Month: November 2021

Эрүүл мэндийн яамнаас КОВИД-19 халдварын нөхцөл байдлын мэдээллийг хүргэж байна

Одоо томуугийн үе эхэлсэн учраас хүүхдүүдэд томуугийн вакцин хийж эхэлсэн. Улмаар томуугийн тархалт өмнөх үеүдээс буурсан нь давхар амны хаалтын үр ашиг гэж яамнаас мэдээллээ.

Одоогоор нэгдүгээр тунд 2.2 сая иргэн хамрагдаад байна. Харин дархлаа сэргээх нэмэлт тунд нийт 484 мянган иргэн хамрагдсан. Энэ нь зорилтот бүлгийн 24 хувь юм.

Гэвч Баян-Өлгий тэргүүтэй зарим аймагт зорилтот бүлгийн иргэдийн 10 хүрэхгүй хувь нь нэмэлт вакцинаа тариулсан байна.

5-11 насны хүүхдүүдийн өвчлөл дельта давлагааны үед элбэг байгаа бөгөөд манай улсын нийт өвчлөлийн 9.6 хувийг эзэлж байна.

Энэ сарын 11-нд буюу өчигдөр цагдаагийн байгууллагын 102 дугаарын утсанд нийт 2118 гомдол мэдээлэл бүртгэгджээ. Үүнээс зөрчлийн дуудлага мэдээлэл 1707, хулгайтай холбоотой 32, гэр бүлийн хүчирхийллийн дуудлага 158, гэмт хэргийн шинжтэй мэдээлэл 104 бүртгэгдсэн байна.

Үүнээс гадна автомашин согтуу жолоодсон 91, олон нийтийн газар зүй бусаар биеэ авч явж, танхайрсан 135, хүний биед халдсан 77, Архидан согтуурахтай тэмцэх тухай хууль зөрчсөн 130, эрүүлжүүлэх байранд хоносон 196, оршин суугчдын амгалан тайван байдал алдагдуулсан 85 тохиолдол гарчээ.

Түрүүч нь: https://admin.dnn.mn/%D0%B4-%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D0%…

“No double standart” хөдөлгөөний зохион байгуулагч Д.Монголхүүтэй ярилцлаа.

-Энэ үйл явдал хүний эрх, тэр дундаа үг хэлэх, үзэл бодлоо илэрхийлэх эрх чөлөөний тухай томоохон акц өрнөх шинжтэй болж байна. Энэ тухай олон нийтийн дунд ч, Төрийн ордонд хэлэлцэгдэж эхлээд байна?

-Ер нь манайд бодлоготойгоор, далдуур, нууцаар монголчуудыг хүний эрх гэдэг ойлголтоос холдуулж байсан юм байна. Тэр нь төр хүчтэй байх ёстой, цагдаа нарыг төр нь хамгаална, төрийн төмөр нүүрээ үзүүлэх ёстой гэсээр нийгмийн сэтгэлгээ энэ тал руугаа хазайчихсан байна. Төрийн үйл ажиллагаа нь бодлоготойгоор хүний эрхийн мэдрэмжээс нь холдуулсан. Би харахдаа хамгийн эхнийх нь сар бүрийн эхнээс архи зарахгүй гэсэн шийдвэрээс эхэлсэн гэж боддог. Ковид анх дэгдэхэд Засгийн газар шууд сургууль, цэцэрлэгийг хаасан. Түүнээс Засгийн газар өвчинтэй тэмцэх гээгүй юм байна, улс төрийн хожоо харах гэж байгаа юм байна гэж харсан.

Зүй нь энэ цэнхэр гариг чинь 4.5 тэрбум жилийн өмнө үүссэн гэж үздэг. Хүн гэдэг төрөл зүйл 2.5 сая жилийн настай. Хүний олон төрөл хувьсан өөрчлөгдсөөр 70 мянган жилийн өмнө ухаант хүн буюу хомосапиенс үүссэн. Хүн 12 мянган жилийн өмнө хамгийн анх хөдөө аж ахуйн хувьсгалыг хийсэн. Тэр нь улаан буудай тарьж эхэлсэн цаг үеэс тоологддог. Ингээд 18 дугаар зуунд аж үйлдвэрийн хувьсгалтай нүүр тулсан. Энэ хүртэлх хүн гэдэг амьтны амьдарч ирсэн 2.5 сая жилийн хугацаанд амьтдыг, байгалийг, бурхныг шүтдэг байж. XVIII-XIX зуунд техник мэдлэгийг олж аваад XIX зуунаас хүн өөрийгөө шүтэж эхэлсэн байдаг. Бид өөрсдөө лаг юм байна, байгалийг ялж эхэлж байгаа юм байна гэж. XX зуунаас хүн өөрийгөө шүтэх үзэл буюу хумманизм эхэлсэн. Энэ нь өөрөө дотроо гурав салбарласан. Тэр нь фашизмаар эхэлдэг. Манай үндэстэн лаг гээд л. Дараа нь коммунизм, тэр нь ажилчин анги лаг гэсэн агуулгатай. Энэ хоёр хоёулаа 20 дугаар зуунд туршигдаад дууссан.

