зүүн хэсгээр, 9-нд нутгийн хойд хагаст сэрүүснэ.

Харилцаа холбооны зохицуулах хорооноос Монголын интернет хэрэглэгчдийн судалгааг хийжээ. Энэ хүрээнд, Монголд хамгийн өргөн ашиглагддаг гар утасны аппликейшнүүдийг жагсаажээ. Энэ жагсаалтад сошиал платформуудын хамт PUBG Mobile, Mobile Legends зэрэг гар утасны тоглоомууд зэрэгцэн багтсан нь анхаарал татав.

Жагсаалтыг танилцуулбал, хамгийн их ашиглагддагаараа:

1. Facebook
2. Messenger
3. YouTube
4. Instagram
5. Toki
6. TikTok
7. PUBG Mobile
8. Mobile Legends
9. My Talking Angela
10. Telegram
11. Viber Messenger
12. Mongol Chat
13. Discord
14. WeChat
15. Clubhouse аппликейшнүүд багтжээ.