Month: April 2022

Categories
мэдээ нийгэм

“Үнэт өв, үндэсний дархлаа-Эх хэл минь” аян өрнүүлнэ



2022-04-18 17:13:48

Ховд /МОНЦАМЭ/. Үндэсний бичиг үсгийн баярын хүрээнд “Үнэт өв, үндэсний дархлаа-Эх хэл минь” сэдэвт аяныг Ховд аймагт зохион байгуулна.

Ховдынхон үндэсний бичиг, өв соёл, түүхийг өвлөн эзэмших, олон нийтэд сурталчлах, түгээн дэлгэрүүлэх, хөгжүүлэх зорилгоор “Монгол хэл, бичиг” дэд хөтөлбөрийг батлан хэрэгжүүлж байна.

Энэ хүрээнд дээрх аяныг тавдугаар сарын 10-ны өдөр хүртэлх хугацаанд өрнүүлэх бөгөөд аймгийн ерөнхий боловсролын сургууль, их, дээд сургууль, коллежийн суралцагчид болон албан байгууллага, аж ахуйн нэгжийн ажилтан, албан хаагчдыг оролцуулахаар төлөвлөжээ.

Хэлний бодлогын салбар зөвлөл, Боловсрол шинжлэх ухааны газар, Соёл урлагийн газар, Нийтийн номын сангаас “Үнэт өв, үндэсний дархлаа-Эх хэл минь” аяны хүрээнд 10 гаруй ажил хийхээр тусгай төлөвлөгөө, удирдамж гаргасан байна.

Тодруулбал, “Өвлөн дээдлэх үндэсний бичиг минь” сурах, судлахын ач холбогдлыг таниулах лекц, уйгаржин монгол бичиг, тод бичгийн номын үзэсгэлэн гаргах, “Үндэсний бичиг өв соёлоороо бахархъя” цахим уриалга түгээх, төрийн албаны шалгалтад оролцогчдод монгол хэл, бичгийн сургалт зохион байгуулах, уран бичлэгийн уралдаан болон “Монгол бичгийн сайхан бичигтэн-2022” уралдаан, “Монгол бичгийн тэргүүний уншигч-2022” уралдаан, тэмцээн зэрэг олон үйл ажиллагааг хуваарийн дагуу хэрэгжүүлэх юм.

Дээрх аяны үйл ажиллагаатай холбоотой мэдээллийг өнөөдөр “Ховд аймаг Нийтийн номын сан” цахим хуудсаар дамжуулан иргэдэд танилцууллаа.

Categories
мэдээ нийгэм

Азийн аварга шалгаруулах тэмцээний хуваарийг танилцуулж байна DNN.mn

Улаанбаатар хотын Буянт-Ухаа спорт ордонд энэ сарын 19-24-ны хооронд сонгомол барилдаан, чөлөөт бөхийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн болно. Тэмцээнийг бөх сонирхогчид үнэгүй үзэх боломжтой.

Иймд тус тэмцээний хуваарийг уншигч танаа танилцуулья.

4-р сарын 19 Мягмар

08.30-09.00 – Сонгомол бөхийн 55, 63, 77, 87, 130 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Сонгомол бөхийн 55, 63, 77, 87, 130 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

17.15-17.45 – Нээлтийн ёслол

18.00-21.00 – Сонгомол бөхийн 55, 63, 77, 87, 130 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

4-р сарын 20 Лхагва

08.30-09.00 – Сонгомол бөхийн 60, 67, 72, 83, 97 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Сонгомол бөхийн 60, 67, 72, 83, 97 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

14.30-15.30 – Техникийн зөвлөгөөн

18.00-21.00 – Сонгомол бөхийн 60, 67, 72, 83, 97 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

4-р сарын 21 Пүрэв

08.30-09.00 – Эмэгтэй 50, 55, 59, 68, 76 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Эмэгтэй 50, 55, 59, 68, 76 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

18.00-21.00 – Эмэгтэй 50, 55, 59, 68, 76 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

4-р сарын 22 Баасан

08.30-09.00 – Эмэгтэй 53, 57, 62, 65, 72 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Эмэгтэй 53, 57, 62, 65, 72 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

