Categories
мэдээ улс-төр

П.Баярхүү: Гэр хорооллыг орчин цагийн хотын соёл, хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн эрүүл аюулгүй, тохилог орчин болгон хөгжүүлнэ

Нийслэлийн Засаг даргын Дэд бүтэц, гэр хорооллын хөгжлийн асуудал хариуцсан орлогч П.Баярхүүгийн илтгэл:

Эрхэм хүндэт ноёд, хатагтай та бүхний энэ өдрийн амар амгаланг айлтгая.

Нийслэл хот өнөөдөр Монгол Улсын хүн ам, эдийн засгийн дийлэнх хэсгийг нуруун дээрээ үүрч яваагийн хувьд дэлхийн бусад хотуудад тулгардаг бэрхшээлүүдтэй ч мөн бид тулгарч байна. Эдгээр бэрхшээл бүрийг улс орон бүр өөрийн онцлог, давуу тал, ололт амжилтаа ашиглан хамтдаа эв нэгдэлтэй байж хөдөлмөрлөсний дүнд асуудлаа шийдвэрлэсэн олон жишээг бид мэдэх билээ.

Өнөөдрийн хөрөнгө оруулалтын форум ч мөн адил хамтдаа шийдэл дэвшил хайсан, ажил хэрэгч, бүтээлч, шинийг эрэлхийлсэн байна гэдэгт эргэлзэхгүй байна. Улаанбаатар хотын агаар, орчны бохирдлыг дунд болон урт хугацаанд бууруулах үндсэн шийдэл нь гэр хорооллыг орон сууцжуулах, дэд бүтцээр хангах явдал юм.

”ДЭД БҮТЦИЙН ТӨВ”

Бид гэр хорооллын бүсийг төвийн, дундын, захын гэсэн 3 бүсэд хувааж хөгжүүлэхээр төлөвлөөд байна. Төвийн бүсийн гэр хороолол нь 2501.3 га буюу нийт гэр хорооллын газар нутгийн 23.8 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд өндөр болон дунд давхрын орон сууц, бизнес үйлчилгээний төв байхаар төлөвлөгдсөн. Гэр хорооллын төвийн бүсийг төвийн шугам сүлжээнд холбохоор төлөвлөсөн.

Дундын бүсийн гэр хороолол нь 2720 га буюу нийт гэр хорооллын газар нутгийн 28.8 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд хэсэгчилсэн болон бие даасан инженерийн шугам сүлжээнд холбоно.

Дундын бүсийн нэг онцлог бол хүн амын болон газар нутгийн нягтаршил өндөр, агаарын бохирдлын 60 хүртэл хувийг үүсгэж байгаа онцгой бүс юм.

Бид “Гэр хорооллын иргэдийн хүсэлт, санаачлаганд тулгуурлан амины орон сууцанд нь инженерийн болон нийгмийн дэд бүтцийг холбон ашиглалтын зөв дадлыг төлөвшүүлэх замаар гэр хорооллын нутаг дэвсгэрийг орчин цагийн хотын соёл, хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн уламжлалт өнгө төрхийг хадгалсан, эрүүл аюулгүй, тохилог орчин болгон хөгжүүлэх”-ийг төслийн зорилгоо болгож байна.

Судалгаагаар гэр хорооллын иргэдийн 80 гаруй хувь нь амьдрах орчин нөхцлөө сайжруулж, тухайн газар нутагтаа үргэлжлүүлэн амьдрах хүсэлтэйгээ илэрхийлсэн байна.

Дэд бүтцийн төвийн төслийг та бүхэнд дэлгэрэнгүй танилцуулъя.

“Дэд бүтцийн төв” нь хүчин чадлын хувьд 200-300 өрхийг хангах боломжтой ба зоорийн давхартайгаа нийлээд 3 давхар байхаар төлөвлөөд байна. Зоорины давхарт усан хангамж, ариутгах татуурга, дулаан хангамж, цахилгаан, холбоо дохиолол хангамжийн тоног төхөөрөмжүүдээ байрлуулах ба 1 дүгээр давхарт дэд бүтцийн төвийн ашиглалтын захиргаа байрлаж иргэдийн инженерийн шугам сүлжээний тооцоо хураамж, засвар үйлчилгээг хариуцан ажиллана. 1-2 дугаар давхарт жижиг дунд бизнес эрхлэлтийг дэмжих чиглэлээр 15-20 ажлын байр бий болгон орчин цагийн хотын соёл, нийгмийн хэрэгцээ шаардлагад нийцсэн эрүүл аюулгүй, тохилог орчин бий болгон хөгжүүлэх юм.

Гэр хорооллын иргэдийн хэрэглээний нэг жилийн зардал 1,210,000 төгрөг зарцуулж байгаа нь сард 60-130,000 төгрөг зарцуулж байна гэсэн тооцоо гарч байгаа бол орон сууцны иргэдийн нэг жилийн хэрэглээний зардал 910,050 орчим төгрөг болж байгаа нь сард 85-95,000 төгрөг зарцуулж байна. Амьдрах нөхцөл хэдийгээр доор боловч орон сууцанд амьдардаг иргэдээс илүү зардалтай байгааг харуулж байна.

Энэ ялгааг арилгах, гэр хорооллын бүсэд нийгмийн болон инженерийн дэд бүтцийг хамгийн оновчтой хүртээх, өнөөдрийн гэр хорооллыг ирээдүйд амины орон сууцны хороолол болгох, эрүүл аюулгүй амьдрах орчныг бүрдүүлэх, ажлын байр нэмэгдүүлэх эхлэл нь “Дэд бүтцийн төв” байх болно.

“Дэд бүтцийн төв”-д холбогдсоноор иргэд ойролцоогоор 1 157 562 төгрөгийг инженерийн шугам сүлжээ ашигласныхаа нэг жилийн хэрэглээнд зарцуулахаар байгаа нь өнөөдөр төлж байгаагаасаа буурч төвлөрсөн инженерийн шугам сүлжээнд холбогдсон төвийн бүсийн үнэ тарифтай ойролцоо байгаа нь гэр хорооллын иргэдэд санхүүгийн дарамт үүсгэхгүйгээр инженерийн дэд бүтцийн хангамжтай болох таатай нөхцөлийг бүрдүүлж өгч байгаа юм.

“Дэд бүтцийн төв”-ийн дулаан хангамжийн эх үүсвэр нь төвийн шугам сүлжээнд холбох, хатуу түлшний зуух, цахилгаан зуух, хийн түлшний зуух, газрын гүний дулаан,

Цахилгаан хангамжийн эх үүсвэр нь төвийн шугам сүлжээнд холбох, бие даасан /сэргээгдэх эрчим хүч бүхий/,

Цэвэр усан хангамжийн эх үүсвэр нь төвийн шугам сүлжээнд холбох

Ариутгах татуургын хангамжийн эх үүсвэр нь төвийн шугамд холбогдох, бие даасан тус тус байж болох ба сонгож буй технологиосоо хамаарч дотроо дахин 3-аас 30 хүртэл дэд хувилбаруудтай байна.

Дээрх технологийн сонголтыг тухайн газар нутгийн байршил, газар зүйн онцлогоос хамаарч аль нэг хувилбарыг сонгож хэрэгжүүлнэ.

Мөн энэхүү төслийн нэг онцлог нь иргэд “Газар дахин зохион байгуулах” үйл ажиллагаанд хамрагдана. Энэ нь иргэд өөрийн өмчлөлийн газраас автозам, инженерийн болон нийгмийн дэд бүтэц, хөрөнгө оруулалтад шаардлагатай газрыг хувь нийлүүлэн гаргана.