Нийгэм өөрөө хувь хүнээс бүрддэг, хувь хүний эрх дээр суурилдаг юм байна гэсэн либериализм үзэл 21 дүгээр зуунд шалгарч үлдсэн. Өөрөөр хэлбэл, надад ийм эрх байгаа, чамд ч бас байгаа учраас хоёулаа хэн хэнийхээ эрхийг зөрчихгүй байя гээд Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглалыг баталсан. Олон улс нэгдэж НҮБ-ыг байгуулаад бие биеийнхээ эрхэнд халдахаа больж эхэлсэн. Үүнд манайх 1961 онд нэгдэж ороод 1992 онд хувь хүний эрхийг дээдэлсэн философитой Үндсэн хуультай болсон. Би үүнийг л шаардсан. Бид 1992 онд ийм Үндсэн хуультай болчихоод одоо яагаад органик хуулийн хэрэгжилт нь коммунизмын үеэр явдаг юм бэ. Яагаад ангийн ялгаа гаргаад байгаа юм бэ. Хуулийн бичилт нь нэг л өгүүлбэр хэрнээ хэрэгжилт нь яагаад ялгаатай хоёр өөр байна вэ. Хэрэв дабл стандарт үүсч, хоёр өөр ялгаатай хэрэгжих юм бол үүний аюул нь юу байдаг гээч.

-Таныхаар юу гэж?

-Нийгмийн сэтгэл зүй хямрал руугаа явчихдаг. Иргэд нь хуулиа ойшоохгүй болж эхэлнэ. Хуулийн үнэ цэнэ унаж эхэлдэг. Ингэвэл хуулиа мөрдөхөө больж эхэлнэ, ийм иргэд олон болбол хүчтэй нь хүчгүйгээ барьж иддэг байгалийнхаа хууль руу орно. Өөрөөр хэлбэл, үймээн самуун болж, иргэний дайн эхэлнэ. Үүний анхдагч нөхцөл нь бүрдчихээд байна. Иргэд орлогогүй болж хүүхэд нь өлсөж байна. Хүүхэд нь өлсөж байгаа хүнээс зарчим нэхдэггүй юм. Нөгөө нь Засгийн газрын буруутай үйл ажиллагаанаас болж ковидоор гэр бүлээ алдчихсан хүмүүс байна. Тэд өс зангидаж байгаа нь лав. Өлссөн, өс зангидсан хоёр хүнд нэг л ижил шинж чанар байгаа. Тэр нь аюулыг хайхрахаа болих. Ийм иргэд олон болох тусмаа босч ирнэ. Тэгээд л нийгмийн хямрал руугаа орно. Ийм л дабл стандартыг болиоч, хуулийн үнэ цэнийг унагаагаад байна гээд хууль шаардаж, жагсаж эхэлсэн юм.

-Хууль, хүчний байгууллагын хөлд хүний эрх зөрчигдөж байгаа асуудал их яригддаг. Та бүхэн ч үүний нэг жишээ болж байна. Тэд хүний эрх зөрчиж байгаагаа хүлээн зөвшөөрч байна уу. Та яг тэдэнтэй хэдэнтээ нүүр тулсан хүн. Хөшигний ард ямар байдаг юм бол?

-Хүний эрхийг зөрчиж байгаа эсэхээ ялгаж харах, харьцуулах суурь ойлголт тэдэнд алга. Байхгүйг нь яаж мэдсэн бэ гэвэл 461 дүгээр ангид хоригдож байхдаа би ХЭҮК-оос гаргасан 2017 оны тайлангийн итгэлийг уншлаа. Тэр илтгэлд маш ноцтой зүйл бичигдэж. Монгол Улс ардчилсан нийгэмд шилжиж ороод 30 жил болж байхад одоог хүртэл хуулийн боловсрол олгодог их, дээд сургуулиудад хүний эрхийн хичээл байдаггүй юм байна. ХЭҮК 11 сургуульд энэ талаар судалгаа хийснээс тав нь заавал үзэх хичээл гэж хүний эрхийн хичээлийг оруулсан. Үлдсэн зургаа нь сонгож үзэх хичээл гэж оруулахад нэг ч оюутан сонгож үзээгүй байна. Өөрөөр хэлбэл, цагдаа, прокурор, шүүгч, тагнуул зэрэг хууль сахиулж байгаа, дээрээс нь УИХ-ын гишүүд хүний эрхийн талаар ямар ч ойлголтгүй гэдгийн баталгаа нь тэр.

