Month: June 2018

Английн археологичид Эртний Ромын үеийн шүтээн болж байсан баримлын хэсгийг олжээ. Хадрианы хананы ойролцоо хийсэн малтлагаар олсон уг олдвор нь 2.3 кг жинтэй хүрлээр цутгасан гар аж. Уг олдворыг МЭ-ий 209-210 оны үед өнөөгийн Их Британийн газар нутагт болсон томоохон тулааны үеэр Ромын цэргүүд цуст ялалтаа тэмдэглэн тахиж байсан Jupiter Dolichenus бурханы баримлын гар гэж түүхчид таамаглаж буй аж.

Эртний Ромчууд МЭӨ III зуунаас тахин шүтэж ирсэн Jupiter Dolichenus хэмээх бурханы баримлын гар ийнхүү олдсон нь түүх төдийгүй шашин судлалын хувьд ч үнэт олдвор, судлагдахуун болж буй юм.

Jupiter Dolichenus бурхан нь цэргүүдийг ивээн, ялалт авчирдаг хэмээн итгэл эртний ромчуудад хүчтэй байжээ.

“Иргэдийн оролцоотой – тээвэрлэлтийн нөхцлийг сайжруулах жил”-ийн хүрээнд зарим дүүрэг, хороодын иргэдээс ирүүлсэн санал, хүсэлтийн дагуу холбогдох судалгаа, тооцооллыг хийж, нийтийн тээврийн үйлчилгээний зарим чиглэлд дараах өөрчлөлтийг орууллаа. Үүнд:

Дээрх чиглэлүүдэд холбогдох өөрчлөлтийг хийж, үйлчилгээг 2018 оны 07 дугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлүүлэхээр төлөвлөөд байгаа тул иргэд та бүхэн доорх зураглалын дагуу зорчилтоо төлөвлөнө үү.

Үйлчилгээтэй холбоотой санал хүсэлтийг 70044040 болон 11323176 дугаарын утсаар 24 цагийн турш хүлээн авах болно гэж нийслэлийн Тээврийн газраас мэдээллээ.

Улсын хэмжээнд 2015 оны 4 дүгээр сараас эхлэн төрийн үйлчилгээг иргэдэд орон даяар жигд хүртээмжтэй, ил тод, авилгал хүнд сурталгүй, түргэн шуурхай хүргэх зорилгоор нийт 110 ширхэг Төрийн үйлчилгээний цахим /ТҮЦ/ машиныг байршуулсан.

ТҮЦ машинаар анх 7 төрийн үйлчилгээг үзүүлж байсан бол өнөөдрийн байдлаар 28 төрлийн үйлчилгээг цахим хэлбэрээр үзүүлж, энэ оны хагас жилийн байдлаар иргэд нийт 845,536 удаа үйлчилгээ авсан нь иргэдэд хүртээмжтэй үйлчилгээний нэг болсоныг илтгэж байна.

УИХ-ын 2018 оны хаврын ээлжит чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Улсын бүртгэлийн багц хууль батлагдсан.

Энэхүү хууль батлагдсанаар суурь бүртгэлийн лавлагаа мэдээллийг цахим хэлбэрээр олгох, цахим лавлагаа нь цаасан лавлагаатай нэгэн адил хүчинтэй байх, иргэн байгууллага өөрт хамаарах мэдээлэлтэй цахим хэлбэрээр танилцах, иргэн хуулийн этгээдийн зөвшөөрлийн дагуу цахим хэлбэрээр ашиглуулж болох, иргэний биеийн давхцахгүй өгөгдлийг иргэний өөрийн зөвшөөрлөөр таних, баталгаажуулах хэлбэрээр ашиглах, иргэн, хуулийн этгээд бүртгэлийн үйлчилгээ авахдаа биеэр эсхүл цахим хэлбэрээр хүсэлт гаргах, хуулийн этгээдийн болон үл хөдлөх хөрөнгийн талаарх мэдээллийг нээлттэй ашиглуулах зэрэг төрийн үйлчилгээг цахим хэлбэрт шилжүүлэх талаар тусгагдсан.

