Categories
мэдээ нийгэм

Монголын сагсан бөмбөгийн баг “Универсиад” наадамд оролцоно

ОУ-ын оюутны спортын холбооноос “Универсиад” наадамд оролцох эрхийг авсан багийн нэрсийг танилцууллаа. Үүнд Ази тивээс Япон, БНХАУ, БНСУ, Тайвань болон манай улсын таван баг оролцоно. Харин Европоос 13 орны баг тамирчид орох бол, Америк тивээс Бразил, Канад, Мексик, Аргентин, АНУ-ын таван баг, Африк тивээс ӨАБНУ-ын хүчтэй багууд оролцох юм. Тэмцээн БНХАУ-ын Чендү хотноо зургадугаар сарын 26-наас долдугаар сарын зургааны өдрүүдэд болно. Багууд нийтдээ дөрвөн хэсэгт хуваагдан, зургаан багтай тоглох аж.

Ташрамд дурдахад Монголын баг тамирчид 2013 оны Казань, 2015 оны Гванжугийн дэлхийн “Универсиад” наадмуудад оролцон амжилттай тоглон нийтдээ таван хожил авч, шилдэг 24 багаас 16 ба 17 дугаар байрт тус тус шалгарч байв. Харин МОСХ-ноос 2017, 2019 оны дэлхийн “Универсиад” наадмуудад оролцох мэдүүлэг, баталгаагаа гаргаж байсан боловч, тодорхой шалтгааны улмаас Монголын багийг оролцуулаагүй юм. Ийнхүү Монголын оюутны сагсан бөмбөгийн эрэгтэй баг тамирчид гурав дахь удаагаа дэлхийн Универсиад наадамд оролцох боллоо.

facebook sharing button
Categories
мэдээ нийгэм

Өнөөдөр “Зулын хорин таван”, Богд Зонхавагийн Их Дүйчэн өдөр

Бурхан багшийн лүндэн бошгод “Богд Зонхава Лувсандагва нь Умард зүгийн цастын оронд бурхан өөрөө заларсан мэт шашин амьтны тусыг агуу их зохионо” хэмээн айлдсан байдгаас Хоёрдугаар бурхан хэмээн алдаршжээ. Аль залуу цагийн үеэс олон бурханы нүүрийг үзэж ялангуяа Манзушир бурханаас цаг үргэлжид номын зөвшөөл сургаалийг сонсон зарлигчлан бүтээж ирсэн түүний гайхамшигт намтар түүх буй билээ. Тухайн цаг үед шашны доройтол, эргэлзээ, төөрөгдлийг “Их Бодь мөрийн зэрэг”, “Тарнийн мөрийн зэрэг”, “Сайтар номлолын зүрхэн” тэргүүтнийг зарлиглахын үүднээс сайтар хаан зохиосон бөгөөд Төвдийн гурван их хийдийн нэг Гандан хийдийг сайтар байгуулан Сэра, Брайвүн тэргүүтэн их хөлгөний хийдүүд, Жүддод, Жүдмад тэргүүтэн нууц тарнийн дацангуудыг байгуулахын захиас зарлигийг хайрлан Гэлүгбийн сайн буянт ёсыг сайтар байгуулан бурханы шашныг агуу их дэлгэрүүлэн зохиожээ.

Төвд Монгол тэргүүтэй Гэлүгбийн сайн буянт ёсыг дагагч улс орнуудад өвлийн тэргүүн сарын шинийн 25-ны энэ өдрийг “Богд ламын Дүйчэн өдөр” хэмээн онцгойлон тэмдэглэдэг.

Энэ өдрийг эрт үеэс монголчууд “Зулын хорин таван” хэмээн бэлгэшээн зул барин, маань мэгзэм уншин амьтны амь таслахыг тэвчин аливаа буяны үйлд аль чадахаараа шамддаг билээ.

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

ЭМЯ: Улаанбаатарт 112, орон нутагт 78 тохиолдол батлагдлаа

Сүүлийн 24 цагийн хугацаанд улсын хэмжээнд коронавируст халдварын 190 тохиолдол бүртгэгджээ.


Шинээр илэрсэн тохиолдлуудын 112 нь Улаанбаатар хотод, 78 нь орон нутагт батлагдсан байна.

Мөн коронавируст халдварын улмаас 5 хүн нас баржээ. Нас баралтын дийлэнх хувийг зүрх судасны өвчлөл эзэлж байна.

Гэрийн хяналтад 11.736 хүн байна.

бичвэр гэх мэтийн зураг байж болно

Categories
гадаад мэдээ

Игорь Стрелков: Орос, Украины дайн удахгүй эхэлнэ

Украины хил дээр ОХУ тактиктийн 100 батальон бүхий 100 мянган цэрэг, офицер бүхий цэргийн хүч нууцаар төвлөрүүлж, энэ хүчний тэн хагас нь хил дээр байлдааны байрлал эзлэн тулалдаанд ороход бэлэн болоод байна гэж АНУ-ын Цэргийн тагнуулын байгууллага сэрэмжлүүлэх мэдээ болгон цацсан. Харин Москва энэ мэдээг хуурамч явуулга хэмээн няцаасан.Тэгвэл бодит байдал ямар байгааг «Свободная пресса» өнгөрсөн лхагва гаригт ДНР буюу Донбассын Бүгд Найрамдах улсын Батлан хамгаалахын сайд асан, олонд Игорь Стрелков нэрээр алдаршсан Игор Гиркинийг урьж ярилцсан байна.


