Month: September 2021

Гадаадын иргэн, харьяатын газар нь Монгол Улсад түр ирэгч, албан болон хувийн хэргээр оршин суух гадаадын иргэн, харьяалалгүй хүний тус улсад удаан хугацаагаар оршин суух хүсэлтийг Гадаадын иргэний эрх зүйн байдлын тухай хууль болон Засгийн газрын 2021 оны 194 дүгээр тогтоолоор баталсан “Гадаадын иргэн Монгол Улсад оршин суух, түүнийг бүртгэх журам”-ын дагуу шийдвэрлэдэг.

“Гадаадын иргэн Монгол Улсад оршин суух, түүнийг бүртгэх журам”-ын 4 дүгээр зүйлийн 4.10-т түр ирсэн болон иргэд харилцан зорчих нөхцөлийн талаар байгуулсан Монгол Улсын олон улсын гэрээний дагуу визгүй ирсэн гадаадын иргэнд төрийн болон Засгийн газар хоорондын, олон улсын байгууллагад ажиллах гадаадын иргэнд А3, Монгол Улсын харьяатаас гарсан гадаадын иргэнд F2, Монгол Улсын иргэнээс төрсөн гадаадын иргэнд F3, Монгол Улсын харьяатаас гарахгүйгээр гадаад улсын харьяат болсон иргэнд H2 хэлбэрийн оршин суух зөвшөөрлийг олгож болохоор заасан.

Гэвч сүүлийн үед иргэд харилцан зорчих нөхцөлийн талаар байгуулсан Монгол Улсын олон улсын гэрээний дагуу визгүй ирсэн гадаадын иргэнд дээрх журамд нийцээгүй оршин суух зөвшөөрөл олгохын хүссэн хүсэлтүүдийг удаа дараа ирүүлж, байгууллагын ачааллыг нэмэгдүүлж байна.

Иймд манай байгууллага холбогдох хууль, журамд нийцээгүй аливаа хүсэлтийг шийдвэрлэх боломжгүй тул Монгол Улсад зорчих гадаадын иргэн болон түүнийг уригч иргэн, байгууллага нь тухайн гадаадын иргэний зорилгыг үнэн зөв тодорхойлж, Монгол Улсад ирэхээсээ өмнө зохих ангиллын визийг дахин мэдүүлэхийг зөвлөж байна.

“Утаагүй, угааргүй, ухаалаг хэрэглэе” уриатай “Сайжруулсан түлшний цогц хэрэглээ” гурван сарын аяны нээлт өнөөдөр боллоо. Аяныг Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яам, Орчны бохирдлыг бууруулах үндэсний хороо, НЗДТГ, Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Онцгой байдлын ерөнхий газар, “Таван толгой түлш” XXК болон бусад байгууллагатай хамтран хэрэгжүүлж буй юм. “Сайжруулсан түлшний цогц хэрэглээ” аяны нээлтийн үеэр Нийслэлийн Агаарын бохирдолтой тэмцэх газрын дарга Б.Пүрэвсүрэн “Улаанбаатар хотын төвийн зургаан дүүргийн 189 мянган өрх сайжруулсан түлш хэрэглэдэг. Эдгээр өрх сайжруулсан түлш түлдэг болоод гурав дахь өвөлтэйгөө золгож байна. Сайжруулсан шахмал түлшний хэрэглээ жил тутамд өсөж байгаа. 2019-2020 оны өвөл нийслэлийн гэр хорооллын айл өрхүүд нийтдээ 446 мянган тонн сайжруулсан шахмал түлш түлсэн бол 2020-2021 оны өвөл 708 мянган тонн болж өссөн. Үүний 504 мянган тонн шахмал түлшийг үнийн дүнгийн 75 хувийн хөнгөлөлттэйгөөр худалдан авсан. Энэ жилийн хувьд мөн 50 хувийн хөнгөлөлт эдэлж, шуудай түлш тутмыг 1875 төгрөгөөр худалдан авч байгаа. Ийн хямд үнийн бодлого барихын сацуу утаагүй, угааргүй, ухаалаг хэрэглээг нэвтрүүлэхэд анхаарч байна” гэлээ.