Төслийн хүрээнд гарах зардлыг иргэд болон улс, нийслэл гэж хувааж үзвэл улс, нийслэл зөвхөн дэд бүтцийн төв, түүний гол болон салбар шугам сүлжээ, авто зам, тохижилтын ажлыг хариуцах бол иргэд амины орон сууцаа дулаалах, сантехникийн тоноглол суулгах, амины орон сууцаа шинэчлэн барих, хашаа болон түүн доторх тохижилтын ажлуудаа тус тус өөрсдөө хариуцах юм.

Уг төслийг бид 2018 онд 3 байршилд цаашлаад 2019 онд 47 байршилд, 2020 онд 50 байршилд нийт 100 байршилд барьж байгуулснаар 20 000-30 000 өрхийн амьдрах нөхцөл сайжирч агаарын бохирдол 20 хүртэл хувиар буурна.

Эхний 3 байршлын дэд бүтцийн төвийн барилга угсралтын ажлыг 4 дүгээр сараас эхлүүлж 11 сард дуусгаж, хүлээлгэн өгөхөөр ажиллаж байгаа бөгөөд бэлтгэл үе шатны ажлууд хийгдэж байна.

Мөн Монгол улсын Засгийн газрын 2017 оны 179 дүгээр тогтоолоор “Дэд бүтцийн төв”-ийн эхний 50 байршлыг баталж, БНХАУ-ын 2 тэрбум юаний буцалтгүй тусламжаар хэрэгжих төсөл арга хэмжээний жагсаалтад оруулсан.

Улаанбаатар хотын гэр хорооллын суурьшлын бүсийн хамгийн их агаар, хөрсний бохирдолтой хэсгийн нэг болох Чингэлтэй дүүргийн 7-р хорооны нутаг дэвсгэрийн 232 нэгж талбарыг хамарсан 12,12 га газарт барьж байгуулах “Дэд бүтцийн төв” төсөл нь хамгийн эхний загвар төслүүдийн нэг болох юм.

Мөн Сүхбаатар дүүргийн 18 дугаар хороонд 181 нэгж талбарыг хамарсан 15,8 га-д “Дэд бүтцийн төв”-ийг барьж байгуулахаар ажлын зураг төслийг хийж бэлэн болгоод байна.

200-300 айл өрхийг бие даасан болон хэсэгчилсэн инженерийн хангамжаар хангах ажлыг хийж гүйцэтгэхэд төр, хувийн хэвшил, иргэд нягт хамтран ажиллах шаардлагатай. Иргэд дараах оролцоотой байна.

  • Гэр хорооллын нутаг дэвсгэрт амьдарч буй 200-300 иргэд нэгдэн нийлж иргэдийн бүлэг үүсгэх
  • Өөрсдийн өмчлөлийн газар, нутаг дэвсгэрийг хэрхэн хөгжүүлэх, зохион байгуулах, төлөвлөх, төслийг боловсруулахад идэвхтэй оролцох
  • Иргэд газраараа дахин зохион байгуулалтад орох, худалдах, нийтийн эзэмшилд хэсэгчлэн хандивлах болон төлбөрийн чадваргүй иргэдийн газрыг зохион байгуулах, төлөвлөхөд төр, аж ахуй нэгжтэй хамтран ажиллах
  • Амины орон сууцаа дулаалах, сайжруулах, шинээр барьж байгуулах
  • Нийслэлтэй хамтран дэд бүтцийн төвийн ашиглалт хариуцах зэрэг болно

Төр дараах оролцоотой байна.

  • “Дэд бүтцийн төв” төслийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай бодлогын болон зохицуулалтын баримт бичиг, дүрэм журмуудыг боловсруулан төслийн тогтвортой хөгжлийг хангах
  • Төслийн хүрээнд тухайн бүс нутаг, амины орон сууцанд тавигдах стандарт, шаардлага, норм дүрмийг боловсруулан батлах
  • Төсөлд оролцох хүсэлтэй иргэд, иргэдийн бүлгүүдийг төсөлд хамрагдах боломж нөхцөлөөр хангах, тэдэнтэй нягт уялдаа холбоотой ажиллах
  • Дэд бүтцийн төвийг гол шугам сүлжээ, авто зам, тохижилтын хамт барьж байгуулна.
  • Амины орон сууцны болон нийтийн байрны 7 хувийн хүүтэй 25 хувийн урьдчилгаа төлбөр бүхий ипотекийн зээлэнд хамруулна.

Аж ахуй нэгж байгууллагууд дараах оролцоотой байна.

  • Иргэдийн байрыг дулаалах, салбар шугам сүлжээ татах, амины орон сууцыг шинээр барих, хашааны тохижилт, иргэд нийлж нийтийн орон сууц барих бол тэдгээрийг гүйцэтгэх ажлыг иргэдийн бүлэг болон банк санхүүгийн байгууллагатай хамтран гэрээний үндсэн дээр гүйцэтгэх
  • Иргэдийн дулаалга болон салбар шугам сүлжээ татах, сантехникийн тоноглолын ажилд зориулж “Ногоон зээл” олгох, санхүүжүүлэх

“Дэд бүтцийн төв” төслийг хэрэгжүүлснээр 20-30 мянган айл өрхийн инженерийн дэд бүтцийн асуудал шийдвэрлэгдэж, агаарын бохирдол 20 хүртэл хувиар бууруулах, 61.3 га газрын хөрсийг бохирдуулагч эх үүсвэрийг устгаж, 439,200 м3 хөрсийг нөхөн сэргээх, Улаанбаатар хотын гүний усны нөөц, эх үүсвэрүүдийг хамгаалж, бохирдох эрсдэлийг бууруулж, гэмт хэргийн гаралт 20-30 хувиар буурч, гэр хорооллын айл өрхүүдийн өмчлөлийн газрын үнэлгээ өсөж эдийн засгийн эргэлтэд орж гэр хорооллын иргэдийн бизнес эрхлэх хөрөнгийн эх үүсвэр болох, иргэдийн амьдрах орчин сайжрах зэрэг олон талт үр дүнд хүргэх юм.

Анхаарал тавьсан явдалд баярлалаа гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Эрүүл мэндийн Сайд Д.Сарангэрэл Дорноговь, Говьсүмбэр аймагт ажиллалаа

Эрүүл мэндийн сайд Д.Сарангэрэл Дорноговь аймгийн Сайншанд, Замын-Үүд сум, Говьсүмбэр аймагт энэ сарын 27-28-нд ажиллалаа. Тэрээр орон нутагт тулгамдаж байгаа эрүүл мэндийн салбарын асуудал болон зогсонги барилгатай танилцах, шаардлагатай төсвийг шийдвэр гаргах түвшинд тавьж шийдвэрлүүлсэн юм.

Тэрээр эхлээд Дорноговь аймгийн Нэгдсэн эмнэлгийн төрөх эмнэлгийн барилга, нян судлалын төв, сүрьеэ, нүд, шүдний тасаг, зүрхний кабинет, хүүхдийн тасаг зэрэг газраар орж, эх нярайн зайн оношилгооны чиглэлээр Улаанбаатар дахь Эх, хүүхдийн эрүүл мэндийн үндэсний төвтэй онлайнаар холбогдлоо.