-Та Орос Украины хооронд том дайн зайлшгүй гарна гэсэн байна.

-Тийм ээ, 2014 оноос энэ хоёр улсын хооронд дайн гарч магадгүй болсон бол 2016 оноос бүр зайлшгүй зүйл болсон.

-Яагаад?

-ОХУ 2014-2015 онд цэрэг, улс төр, эдийн засгийн харилцан ашигтай бодлого явуулж Донбасс болон өөрийн улсыг Украинтай найрамдуулах боломж бүрэн байсан.ОХУ энэ боломжийг ашиглаж чадалгүй алдчихсан. Үр дүнд нь Украины Оросын эсрэг үзэлтнүүд болон барууны холбоотнууд нь цаг хожин өөрийн талын төр засгийг Украинд бэхжүүлж, байлдааны бүрэн чадвартай армитай болчихоод байна. Энэ нь Украин ОХУ-ын эсрэг байж гэмээнэ барууны улсуудын дэмжлэг авч оршин тогтнох болсон гэсэн үг. Барууны улсууд өнөөдөр Украиныг чинээнд нь тултал зэвсэглэчихсэн. Энэ нь Украин ДНР болон ЛНР-ийг довтлон бут цохих боломжтой болсон гэсэн үг. Энэ тохиолдолд ОХУ бууж өгөх, эсвэл Украинтай байлдахаас өөр аргагүй гэдэг нь хэнд ч тодорхой шүү дээ .

-Та Донбассын байлдааны мэдээг авч чадаж байгаа юу?

-Би өдөр болгон өөрийн “ВКонтакте” сайт дээр ДНР-т болсон байлдааны бүх үйл явдлын мэдээг нийтэлдэг юм.

-Та Украины Батлан хамгаалах яам өөрийн тагнуулын мэдээнд үндэслэн “Энэ өвөл Донбассын төлөө дайн гарна” гэж мэдэгдсэнийг мэдээж мэдсэн байх. Мөн Киевийн олон нийтийн сүлжээний нэрт төлөөлөгч Арестович 2021 оны арванхоёрдугаар сарын 25-нд Донбассын дайн эхлэнэ гэж бүр нарийн хугацаа заасан. Барууныхан Зул сарын баяр тэмдэглэж байх үеэр үнэхээр дайн эхлэх юм болов уу?

-Кремль төдийгүй ерөөс оросуудад Украинтай хийх дайн огт ашиггүй. Учир нь энэ дайн дэгдвэл барууныхан “Северный поток-2” хийн төслийг шууд хаана гэдгээ мэдэгдчихсэн. Энэ хийн хоолой хаагдвал ОХУ-ын хувьд мөхөл болно гэсэн үг. Энэ төсөлд хэдэн арван тэрбум валють орчихсон. Барууныхан мэдээж “Северный поток-2” хийн төслөөс гадна манай бүх томчуудын гадаад данс бас хөрөнгийг царцаана. Энэ бол зүгээр л сүйрэл болно гэсэн үг.Украинд дайн болсон ямар ч тохиолдолд барууныхан ОХУ-ыг буруутгана. Иймээс өнөөдөр Кремль өнөөдөр ямар ч гарцгүй мухардалд орчихоод байна. Хэрэв Украин өөрөө эхлэж Донбасс руу довтолсон тохиолдолд оросууд туслахаас өөр аргагүй болно. Учир нь Донецк болон Луганск дангаар Украины довтолгоог сайндаа л арав хоног тогтоож чадна. Тэгээд бүх зүйл дуусна. Хэрэв ОХУ-ын цэрэг туслахаар Донбасст орвол барууныхан “Та нар Донбасс бол Украины нутаг. Бид ДНР-ын ч ЛНР-ын алийг нь ч тусгаар улс болохыг хүлээн зөвшөөрөөгүй гэсэн биз дээ. Тэгээд энэ нутагт та нар цэргээ оруулчихлаа.Тэгэхээр ОХУ түрэмгийлэгч мөн байгаа биз дээ” гэнэ.Ингээд оросуудын мөхөл болох бүх хориг арга хэмжээг авч явуулна.Хэрэв Москва “Украины дотоод хэрэг” хэмээн Донбасст туслахгүй бол Донецк ч Луганск ч хэдхэн өдөрт Украинд эзлэгдэнэ.Энэ тохиолдолд Крымыг Украинд нэгтгэх асуудал шууд босож ирнэ. Крымыг алдвал Донбасст болсон явпал Москвад өөрт нь тулж ирнэ гэсэн үг. Иймээс аль ч тохиолдолд Украины дайны асуудал Москвагийн хувьд хоолойд нь тавьсан хутга болчихсон.