Айл өрхүүд галлагааны улиралд сайжруулсан шахмал түлш түлснээр Улаанбаатар хотын агаар дахь бохирдуулагч бодисууд ялангуяа тоос, тоосонцрын хэмжээ 40-50 хувиар буурсан байна. Сайжруулсан түлш хэрэглэгч 200 мянга орчим өрхийн 700 мянга гаруй иргэний эрүүл мэндийг хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх зорилгоор гурван сарын аяныг зохион байгуулж байгаа юм. Аяны хүрээнд угаарын хийн хордлогод өртөж болзошгүй өндөр эрсдэлтэй 63.620 өрхийн угаар мэдрэгчид дохиолол суурилуулж, “Таван толгой түлш” ХХК-ийн Хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвөөс 24 цагийн турш хянаж буй. Өндөр эрсдэлтэй хэрэглэгчдэд ахмад настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд болон олон хүүхэдтэй, хүүхдүүдээ гэртээ харах хүнгүй үлдээдэг, нэн ядуу, зуух, яндангийн битүүмжлэл алдагдсан, яндангаа хөөлөх боломжгүй айл өрхүүдийг багтаажээ. Тухайн айл өрхөд угаар алдагдах үед Хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвд мэдээлэл ирэх бөгөөд эрсдэлийг бага, дунд, их, аюултай, онц аюултай зэргээр үнэлэн, айл өрхүүдийг аюулаас авран хамгаалах юм. “Энэ жилийн хувьд нийт угаарын дуудлагын 70 орчим хувь нь борооны улиралд гал түлсэн айлуудаас ирсэн. Хүмүүс бороо ормогц гал түлчихээд үдэш нь түлш бүрэн шатсан эсэхийг шалгалгүй, өрхөө битүүлээд унтаж байгаагаас угаарын хийн аюул нүүрлэдэг. Түүнчлэн яндан, зуухаа хөөлөөгүй, зуухны соролт таталт муудсан, зуух, яндангийн битүүмж алдагдсанаас угаарын хий ялгарч байгаа. Тиймээс ноднин жил “Яндангаа хөөлье” аян зарлаж 30 гаруй мянган өрхийн янданг хөөлж байсан. Сүүлийн үед иргэд сайжруулсан түлшээ түлж сурч байна” гэж Хэрэглэгчдэд үйлчлэх төвийн дарга Ч.Буянжаргал өгүүлж байна.

Иргэд угаарын хий мэдрэгч авахаас цааргалдаг, авсан ч цэнэг нь дууссан байх нь элбэг аж. Зах зээл дээр 15-30 мянган төгрөгийн үнэ ханштай угаарын хий мэдрэгчийг өрх бүр худалдан авч заншихын чухлыг мэргэжилтнүүд онцолж байна.

Түүнчлэн энэ жилээс сайжруулсан шахмал түлшний үнсийг ангилан ялгах дадлыг иргэдэд суулгаж, дахин боловсруулж эхэлж буй тухай Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын алба /УБЗАА/-ны Хог хаягдал, удирдлага зохицуулалтын хэлтсийн дарга С.Аригуун мэдээллээ.

2020 оноос эхлэн УБЗАА-наас санаачлан ШУТИС-ийн Барилгын инженерийн сургууль, МУИС-ийн лаборатори, Хими технологийн хүрээлэн, Барилгын материал үйлдвэрлэгчдийн холбоотой хамтран шахмал түлшний үнсийг дахин ашиглах боломжийг нарийвчлан судалжээ. Урьд нь гэр хорооллоос өөр эх үүсвэр, уурхайн нүүрс байсны дээр зарим төрлийн үнсэнд цацраг идэвхт бодисын хэмжээ зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс давсан тохиолдол ч гарч байж. Сайжруулсан шахмал түлшнээс гарч буй үнсний хувьд нэг ижил бүтэцтэй учир шигшиж ялгаад явган замын хавтан, замын хашлага, тоосго, блок үйлдвэрлэж болохын дээр ургамлын бордоо болгон ашиглах боломжтойг эрдэмтэд тогтоогоод байгаа юм. Тиймээс үнсийг дахин боловсруулахтай холбоотойгоор үнс ашиглах стандартыг боловсруулан батлуулахад бэлэн болжээ. Нэг шуудай сайжруулсан түлш түлэхэд 5-7 кг үнс ялгардаг бөгөөд айл өрхүүдийн ялгасан үнсийг Цагаан даваанд байгуулсан үнсний ландфиллийн байгууламжид нарийвчлан шигшиж, үйлдвэрлэлд ашиглах боломж бүрдэнэ гэж үзэж буй.

“Сайжруулсан түлшний цогц хэрэглээ” аяны нээлтийн үеэр монгол инженерүүдийн зохион бүтээсэн үнс ялган ангилах болон автомат яндан хөөлөх технологийг танилцуулсан юм. Аян нийслэлийн хэмжээнд есдүгээр сарын 15-наас арванхоёрдугаар сарын 15-ныг хүртэлх хугацаанд үргэлжилнэ.