Нэгдсэн эмнэлэг батлагдсан стандартын дагуу 600 гаруй хүн ажиллах ёстой ч төсвөөс хамаарч тал хувьдаа ч хүрэхгүй орон тоотой ажилладаг байна. Өнгөрсөн хугацаанд Засгийн газрын үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрийн дагуу бүсийн оношилгооны төв болох зорилт дэвшүүлж хоёр тэрбум гаруй төгрөгийн 15 нэр төрлийн тоног төхөөрөмжийг суурилуулсан.

Тархины дотор болон гадна судасны оношлогоо шинжилгээ хийдэг аппаратуудаас гадна цуллаг эрхтнүүдийг хардаг хамгийн сүүлийн үеийн эхо ч бий. Мөн компьютер томограф, зүрхний өнгөт эхо 3D, ходоод, уушиг, бүдүүн, нарийн гэдэс, урологийн дурангууд, шүдний бор машин, шүдний дэлгэмэл рентген, нүдний бүх төрлийн аппарат, чих хамар хоолойн бүх төрлийн аппарат, лабораторийн бүх төрлийн нарийн шинжилгээний аппаратаар хангагджээ.

Мөн иргэд эмчид үзүүлэхээр өглөө үүрээр дугаарладаг байсныг халж, бүтэн өдөр дугаар олгодог болсон, шинжилгээний хариуг интернетээр явуулдаг болсон, эх хүүхдийн эндэгдэлгүй болсон, эмнэлгийн үүдний хүлээлгийн өрөөгөө стандартын дагуу тохижуулсан гээд тодорхой ажил хийж, ахиц дэвшил гарч буйг салбарын сайддаа танилцууллаа.

Түүнчлэн Эрүүл мэндийн сайд тус аймгийн Нэгдсэн эмнэлгийн эмч, эмнэлгийн ажиллагсадтай уулзаж, ажил байдалтай нь танилцан зарим асуудлуудыг газар дээр нь шийдвэрлэсэн юм. Тухайлбал тус эмнэлгийн төрөх тасагт нэн шаардлагатай байсан хяналтын мониторыг гардуулж өгсөн юм.

Энэ үер сайд Эрүүл мэндийн сайд Д.Сарангэрэл, Монгол улсын Засгийн газраас авч хэрэгжүүлж буй бодлого шийдвэр, цаашид хийж хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны талаар танилцууллаа. Тэрээр хэлсэн үгэндээ Засгийн газрын үйл ажиллагааны мөрийн хөтөлбөрт Эрүүл мэндийн салбарт хийж хэрэгжүүлэх 23 зүйл заалт бүхий ажил бий. Эдгээрийг хэрэгжүүлэх хууль эрх зүйн орчин нь бүрдсэн. Эмнэлгийн тусламж, үйлчилгээний тухай хуулийг хэрэгжүүлэх, эмнэлгүүдийн харьцангуй бие даасан үйл ажиллагаатай болгох. Мөн Эрүүл мэндийн даатгалын санг нийгмийн даатгалын сангаас салгаж Эрүүл мэндийн салбарт нь өгч зориулалтаар нь ашигладаг болж, эхнээсээ шийдвэрүүд нь гараад байна. Ингэсэнээр иргэдийн нуруун дээр, гэр бүлийн орлогод ачаалал болоод байгаа эмнэлгийн тусламж үйлчилгээтэй холбоотой зардлыг бууруулах боломж бүрдэнэ. Нийгмийн эрүүл мэндийн чиглэлээр ажиллах ёстой. Нийгмийн эрүүл мэнд, иргэдийн эрүүл мэндийн асуудал болон эрүүл мэндийн салбар иргэд хоорондын хамтын ажиллагаа, үүн дээр нэмээд мэдээж хэвлэл мэдээлэл. Энэ асуудалд дорвитой ахиц гарна гэж харж байна. Эрүүл мэндийн салбарын нэр хүндийг өсгөх, ямар үйл ажиллагаа явуулбал нэр хүнд нь өсөх талаар та бүхэн ч гэсэн саналаа ирүүлээрэй. Нөгөөтэйгүүр мэдээллийн ил тод байдлыг хангаж ажиллана. Эрүүл мэндийн салбар хийсэн ажлаа олон нийтэд хангалтгүй хүргэж байгаа иймээс олон нийтийн төлөө ажил хийсэн бол түүнийгээ cурталчилан таниулах, мэдээлэх нь чухал гэдгийг онцоллоо.

Categories
мэдээ улс-төр

Байнгын хорооны дарга Л.Элдэв-Очир ХБНГУ-ын Бундестагийн гишүүнийг хүлээн авч уулзав

УИХ-ын Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга Л.Элдэв-Очир өнөөдөр ХБНГУ-ын Бундестагийн гишүүн Валдемар Хэртийг хүлээн авч уулзав.

Уулзалтаар хоёр тал харилцаа, хамтын ажиллагаа, тэр дундаа жижиг дунд үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх талаар ярилцаж, байгаль орчинд ээлтэй үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэхэд хувь нэмрээ оруулах сонирхолтой байгаагаа илэрхийлсэн юм. Мөн германы уул уурхайн технологийн мэргэжилтнүүдтэй харилцан туршлага солилцож, герман технологийг Монголд нутагшуулахад санал нэгтэй байгаагаа хэлж байлаа гэж УИХ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.


Categories
мэдээ нийгэм

“Миний гэр аюулгүй орчин” осол гэмтлээс сэргийлэх аян эхэллээ

Монгол Улсын Засгийн газрын 2017 оны “Халдварт бус өвчинтэй тэмцэх үндэсний хөтөлбөр” 289 дүгээр тогтоолын хэрэгжилтийг эрчимжүүлэх, “Осол гэмтэл, хүчирхийллээс сэргийлье” эрүүл мэндийн өдрийг тэмдэглэн өнгөрүүлэх, эрүүл аж төрөх зан үйлийг төлөвшүүлэхэд чиглэсэн “Миний гэр аюулгүй орчин” сэдэвт аяныг нийслэлийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж буй албан байгууллага, харьяа эрүүл мэндийн байгууллагуудын хэмжээнд зохион байгуулж байна.

Нийслэл хотын хэмжээнд 2017 онд үйлдэгдсэн 364151 захиргааны зөрчлийн 0,6 хувийг буюу 2028 нь гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас үйлдэгдсэн зөрчил эзэлж, өмнөх оны мөн үеэс 1353 нэгжээр буюу 3 дахин өссөн дүнтэй байна.

Гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэн 1 жилийн хугацаанд гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас үйлдэгдсэн гэмт хэрэг 9,6 хувиар буурч, гэр бүлийн хүчирхийллийн дуудлага мэдээлэл 2,2 дахин, зөрчил 3 дахин нэмэгдсэн байгаа тул энэ төрлийн гэмт хэрэг, зөрчлөөс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэх, хохирогчид тусламж үйлчилгээ үзүүлэх хэрэгцээ шаардлага тулгараад байна.

Мөн ахуйн осол гэмтлээс шалтгаалсан өвчлөл, нас баралтын тохиолдол сүүлийн жилүүдэд нэмэгдэж, 2017 оны байдлаар нийслэлийн Түргэн тусламжийн төвд ирсэн дуудлагын 15,8%, хүүхдийн өвчлөлийн 33 орчим хувь нь осол гэмтлийн шалтгаанаар эмнэлэгт хандсан байна.2017 онд хүүхдийн осол гэмтлийн өвчлөл өнгөрсөн оны мөн үеэс 10 хувиар нэмэгдснээс түлэгдлийн 6051 тохиолдол бүртгэгдсний 69.3 хувь нь хүүхдийн дунд бүртгэгдсэн байна.