-Украины зэвсэгт хүчин үнэхээр ийм хүчирхэг болсон гэж үү?

-Өнөөдөр Украины зэвсэгт хүчин амжилттай довтлох чадвартай болсон төдийгүй хэдхэн өдөрт ДНР болон ЛНР-ын Бүгд найрамдах улсыг мөхөөх чадвартай болсон.

-Та өнөөдөр Донбассын хамгаалалтын бүсийг “цаасан” цэргүүд хамгаалж байгаа гэх гээд байна уу?

-Үгүй л дээ. Өнөөдөр журамт цэргүүд фронтын шугамыг хамгаалж чадаж байна. Гэхдээ Украины довтолгоо эхэлбэл шууд л дуусна. Довтолгооны эхлэл болох их буу, пуужингийн буудлагаар л бүгд баатарлагаар амь үрэгдэнэ гэсэн үг.

-Фронтын зарим хэсэгт ОХУ-ын хил хүрэх зай 30 орчим км байгаа гэж би зөв тооцож байна уу. Энэ зайг украины танкууд ганц өдөрт л туулах байх.

-Юу яасан нэг өдөр? Яг юу болохыг цэргийн хүний хувьд би сайн мэдэж байна.украинчуудад хоёр зам бий. Хэрэв ОХУ довтлохгүй гэдгийг мэдэж байвал Украинчууд Луганск өртөөнөөс Азовын тэнгис орчмын Тельманов суурин хүртэл бүх фронтын дагуу довтолно. Эсвэл оросууд оролцоно гэж үзвэл тодорхой хэсэг газруудаар довтолж түшиц газруудад бэхжин бага багаар цааш ахина. Харин орос цэргүүд туслахаар орж ирвэл Киев дэлхий даяар “Энэ эзлэн түрэмгийлэгчдийг харж байна уу. Оросууд манай тусгаар улсад довтоллоо.Манай Донецкийг бөмбөгдөж байна” гэж хашгирна. Ингээд дэлхий даяар Оросын эсрэг янз бүрийн хориг арга хэмжээ авч эхэлнэ. Зөвхөн үүгээр ч зогсохгүй. Сирид оросуудын эсрэг байлдааны ажиллагаа идэвхжинэ. Кавказ ч хөдөлгөөнд орно. Талибууд яах нь тодорхой. Бас Беларусь-Польшийн хил гэж нэг “сайхан газар” байна.

-Игорь Всеволодович, та өөрийгөө Украины генералуулын оронд тавьж миний асуултад хариуллаа. Одоо Оросын генералуулын оронд өөрийгөө тавиад үзэхгүй юү. Тэд яах бол?

-Хэрэв Украин довтолбол нэгдүгээрт Оросын армийн нэмэлт хүч ирж амжихгүй.Хоёрдугаарт, Украины арми 2014 оныхоос огт өөр,илүү хүчирхэг, илүү мэргэшсэн, илүү зэвсэглэсэн.Энэ бол миний бодол огт биш, өнөөдөр фронт дээр байлдаж байгаа тэр хүмүүсийн үзэл бодол юм шүү.

-Өнөөдөр Донбассын жирийн иргэд ямар бодолтой байгаа бол. Тэд Украины “чөлөөлөгчид”-ийг хэрхэн угтах бол?

-Өнөөдөр Донбассын ихэнх хүмүүс Москвагийн байр сууринд маш гомдолтой байгаа. Энгийн иргэд Москва болон Путинд бүр хорсдог болсон. Гэвч оросуудыг тусална гэдэгт найдсаар байна. Энэ хугацаанд маш олон хүн Киевийг эсэргүүцэх сонирхолгүй болсон. Хэрэв дайн эхэлбэл Орос руу шууд зугтах олон иргэн байна. Бас украины цэргийн эсрэг ямар нэг үйл ажиллагаанд оролцоогүй энд өөрийн гэр оронтой, жижиг ч гэсэн эдлэн газартай ОХУ руу явахгүй гэсэн бодолтой ч олон хүн байна. Гэхдээ Украин Донбассыг эзэлбэл хэн ч ялгаагүй хэлмэгдэлд өртөх нь тодорхой. Москва Донецк болон Луганскын асуудлаар бууж өглөө гээд юу ч өөрчлөгдөхгүй. Тэртэй тэргүй болох ёстой дайныг түр зуур хойшлуулж улам л хүнд тулалдаан хийх нөхцөл бий болгоно. Иймээс Украины дайн гарцаагүй болно. Бүр тун удахгүй эхэлнэ. Нэгэнт дайн хийх нь гарцаагүйгээс хойш энэ дайнд оросууд бид ялах нь чухал.