Тэгэхээр миний ярьж байгаа, Одкогийн бодож байгаа хүний эрхийн асуудал эрх барьж байгаа хүмүүстэй, хууль сахиулагчидтай долгион таарахгүй зөрөөд байх нь аргагүй юм байна.

-Хорих ангид нөхцөл байдал ямар байх юм?

-Хорих ангийнхан цагдаагийн байгууллагыг бодвол хамаагүй илүү хүний эрхийн мэдрэмжтэй юм байна гэж харагдсан. Хүний жам ёсны эрхийг хангах тал дээр хийсэн ажилтай ч байна лээ. Хоол унд, ажилчдын харьцаа, зан байдлаас харахад цагдаа нараасаа илүү иргэнлэг гэж дүгнэсэн. Харин тэнд өмгөөлөгч авах мөнгөгүй, ар гэрийн анхаарал сул байдлаар хаягдсан хүмүүс зөндөө. Бүр хоёр жил ч болсон залуус байна. Тэр бол маш том эмгэнэл. Гэхдээ тэд шүүхийн шийдвэрийнхэнд хамаагүй, тэд шийдвэр л гүйцэтгэж байгаа хүмүүс. Харин тэр шийдвэрийг гаргаж байгаа прокурор, цагдаа нар нарын асуудал маш их юм билээ.

-Тэнд бас та өлсгөлөн зарласан байх аа?

-Тийм ээ, тав хоног өлсгөлөн зарласан.

-Тэгээд таныг суллах шийдвэр гаргах шиг боллоо?

-Би “Намайг суллаач” гэж өлсгөлөн зарлаагүй. Би “Засгийн газар огцор” л гэсэн. Та нар биднийг дэлхийн аль ч буланд аваачсан шаардлагаа тавьсаар байна гэдгээ илэрхийлсэн хэрэг.

Тэнд нэг зүйл ажиглагдсан нь цагдаа, прокурорууд намайг өөрийнхөө итгэл үнэмшлээр цагдаж хориод, шалгаад байгаа юм биш. Дээрээсээ даалгавар авчихаад, даргадаа ажлаа хийж харагдах гэсэндээ яваад байгаа юм. Тэдэнтэй нүүр тулаад нэг ширээний ард суугаад ярихаар нүдэнд нь ямар ч итгэл үнэмшил байхгүй, үгэнд нь ямар ч хүч байхгүй нь мэдрэгддэг. Би прокурортойгоо хоёр удаа уулзсан. Ажлаа хийж байгаа байр байдлаас нь хүн үнэхээр өөртөө итгэлтэй бол өөр байдаг даа. Даанч тийм биш байсан.

-Таныг баригдахад, шоронд байхад олон хүн дэмжсэн. Залуус та бүхний тавьсан шаардлагыг үргэлжлүүлэн Төв талбайд жагссаар байсан. Бүр өлсгөлөн зарласан. Тэр мэдээллийг авч байв уу?

-Авалгүй яах вэ. Хүн тийм орчинд орчихоор нэг тийм эмо болчихдог юм байна. Чинбаа өлсгөлөн зарлаж байна гэнэ, Жавхлан суулт хийж байна гэнэ, Оюунгэрэл эгч дэмжиж байгаагаа илэрхийлж ирсэн гэнэ гээд л олон зүйл сонсоод тэнд батарей цэнэглэгдэж байлаа. Гол нь тэд намайг хамгаалахдаа биш. Бидэнд нийтлэг нэг л эрх ашиг байгаа. Тэр нь хүний эрх, эрх чөлөө шүү. Үүний төлөө л бүгдээрээ явж байгаа юм.

-Та аль намын гишүүн бэ. Таныг АН захиалсан гэсэн хардлага яваад байна?

-Би 1999 оны АН-ын гишүүн. Намайг 16 нас хүрэхэд ээж маань АН-ын гишүүнээр элсүүлчихсэн. 2017 он хүртэл дуу хуур, кино, тулааны спорт гээд өөрийнхөө хоббиг хөөгөөд явж байгаад улс төр, нийгмийн амьдралд оролцож эхэлсэн. Үнэндээ зургадугаар сарын 25, долдугаар сарын 1, “No double standart” АН-ын захиалга байсан бол би илүү баярлана. Сөрөг хүчний хүч нь суларчихсан байхад биднийг хэн хамгаалах юм бэ. Хүн өөрөө өөрийгөө л хамгаалах цаг болчихсон юм байна. Тэгж л гарч ирлээ шүү дээ, бид. Би АН-ын гишүүн байснаараа иргэнийхээ хувиар үзэл бодлоо илэрхийлж болохгүй гэсэн үг биш. Тал талаас нийлсэн залуус дунд АН-аас би байна, ХҮН-ынх байна, Зон олны намаас байсан. Ногоон намын Бум-Ялагч гуай талбай дээр ирээд дэмжлэгээ илэрхийлээд явдаг. Оюунгэрэл эгч дэмжээд явдаг. Жавхлан тэнд дэмжээд л цэвэр иргэдийн органик тэмцэл болсон.