Монгол Улсад орчин цагийн цагдаагийн байгууллага үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой тохиож байна. Тус ойн хурал цахимаар зохион байгуулагдаж, Нийслэлийн Засаг даргын Хөгжлийн бодлогын асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч Р.Чингис оролцож, цагдаагийн бие бүрэлдэхүүнд Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Д.Сумъяабазар мэндчилгээ илгээснийг уламжлав.

Хотын даргын мэндчилгээнд “Нийслэл Улаанбаатар хотын өнгөрсөн 100 жилийн үүх түүх, хөгжил дэвшил, хүн амын өсөлт, алдаа оноо, иргэн нэг бүрийн амьдралын агшин хором бүрийг хамгаалж, хайрлаж, түшиж, тулж ирсэн Нийслэлийн цагдаагийн газрын үе үеийн бие бүрэлдэхүүн болоод энэхүү хүнд хэцүү албан үүргийг нь хүндэтгэн дэмжиж, хань ижлээ хатамжлан дээдэлж, үр хүүхдээ өгсөн хүмүүжүүлж яваа хань ижил, гэр бүлийнх нь гишүүдэд хүндэтгэл илэрхийлье. Мөн дэлхий нийтийг хамарсан “Ковид-19” цар тахлын халдварын улмаас өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд үргэлжилсэн удаа дараагийн хөл хорионы үеийн тогтоол шийдвэрийн биелэлтийг хангаж, онц байдлын үеийн хэв журмыг сахин хамгаалах амаргүй үйлсэд үүрэг гүйцэтгэсэн, үүрэг гүйцэтгэж буй Та бүхэндээ дахин талархал илэрхийлээд, шинэ Улаанбаатар хотын хөгжлийн төлөөх бодлогод тусгагдсан цагдаагийн албаны шинэчлэлийг эрчимжүүлэх замаар албан хаагчдын ахуй хангамжийг сайжруулж, ар гэрийг тань дэмжин ажиллахаа амлаж байна. Энэ хүрээнд онц байдлын урамшууллыг нэмж, автопаркийн шинэчлэлийг эрчимжүүлж, цагдаа нэг бүрийн тусгай хэрэгслийг шинэчлэхээр ажиллаж буй ч энэ нь төгсгөл бус, эхлэл гэдгийг санаж, цаашдаа нийслэл хотын цагдаагийн албаны шинэчлэл болоод ажиллаж амьдрах таатай орчин нөхцөлийг хангахын төлөө хийж хэрэгжүүлэх бүхий л үйл хэрэгт цагдаа таныг идэвхтэйгээр хамтран ажиллахыг урьж байна” хэмээв.

Мөн энэ үеэр Нийслэлийн гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх зөвлөлөөс Нийслэлийн Цагдаагийн удирдах газар болон Тээврийн цагдаагийн албаны алба хаагчдыг урамшуулах 40 сая төгрөгийг шийдсэнийг танилцууллаа. Түүнчлэн Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газар болон Тээврийн цагдаагийн албаны хоёр алба хаагчийг түрээслээд өмчлөх орон сууцанд орох эрхээр урамшуулж байгааг Нийслэлийн Засаг даргын Хөгжлийн бодлогын асуудал хариуцсан нэгдүгээр орлогч Р.Чингис уламжлав. Тус хоёр алба хаагчийг цагдаагийн байгууллагаас шалгаруулах юм.

Сонгинохайрхан дүүргийн 32 дугаар хороо буюу Эмээлт дэх мал нядалгааны газруудаас малын гаралтай хог хаягдал их хэмжээгээр гарч, ил задгай хаягдан, Эмээлт орчмыг олон жил бохирдуулсан. Малын сэг зэмээс үүдэн махчин шувууд ихээр цугларснаар онгоцны хөөрөх, буух хөдөлгөөнд саад учруулдаг байжээ. Иймээс Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас сүүлийн дөрвөн жилийн хугацаанд ил задгай хур хог хаягдлыг цэвэрлэх, мал нядалгаа хийдэг аж ахуй нэгж, байгууллагуудыг зохион байгуулалтад оруулж эхэлсэн юм. Түүнчлэн нэгдсэн хогийн цэгийг шийдэх, хог хаягдлыг тогтмол ачиж, тээвэрлэх зэрэг олон арга хэмжээ авсны үр дүнд малын гаралтай ил задгай хур хог хаягдлыг бүрэн устгаад байна.