14.30-15.30 – Техникийн зөвлөгөөн

18.00-21.00 – Эмэгтэй 53, 57, 62, 65, 72 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

4-р сарын 23 Бямба

08.30-09.00 – Эрэгтэй 57, 65, 70, 79, 97 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Эрэгтэй 57, 65, 70, 79, 97 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

18.00-21.00 – Эрэгтэй 57, 65, 70, 79, 97 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

4-р сарын 24 Ням

08.30-09.00 – Эрэгтэй 61, 74, 86, 92, 125 кг-ын жин үзэлт

11.30-14.30 – Эрэгтэй 61, 74, 86, 92, 125 кг-ын урьдчилсан болон хагас шигшээ барилдаан

18.00-21.00 – Эрэгтэй 61, 74, 86, 92, 125 кг-ын шигшээ барилдаан, медаль гардуулах ёслол

Categories
мэдээ цаг-үе

Улаанбаатар хотын хэмжээнд нийт 78.012 тонн шатахууны нөөц байна DNN.mn

Улсын хэмжээнд энэ сарын 15-ны өдрийн байдлаар нийт 148,618 тонн шатахууны нөөц байна. Тодруулбал,

  • АИ-92 авто бензин 52,138 тонн, 39 хоногийн нөөц
  • АИ-95 авто бензин 4,713 тонн, 53 хоногийн нөөц
  • А-80 авто бензин 11,678 тонн, 70 хоногийн нөөц
  • Дизель түлш 79,296 тонн буюу 29 хоногийн нөөц тус тус байгаа юм.

Улаанбаатар хотын хэмжээнд нийт 78,012 тонн шатахууны үлдэгдэлтэй байгаа аж. Нийслэлийн шатахууны нөөцийн мэдээллийг тодруулбал, А-80 авто бензин 3,161 тонн, АИ-92 авто бензин 30,770 тонн байна. Харин АИ-95 авто бензин 3,010 тонн, дизель түлш 40,321 тонн байгаа гэдгийг мэдээллээ.

Шатахууны нөөцийг бүсчилбэл, баруун бүсэд 13,479 тонн, хангайн бүсэд 10,675 тонн байна. Харин төвийн бүсэд 32,555 тонн, зүүн бүсийн шатахууны үлдэгдэл нөөц 9,757 тонн байгаа юм.

Манай улс энэ он гарсаар нийт 470.9 мянган тонн газрын тосны бүтээгдэхүүн импортолжээ. Үүнд, А-80 авто бензин 11.5 мянган тонн, АИ-92 авто бензин 174.6 мянган тонн, АИ-95/98 авто бензин 8.6 мянган тонн, дизель түлш 233.9 мянган тонн, онгоцны түлш 8.5 мянган тонн, бусад 33.8 мянган тонн байна.

Эх сурвалж: Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яам

Categories
мэдээ нийгэм

Д.Тогтохсүрэн: 2022 оны шинэ хөрөнгө оруулалт 1 их наядын 50 хувийг хасна DNN.mn

УИХ дахь МАН-ын бүлгийн хуралдаанаар хэлэлцсэн асуудлын талаар мэдээлэл хийлээ.

Тус намын бүлгийн дарга Д.Тогтохсүрэн “Бүлгийн хуралдааны үеэр Гадаад Харилцааны сайд Б.Батцэцэгийн мэдээллийг сонслоо. Манай улсад биологийн ямар нэгэн лаборатори байхгүй.

Манай улс энэ талаар олон улсад тайлагнахад бэлэн байна гэсэн мэдээлэл өгсөн.

Дараагийн асуудал нь Эрүүгийн болон Эрүүгийн хэргийг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах хуулийн төслийг Засгийн газар бэлтгэж байгаа. Энэ төслийг намын бүлэг хэлэлцсэн. Авлига, албан тушаал, хүүхэд, гэр бүлийн хүчирхийллийн хэргийг ялын бодлогоор чангатгах тухай асуудал юм.