ХҮҮХДИЙН ОСОЛ ГЭМТЛИЙН ӨВЧЛӨЛ, УБ ХОТ 2017 ОН

Иймд эндэх ёсгүй эндэгдлийг буруулах, урьдчилан сэргийлэх, эцэг эх, асран хамгаалагчид олон нийтийн оролцоо, салбар хоорондын хамтын ажиллагааг идэвхижүүлэх, хүн амд эрүүл мэндийн боловсрол олгох сургалт, сурталчилгааг эрчимжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байна.

“Миний гэр аюулгүй орчин” сэдэвт аяныг явуулснаар дараах үр дүнд хүрэх зорилго тавьсан.

1.Ахуйн осолгэмтлээсурьдчилансэргийлэхиргэдийн мэдлэг хандлага, хариуцлага сайжирна.

2.Осолгэмтэл,хүчирхийллээсурьдчилансэргийлэх,тусламжүйлчилгээүзүүлэхчиглэлээрсалбархоорондынхамтынажиллагаасайжирна;

3.Ахуйн осол гэмтэл, хүчирхийлэлд өртөгсдөд үзүүлэх эмнэлгийн тусламж үйлчилгэний чанар, хүртээмж нэмэгдэж, хүний нөөцийн чадавхи сайжирна;

4.Эцэг эх, асран хамгаалагч, өсвөр насны хүүхдүүд миний биеийн аюулгүйн дүрэм “ Миний аюулгүй сүлжээ”-ний талаарх ойлголт мэдлэг хандлагтай болно.

5.Сургууль цэцэрлэг сувилалын эмч нарын анхан шатны тусламж үзүүлэх чадварыг дээшлүүлэх


Categories
мэдээ цаг-үе

Эрдэнэтийн 49 хувь

Монгол-Оросын хамтарсан “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувьтай холбоотой нэгэн түүхийг эргэн нэг санах үүднээс үүнийг бичлээ. Оросын талын худалдсан 49 хувь өмнө нь бас худалдагдаж байсан байна. Гэхдээ Орос улсад…

ОХУ-ын Засгийн газар 1994 оны 6 дугаар сарын 21-ний өдрийн 955 тоот захирамжаараа Оросын Металлургийн яамны харьяа, хилийн чанадад өнгөт металлургийн үйлдвэр барьж ашиглах бүх холбоотын нэгдэл “Зарубежцветмет” хэмээх улсын үйлдвэрийн газрыг хувьцаат компани болгон өөрчлөн зохион байгуулж, улмаар хувьчлах шийдвэр гарган, уг хувьчлалыг дагаж мөрдөж буй хууль тогтоомжийн дагуу зохион явуулахыг ОХУ-ын Төрийн эд хөрөнгө эрхлэх улсын хороонд даалгажээ.

Дээрх захирамжийн үндсэн дээр ОХУ-ын Төрийн эд хөрөнгө эрхлэх улсын хороо мөн оны 6 дугаар сарын 24-нд буюу Засгийн газрын захирамж гарснаас 3 хоногийн дараа “Зарубежцветмет” нэгдлийг хувьчлах төлөвлөгөөг баталжээ. Уг төлөвлөгөөний 2.10-ын 12 ба 13 дугаарт “Эрдэнэт”, “Монросцветмет” гэсэн хамтарсан хоёр үйлдвэрийн дүрмийн сангийн Оросын талд ногдох хэсгийг “Зарубежцветмет” нэгдлийн хувьчлагдах хөрөнгийн бүрэлдэхүүнд оруулан, улмаар хаалттай, нээлттэй хувьцаагаар, өөрөөр хэлбэл ажиллагчид, хамт олонд болон бусад этгээдэд худалдахаар заасан байна.

Өөрийнхөө хуулийн этгээдийг өөрчлөн байгуулах, өмчөө хувьчлах асуудлыг шийдвэрлэх, хамтарсан үйлдвэрийн дундын өмчлөлд ногдох хэсгийг хувьчлах эсэхийг дотооддоо урьдчилан товлох нь Орос Улсын бүрэн эрх мөн гэдгийг манай тал хүндэтгэн үзэж байгааг энд дахин дурдах нь зөв байх.

Гэвч, тус хамтарсан үйлдвэрүүдтэй холбоотой аливаа асуудлыг шийдвэрлэхдээ хоёр тал хоёр улсын засгийн газрууд хооронд байгуулсан Олон улсын гэрээ болох 1991 оны Хэлэлцээрийн заалт бүрийг чанд баримтлах ёстой гэсэн байр суурийг Монголын тал хатуу баримталж байсан учраас уг хувьчлалыг эс зөвшөөрөхөд хүрчээ.

Учир нь Оросын тал өөрийн өмчлөлийн хэсгээ ийнхүү хувьчлахдаа уг Хэлэлцээрийн 21 дүгээр зүйлд “Хэлэлцэн тохирогч тал тус бүр хамтарсан үйлдвэрийн дүрмийн сан дахь хөрөнгийн өөрт ногдох хэсгийг хэлэлцэн тохирогч нөгөө талтай зөвшөөрөлцсөнөөр сонирхогч бусад талуудад бүрэн хэмжээгээр, эсвэл хэсэгчлэн худалдах эрхтэй. Тэгэхдээ энэхүү хөрөнгийг худалдан авах давуу эрхийг хэлэлцэн тохирогч нөгөө талд олгоно” гэж заасны дагуу Монголын талд урьдчилан мэдэгдэж, улмаар тэргүүн ээлжинд худалдан авах давуу эрхийг эдлүүлэх ёстой байлаа. Гэвч энэ үйлдэл хийгдсэнгүй, хувьцаа бусдад шилжсэн байна.

Асуудал нэгэнт ингэж шийдвэрлэгдсэний дараа өөрчлөн байгуулагдсан “Зарубежцветмет” хувь нийлүүлсэн нийгэмлэгийн Ерөнхий захирал А.Ф.Тюряковоос 1994 оны 7 дугаар сарын 20-ны өдөр тэр үеийн ЭХГУУЯ-ны ирүүлсэн 94-4/557 тоот, мөн “Эрдэнэт” болон “Монголросцветмет” хамтарсан үйлдвэрүүдийн Зөвлөлийн Оросын хэсгийн даргын хувиар Монголын хэсгийн даргад 1994 оны 7 дугаар сарын 25-ны өдөр илгээсэн 44-6/567 тоот албан бичгүүдэд тус нэгдэл хувьцаат компани болон өөрчлөн байгуулагдаж, хилийн чанадад байгаа хамтарсан үйлдвэрийн газруудын талаарх Засгийн газар хоорондын гэрээ хэлэлцээр, үүсгэн байгуулах баримт бичгээр олгосон эрхийг бүрэн хэмжээгээр залгамжилсан гэхчлэн дурдсан байжээ.

Гэхдээ эдгээр мэдээлэлд өмчийн асуудлаар, тэр дундаа хамтарсан үйлдвэрийн статусын тухай юу ч дурдсангүй. Иймээс тэр үеийн Монголын хэсгийнхэн уг мэдээллийг хүлээн авснаа хариу мэдэгдэхийн ялдамд хамтын ажиллагааг цаашид хөгжүүлэх төдийгөөр асуудлыг хязгаарлан, ердийн яриа хэлэлцээний замаар учир явдлыг ойлголцохыг зорьсон байна. Тухайлбал, ЭХГУУЯ-ны дэд сайд Д.Амгалан 1994 оны 9 дүгээр сарын 30-нд ноён А. Ф. Тюряковт явуулсан 1/1335 тоот албан захидалдаа дээрх мэдээллийг тус яам анхааралдаа авч, Монголын эрх бүхий байгууллагуудад мэдээлснээ нотлоод, хамтарсан үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаа цаашид ч амжилттай хөгжинө гэдэгт итгэж байгаагаа илэрхийлжээ.