Өнөөдөр дэлхий даяар өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний үнэ нэмэгдэж инфляци тогтмол өссөөр байна. Инфляцийн ийм өсөлт эцэстээ ажилгүйдлийг хяналтаас гаргаж улс төр, нийгмийн гүн хямрал бий болгодог. Энэхүү дотоодын хямралыг иргэдийн бодлоос холдуулж гадны хямрал болгон дайн хийх гэсэн эсрэг талуудын сонирхол нэгдсэн үед дайн гарцаагүй болдог нь хүн төрөлхтний түүхээр нэгэнт нотлогдсон зүйл гэдгийг санахад илүүдэхгүй.

Г.АМАРСАНАА

Categories
мэдээ нийгэм

Өнөөдөр ажиллах шинжилгээний цэгүүд

2021.11.29-нд ажиллах шинжилгээний байнгын болон явуулын цэг.

May be an image of text that says 'AC № дуурэг 1 #UB хамтдаа 2021-11-29-нд ажиллах шинжилгээний цэгийн хуваарь шинжилгээ хийх цэг баянгол 2 дуургийн ахмадын хегжлийн тев сухбаатар цэгийн байршил 3 сбэмт- пгу тургэвчилсэн шинжилгээ ABAX TOO нэг цэг чингэлтэй 6-P хороо дуургийн гэрлэх ёслолын ордны 3YYH талд 4 100 сбэмт -ийн арын хашаанд баянзурх нэгдсэн эмнэлэг 5 жанжин соёлын тев ордон 120 хан-уул суис-ийн урд талд 30 12-P хороо, монгол японы эмнэлгийн урд талд сонгинохайрхан буянт-ухаа спортын ордон 27-P хорооны иргэний танхим 100 21 дугээр хороо нисэхийн аюулгуйн тойргийн баруун урд 100 21-P хороолол, орчлон хорооллын замын урд 09:00-12:00 цаг хуртэл ажиллана 80'

Categories
мэдээ эдийн-засаг

Сугалаа, койн ба магадлалын онол хэмээх “хий үзэгдэл”

Монголд мөрийтэй тоглоом хориотой ч ард иргэд маань хоёр зүйл дээр аз эзээ үзээд нэлээд хэдэн жилийн нүүр үзэж байна. Нэг нь нэмүү өртгийн албан татвар (НӨАТ)-ын сугалаа бол нөгөө нь койн ба криптовалютын арилжаа.Аль аль нь Монголын эдийн засагт чухал ач холбогдолтой, нөлөөлөл ихтэй. Мөн ард иргэдийн маань нэлээд хэсгийн амь амьжиргаатай нэн ялангуяа эхнийх нь шууд холбоотой.

Түүх сөхвөл, Францын Эдийн засаг, санхүү, аж үйлдвэрийн яамны Татвар, хураамжийн газрын дарга Морис Лорег НӨАТ-ын зохион бүтээгч гэж үздэг. Түүний санаачилгаар тус улсад уг татварыг анх нэвтрүүлжээ. Тэгвэл өдгөө 120 гаруй оронд НӨАТ нэвтрүүлж, татварын нийт орлогын 25 орчим хувийг бүрдүүлдэг байна. Мөн НӨАТ-ын дунджаар 10 орчим хувийг иргэдэд буцаан олгодог тогтолцоо олон оронд бий болсон аж. Манай оронд нэлээд хожуу буюу НӨАТ, Нягтлан бодох бүртгэл, Аудитын тухай хуулиудаа шинэчлэн баталснаар 2016 оноос НӨАТ нэвтрүүлсэн билээ. Цаг үеэ олсон энэхүү арга хэмжээний үр дүнд манай улсын санхүүгийн ил тод байдал, бүртгэлжилт сайжирч далд эдийн засгийг ил гаргасан юм. Ингэснээр улсын татварын орлого эрс нэмэгдэж, улсын төсөв ч тэр хэрээр зузаарсан байдаг.

Монголд улирал бүр иргэдэд худалдан авсан бараа бүтээгдэхүүнийх нь нийт дүнгийн хоёр хувийг буцаан олгодгоос гадна цахимаар бүртгүүлсэн худалдан авалтын Е-баримт бүхий тасалбарын дугаар бүрийг оролцуулсан сугалааг сар тутам явуулдгийг мэдэхгүй иргэн өдгөө бараг байхгүй биз ээ. Таньдаг хүмүүсээс маань тэрхүү сугалаагаар 30 мянган төгрөгөөс өгсүүлээд хэдэн саяар нь хожсон азтангууд цөөнгүй. Бага гэлтгүй тэрхүү тооцоолоогүй, санамсаргүй нэмэлт орлого цалингаараа амьдардаг дундаж иргэд биднийг тэнгэрийн хишиг хүртсэн мэт баярлуулан хэсэгтээ л сэтгэл тэнийлгэдэг. Миний хувьд Е-баримттай тасалбаруудаа тогтмол бүртгүүлдэг, бас ч гэж нэг удаа 30 мянган төгрөг хожсон юм. Угаасаа магадлалын онолоор бол хожил нь тэр олон их наяд тасалбараас маш өчүүхэн хувьд нь таарна гэдэг ойлгомжтой.