Уг хуулийг энэ оны 11 дүгээр сарын 01-нээс өдрөөс мөрдөж эхлэхээр болсон нь ТҮЦ машиныг хэрэглээнээс гаргах талаар ташаа ойлголт нийгмийн мэдээллийн сүлжээнд тархахад нөлөөлсөн байна.

Төрийн мэдээлэл солилцооны ХУР системд өнөөдрийн байдлаар төрийн болон хувийн хэвшлийн нийт 27 байгууллага холбогдож, 49 төрлийн сервисийг төрийн 17 байгууллагад, хувийн хэвшлийн 10 байгууллагад нийт 822,112 удаагийн хандалтаар цахим үйлчилгээг үзүүлжээ.

Цаашид төр өөрт байгаа мэдээллийг иргэнээс шаарддаг байдлыг болих, төрийн мэдээлэл солилцооны ХУР системийг ашиглан цахимаар хүргэх үйлчилгээний тоог нэмэгдүүлж иргэнд төрийн болон хувийн хэвшлийн бүх төрлийн үйлчилгээг бүрэн цахим хэлбэрээр хаанаас ч хэдийд ч авах нөхцөл боломжийг бүрдүүлэн иргэдийн цаг хугацаа, зардлыг бодитоор бууруулах зорилт тавин ажиллаж байна.

Дашрамд дурдахад ТҮЦ машинтай холбоотой санал, гомдлыг 70180094 дугаараар хүлээн авч, тухай бүрт нь шийдвэрлэж байгаа бөгөөд ТҮЦ машины үйл ажиллагаа жигдэрч, иргэд уг машиныг хэрэглэж хэвшиж санал гомдлын тоо тогтмол буурч байна.

Өнөөдрийн байдлаар Улаанбаатар хотод 77, хөдөө орон нутагт 33 ширхэг ТҮЦ машин хэвийн, тогтвортой ажиллаж байгаа ба Төрийн мэдээлэл солилцооны ХУР системд үйлчилгээ нэмэгдэхийн хэрээр ТҮЦ машинаар хүргэх үйлчилгээний тоо ч мөн нэмэгдэх юм.

2018-2019 оны хичээлийн жилийн цэцэрлэгийн бүртгэл өнгөрсөн жилийнхтэй адил цахимаар явагдахаар болсон талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Тодруулбал, цэцэрлэгийн насны багачуудыг ирэх долоодугаар сарын 25-ны мягмар гарагт http://tsetserleg.ulaanbaatar.mn/register сайтаар бүртгэж эхлэх юм байна.

Хүүхдээ бүртгүүлэхдээ регистрийн дугаарыг нь хийхэд аль дүүргийн аль цэцэрлэгт хамрагдах тухай мэдээлэл гарч ирэх бөгөөд үүний дараа эцэг, эхчүүдийн гар утсанд бүртгэлийн тусгай дугаар ирэх аж.

Цахим бүртгэлд 2015 онд төрсөн буюу шинээр цэцэрлэгт орох хүүхдүүдийг хамруулах бөгөөд анги дэвших орох хүүхдүүдийг цахимаар бус цэцэрлэг дээр нь наймдугаар сарын 21-23-ны өдрүүдэд бүртгэх юм байна.

Цахимаар бүртгэснээр цэцэрлэгийн хүүхэд элсүүлэх орон тоо болон бүртгүүлсэн хүүхдийн тоо нь нээлттэй байх аж. Харин анги дүүргэлт хэтэрсэн бол сугалааны аргаар цахимаар сонгон шалгаруулах юм байна.

Тухайн цэцэрлэгт цахим бүртгэлээр бүртгэгдэж, элсэн орох эрх нь нээгдсэн хүүхдүүдийн мэдээллийг цэцэрлэгийн гадна, дотор орчинд нээлттэй тавьж эцэг эх, асран хамгаалагчдыг мэдээллээр ханган, түргэн шуурхай үйлчлэх үүргийг цэцэрлэгийн удирдлагуудад Нийслэлийн боловсролын газраас даалгажээ.