Ноён А.Ф.Тюряковын захидлаас хойш уг асуудал ихээхэн ээдрээтэж, ялангуяа хамтарсан үйлдвэрийн Оросын талын оролцогчийн хувьцаа нь хувийнх болсон, “Эрдэнэт” болон “Монголросцветмет”-ийн Оросын талд оногдох хэсгийг хувьчилсан гэсэн мэдээлэл төрөл бүрийн сувгаар сонстох болжээ. Гэвч энэ талаарх мэдээллийг Монголын тал албан ёсоор хүлээж аваагүй байлаа.

Ингээд Монгол Улсын Засгийн газар энэхүү асуудлаар Оросын талд удаа дараа хандан лавлаж, Оросын талын оролцогчийн статусын эргэлзээтэй байдлыг тодруулж өгөхийг хүсэх болсон байна. Тухайлбал, Төрийн өмчийн хорооны дарга З.Энхболд ОХУ-ын Засгийн газрын орлогч дарга, Төрийн эд хөрөнгө эрхлэх хорооны дарга А.Р. Коход 1997 оны 3 дугаар сарын 20-ны өдөр явуулсан 1/422 тоот албан бичгээрээ, тус хамтарсан үйлдвэрүүдийн Зөвлөлд ОХУ-ын Засгийн газрын ашиг сонирхлыг хувьчлагдсан “Зарубежцветмет” нэгдэл төлөөлөх эрхтэй эсэхийг нотолж өгөхийг ноён А.Р.Кохоос хүсэхэд, тэрээр хариуд нь “Орос улс өөрт оногдох хэсгээ хувьчилсан асуудал дотооддоо маргаантай байгааг мэдэгдэж, хэлэлцээрийн 21 дүгээр зүйлийг цохон тэмдэглээд, “Зарубежцветмет”-ийн бүрэн эрхийг нотлох боломжгүй” хэмээн бичсэн байна.

Нэгэнт ОХУ-ын Засгийн газар өөрийн талын оролцогчийн бүрэн эрхийг баталгаажуулж чадахгүй байсан учраас ч 1996 оны 12 дугаар сард хамтарсан үйлдвэрийн зөвлөлийн хуралд оролцохоор ирсэн Оросын хэсгийн төлөөлөгчдийг тухайн үеийн Төрийн өмчийн хорооны дарга З. Энхболд хүлээж авахгүй буцаасан байна. Энэ үеэс эхлэн “Эрдэнэт” үйлдвэртэй холбоотой асуудлаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Н.Багабанди болон түүний Тамгын газрын дарга С.Баяр нар өөрсдийн байр сууриа илэрхийлэх болсон бөгөөд тэд Оросын хэсгийн оролцогчдыг ийнхүү буцаасныг буруутган, хоёр орны харилцаанд сэв суулгах алхам боллоо хэмээн шүүмжлэх болсон билээ.

Ноён А. Р. Кохын дээрх захидал нь “Эрдэнэт” болон “Монголросцветмет” зэрэг хамтарсан үйлдвэрүүдийн Оросын талд оногдох хэсэг хувьчлагдаж, тэр нь дотроо маргаантай байгаа юм байна гэдгийг албан ёсоор мэдэгдсэн хэрэг байсан тул Монгол Улсын засгийн газар энэхүү хувьчлалыг хүлээн зөвшөөрөхгүй гэдгээ мөн албан ёсоор илэрхийлэх болсон байна. Тухайлбал, ТӨХ-ны дарга З.Энхболдоос ОХУ-ын Засгийн газрын Ерөнхий сайдын орлогч А.Р.Коход 1997 оны 3 дугаар сарын 26-нд явуулсан 451 тоот албан бичигт, хэрэв Орос улсын засгийн газар “Эрдэнэт” үйлдвэрийн хөрөнгийн өөрт оногдох хувиа худалдах ахул Хэлэлцээрийн 21 дүгээр зүйлд заасны дагуу Монгол Улс уг хөрөнгийг худалдан авах давуу эрхээ эдлэхэд бэлэн байна гэдгээ нотолжээ.

Гэхдээ ийм асуудал үүссэн нь Орос улс өөрт оногдох хэсгээ хувьчилсантай холбоотой бус, харин хувьчлахдаа дээрх Хэлэлцээрийн заалт, Монгол Улсын болон Орос улсын иргэний хууль тогтоомж, олон улсын Иргэний эрх зүйн практикт нийтлэг байдаг хамтран өмчлөгчийн давуу эрхийг зөрчсөнтэй холбоотой байв.

Анхнаасаа 1991 оны Монгол Улс, ОХУ-ын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийг байгуулахад олон улсын хуулийн этгээд болох хоёр улсын засгийн газар өөр хоорондоо харилцан хариуцлага хүлээснээс биш Монгол Улсын засгийн газар аль нэгэн хувийн компанитай гэрээ байгуулаагүй. Өөрөөр хэлбэл, Хэлэлцээрээр хүлээсэн Оросын Засгийн газрын эрх, үүргийг одоогийн “Зарубежцветмет” нэгдэл хэрэгжүүлэх эрх, хэмжээ байхгүй гэж Монголын тал үзсээр иржээ. Иймд хоёр тал засгийн газрууд хоорондын Хэлэлцээрээ үндэслэн эрх тэгш, ул суурьтай хэлэлцэн тохирох нь зүйтэй гэсэн байр суурийг Монголын тал баримталсаар байв. Яг үнэндээ Төрийн өмчийн хорооны дарга З. Энхболд энэ байр суурийг хатуу баримталж байлаа. Түүнийг энэ байр сууриа өөрчлөхийг нэр хүнд бүхий олон улс төрч ятгаж үзээд дийлээгүй байдаг.

Гэхдээ Төрийн өмчийн хорооны тухай үеийн дарга З.Энхболдын энэ байр суурийг Засгийн газар дэмжиж байв. “Эрдэнэт“ болон “Монголросцветмет” зэрэг үйлдвэрийн газрууд нь Хэлэлцээрийн 3 дугаар зүйлд зааснаар Монгол улсын хуулийн этгээд мөн тул Монгол Улсын хууль тогтоомж, Монгол Улсын олон улсын гэрээний дагуу ажиллах ёстой хэмээн Монгол улсын Засгийн газар үзсээр иржээ.

Харин Ерөнхий сайд Ж.Наранцацралтын “Эрдэнэт” үйлдвэрийн талаар баримталж байсан байр суурийг илэрхийлэх баримт бичиг нь нь 1999 оны 1 сарын 19-ний өдөр Ерөнхий сайд Ж. Наранцацралтын ОХУ-ын Засгийн газрын тэргүүний нэгдүгээр орлогч Ю.Д.Маслюковт явуулсан захидал юм.

Гэвч энэхүү захидалд дурдагдсан мэдээлэл нь зөвхөн Ерөнхий сайд Ж.Наранцацралтын алдаа байснаас биш Монгол Улсын Засгийн газар тус үйлдвэрийн талаар баримталж байсан үндсэн байр биш байсан юм. Учир нь Ерөнхий сайд асан Ж.Наранцацралт эхлээд УИХ-ын чуулганы 1998 оны 7 дугаар сарын 15-ны өдрийн нэгдсэн хуралдаан дээр “энэхүү захидлыг танхимаараа хэлэлцүүлэх шаардлагагүй хэмээн бодоод ганцаараа бичсэн гэж мэдэгдэж байсан боловч, төдөлгүй хэн, хэдийд, ямар аргаар тэрхүү захидалд гарын үсгийг нь зуруулчихсаныг санахгүй байна” гэж ярих болсон билээ.