Сүүлийн хэдэн жилд монголчууд түүнчлэн койн буюу криптовалютын арилжаанд оролцох нь эрс нэмэгдэв. Өнөөх магадлалын онолын үүднээс авч үзвэл алдаж ч болох, онож ч болох нэлээд эрсдэлтэй салбар бол энэ. Криптовалюттай холбоотой асуудлууд өнөөдөр монголчуудыг төдийгүй дэлхий нийтийг талцуулсаар байна. Минут хүрэхгүй хугацаанд 30 тэрбум төгрөг босгосон “IHC” гэх койн Монголын санхүүгийн зах зээлд томоохон шинэ үзэгдэл болсон билээ. Монголд одоо долоон койн, дэлхийд 11 мянга гаруй койн бүртгэгдээд байна. Санхүүгийн цоо шинэ төрлийн бүтээгдэхүүн, тренд болсон цахим мөнгөнд монголчууд дөрвөн крипто биржээр дамжуулан хоёр их наяд шахам төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийжээ. Монгол Улсын хадгаламжийн хэмжээ 19 их наяд төгрөг байдаг. Үүний 10 хувьтай тэнцэх цахим мөнгө зах зээлд эргэлдэж байна гэсэн үг.

Эдийн засаг, санхүүгийн мэдлэг, мэдээлэл багатай монголчуудын хувьд хадгаламж зээлийн хоршоодод мөнгөө алдсан гашуун түүх цахим мөнгөний зах зээлд дахин давтагдах вий. Койн болон криптовалютыг худалдаж авсан өөрийн хөрөнгөө алдах, цахим залилан гэх санхүүгийн гэмт хэргийн хохирогч болох өндөр эрсдэл бийг анхааруулахад илүүдэхгүй биз ээ. Ер нь цахим мөнгө гэдэг Монгол төдийгүй дэлхий нийтэд цоо шинэ үзэгдэл тул одоогоор ёстой л хожвол аз, алдвал хохь болоод л өнгөрнө.

Криптовалютын зах зээлийг зохицуулах үүднээс виртуал хөрөнгийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн тухай хуулийн төслийг боловсруулж УИХ-д өргөн бариад буй. Тус хуулиар виртуал хөрөнгийн үйлчилгээ үзүүлэгч, зуучлагч хуулийн этгээдийн үйл ажиллагааг зохицуулах юм байна. Мөн хөрөнгө оруулагчийн эрсдэлийг төр хариуцахгүй гэсэн заалт оржээ. Өөрөөр хэлбэл, хууль гарлаа ч, цахим зах зээлд оруулсан эд хөрөнгөөрөө хохирох эрсдэл буурахгүй нь. Койн худалдан авч мөнгөө хэд дахин өсгөж буй хүмүүс өдгөө цөөнгүй байгаа ч магадлалын онолоор бол бүх мөнгөө эргэлт буцалтгүй алдах эрсдэл дэндүү их ажээ.

Магадлалын онол гэснээс, математикийн энэхүү салбар нь дундад зуунд шоо хаях, рулет эргүүлэх, зоос шидэх зэрэг мөрийтэй тоглоомд хожих математик загварчлал гаргах гэсэн сониуч эрдэмтдээс эхтэй гэнэ. Мөрийтэй тоглоомын ялалтыг урьдчилан таамаглахыг зорьсон Италийн Жероламо Кардано, Францын Блез Паскаль, Пьер Фермат зэрэг XVII зууны математикчид шоо шидэх үед тохиолддог магадлалын анхны хэв шинжийг олж нээжээ. Харин ХХ зууны дэлхийн томоохон математикчдын нэг, ЗХУ-ын эрдэмтэн А.Колмогоровын санал болгосон аксиомжуулалтын ачаар магадлалын онол өнөөгийн дүр төрхөө олж, математикийн шинжлэх ухааны салшгүй нэгэн хэсэг болсон аж.

Энгийнээр товчхон хэлбэл, магадлалын онол гэдэг өгөгдөл цуглуулан боломжит үр дүнд шинжилгээ хийж, харьцангуй давтамжийг тооцоолоод ямар нэг үйл явдал болох эсэхийн талаар урьдчилсан таамаг дэвшүүлэхийг хэлдэг юм байна. Энэ онол нь санамсаргүй тохиолдлуудын хэв маяг, чиг хандлагыг авч үздэг бөгөөд түүнийг статистик ба симуляцийн аргуудаар илүү нарийвчлалтай судалдаг ажээ. Ер нь магадлалын онол гэдэг бидний амьдралын эргэн тойронд байнга эргэлддэг “хий үзэгдэл” гэж хэлж болохоор.