Бүртгэл явагдах хугацаа, хамрах хүрээ

1. Цэцэрлэгт шинээр элсэх хүүхдүүдийн бүртгэл цахим хэлбэрээр 2017 оны 07 дугаар сарын 25-наас 08 дугаар сарын 24-нийг дуустал;
2. Өмнөх хичээлийн жилийн суралцагчид, шинээр элсэх зорилтот бүлгийн хүүхдүүдийн бүртгэлийг хамтатган уламжлалт аргаар 2017 оны 08 дугаар сарын 21-23-ны өдрүүдэд ажлын цагаар;
3. Шаардлагатай цэцэрлэгүүдэд “Элсэлтийн тасалбар” үйл ажиллагааг 2017 оны 08 дугаар сарын 25-ны өдөр товлосон цагт нэгэн зэрэг Боловсролын хэлтсүүдийн удирдлага дор тус тус зохион байгуулна.

Эцэг эх, асран хамгаалагчдад дараах шаардлагыг хангасан байх

1. Оршин суугаа газартаа бүртгэлтэй, бичиг баримтын зөрчилгүй.
2. Цахимаар бүртгүүлэхдээ зөвхөн оршин суугаа хорооны хамран сургах тойргийн цэцэрлэгийг сонгох

Зорилтот бүлэгт хамаарах дараах иргэд холбогдох материалыг бүрдүүлсэн байх

Цэцэрлэгийн эрхлэгч нарт 2015 оны 9-12 сард төрсөн хүүхдүүд элсэн орох эрх авсан тохиолдолд хоёр нас хүртэлх хугацаанд цэцэрлэгт явах эсэх асуудлыг шийдвэрлэх (2 нас хүрэх хугацаа хүртэл цэцэрлэгт яваагүй тохиолдолд орон тоо нь хадгалагдахаар зохицуулалт хийж болно) гэж заажээ.

“Мах, сүүний анхдугаар аян”-ы хүрээнд мал, мах бэлтгэлийн ажлыг эрчимжүүлэх, малчдын орлогыг нэмэгдүүлэх, хаврын улиралд хот, суурин газрын хүн амын хэрэгцээнд тогтвортой үнээр мах нийлүүлэх арга хэмжээ авч хэрэгжүүлж байна.

2018 оны тухайд нийт 12,8 мянган тн махны нөөц бүрдүүлсэн. 2018 оны 4 дүгээр сарын 10-ны өдрөөс эхлэн Улаанбаатар, Дархан хотын хэрэглэгчдэд нийт 150 борлуулалтын цэгээр дамжуулан нэг килограмм үхрийн ястай махыг 5500 төгрөг, нэг килограмм хонины ястай махыг 5300 төгрөгөөр, нэг килограмм ямааны ястай махыг 4400 төгрөгөөр тус тус худалдан борлуулж байна.

2018 оны 6 дугаар сарын 21-ний мэдээгээр Улаанбаатар, Дархан хотод нийт 11760.65 тн мах борлуулаад байна. Үүнээс хонины мах 4885.36 тонн, ямааны мах 4036.62 тонн, үхрийн мах 2838.67 тонн буюу аяны хүрээнд нийт махны 91 хувийг борлуулсан гэсэн үзүүлэлт юм.

Энэ сарын 20-ны байдлаар 1 кг хонины /ястай/ мах дунджаар 7490 төгрөг, үхрийн /ястай/ мах 8920 төгрөг, үхрийн цул мах 10790 төгрөг, адууны /ястай/ мах 6600 төгрөг, ямааны /ястай/ мах 5265 төгрөгийн үнэтэй байв. Үүнээс үзвэл, “Мах, сүүний анхдугаар аян”-ны махыг зах зээлийн үнээс 13-35 хувиар хямд үнэтэй борлуулж байгаа юм.

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд Б.Батзориг БНСУ-аас Монгол Улсад суугаа Онц бөгөөд Бүрэн Эрхт Элчин сайд Жон Жэ Намыг өнөөдөр (2018.06.27) хүлээн авч уулзлаа.