Ж.Наранцацралт энэхүү захидлаа Ю.Д.Маслюковоос Монгол Улсын Засгийн газарт 1998 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдөр ирүүлсэн албан захидлын хариу болгон бичсэн гэж тайлбарлаж байв. Гэтэл Ю.Д. Маслюковын уг захидлын албан ёсны хариуг Ц.Элбэгдоржийн тэргүүлсэн үүрэг гүйцэтгэгч Засгийн газар хэдийнэ явуулсан байсан юм. Гэтэл Ж.Наранцацралт 1999 оны 12 дугаар сарын 24-нд “Өдрийн сонин”-д өгсөн ярилцлагадаа “Ер нь энэ бичигт байгаа гарын үсэг бол минийх мөн. Гэхдээ гарын үсгийг яаж ч хувилж болно” хэмээн мэдэгдэж, түүний гарын үсгийг хэн нэгэн этгээд хуурамчаар хуулбарлан үйлдсэн байж магадгүй гэсэн санаа хэлсэн байдаг. Тэрээр энэ ярилцлагадаа “Ерөнхий сайд өөрөө бичиг боловсруулж гарын үсэг зурахгүй нь мэдээж. Энэ бичиг миний зөвлөх Одын компьютерт байгаа юм. Харин Одын туслах нь хэн бичүүлснийг санадаггүй юм билээ. Гэтэл Одын компьютерт байгаа, ОХУ-руу явсан, ОХУ-ын элчин сайд дээр байгаа бичиг гурвуулаа өөр өөр байдаг” гэсэн байна. Харин энэ Од гэдэг хүн хэн байсан бэ… одоо хайвал олдох л байх…

Ж.Наранцацралтын явуулсан энэ захидалтай холбогдуулан УИХ-аас 1999 оны 7 дугаар сарын 16-ны өдрийн 51 дүгээр тогтоол гаргаж “Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Наранцацралтаас Монгол Улсын хууль, төрийн албан хэргийн хөтлөлтийн журам зөрчиж 1999 оны 1 дүгээр сарын 19-ний өдөр ОХУ-ын Засгийн газрын Ерөнхий сайдын нэгдүгээр орлогчид илгээсэн захидал нь Монгол Улсын олон улсын гэрээ, холбогдох хууль тогтоомжийг зөрчсөн, үндэсний эрх ашигт ноцтой хохирол учруулахуйц үйл ажиллагаа болсон байна” гэж дүгнэж, Ерөнхий сайд Ж. Наранцацралт огцорсон байна. Харин Ерөнхий сайд Ж.Наранцацралтын захидалд тус үйлдвэрийн Зөвлөлд “Зарубежцветмет”-ийн төлөөлөх эрхийг манай тал бүрэн дүүрэн хүлээн зөвшөөрлөө, харин манайх иймэрхүү хувьчлал явуулбал та бүхэн мөн адил над шиг хандаарай гэсэн тохироо маягийн үгс бичигдсэн байгааг үргэлжлүүлэн шалгаагүй үлдээсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл, Ерөнхий сайд асан Ж. Наранцацралтаас ОХУ-ын Засгийн газрын нэгдүгээр орлогч Ю.Д. Маслюковт явуулсан захидлыг чухам хэдийд, хэн үйлдэж, ямар арга замаар Оросын хуулийн байгууллагад хүрсэн, хууль бус хувьчлалыг яагаад хүлээн зөвшөөрсөн болохыг хууль хяналтын байгууллага шалгаагүй юм.

“Эрдэнэт”, “Монголросцветмет”, “Шижир алт” зэрэг үйлдвэрүүдийн ОХУ-ын өмчлөлд ногдох хэсгийг хувьчилсан арга явцыг Монгол Улсын Засгийн газраас гадна Орос улсын дотоодод ч гэсэн буруушааж буй байгууллага, албан тушаалтнууд олон байжээ. ОХУ-ын Ерөнхий прокурорын нь орлогч В.И.Давыдов төрийн нэрийн өмнөөс төрийн өмчийн ашиглалт, зарцуулалтанд хяналт тавих чиг үүргийнхээ дагуу 1997 оны 5 дугаар сарын 6-нд Москва хотын Арбитрын шүүхэд гаргасан нэхэмжлэлдээ “Зарубежцветмет нэгдлийг нээлттэй хувьцаат нийгэмлэг болгон хувьчлахдаа дүрмийн санд нь “Эрдэнэт” зэрэг объектуудын ОХУ-д ногдох хувь хөрөнгийг оруулж өгсөн нь “Эрдэнэт” үйлдвэрийн талаарх хоёр улсын Засгийн газар хоорондын 1991 оны 5 дугаар сарын 6-ны өдрийн шинэчлэгдсэн Хэлэлцээрийн 21 дүгээр зүйлийг зөрчсөн байна. Хэргийг хариуцагч болох ОХУ-ын Эд хөрөнгө эрхлэх улсын хороо энэ тухай Монголын талд мэдэгдэж, саналыг нь авалгүй хувьчлал явуулснаар олон улсын тавцан дээр ОХУ-ын нэр хүндийг угнагахад хүргэж, аливаа хуулийн заалт нь олон улсын гэрээ хэлэлцээрээс гажиж байвал олон улсын гэрээний заалтыг мөрдөнө гэсэн ОХУ-ын Иргэний хуулийн долдугаар зүйлийг ноцтой зөрчжээ… Хамтарсан үйлдвэрийн дүрмийн сангийн Оросын өмчлөлд ногдох хэсгийг хувьчлахыг Монгол Улсын Засгийн газар зөвшөөрснийг гэрчлэх ямарваа баримт олдохгүй байна. Харин ч “Эрдэнэт” хамтарсан үйлдвэрийн тухай хэлэлцээрийн 21 дүгээр зүйлийг Оросын тал биелүүлэхгүй байгааг Монгол улсын ТӨХ-ны дарга З.Энхболд 1997 оны 3 дугаар сарын 26-ны албан захидлаараа анхааруулсан байна” гэжээ.

Энэхүү нэхэмжлэлийг Москва хотын Арбитрын шүүх авч хэлэлцээд “Зарубежцветмет” нэгдлийн талд шийдсэнийг ОХУ-ын Ерөнхий прокурорын газар үл зөвшөөрөн, Арбитрын дээд шүүхэд давж заалдсан бөгөөд тэр нь хэзээ мөдгүй хуралдах гэж байсан эгзэгтэй мөчид Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ж.Наранцацралтын захидал бичигдсэн байдаг.

“Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувийн хувьчлалыг зөвхөн Прокурор ч буруутгаад зогссонгүй, ОХУ-ын төрийн Думын Геополитикийн асуудлын хорооны 1998 оны 2 дугаар сарын 10-ны өргөтгөсөн хуралдаан дээр ОХУ-ын Сангийн яамны хэлтсийн дарга А.В.Смирнов уг хувьчлалыг “Зүй бус алхам. Төрийн мэдэлд эргүүлж авах нь зүйтэй” хэмээн танилцуулж байжээ.