Улсын төсвийн тодотголыг хэлэлцлээ. Үнийн хөөрөгдлийг бууруулах, төсвийн бодлогын хувьд хэмнэлтийн горимд шилжих, цэцэрлэг, бага албан тушаалын хүмүүсийн цалинг тодорхой хэмжээнд нэмэх зэрэг олон асуудлыг төсвийн тодотголоор шийдэх гэж буйг бүлэг дэмжиж байна.

Засгийн газар улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаас 520 орчим тэрбум төгрөгийг хасна гэж тооцсон байна. 2022 оны шинэ хөрөнгө оруулалт нэг их наяд төгрөг. Тэгэхээр хөрөнгө оруулалтаас 50 хувь нь хасагдаж байгаа юм. Орон нутагт хийгдэх олон хөрөнгө оруулалт хасагдаж байгаа. Төсвийн тодотголоор импортыг багасгаж байж ханшаа барьж чадна гэж үзэж байна.

Яамдын урсгал зардлыг танах тухайд ялгавартай хандах нь зөв гэж үзэж байгаа. Нэг түвшинд хасахаар анхан болон дунд шатны байгууллагууд хүнд байдалд орно.

Хөрөнгө оруулалтын төслийг тавдугаар сарын 1-нээр таслан зогсоож байгаа” гэв.

Categories
мэдээ цаг-үе

Ноолуурын дээд үнэ 162 мянган төгрөг байна DNN.mn

“Малчин лавлах-109” мэдээллийн төвийн мэдээллээр нийслэлийн хүнсний “Хүчит шонхор-Дэнжийн 1000” захад:

  • ямааны мах кг нь 6500-7500 төгрөг, жижиглэнгээр 8500-10.000 төгрөгийн үнэтэй,
  • хонины мах кг нь бөөний үнээр 8000-11.000, ястай нь 10.500-11.000 төгрөг, цул нь 11.000-12.000 төгрөгийн үнэтэй байна.
  • үхрийн мах кг нь бөөний үнээр 8000-11.500 төгрөг, жижиглэнгийн үнээр 12.000 төгрөг, цул мах нь 13.500-15.500 төгрөг байна.

Түүхий эдийн “Эмээлт” захад ямааны арьс 30.000-35.000 төгрөг, борлонгийн арьс 15.000-20.000 төгрөг, нэхий (өлөн) 4000 төгрөг, үхрийн шир 5000 төгрөг, адууны шир сүүлтэйгээ 10.000 төгрөг байна. Ноолуур кг нь 130.000-160.000 төгрөгийн үнэтэй байна. Үүнээс:

  • Баруун аймагт 130.000-160.000 төгрөг,
  • зүүн аймагт 155.000-162.000 төгрөг,
  • төвийн бүсийн аймгуудад 153.000 төгрөг,
  • говьд 140.000 төгрөг тус бүр үнээр борлуулж байна.
Categories
мэдээ нийгэм

Ч.Мөнхбаярыг цагдан хорих шийдвэрийг хэвээр үлдээжээ DNN.mn

Ч.Мөнхбаярт авсан таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчлөх хүсэлтийг өнөөдөр Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүх хэлэлцэхээр товлосон.

Таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчлөх хүсэлтийг энэ сарын 12-ны өдөр түүний өмгөөлөгчдийн зүгээс гаргасан ч 30 хоног цагдан хорихоор шийдвэрлэсэн билээ.

Тэгвэл таслан сэргийлэх арга хэмжээг өөрчлөх хүсэлтийг хэлэлцэх шүүх хурал болж, Ч.Мөнхбаярыг цагдан хорихоор шийдвэрийг хэвээр үлдээжээ.