Уулзалтын эхэнд ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг хоёр орны дипломат харилцаа, хамтын ажиллагаанд өндөр хувь нэмэр оруулж байгаад нь гүнээ талархан, УИХ, Засгийн газрын гишүүн, Монгол-Солонгосын парламентын бүлгийн даргын хувиар БНСУ-ын Элчин сайд Жон Жэ Намтай хоёр орны хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх талаар санал солилцов.

Уулзалтын үеэр БНСУ руу олон удаагийн виз олгох, визний олголтыг хөнгөвчлөх, хоёр талын агаарын тээврийн үнийг бууруулах, парламент хоорондын харилцааг сайжруулах, хөнгөлөлттэй зээл олгох зэрэг саналыг ХХААХҮ-ийн сайд Б.Батзориг Солонгосын тал тавьсан.

Хоёр талын уулзалтад ХХААХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Энхбат байлцаж, хүнс, газар тариалан, жижиг, дунд үйлдвэрийн салбарт хамтран ажиллах, хамтран төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх боломжийн талаар танилцууллаа.

Элчин сайд Жон Жэ Нам Монгол сайхан оронд туйлын элэгтэй ханддагаа илэрхийлээд, цаашид хоёр орны хамтын ажиллагаа тэр дундаа хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын харилцааг хөгжүүлэхийг чин сэтгэлээсээ хүсч байгаагаа хэллээ. Тэрбээр, хамтран ажиллах тодорхой саналуудыг хүлээн авч, судалж үзэн улмаар ажил хэрэг болгох тал дээр ажиллах болно гэв.

Төв аймгийн Сүмбэр, Борнуур сумд бол Монгол Улсын Засгийн газраас тогтоосон газар тариалангийн бүс нутаг. Уг бүс нутагт газар тариаланг түшиглэсэн эрчимжсэн аж ахуйг хөгжүүлэх зорилгоор малын ногоон тэжээл тариалах ажил өнөөдөр эхэлж байна.

Сүмбэр сум нь 116 малчин өрх, газар тариалан эрхэлдэг 16 аж ахуйн нэгж, 60-аад тариаланчтай. 10060 га эргэлтийн талбайтайтай тус суманд бэлчээрийн даац 11 дахин хэтэрснийг Бэлчээрийн төлөв байдлын үнэлгээнээс харж болно. Тиймээс бэлчээрийн менежментийг сайжруулах, эрчимжсэн мал аж ахуйг хөгжүүлэхэд чиглэсэн төслийг Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн санхүүжилтээр “Ногоон алт-Малын эрүүл мэнд” төслийн баг хэрэгжүүлж байна. Эрчимжсэн мал аж ахуйг хөгжүүлэх урьдач, суурь нөхцөл нь малын тэжээл. Энэ ч утгаараа Сүмбэр сумын 40 га-д, Борнуур сумын 2 га талбайд малын ногоон тэжээл тариалах ажил зохион байгуулж байгааг сум, орон нутгийн удирдлага сайшааж, бэлчээр ашиглах хэсгийн малчиддаа хүн хүч, техникийн туслалцаа үзүүлж байна.

Дээрх сумдад малын ногоон тэжээл тариалах төслийг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны харьяа Хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлд шинжлэх ухааны ололтыг нэвтрүүлэх төв гардан гүйцэтгэж байна. Төвийн зүгээс 40 болон 2 га талбайд малын ногоон тэжээл тариалах сайн чанарын үрээр хангаж байна. Сүмбэр сумын 40 га талбайд тариалах ногоон тэжээлийн тухайд, 1 га талбайн 50 хувьд улаанбуудай, 38 хувьд обьёос, 12 хувьд арвай тарихаар тооцоолжээ. Ингэж тарьсан тэжээлийн холимог нь энгийн малын тэжээлийг бодвол чанар сайтай байдаг учраас малын ашиг шимийг дээшлүүлэхэд тустай юм. Малчид намар 100 тонн буюу ойролцоогоор 12 мянган боодол тэжээл хураан авахыг зорьж байна. Борнуур сумын 2 га талбайд тариалж буй олон наст царгас хэмээх ургамал нь нэгэнт тарьсан байхад жил бүр өөрөө ургаж, нөхөн төлждөг, уургийн хаан гэгддэг малын хүчит тэжээл төдийгүй хөрсийг нөхөн сэргээдэг гэж тус төвийн захирал Р.Цогтбаатар хэлж байлаа.