Эцэст нь ОХУ-ын Арбитрын дээд шүүх хууль бус хувьчлалыг хүчингүй болгож, ОХУ-ын Засгийн газар хамтарсан “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувиа төрдөө буцаан авч чадсан. Харин одоо хамтарсан “Эрдэнэт” үйлдвэрийн 49 хувийн түүх Монгол Улсад үргэлжилж байна… Оросын төр, шүүх нь төрийн өмчөө хууль бус хувьчлалаас хамгаалж чадсан байна. Харин Монголын төр, шүүх чадах уу?

Улс төр
судлаач
Б.ЭНХ-ХҮСЛЭН

Categories
мэдээ нийгэм

Сар шинийг угтаж амралтын өдрүүдэд автомашиныг тэгш, сондгойгоор хөдөлгөөнд оролцуулахаар болжээ

Сар шинийн баяр дөхөж байгаатай холбоотойгоор орон нутгаас нийслэл хотыг чиглэсэн хөдөлгөөн болон томоохон зах, худалдааны төв рүү чиглэсэн иргэд, тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний ачаалал эрс нэмэгдэж ачаалал үүсэх, түгжрэл саатал бий болдог тул Нийслэлийн Засаг даргын энэ сарын 25-ны өдрийн А/71 дугаарт захирамжийн дагуу нийслэлийн замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах, иргэдийг түргэн шуурхай, аюулгүй зорчуулах зорилгоор дараах арга хэмжээг авч хэрэгжүүлэх гэж байна.

Тухайлбал:

1. Амралтын өдрүүдээр буюу ирэх сарын 3,10-ны “Бямба” гарагуудад автомашины улсын дугаарын сүүлчийн орон тэгш тоогоор /0,2,4,6,8/ төгссөн, тухайн сарын 04,11-ний “Ням” гарагуудад автомашины улсын дугаарын сүүлчийн орон сондгой тоогоор /1,3,5,7,9/ төгссөн тээврийн хэрэгслүүд замын хөдөлгөөнд оролцох зохион байгуулалтын арга хэмжээг авлаа. Жич: Автомашины улсын дугаарын сүүлийн оронгоор хязгаарлагдсан тээврийн хэрэгсэл дугаарын хязгаарлалтын өвлийн бүсчлэл дээр нэмэлтээр Саппоро төвийн уулзвараас Таван шарын уулзвар хүртэлх замд 10:00-20:00 цагийн хооронд автозамын хөдөлгөөнд оролцохыг хязгаарлана.

2. Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрт 2018 оны 2 дугаар сарын 03, 04, 10, 11-ний амралтын өдрүүдээр “Дэнжийн мянга” худалдааны төвийн замын хөдөлгөөнийг “Хүчит шонхор” худалдааны төвийн зүүн урд уулзвараас хойш үерийн далангийн уулзвар хүртэл урдаас хойш чиглэлд, далангаас зүүн тийш Судалт төвийн уулзвар хүртэлх авто замын хөдөлгөөнийг баруунаас зүүн чиглэлд 08:00-17:00 цагийн хооронд нэг чигийн хөдөлгөөнд оруулж, зохицуулалтын арга хэмжээ авч ажиллахаар боллоо.

3. Автомашины улсын дугаарын хязгаарлалт тогтоосон амралтын өдрүүдэд төвлөрсөн зах, томоохон худалдааны төвүүд рүү чиглэсэн авто замын хөдөлгөөний ачааллыг бууруулах зорилгоор төвийн 6 дүүргийн нутаг дэвсгэрт 1-2 байршилд мах, цагаан идээний өргөтгөсөн худалдаа зохион байгуулагдах тул иргэн та заавал томоохон худалдааны зах, төв рүү зорчилгүйгээр цаг зав, бензин шатахуунаа хэмнэх боломжтой юм.

Замын хөдөлгөөнд оролцож буй жолооч нар хязгаарлагдсан дугаартай автомашинтай хязгаарлалтын бүсэд зорчихгүй байх, цагдаагийн алба хаагчийн хууль ёсны шаардлагыг биелүүлэх, аль болох нийтийн тээврийн хэрэгслийг сонгож замын хөдөлгөөнд оролцохыг Замын цагдаагийн албанаас уриалж байна.

Categories
мэдээ улс-төр

АН-ын бүлэг төсвийн хуулийн хэрэгжилтийг судлах ажлын хэсэг байгуулжээ

УИХ дахь АН-ын бүлэг өнөөдөр Төрийн ордонд ээлжит хуралдаанаа хийлээ.

Хуралдаанаар хэлэлцсэн асуудлын талаар УИХ дахь АН-ын бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат, УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж нар мэдээлэл хийв. Тус бүлэг эхлээд Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах асуудлыг хэлэлцээд уг хуулийн өөрчлөлтийг энэ удаагийн парламент хэлэлцэх эрхгүй гэж үзжээ. Учир нь нэг намын эрх ашгийг хангасан хэмээн үзэж ийм байр суурьт хүрсэн байна. Мөн Нийслэлийн эрхзүйн байдлын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг авч хэлэлцээд боловсруулалтын хувьд учир дутагдалтай, яаралтай байдлаар хэлэлцэх нь зохимжгүй гэж үзжээ. Үүний дараад БОАЖЯ-ны Био аюулгүй байдлыг хангах үндэсний хорооны мэдээллийг сонссон байна. Манай улс био аюулгүй байдлыг хангах үндэсний хөтөлбөргүй байгааг гишүүд буруушаагаад БОАЖЯ, ЭМЯ, ХХААХҮЯ энэ асуудалд анхаарах хэрэгтэй хэмээн үзжээ.

Бүлгийн дарга Д.Эрдэнэбат ярихдаа: “Ардчилсан нам 60 тэрбум төгрөгийн хуйвалдаанаар гарч ирсэн парламент Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг хэлэлцэх эрхгүй гэж үзэж байгаа. Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийг онцгойлон авч үзэх ёстой. Нийслэлийн эрхзүйн байдлын тухай хуулийг намрын чуулганаар багтаан батлахаар оруулж ирж байна. Сүүлийн үед төсвийн зардалтай холбоотой асуудал яригдах боллоо. Нөгөө төсвийн хяналт нь хаана байна. Үүнийг зайлшгүй хянах шаардлагатай боллоо. Тиймээс төсвийн хуулийг сайжруулах шаардлага үүсч байна. Манай бүлэг энэ асуудлаар УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдоржоор ахлуулсан ажлын хэсэг байгуулсан.Засгийн газрын өнөөдөр 100 хоногийн тайлангаа тавилаа. Ард иргэдийн бухимдал их байгаа. Татварын асуудлаар тавьсан манай шаардлагын хариуг өнөөдрийг хүртэл өгөөгүй. Татвар тогтоосон нь алдаа болж хувирч байна. Засгийн газрын бодлогогүй, болчимгүй шийдвэрийн эцсийн дүнд ард иргэд хохирч байна.Ерөнхий сайд “Эдийн засаг сэхээнээс гарч, энгийн тасагт шилжлээ” гэж байсан. Тэгвэл ард түмэн хэзээ сэхээнээс гарч, энгийн тасагт шилжих вэ? гэдэг асуудлыг Ардчилсан нам үргэлж шаардах болно.Амлалтаас амлалт руу шилжсэн, ард түмэн амлалтад алгадуулсан 100 хоног болж өнгөрлөө. Эдийн засгийн өсөлт нь ард түмэнд бодитой туссан байх ёстой. Гэтэл Засгийн газар бодлогогүй алхам хийж байна” гэв.