Бид онгоц сүйрч олон зуун зорчигч амь үрэгдсэн мэдээ сонсдог ч онгоцоор яагаад ниссээр байдаг вэ. Магадлалын онолын дагуу нисэх онгоцны ослоор нас барах нь 10 саяд ердөө нэг тохионо гэж тооцоолсон учраас тэр байх шүү. Цаг уурчид нарлаг байх, хур тунадас орох, салхи шуурга дэгдэх, агаарын температур хэлбэлзэх гээд цаг агаарын бүх хэв шинж, чиг хандлагыг бидэнд мэдээлэх, магадлалын онолын дагуу таамаглал гаргахын тулд маш олон өгөгдлийг харгалзан үзэж, дүн шинжилгээ хийдэг ажээ. Машин үйлдвэрлэгчид ямар төрлийн осолд жолооч, зорчигчийн амь насыг хэрхэн яаж аварч болох загварчлалыг гаргахын тулд мөн л математикийн энэхүү онолыг ашигладаг. Ийм жишээ олныг дурдаж болно.

Эцэст нь хэлэхэд, энэхүү онолоор бол НӨАТ-ын сугалаагаар ч, койн болон криптовалютын арилжаагаар ч их мөнгө хожих магадлал дэндүү бага тул сэтгэлээ хууралгүй эрүүл ухаанаар хандаж, ялангуяа хаашаа ч, яаж ч эргэж болох эрсдэлтэй койны худалдаанд болгоомжтой оролцох нь зөв биз ээ.

Categories
гадаад мэдээ

Польш, Беларусийн хил дээрх цагаачдын хямрал

Сүүлийн үед дэлхий нийтийн анхаарлыг Польш, Беларусийн хил дээр үүссэн цагаачдын хямрал татах болов. Дэвшилтэт нийгэмд шинэ амьдрал эхлүүлэхээр Польшоор дамжин Европын холбоог зорьж байгаа олон мянган цагаач Беларусийн хил дээр гацаад байгаа юм. Тэдний заримыг эх орон руу нь буцаан татаж эхэлсэн юм. Энэхүү үйл явдлыг олон улсын хэвлэл хэрхэн мэдээлж буйг товчлон хүргэж байна.

“Польш болон Беларусийн хил дээр үүсээд байгаа цагаачдын хямрал нь Польш улсын Засгийн газарт Европын холбооны зөрчил болон дотоодын олон таагүй асуудлаас холдуулж, иргэдийн анхаарлыг сарниулахад тусалсан” хэмээн “CNN” агентлаг мэдээлэв. Польш улсад 2015 онд олонх болсон “Хууль ба шударга ёс” нам (PiS)-ын эрх мэдэл жилээс жилд суларсаар байгаа юм. Тус намын эрх баригчид Европын холбоотой эрхэмлэн баримтлах ёстой зарчмын асуудлаар байр суурь зөрчилддөг. Гэвч энэ удаагийн цагаачдын хямрал Европын холбоо болон Польшийн хурцадсан харилцааг зөөлрүүлэхэд тус болсон хэмээн ажиглагчид үзэж байна. Тухайлбал, Европын холбооны дээд шүүхээс өнгөрсөн сард Польшийг Европын холбооны хууль тогтоомжийг зөрчсөн хэмээн үзэж өдөрт 1.2 сая ам.доллар төлөх торгууль оногдуулснаар зөрчил илүү хурцадсан билээ.

Польш болон Европын холбоо хил дээр үүссэн энэ асуудалд Беларусь улсыг буруутгаж зохиомлоор цагаачлалын хямрал, тогтворгүй байдал үүсгэхийг оролдож байна хэмээн буруутгасан. Ойрхи-Дорнод болон Азийн зарим орны цагаачдад Польшийн хилийг хялбархан давахад туслах амлалт өгч, онгоцоор тээвэрлэн авчирсан гэж Беларусийг хардаж байгаа юм.

Беларусийн ерөнхийлөгч Александр Лукашенко өнгөрсөн наймдугаар сард сонгуульд дахин ялсан ч түүний ялалтыг хууль бус, луйвар хэмээн үзэж, иргэд нь хэдэн сарын турш жагссан билээ. Гэвч Лукашенко иргэдийн жагсаалыг хүчээр дарж, сөрөг хүчнийхнийг баривчилсан. Үүний хариуд Европын холбооноос Беларусийн эсрэг эдийн засгийн хориг тавьсан юм. Үүнээс хоёр сарын дараа олон мянган цагаач Европын холбоог зорин Беларусийн хил дээр цугларч эхэлсэн билээ.