Мөн Хөдөө аж ахуйн үйлдвэрлэлд шинжлэх ухааны ололтыг нэвтрүүлэх төвөөс “Малчдад зориулсан ногоон тэжээл тариалах агротехник” сэдэвт сургалтыг Мал аж ахуйн эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн мэргэшсэн багш нартай хамтран зохион байгуулж байна. Ийнхүү малчдыг бэлчээр ашиглах нэгдсэн зохион байгуулалтад оруулж, малын тэжээл тариалах дадалд сургаснаар малчид бие даан тэжээл тариалахад мэдлэг, дадлага болох юм. Малдаа өгөх тэжээлээ өөрсдийн гараар бэлтгэж байгаа учраас малчид идэвхтэй, урамтай ажиллаж байгаа төдийгүй арвин ургац авна гэдэгтээ итгэлтэй байна.

Төв аймгийн Сүмбэр, Борнуур сумын 60 гаруй малчид бэлчээр ашиглах зургаан хэсэгт хуваагдан, багийн зохион байгуулалтаар ажиллаж байна. Бэлчээр ашиглах нэг хэсэгт дунджаар 7 малчин өрх харьяалагддаг. Малчид бэлчээр нутгаа хайрлан хамгаалах, нөгөөтэйгүүр малын ашиг шимээ сайжруулах зорилгоор нэгдэн нийлж байгаа нь бэлчээрийн даацыг бууруулах, газар тариалангийн бүс нутагт эрчимжсэн мал аж ахуйг хөгжүүлж буй нэгэн жишиг энэ.

Газар тариалан, нүүдлийн мал аж ахуйг зэрэгцэн эрхлэх боломж хомс учраас бэлчээр ашиглах хэсгийн малчид тариалангийн талбайгаа тойруулан хашиж байна. Тэд хашаагаа өөрсдийн хөрөнгөөр босгож, бэлчээр ашиглалтыг сайжруулах, тулгамдсан асуудлаа шийдэх зорилгоор дундын хуримтлал үүсгэжээ. Ийнхүү Засгийн газрын бодлого, үйл ажиллагаатай уялдсан санаачилгыг Ногоон алт-малын эрүүл мэнд төслийнхөн дэмжиж байна. Ийнхүү намар хураан авсан ургацаа бэлчээр ашиглах хэсгийнхэн хураан авч, малаа тэжээнэ. Илүү гарсан тэжээлээ зах зээлийн үнээс харьцангуй бага үнээр борлуулахаар төлөвлөсөн байна.

УИХ-ын гишүүн М.Билэгт, Д.Ганболд нар энэ 6 дугаар сарын 25-26-ны өдрүүдэд Ром хотноо ажиллаж, Италийн эрүүл мэндийн даатгалын тухай хууль тогтоомж, эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаатай танилцах зорилгоор Италийн парламентын гишүүд, салбарын мэргэжилтнүүд болон эмнэлгийн байгууллагын төлөөлөгчидтэй уулзаж ярилцав. УИХ-ын гишүүд Италийн Сенатын танхимын Эрүүл мэндийн зөвлөлийн Дэд ерөнхийлөгч хатагтай Мария Кристина, Италийн Эрүүл мэндийн сайд асан Марияпья Каравалья нартай тус тус уулзаж, ярилцах үеэр тус улсын эрүүл мэндийн нэгдсэн даатгалын тогтолцоо, өрхийн болон нэгдсэн эмнэлгийн үйл ажиллагааны онцлогийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл сонсч, сонирхсон асуултууддаа тодорхой хариу авцгаав. УИХ-ын гишүүн М.Билэгт, Д.Ганболд нар Ром хотын “Сан Карло ди Нанси” эмнэлэгт зочилж, удирдлагатай нь уулзаж, эрүүл мэндийн төр-хувийн хэвшлийн түншлэлд суурилсан гэрээт үйлчилгээний хэлбэрийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл авав.