Шүүх хурлын шийдвэрийн талаар Ч.Мөнхбаярын дүү Ч.Мөнх-Эрдэнэ “СБД Ерөнхий шүүгч надад тийм эрх мэдэл байхгүй гээд гаргасангүй ээ” хэмээн нийтэллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

АН: Ерөнхий сайдад цаг үеийн асуудлаар анхааруулга хүргүүллээ DNN.mn

УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Д.Ганбат өнөөдөр /2022 оны 04 дүгээр сарын 18-ны өдөр/ цаг үеийн нөхцөл байдалтай уялдуулан онцгойлон анхаарвал зохих зарим асуудлаар Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэд албан бичиг хүргүүллээ. Уг албан бичигт:

ОXУ-ын төрийн ДУМ-ын гишүүн Константин Косачев болон хариуцлагатай зарим албан тушаалтнууд, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд “АНУ Украйнд байсан биологийн нууц лабораторио Монголд байгуулж байгаа” талаар мэдээлж буйн үр дагавар нь Монгол Улсын Үндэсний аюулгүй байдалд нөлөөлөхүйц ноцтой байдалд xүргэж болзошгүй учраас Монгол Улсын Засгийн Газраас хоёр орны xоорондоx цаашдын итгэлцлийг хангаx үүднээс xөндлөнгийн, хараат бус олон улсын шинжээч /эксперт/-д хандан дүгнэлт гаргуулж, олон нийтэд болон найрсаг харилцаатай хөрш ОХУ, НҮБ-ын бусад гишүүн орнуудад яаралтай мэдэгдэx нь зүйтэй гэж үзэж байна.

Мөн өнгөрсөн 7 хоногт Улаанбаатар xотод хэсэг иргэд “No bio lab”, “No bio weapon” буюу “Био лаборатори хэрэггүй”, “Био зэвсэг хэрэггүй” гэсэн самбар барин жагссан нь олон улсад болон ОХУ-ын хариуцлагатай, нөлөө бүхий албан тушаалтнуудад энэxүү биологийн лаборатори нь Монголд хэдийнэ байгуулагдчиxсан юм шиг ойлголтыг төрүүлсэн байж болзошгүй тул эрxэм Ерөнxий сайд Таныг Засгийн газрын харьяа зохих байгууллагууддаа үүрэг чиглэл өгч, эдгээр иргэдийн тавьж буй шаардлага, мэдээллийн эх сурвалж нь бодитой эсэxэд хяналт тавьж, шалган тодруулахыг хүсч байна.

Үүнээс гадна өчигдөр буюу 2022 оны 04 дүгээр сарын 17-ны өдөр Монгол Улсын нэг иргэн төв талбай дээр өөрийгөө шатаалаа. МАН үнэмлэхүй олонхиор засаглаж байхад хоёр даxь удаагаа давтагдаж буй энэ ноцтой асуудалд Монгол Улсын Ерөнxий сайд Та онцгой анxаарч, цаашид ийм явдал гаргуулаxгүй байx нийгэм, эдийн засгийн нөхцөлийг бүрдүүлэx, нийгмийн буxимдлыг зөв ойлгож, шаардлагатай арга хэмжээг нэн даруй авч хэрэгжүүлэхийг хүсч байна гээд энэхүү албан бичгийн дагуу авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээнүүдийнхээ талаарх хариуг хуулийн хугацаанд бичгээр ирүүлэхийг хүссэн байна. Мөн хувийг ҮАБЗ-ийн дарга, Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, ҮАБЗ-ийн гишүүн, УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, УИХ дахь МАН-ын бүлгийн дарга, УИХ-ын гишүүн Д.Тогтохсүрэн нарт хүргүүллээ гэж УИХ дахь АН-ын бүлгээс мэдээллээ.


Categories
мэдээ цаг-үе

Төрийн зарим албан хаагчдын цалинг нэмэхээр болжээ DNN.mn

Засгийн газрын өнгөрсөн долоо хоногийн ээлжит хуралдаанаараа төрийн зарим албан хаагчдын цалинг нэмэх асуудлыг хэлэлцжээ. Энэ талаар Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дэд дарга У.Бямбасүрэн:

“Орон нутагт ажиллаж байгаа төрийн албан хаагчдын цалин хөлс, хангамж муу байгаа. Ялангуяа сумын Засаг даргын Тамгын газарт ажиллаж байгаа, хэвтээ тогтолцоонд буюу Тамгын газрын дарга нь өөрөө томилж байгаа албан тушаалтнууд ТЗ-3 ангиллаар цалинжиж байгаа. Босоо буюу дээрээс томилогдож байгаа албан тушаалтнууд ТЗ-4, ТЗ-5 ангиллаар цалинжиж байна. Үүнээс болоод тэгш бус байдал үүсэж байгаа. Тиймээс өнгөрсөн долоо хоногийн Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар төрийн зарим байгууллагын цалингийн сүлжээнд өөрчлөлт оруулах асуудлыг хэлэлцсэн. Улмаар энэ асуудлыг нэгмөсөн цогцоор нь шийдэх байдлаар судалж танилцуулах үүрэг өгч хойшлуулсан. Энэ асуудал дээр Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яам, Төрийн албаны зөвлөлийн хамтарсан ажлын хэсэг ажиллаж байгаа” гэлээ.

Categories
мэдээ нийгэм

“Ипотекийн зээлийн урьдчилгаа 30 хувийг буулгах ёстой” гэв DNN.mn

Монголын Ипотекийн корпорац (МИК)-иас өнөөдөр өмчлөл, ипотекийн зээлтэй холбоотой мэдээлэл хийлээ. Тус корпорацийн гүйцэтгэх захирал Б.Гантулгын хэлснээр, уг байгууллага анх 2005 онд орон сууцны санхүүжилтийн тогтолцоог бий болгох шаардлагын үүднээс санхүүгийн нэгдсэн байгууллага болон 2006 онд байгуулагдсан. Арилжааны 10 банк, Монголбанктай хамтран байгуулсан. (Үүнээс өнөөдрийн байдлаар “Анод”, “Монгол шуудан банк”-ууд татан буугдаж одоо 6 банк үлджээ). Улмаар 2015 оноос Хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй олон нийтийн эзэмшлийн хувьцаат компани болсныг тодотгов.

Төр, засгаас хэрэгжүүлж буй орон сууцны хөтөлбөрийн хүрээнд иргэдэд олгох зээлийн хүү, нөхцөл, шалгуур үзүүлэлтийг Засгийн газар, Монголбанк тогтоодог. Эх үүсвэрийг Төвбанк арилжааны банкуудад шууд олгож, банк-иргэн хооронд ипотекийн зээлийн гэрээ байгуулдаг. Зээл олгох үйл ажиллагаанд МИК оролцдоггүй, зуучлагчийн үйлчилгээ үзүүлдэггүй, иргэдээс аливаа шимтгэл, хураамж авдаггүй хэмээн мэдэгдэж байв.

Тэрээр, одоо МИК үнэт цаасны хоёрдогч зах зээлд үйл ажиллагаа явуулдаг санхүүгийн байгууллага болсон. Хүн амыг орон сууцаар хангах хөнгөлөлттэй хүүтэй ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийг тасралтгүй хэрэгжүүлэхэд үнэт цаасны хоёрдогч зах зээлийн үйл ажиллагаагаар дэмжин оролцдог. Өөрөөр хэлбэл, арилжааны банкны бие даан олгосон ипотекийн зээлийг тухайн банкнаас багцлан, тусгай зориулалтын компаниар дамжуулан худалдан авдаг. Дараа нь үүгээр ипотекийн зээлээр баталгаажсан бонд гаргадаг. Хөрөнгөөр баталгаажсан үнэт цаасны тухай хууль бий. Банканд баталгаат бонд өгч, банкууд энэ бондоор Төвбанкнаас авсан зээлээ төлдөг гэв.

Зээлийн эрсдэлийн сан гэж бий. Энэ санг бид заавал байгуулах үүрэгтэй. Банкуудын олгосон ипотекийн зээлийг багцлан үнэт цаасжуулахад зардал гардаг. Энэ нь банкнаас тухайн зээлийг олгохдоо гаргасан зардлаас өөр, тусдаа асуудал юм. Зээлийн хүүг бууруулсан ч энэ зардал гардгаараа л гарна. Бид хуулийн, санхүүгийн хөндлөнгийн байгууллагаар магадлан итгэмжлэл хийлгэдэг. Зээл худалдаж авсан банкуудад үйлчилгээний зардал төлдөг Зээлийг бонд руу хөрвүүлэхэд зардал гардаг гэв.

