Он гарснаас хойш цагдаагийн байгууллагад бүртгэгдсэн гэмт хэрэг, тоон үзүүлэлтийн талаар ЦЕГ-ын Хэвлэл мэдээллийн төвийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч О.Эрдэнэхишигтэй ярилцлаа.
-Өнгөрөгч нэгдүгээр сарын байдлаар улсын хэмжээнд нийт хичнээн гэмт хэрэг бүртгэгдсэн бэ?
-2021 оны нэгдүгээр сарын байдлаар улсын хэмжээнд нийт 1789 гэмт хэрэг бүртгэгдсэн нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхтэй харьцуулахад 48.5 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна. Үүн дотор хүний амьд явах эрхийн эсрэг гэмт хэрэг 97, хүний эрүүл мэндийн халдашгүй байдлын эсрэг нийт 512 гэмт хэрэг цагдаагийн байгууллагад бүртгэгдсэн нь өмнөх оныхоос 318-аар буюу 37.5 хувиар буурсан үзүүлэлттэй байна.
-Хөл хорио тавигдснаас хойших бүтэн жилийн хугацаанд гэмт хэрэг буурсан гэж ойлгож болох уу?
-Ерөнхийдөө цар тахал дэгдэхээс өмнө буюу 2019 оны байдлаар улсын хэмжээнд нийт 31524 гэмт хэрэг бүртгэгдэж байсан бол хөл хорио тогтоосон 2020 онд энэ тоо 23064 болж, хэргийн гаралт 8460- аар буюу 26.8 хувиар буурсан үзүүлэлт гарлаа.
–Ямар хэлбэрийн гэмт хэргүүд өссөн үзүүлэлттэй байна. Хөл хорионы нөхцөл байдалтай холбогдуулан гэмт хэргийн гаралтад өөрчлөлт орсон уу?
-Хөл хорио чангарах тусам гэмт хэргийн гаралт буурч байна. Улсын хэмжээнд зөвхөн 2021 оны нэгдүгээр сарын байдлаар авч үзвэл 1504 хөнгөн, 285 хүнд гэмт хэрэг бүртгэгдсэн. Энэ нь өнгөрсөн оны мөн үеийнхтэй харьцуулвал хөнгөн хэрэг 45.8 хувиар, хүнд хэрэг 59.3 хувиар буурсан гэсэн үг. Гэмт хэргийн илрүүлэлтийн хувь энэ оны эхний сарын байдлаар 0.3 функцээр өссөн. Энэ дотор гэр бүлийн хүчирхийлэл өсөх хандлагатай байна.
-Хөл хорио тавигдснаас хойш гэр бүлийн хүчирхийллийн хэргийн дуудлага өссөн гэсэн үг үү?
-Хатуу хөл хорионы үед цагдаагийн байгууллагад хоногт дунджаар гэр бүлийн хүчирхийллийн 70-90 дуудлага бүртгэгддэг байсан. Харин энэ сарын 11-нээс хөл хорионы дэглэмийг сулруулж, өндөржүүлсэн бэлэн байдлын зэрэгт шилжсэнээс хойш гэр бүлийн хүчирхийллийн дуудлага хоногт 100-150 бүртгэгдэж байна. Энэ нь хөл хориог сулруулсантай холбоогүй, цагдаагийн байгууллагад ердийн үед хоногт бүртгэгддэг байсан үзүүлэлт. Өөрөөр хэлбэл, цоожтой хаалганы цаана үйлдэгддэг гэмт хэрэг өмнө нь далд байсан бол одоо хөндлөнгийн ажиглалт, хяналтын тусламжтай ил болж байна гэсэн үг.
-Он гарснаас хойш бүртгэгдсэн ноцтой гэмт хэргүүд голчлон ямар шалтгаанаас үүдэж гарч байна?
-Хүний эрүүл мэндэд хохирол учруулсан гэмт хэргүүдийн ихэнх нь ахуйн хүрээнд архи согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэсний улмаас гарч байна.
Тодруулбал Чингэлтэй дүүргийн 10-р хороонд нуруундаа хутгалуулсан хүн байна гэсэн дуудлага ирсний дагуу цагдаагийн байгууллага очиж шалгахад 51 настай эрэгтэйг 47 настай О гэгч согтуурсан үедээ хутгалж, амь насыг нь хохироосон хэрэг бүртгэгдсэн. Нэгдүгээр сарын 12-ны өдөр Баянзүрх дүүргийн II хорооны нутаг дэвсгэрт хутгалуулсан хүн байна гэсэн дуудлагын дагуу очиж шалгахад 27 настай эрэгтэй М гэгчийг 47 настай эрэгтэй Б гэгч буюу төрсөн эцэг нь согтуурсан үедээ цээжин тус газар нь хутгалж амь насыг нь хохироосон хэрэг гарсныг цагдаагийн байгууллага илрүүлсэн. Мөн Баянзүрх дүүргийн IV хороонд энэ сарын 21-ний өдөр гал гарч байна гэсэн дуудлагын дагуу очиход 23 настай эмэгтэй түлэгдсэн байдалтай нас барсан хэрэг гарсныг Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн II хэсэг шалгаж байна.
-Сүүлийн үед иргэдийн дунд цахим гэмт хэргийн хохирогч болох тохиолдол нэмэгдэж байгаа бололтой. Энэ төрлийн гэмт хэргүүд голчлон ямар хэлбэрээр үйлдэгдэж байна вэ?
-Үнэгүй.мн зарын сайтад Приус автомашин хямд зарлаа, авах гэсэн хүн зөндөө байгаа тул яаралтай амжиж урьдчилгаа мөнгөө энэ данс руу шилжүүлээрэй гэж хэлэн, үл таних таксины жолоочийн дансаар дамжуулан мөнгөө авдаг байсан байж болзошгүй нь тогтоогдоод байна. Тэгэхээр иргэд зарын сайтаар худалдан авалт хийхдээ заавал тухайн хүнтэйгээ биечлэн уулзаж байж худалдаа хийх хэрэгтэй. Танихгүй хүнтэй аль болох онлайнаар худалдаа хийхгүй байх нь цахим залилангийн хохирогч болох эрсдлээс хамгаална. Энэ төрлийн гэмт хэргүүд ихэвчлэн таксины жолооч ч юм уу өөр танихгүй хүний дансаар мөнгийг нь шилжүүлж авах замаар үйлдэгдэж байгаа тул иргэд үл таних хүнтэй худалдан авалт хийхдээ дансаар мөнгө шилжүүлэхгүй байх, анхаарал болгоомжтой хандаж, сайтар нягталж байхыг зөвлөе.
Ч.Биндэръяа
