Долгорын Баярбилэг
Айлын зургаан хүүхдийн нэг тэрээр Хэнтий аймагт дунд сургуулиа дүүргэж, мэдээллийн технологийн чиглэлээр магистрын зэрэг хамгаалсан нэгэн.
Мобиком группийн Ньютел ХХК, Нийслэлийн мэдээллийн технологийн газар, Скайтел гээд томоохон байгууллагуудад удирдах албан тушаал хашжээ.
Түүний аав нь Дорноговь аймгийнх харин ээж нь Хэнтий аймгийн Галшар сумын харьяат. Олон газар удирдах албан тушаал хашиж, хувийн бизнесээ ч чамгүй амжилттай удирдаж ирсэн Д.Баярбилэг Хэнтий аймгийн ИТХ-н сонгуулийн 19-р тойрогт өрсөлдөж байна. Сонгуульд өрсөлдөх шийдвэр гаргахаасаа ч өмнө Д.Баярбилэг нутагтаа ирэх бүртээ, үүссэн зарим асуудлыг хэрхэн шийдэж болох вэ хэмээн чамгүй удаан бодож, зарим гарц гаргалгааг гаргахын тулд гадна, дотны олон туршлагыг ч судалж амжжээ.
Ингээд олныг нуршилгүй түүнтэй цөөн хором ярилцсанаа хүргэж байна.
Нутагтаа ирэх бүртээ “Энийг ингэж шийдвэл хүмүүст хэрэгтэй, тэрийг тэгж засч сайруулах сан” гэдэг бодол үргэлж төрдөг
-Хувийн амьдралын чинь талаар ярилцлагын төгсгөлд яримаар байна. Харин уншигчдаа чилээлгүйгээр, яагаад Улаанбаатарт биш Хэнтий аймагт нэр дэвших болсон талаар чинь сонирхмоор санагдлаа?
-Би их нутаг амьтай хүн. Нутагтаа жилдээ хэд хэдэн удаа ирдэг. Ирэх бүртээ нутгаасаа энерги эрч хүч авч, дотор уужрах шиг болдог. Үүний зэрэгцээ нутгийн минь зарим асуудал бас анхаарал татаж, засах сан, өөрчлөх сөн гэдэг бодол тээж ирсэн. Үүнийгээ бүр эхнэртээ ч хэлээгүй шүү /инээв/. Тэгсэн манай намаас Хэнтий аймагт нэр дэвших боломжийг надад олгоход би ихэд олзуурхан хүлээж авлаа. Улаанбаатарт нэр дэвшиж болох ч нутагтаа хийсэн зүйлтэй, бахархах бахархалтай байж, түүнийгээ үр хүүхдүүддээ хэлж ярьж, зааж сургамаар санагдаж байна.
-Чухам ямар асуудал нь тэгтлээ таны анхаарлыг татаж, сэтгэлийг тань зовоов?
-Нэлээд асуудал бий ч би маш яаралтай шийдэх шаардлагатай цөөн хэдэн асуудлыг онцольё. Жишээ, аймгийн төвд манай 1 дүгээр багт хатуу хучилттай зам тавьжээ. Гэхдээ яагаад манайхан аливаа ажлыг хийхдээ хүнээ боддоггүй, сэтгэлээсээ ханддаггүй юм бол гэж гайхмаар. Энэ замыг тавихдаа замын хажуу талын хашлагыг хийлгүй орхигдуулсан, хэт өндөр хийчихснээс айлуудын гудамж хаагдахад хүрсэн, борооны ус урсаад шууд айлуудын хашаа руу орчихдог гэх мэт маш их асуудалтай.
Чанар муутай зам барьснаас их хэмжээгээр эвдрэл үүсэж, нарийн ширхэгтэй тоос манардаг болсон.
Тэгээд чанар муутай барьснаас их хэмжээгээр эвдрэл үүсэж, нарийн ширхэгтэй тоос манардаг болсон. Гэтэл нарийн ширхэгтэй тоос гэдэг хүмүүсийн эрүүл мэндэд ямар хортой зүйл билээ дээ. Амьсгалын замаар дамжин уушгинд хуримтлагдсанаас уушгины хорт хавдар үүсгэх ч эсрдэлтэй шүү дээ. Дэргэдэх гудамжнаас нь дэгдэж буй энэ их тоос үр хүүхдүүдийн маань эрүүл мэндэд асар сөрөг нөлөөтэй. Гэтэл яагаад хүмүүсийн эрүүл мэндэд заналхийлж байгаа энэ асуудлыг тоолгүйгээр өдий хүрчихэв ээ гэж гайхмаар.
-Өөрийг чинь энд байнга амьдардаггүй атлаа ингэтлээ их анхаарч үзсэнийг чинь гайхаж байна
-Хүмүүс намайг “энд амьдардаггүй” гэж бодох байх. Гэтэл үнэндээ энэ бол миний маш том давуу тал гэж би бодож байна. Хүмүүс амьдардаг газраа дасчихаараа өөрийнх нь эрүүл мэндэд заналхийлж байгаа сөрөг нөлөөллийг хүртэл тоохоо байчихдаг. Харин түүнийг нь удтал өөр газар байсан хүн харчихаад “үнэхээр аюултай, ингэж амьдарч болохгүй” гэж хэлж өгч, зааж чиглүүлдэг.
Өөр нүдээр харж чаддаг гэсэн үг. Иргэд нь ийм тоос шороон дунд, ийм их бухимдал дунд амьдрахыг зөвшөөрөх өөр улс энэ дэлхий дээр ховорхон биз. Тэгэхээр би энэ бүхнийг ирэх тоолондоо харчихаад “ингэж болохгүй ээ, харин ингэж шийдье” гээд шийдэл танилцуулаад байгаа хэрэг.
-Сонгогч иргэд тань таны энэ шийдлийг хэр хүлээж авч байна?
-Би олон хүнтэй уулзсан. Иргэд маань маш таатай хүлээж авсан. Ер нь орон нутгийн сонгууль гэдэг бол тухайн газраасаа хэн нэгэн албан тушаалтныг төрүүлэх биш, харин оршин суугаа газраа ямар ажил хийж, ямар өөрчлөлт бий болгох нь вэ гэдгийг л бодож саналаа өгөх ёстой сонгууль юм. Тэгэхээр иргэд маань ядаж л эрүүл, аюулгүй орчинд амьдруулах шийдлийг ярьж байна уу гэдгийг анхаараарай.