Хэвлэлийн хуралд тус компанийн ТУЗ-ийн хараат бус гишүүн, МУИС-ийн дэд профессор Ч.Хашчулуун оролцож, “Өмнө нь ипотекийн зээлийн хүү яагаад 18-24 хувь, өндөр байсан гэхээр хадгаламжийн хүү их байсантай холбоотой. МИК олон улсын зах зээлээс санхүүжилт татах ажлыг хийж ирсэн. Энэ тогтолцоо бусад улсад ч бий. Орон сууцны зээлийг дахин судалж, багцлах шаардлагатай болдог. Учир нь зээлийг багцлан бонд гаргахдаа хөрөнгө оруулагч нарт муу зээл санал болгож болохгүй. Манай нөхцөлд урьдчилгаа 30 хувь байгаа нь өндөр юм. Зарим улсад үүнээс бага байдаг. Үүнийг буулгах ёстой. Гэхдээ энэ нь МИК-тэй холбоогүй. Бид сүүлийн 2 жил тэтгэврийн шинэчлэлийн талаар ярьсан ч ахиц гарахгүй байна. НДШ-ийг энэ зээлтэй холбовол иргэдэд илүү амар болно” гэв.

Categories
арын-нүүр булангууд мэдээ

НОМ ЯРЬЖ ӨГЬЕ: “Дөрвөн хэлцэл” DNN.mn

Дон Мигель Руис гэдэг зохиолчийн ийм нэртэй ном байдаг. Энэ эртний Мексик оронд амьдарч байсан Тольтекчуудын сургаал юм. Тольтекчуудыг ухаант хүмүүс гэдэг байсан гэнэ. Тэд тусдаа ард түмэн биш, мэргэн ухааныг хойд үедээ өвлүүлэхээр сонгогдсон хүмүүс байжээ. Гэвч сүүлийн мянган жилд энэ уламжлал бараг тасалдаж тэдгээр хүмүүс зөвхөн өөрсдийн гарын шавиараа дамжуулан уг сургаалыг хадгалж иржээ. Шавь нарынх нь үл тоолт буюу манайхны хүүхдүүдийн аав ээжээ сонсдоггүйтэй адил ихэрхэл, бас дайн дажин гээд ийнхүү уг сургаалууд бараг тасалдсан байна.Номыг бичигчийн өвөг азаар нөгөө сургаал дамжуулагч байж таарч энэ ном гарчээ. Тольтекчууд хүний амьдрал бол зүүдний үргэлжлэл юм гэж үзсэн байна. Энэ орчлон дээр хүмүүс л зүүдэлдэг, тэр зүүд л бидний амьдрал юм даа гэсэн үг юм. Одоогоор ойлгох юм бол хийсвэр шахуу эд гэх юм уу. Тэр зүүдэн дундаа буюу амьдралд хүүхэд төрөхөд бид тэднийг гаршуулж авдаг. Хэл зааж сурган хүн болгон гаршуулдаг аж. Тэр болохгүй, болохгүй юм хийвэл шийтгэнэ. Тэр болно, сайн байна гэж урамшуулна гэх зэргээр бүх юмыг зааж өгөн хүн болгодог. Ингээд том болоод хүн зүүдэндээ буюу оюун ухаандаа энэ гаршуулсан бүх зүйлийг загвар болгон авч үүнийг дагах ёстой гэсэн хэлцэл хийдэг. Түүнийгээ зөрчсөн бол өөрөө өөртөө гэмшдэг, хүнээс нууж өөрийгөө хуурах буюу жүжиглэн амьдарч эхэлдэг. Хэн юу хүснэв, тэрүүгээрээ жүжиглэн амьдарна гэсэн үг. Өөрөө өөрийгөө хуурдгаа хүн мэддэг учир шаналдаг, өөрийгөө үзэн яддаг. Тэгээд л “Үхсэн яасан ч яадаг юм. гэсэн байдал илэрч архи уух, муу явах бүх зүйлийг өөртөө зөвшөөрдөг. Тэгвэл ийм байдлаас яаж гарах вэ. Өөртэйгөө дөрвөн хэлцэл хийх хэрэгтэй гэнэ.