Иймээс Беларусийн эсрэг хориг тавьсны хариуд Европын холбоонд цагаачлалын хямрал үүсгэж “бэлэг барьж байна” гэж ажиглагчид дүгнэжээ. Харин Беларусийн ерөнхийлөгч Александр Лукашенко үүнийг үгүйсгэж, цагаачдыг хил нэвтрүүлэхгүй хориглосон Польш улсыг буруутгаад байгаа билээ. Мөн Лукашенко цагаачдыг Польшийн хилийг давж, Европын холбоонд хүрэхэд нь цэргийн хүчээр тусалж болно гэж мэдэгдсэн нь олон улсад шуугиан тарьсан. Тэрбээр BBC” суваг төгсөн ярилцлагадаа “Бид славян хүмүүс. Бидэнд зүрх сэтгэл бий. Манай цэргүүд дүрвэгчдийг Германд очих хүсэлтэйг мэдэж байгаа. Тиймээс тэдний зарим нь дүрвэгчдэд тусалсан байхыг үгүйсгэхгүй. Би дүрвэгчдийн нүүдэлд саад хийхгүй гэдгээ Европын холбоонд хэлсэн. Учир нь тэд манай улс биш, өөр улс руу нэвтрэх гэж байна. Би тэднийг уриагүй. Беларусийг дүрвэгчдийн дамжин өнгөрөх гарц болгохыг би хүсэхгүй байна” гэсэн. Мөн Польш-Беларусийн хил дээр үүссэн цагаачдын хямралын ард ОХУ байна гэж хардаж байгаагаа зарим албаныхан илэрхийлсэн. ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путин Беларусийн удирдагчтай ойрын холбоотон учир Польшийн хилд цагаачдыг бөөгнөрүүлж, Украины хил дээр цэргийн хүчээ зузаатгасан нь ижил зорилготой гэж хардахад хүргээд байгаа юм. Украины Дотоод хэргийн сайд Денис Монацирский “Польш, Украины хил дээр сайтар боловсруулсан төлөвлөгөөний дагуу хямрал үүсгэсэн. Одоогоор Украины хил дээр нөхцөл байдал хяналтад байна. Гэхдээ цагаачид хил давахыг оролдвол, гал нээгээд ч болов тэднийг зогсоох хэрэгтэй” гэж мэдэгджээ.

ОХУ нь цэргийн сургуулилт хийх зорилгоор Украины хилийн ойролцоо олон тооны цэрэг, байлдааны техник хэрэгсэл төвлөрүүлсэн нь Киев болон Европын холбоог түгшээж байгаа аж. Харин ОХУ-ын талаас “АНУ, Европын холбооноос Хар тэнгисийн ойролцоо байлдааны хөлгүүдээ илгээж, Украинтай хамтарсан цэргийн сургуулилт хийн ОХУ-ыг өдөөн хатгасан үйлдэл хийж байгаа тул хилийн хамгаалалтыг чангатгах арга хэмжээ авсан” гэж тайлбарлаж байна.

Г.АМАРСАНАА

Categories
мэдээ нийгэм

Ирэх сарын цаг агаарын төлөв

Цаг уур орчны шинжилгээний газраас ирэх сарын уур амьсгалын төлвийг гаргажээ.

Арванхоёрдугаар сард агаарын температур ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас дулаан, харин нутгийн баруун өмнөд хэсгээр дунджийн орчим байх төлөвтэй байна. Хур тунадас мөн ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас бага, Алтай, Хөвсгөл, Хэнтийн уулархаг нутгуудаар дунджийн орчим байна.

Хэдийгээр ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас дулаан байх боловч цаг агаар таатай байх үед агаарын температур өдөртөө нэмэгдэж цас мөс хайлж, харин цаг агаарын муудахад агаарын температур буурч, огцом хүйтрэлт ажиглагдах нөхцөл бүрдээд байгаатай холбоотой хөрсний гадарга хөлдөх, халтиргаа гулгаа ихсэх магадлалтай.

Тухайлбал, сарын эхээр ихэнх нутгаар цаг агаар муудаж, баруун төвийн ихэнх, говийн бүсийн хойд хэсгээр цас орж, цасан шуурга шуурч, агаарын температур эрс хүйтрэх төлөвтэй байгаа тул малчид ард иргэд замд гарах, мал бэлчээрлэлтэнд анхаарал болгоомжтой хандаж, богино хугацааны нарийвчилсан мэдээг тухай бүрт авч ашиглахыг анхааруулж байна. Цаашдаа нэг болон гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр ихэнх нутгаар, хоёрдугаар арав хоногийн сүүлчээр баруун болон төвийн бүс нутгаар цас орж, хүйтрэх төлөвтэй байна.

Баруун аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур Баян–Өлгийн нутаг, Ховд, Говь–Алтай, Баянхонгорын өмнөд хэсгээр олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар дунджаас дулаан, хур тунадас Баян–Өлгийн нутаг, Ховд, Говь–Алтайн өмнөд, Увсын зүүн, Завханы хойд хэсгээр олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар дунджаас бага байна.

Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн болон сүүлчээр, хоёрдугаар арав хоногийн сүүлч, гуравдугаар арав хоногийн дунд үе болон сүүлчээр агаарын температур өмнөх үеэсээ 4–6°С–аар хүйтэрнэ.

Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн болон сүүлч, хоёр болон гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр ихэнх нутгаар цас орж, зарим газраар цасан шуурга шуурна. Салхи зарим газраар 12–14 м/с, зарим үед түр зуур 16–18 м/с хүрч ширүүсч болзошгүй.

Төвийн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур нийт нутгаар олон жилийн дунджаас дулаан, хур тунадас Сэлэнгийн нутаг, Хөвсгөлийн баруун, Булган, Төвийн хойд хэсгээр олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар дунджаас бага байна.

Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн, хоёрдугаар арав хоногийн эхэн болон сүүлч, гуравдугаар арав хоногийн дунд үе болон сүүлчээр агаарын температур өмнөх үеэсээ 4–6°С–аар хүйтэрнэ.