Мөн Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас санаачлан, хувийн хэвшлийн компаниудтай хамтран мал нядалгааны газруудаас гарч буй хаягдал болон малын өтөг бууцыг ашиглан бордоо хийж байна. Тодруулбал, MCPT, “Эко Тайхи”, “Усан болор хангай” ХХК-тай хамтран ажиллах гэрээ байгуулан, малын гаралтай хог хаягдлаар компост бордоо үйлдвэрлэж эхэллээ. Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албанаас тус компаниудад малын гаралтай хог хаягдлыг хүлээн авах, бордоо боловсруулах газрын асуудлыг шийдэж өгсөн юм. Харин бордоо үйлдвэрлэх төслийн хөрөнгө оруулалт, үйл ажиллагааны зардлыг дээрх компаниуд өөрсдөө бүрэн хариуцаж байна.

Компост бордоо гэдэг нь ургамал, амьтны гаралтай органик түүхий эд, хог хаягдлыг ашиглан, тэдгээрийн задралын үр дүнд гаргаж авсан органик бордоог хэлдэг аж. Бусад бордооноос ялзмаг буюу өндөр молекулт органик нэгдлийн агууламж өндөртэй, шим тэжээлээ ургамалд удаан хугацаанд жигд өгдөг онцлогтой. Түүнчлэн хөрсний бүтэц, үржил шимд урт хугацаандаа сайн нөлөө үзүүлдэг давуу талтай юм.

Төсөлд хамтран ажиллаж буй MCPT компани нь жилд 12 мянган тонн бордоо үйлдвэрлэх хүчин чадалтай бөгөөд компост бордоо нь 5-6 сарын хугацаанд бэлэн болж, эцсийн бүтээгдэхүүн болдог тухай тус компанийн ерөнхий менежер Ч.Пүрэв хэлж байв.

Харин “Эко тайхи” ХХК гаргаж авсан бордоогоороо арав гаруй төрлийн ургамал, ногоо тарьж, туршилт хийж байна. Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны Хог хаягдлын удирдлага, зохицуулалтын хэлтсийн дарга С.Аригуун “Тус үйлдвэрлэлээс гарах бордоог хотын ногоон байгууламж, хот орчмын газар тариалан, хөрсний бохирдол, доройтолтой газрын нөхөн сэргээлтэд ашиглах боломжтой. Компостлох аргаар дахин боловсруулснаар маш сайн чанарын ялзмаг бүхий бордоо гарч буйг мэргэжлийн хүмүүс хэлж байгаа. Цаашид бордооны чанарыг улам сайжруулахаар компаниуд судалгаа, шинжилгээ хийх болно” хэмээв.

2021 оны есдүгээр сарын 16, 17-ны өдрүүдэд Халдварт өвчин судлалын үндэсний төв КОВИД-19 халдварын PCR шинжилгээ хийгдэхгүй болохыг албан ёсны фэйсбүүк хуудсаараа дамжуулан мэдэгджээ.

ХӨСҮТ өдөр бүрийн 09:00-11:00 цагийн хооронд иргэдээс шинжилгээ авч байсан билээ. Ямар шалтгааны улмаас шинжилгээ авахгүй болсон талаар мэдээлэл тус төвөөс өгөөгүй байна.

УОК-ын хуралдааны тэмдэглэлээр гадаадад зорчих иргэдээс нислэг үйлдэхээс 24-48 цагийн өмнө PCR шинжилгээг төлбөртэй авах талаар шийдвэр гарсан талаар ЭМЯ-ны хэлтсийн дарга Д.Баярболд мэдээлсэн.

Нийслэлийн хэмжээнд суурин гурав, явуулын мөн гурван лаборатори 09:00-12:00 цагийн хооронд шинжилгээ авч байна.

Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболд Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулах үеэр дараах мэдээллийг өглөө. Тэрээр “Халдвар авсан нь батлагдсан иргэн Өрхийн эмнэлгийнхээ хяналтад эмчлүүлэх юм бол 160 мянган төгрөгийн санхүүжилтийг олгож байгаа.

Хавьталд орсон, эмнэлзүйн хэд хэдэн шинж тэмдэг илэрсэн иргэн өрхийн эмнэлэгтээ очоод түргэвчилсэн шинжилгээ өгөх бүрэн боломжтой. Түргэвчилсэн шинжилгээ авсан өрхийн эмнэлэг иргэнээс төлбөр авах үндэслэл байхгүй. PCR шинжилгээ бол “Ковид-19”-ийг оношлох алтан стандарт юм. Бид энэ тоог зарлаж байгаа” гэсэн юм.