Эхлээд “Үгэндээ өөгүй байх”, нэг ёсондоо хүнтэй хэрэлдэхгүй байх, хүн муулахгүй байх, хов ярихгүй байх, хүнийг элдвээр доромжлохгүй байж сурах. Үгэндээ өөгүй байж сурах, энэ бол нүгэл хийхгүй байж сурах. Нүгэл гэж юу юм, нүгэл гэж өөртөө муу юм хийх гэнэ. Яагаад үгэндээ өөгүй байх хэрэгтэй юм, яагаад биендээ хамгийн хайртай байж өөртөө муу юм хийнэ гэж. Үг бол бодит бибилд “эхлээд үг байсан, дараа нь бие үүссэн” гэж байдаг. Яг үүн шиг үг хоёр иртэй илд лугаа адил гэжээ. Нэг ир нь өөрийгөө эмчилдэг, нөгөө ир нь өөрийгөө алдаг.Та хэн нэгэнд муу үг хэлбэл, та хэн нэгнийг муулбал энэ нь шууд өөр дээр нь бууж байдаг гэнэ. Гудамжинд ч юмуу чатаар ч юм уу та хэн нэгнийг доромжлох нь өнгөн дээрээ та дийлж чадаж байгаа мэт харагдавч угтаа өөрийнхөө эсрэг нүгэл үйлдэж байгаа хэрэг юм. Өмхий үгээр утаж доош нь хийж доромжилж байгаа нь эргээд өөрт чинь хор учруулна. Та хүнд ямар хандана вэ тэр хүн танд яг тэгж хандана. Доромжилбол өөдөөс чинь хариуг нь давуулж барина уу гэхээс дутуулахгүй. Энэ тэгээд танд аюулгүй юу, харин хүнд үгэндээ өөгүй байх аваас буюу хүнийг та магтаад үз дээ, хүнд сайн сайхан үг хэлээд үз дээ. Яг адилхан хариу танд ирнэ.Үгэндээ өөгүй байна гэдэг эрч хүчээ зөв зүйтэй ашиглаж байгаа хэлбэр юм. Үг бол асар хүчтэй, та гудамжинд хэн нэг танилтайгаа тааралдаад “Хөөх царай чинь ямар муу байх юм, яг хавдар тусчихсан хүн шиг” гээд хэлбэл тэр хүн гурван сарын дараа нээрэн л хавдартай болох нь баараггүй гэсэн байна. Үг бол тарни мэт үйлчилдэг, та хүнийг сайнаар тарнидвал эргүүлээд сайн сайхныг л авна, муугаар тарнидвал муу муухайг л хүлээн авна.

Өөртөө үгийн хүчийг муугаар ашиглавал хамгийн том нүгэл тэр болно. Би тарган, би ухаангүй би чадахгүй гээд байвал тэр өөрийгөө үнэлэхгүй, өөрийнхөө үгийг өөрийнхөө эсрэг ашиглаж байна. Өөртөө хэдийн чинээ хайртай байна вэ, төдий чинээ үгэндээ өөгүй байх хэрэгтэй. Хүнд сайн ханд, өөртөө үнэнч бай, муу юм битгий хэл, ярьж эхлэхээсээ өмнө өөртөө хариуцлагатай ханд, энэ бол тэр хүнд биш, өөртөө хариуцлагатай хандаж байгаа хэрэг юм гэжээ. Дараагийн хэлцлүүд “Өөр дээрээ бүү тусга”, “Бүү таамагла”, “Үргэлж хичээ” гэсэн хэлцлүүдийг өөртэйгөө хийх хэрэгтэй гэжээ. Бидний бүх зүйл таамагласнаас эхэлдэг, очоод асуучих юмыг л таамагласнаас бүх зовлон эхтэй гэжээ. “Тэр их сайхан хүн юм сайн залуу байх, надад хайртай байх над руу хараад инээлээ” гээд л таамаглаад явчихдаг гэнэ. Та энэ бүгдийг мэдэх гэвэл дээрх номыг уншаарай.