Үүнийг анхнаас АН зохион байгуулаад гүйцэтгээд явсан бол би бүр баярлах байсан. Учир нь АН яг өөрийн үндсэн амин сүнсэн дээрээ байна гэж харагдах ёстой байлаа. Өөрөөр хэлбэл, хүний эрх, эрх чөлөөний төлөө. Тэд сая л гарч ирлээ. Намайг хоригдсон байхад Хууль зүйн яамны гадна жагсаад, УИХ дахь бүлэг нь хөдөлгөөнд орж эхэллээ. Урд нь хүний эрх ийм доод түвшинд хүрсэн байна гэж нөхдүүд анзаараагүй байсан байхүй юу. Иргэдийг гудамжинд гаргаж ирээд балбаад эхлэхээр АН одоо л жинхэнэ ажлаа хийж эхэлж байна. Өөрөөр хэлбэл, АН-ыг ажлаа хийх хөдөлгөөнд оруулсан бас нэг өдөөлт нь болж чадсандаа бахархаж байна.

-Танд АН-аас дэмжлэг үзүүлье гэв үү?

-Тийм байдлаар холбогдсон. Гэхдээ намын туг барьж дэмжлэг үзүүлэхгүй. Би АН-ын гишүүн нь үнэн, бас иргэн хүн. АН-ынхан иргэнийхээ хувиар дэмжих бол нээлттэй. Харин намаас гэвэл тусдаа акц үүсгээд яваарай л гэсэн.

-Ямартаа ч энэ асуудал нэг талд хүний эрхийн асуудлыг хөндөж сэрээж, нөгөө талд бас хардлага ч үүсгэж харагдаж байна, тийм үү?

-Хардаж байгаа нь ч гэсэн хүний жам ёсны эрх. Тролл биш, жинхэнэ хаягаараа хардаж байгаа бол би баярлана. Тэд жам ёсны эрхээ эдэлж байна. Түүнээс миний үнэн байх, миний нэр төр ямар байх нь сонин биш. Нөгөө талаасаа хүний жам ёсны эрх төрөөс олгогддог эрх биш. Хүн төрөхөд хамт ирдэг эрх. Үүнийг төр харин хамгаалах үүрэгтэй. Төрд захиран зарцуулах эрх байхгүй, өмчийн эрх байхгүй. Төрийн өмч, мөнгө гэж байхгүй. Бидний өгсөн татварыг хамгаалаад ард түмний төлөөлөгчид нь очоод захиран зарцуулах эрхээ эдэлдэг. Улс төрийн философиороо төр гэдэг ойлголт ч байхгүй болчихоод байна, дэлхий дахинд.

-Та бүхний тавьсан шаардлага, эсэргүүцэл Засгийн газар, эрх баригчдын эсрэг байгаа. Эрх баригчдын зүгээс энэ асуудалд ямар нэгэн ньюанс үзүүлэв үү?

-Үгүй. Ямар нэгэн эргэх холбоо үүсгээгүй байгаа. Гэхдээ таны асуултаас МАН-ын эсрэг яваад байгаа юм шиг ноцтой зүйл сонсогдож байна. Надад энэ намын эсрэг явах ямар ч ашиг сонирхол байхгүй. Гол ньюанс юу вэ гэхээр тэд эрхээ авсан, ажлаа хийж байна. Үр дүн гарсан, тэр нь хасах үр дүн. Энэ Засгийн газрыг унагаахаар АН-ын Засаг тавигдахгүй. Дахиад л МАН-ын Засаг гарна. Тэгэхээр би МАН-ын эсрэг яваагүй. Харин чаддаг хүмүүсээр нь ажлаа хийлгэ гэж шаардаж байгаа юм. Учир нь өнөөдөр хүмүүс нас бараад байгаа тоо нэмэгдэж байна гэдэг маргааш миний гэр бүлээс хүн үхэх эрсдэл нэмэгдэж байгаа гэсэн үг. Тийм учраас боож үхчих гээд байгаа юм.

-Ярилцсанд баярлалаа.

Б.ЭНХЗАЯА