Нэгдүгээр арав хоногийн эхэн болон сүүлч, хоёр ба гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр ихэнх нутгаар цас орж, зарим газраар цасан шуурга шуурна. Салхи түр зуур 12–14 м/с, зарим үед түр зуур 16–18 м/с хүрч ширүүсч болзошгүй.

Зүүн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур Дорнод, Сүхбаатарын зүүн хэсгээр олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар дунджаас дулаан, хур тунадас Хэнтийн хойд хэсгээр олон жилийн дунджийн орчим, бусад нутгаар дунджаас бага байна.

Нэг ба хоёрдугаар арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн эхэн болон сүүлчээр агаарын температур өмнөх үеэсээ 3–5°С–аар хүйтэрнэ.

Нэг болон гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр ихэнх нутгаар цас орно. Салхи зарим газраар 14-16 м/с, зарим үед түр зуур 18–20 м/с хүртэл ширүүсч шороон шуурга шуурч болзошгүй байна.

Говийн аймгуудын нутгаар. Энэ сард агаарын дундаж температур нийт нутгаар олон жилийн дунджаас дулаан, хур тунадас нийт нутгаар бага байна.

Нэг ба хоёрдугаар арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн эхэн болон сүүлчээр агаарын температур өмнөх үеэсээ 3–5°С–аар сэрүүснэ.

Нэг, хоёрдугаар арав хоногийн эхэн, гуравдугаар арав хоногийн сүүлчээр ихэнх нутгаар цас орж, цасан болон шороон шуурга шуурч болзошгүй байна. Салхи зарим газраар түр зуур 14–16 м/с, зарим үед 18–20 м/с хүртэл ширүүсч болзошгүй.

Categories
мэдээ нийгэм улс-төр

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд

УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаа энэ долоо хоногт хэлэлцэх асуудлуудын жагсаалтыг хүргэж байна.

· Ажиллах хүчний шилжилт хөдөлгөөний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2020.04.07-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/

· Кибер аюулгүй байдлын тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2021.06.30-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, үргэлжилнэ/

· Хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, түүний удирдлагын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг нэгтгэсэн төсөл /Засгийн газар 2021.03.03-ны өдөр, Улсын Их Хурлын гишүүн С.Бямбацогт нарын 12 гишүүн 2021.07.02-ны өдөр тус тус өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/

· Чөлөөт бүсийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2021.10.06-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/

· Далай ашиглах тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2019.10.17-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/

· Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 30 жилийн ойг тэмдэглэх тухай Улсын Их Хурлын тогтоолын төсөл

· Хүний хувийн мэдээлэл хамгаалах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2021.05.19-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/

· Нийтийн мэдээллийн тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2021.05.19-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/

· Цахим гарын үсгийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2021.05.19-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн, эцсийн хэлэлцүүлэг/

· Ерөнхий сайдын мэдээлэл: “Иргэдийн сурч боловсрох эрхийг хангах, хичээл, сурлагын хоцрогдлыг нөхөх, арилгах арга хэмжээний талаар”

Categories
мэдээ нийгэм цаг-үе

Эрээний боомтын төмөр замын тээврийг тодорхойгүй хугацаагаар зогсоожээ

Хятадын тал Эрээний боомтын төмөр замын тээврийг тодорхойгүй хугацаагаар зогсоох шийдвэр гаргалаа. Өмнөд Африкаас гаралтай коронавирусийн шинэ хувилбар болох Омикрон вирусийн тархалтыг бууруулах, Эрээн хот орчмын тархалтыг нэмэгдүүлэхгүйн тулд Эрээн хотын хилийн боомтыг чангатгах шийдвэрийг “Эрээн хотын Шинэ корона вирустэй тэмцэх ажлын алба”-аас гаргажээ.

Тодруулбал, арваннэгдүгээр сарын 28-ны 14:00 цагаас эхлэн Эрээн хотын төмөр замын боомтоор зориулалтын сав баглаа боодолгүй нүүрс, алт, зэс, нефть, төмөр, химийн бордоо, хувцас… /Хүний гараар сав баглаа, боодол хийдэг бүх бараа бүтээгдэхүүнийг/оруулахыг зогсоолоо.

Арваннэгдүгээр сарын 28-ны 14:00 цагаас өмнө нэгэнт хилээр орж ирсэн дээр дурдсан бараа бүтээгдэхүүнийг түр хугацаагаар задлахыг зогсоов. БНХАУ-ын тал Эрээний боомтын төмөр замын тээврийг чангатгах шийдвэрээ коронавирусийн шинэ хувилбарын тархалттай холбон тайлбарлаж байна. Гэхдээ Ковид-19 халдварын альфа, бетта, гамма, дельта гэх мэт олон хувилбар дэлхий даяар тархахад Хятадын тал төмөр замын тээврийг зогсоож байгаагүй бөгөөд ямар шалтгааны улмаас ийнхүү зогсоосон бэ гэдэг нь тодорхой бус байна.