Categories
мэдээ улс-төр

У.Хүрэлсүх: 2017 оны дөрөвдүгээр сард тогтоосон татварын нэмэгдлийг хуучин хэвэнд нь оруулна

Засгийн газрын 100 хоногтохиожбайгаатай холбогдууланМонгол Улсын Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх сайд нарынхаа хамт өнгөрсөн хугацаанд хийж хэрэгжүүлсэн ажил болон цаашдын бодлого, зорилтынхоо талаар мэдээлэл хийв.

“Засгийн газар Хүн амын орлогын албан татварын нэмэгдлийг засч залруулан хуучнаар нь мөрдөж, эрэгтэй 60, эмэгтэй 55 насандаа тэтгэвэрт гарах эрхтэй байхаар зохицуулалт хийнэ. Хэрвээ тухайн иргэн өөрөө хүсвэл эрэгтэй 65, эмэгтэй 60 нас хүртлээ ажиллах боломжтой. Хөдөлмөрийн хүнд нөхцөлтэй бол эрэгтэй 55, эмэгтэй 50 настайдаа тэтгэвэрт гарч болно. Тэтгэвэрт гарах насыг зургаан сараар нэмж байгааг гурван сар болгож бууруулна” гэж Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх мэдэгдлээ. Иргэдийн илүү төлсөн татварын мөнгийг буцааж олгох юм байна.

Эдгээртэй холбоотой хуулийн төслүүдийг лхагва гарагт УИХ-д өргөн барьж, чуулган завсарлахаас өмнө шийдвэрлүүлэхээр болжээ. Цаашид нийт хүүхдийн 60 хувьд өгч байгаа хүүхдийн мөнгийг 80 хувьд нь өгч, цалин, тэтгэвэр, тэтгэмжийг нэмэхээр төлөвлөөд байна.

Эдийн засгийн уналт зогсон, өсөлт төсөөлж байснаас илүү гарч, энэ онд 4,2 хувиар өсөх төлөвтэй, төсөв, санхүүгийн сахилга бат, хариуцлага сайжирсан зэрэг үндэслэлээр Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх ийм шийдвэр гаргасан. Үүнийг Олон улсын валютын сан ч дэмжжээ.

Өнгөрсөн хугацаанд эдийн засаг өсч, төсвийн орлого, Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн, аж үйлдвэрлэлийн хэмжээ нэмэгдсэн, зээлжих зэрэглэл ахисан, гадаад худалдааны тэнцэл ашигтай гарсан, их хэмжээний өр дарсан, гадаад валютын нөөц нэмэгдсэн, малын тоо өссөн зэргийг Ерөнхий сайд дурдав.

Иргэдээ эрүүл хүнсээр хангаж улмаар хүнс экспортлогч орон болох, эрчим хүчний найдвартай хангамж, сүлжээ бий болгох, газрын тос боловсруулах үйлдвэртэй байх нь улс орны хөгжлийн тулгын гурван чулуу гэж Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх үзэж байна.

Энэ хүрээнд малаа эрүүлжүүлж, Атрын III аяныг үргэлжлүүлэн, дулааны цахилгаан станцуудаа өргөтгөж шинэчлэх, 10 аймагт дулааны цахилгаан станц барих, сэргээгдэх эрчим хүч ашиглах зэргээр шаардлагатай бүх арга хэмжээг авч байгааг хэлэв.

Мөн зам, тээвэр, дэд бүтэц, мэдээлэл, харилцаа холбооны салбараа хөгжүүлж, гадаад харилцаандаа илүү ач холбогдол өгөн, Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 70 хувийг үйлдвэрлэдэг хувийн хэвшил, бизнес эрхлэгчдээ дэмжих юм.

Уул уурхай шүтсэн, бүтээгдэхүүний үнэ дэлхийн зах зээлд унахад дагаж савладаг эдийн засгаа хос болгохын тулд хөдөө аж ахуй, газар тариалангийн салбараа хөгжүүлэх нь чухал байгааг Ерөнхий сайд хэлэв.

Ойрын хугацаанд баруун таван аймгийг хатуу хучилттай замаар бүрэн холбож, Тавантолгой-Гашуунсухайт болон бусад чиглэлийн төмөр замыг барьж, агаарын тээврийн салбарыг либералчилж өрсөлдөөн бий болгон, шинэ нисэх буудлыг ашиглалтад оруулахыг зорьж байна.

Засгийн газар бүрэн эрхийнхээ хугацаанд Төв цэвэрлэх байгууламж, хог боловсруулах үйлдвэр барих, сургууль, цэцэрлэгээр бүрэн хангах, ипотекийн зээлийг үргэлжлүүлэх зэрэг томоохон төсөл, хөтөлбөрийг бүрэн хэрэгжүүлэх юм.

Агаарын бохирдлыг бууруулах үүднээс 2019 оны дөрөвдүгээр сараас Улаанбаатар хотод түүхий нүүрс оруулахыг хориглоно гэдгээ Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх мэдэгдлээ. Нүүрс боловсруулах үйлдвэр барьж, цахилгаан халаагуур, шингэн хийг хэрэглээнд нэвтрүүлэн гэр хорооллыг орон сууцжуулна, харин зуух тараахгүй гэлээ. Түүхий нүүрсний хэрэглээг хориглосноор агаарын бохирдол 50 хувь буурна гэсэн тооцоо, судалгаа хийсэн байна.

Засгийн газар хэрэгцээт хүнсээ дотоодоос хангах, иргэдээ гэр, орон сууцтай, боловсрол, мэргэжилтэй, ажилтай орлоготой болгож, эрүүл мэндийг нь хамгаалах зорилтын хүрээнд гурван тулгуурт хөгжлийн бодлогоо боловсруулаад байна.

У.Хүрэлсүхийн тэргүүлсэн Засгийн газар өнгөрсөн 100 хоногт:

зэрэг томоохон ажлыг хийж хэрэгжүүлжээ хэмээн Засгийн газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Categories
мэдээ улс-төр

С.Батболд: Энэ онд нийслэлд 414.1 тэрбум төгрөгийн ажил хийгдэнэ

“Улаанбаатар хөрөнгө оруулалт-2018” бизнес уулзалтад Нийслэлийн засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболдын тавьсан илтгэл;

Төр, засгийн түшээд, хатагтай, ноёд оо,

Хүндэт зочид оо,

Бидний урилгыг хүлээн авч, хүрэлцэн ирсэн Та бүхнийхээ энэ өдрийн амар амгаланг айлтгаж, чин сэтгэлийн талархлаа сайн сайхны ерөөлтэй хамт өргөн барья.

Нийслэлийн 2017 оны төсвийн орлого 19.3 тэрбум төгрөгөөр буюу 102.7 хувиар давж биеллээ

Эрхэм нөхөд өө,

Бид 2017 оны хоёрдугаар сард яг ийм бизнес уулзалтыг зохион байгуулж, Улаанбаатар хотын хөгжлийн бодлого, 2017 онд хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалт, төсөл арга хэмжээ, хотын хөгжлийн бодлоготой гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулалтыг уялдуулж, үр өгөөжийг дээшлүүлэх, төр-хувийн хэвшлийн түншлэлийг хөгжүүлж, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг өрнүүлэх зорилтоо танилцуулж байсан билээ.

Түүнээс хойш нэг жилийн дараа та нартайгаа дахин уулзаж байна. Дэвшүүлсэн зорилт, хэрэгжүүлсэн ажил маань үр дүнгээ өгсөөн. Бид эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын үйл ажиллагаагаа илүү нээлттэй, ил тод болгох, хөрөнгө оруулагчдад олон шат дамжлагагүй, хүнд сурталгүй, чирэгдэлгүй үйлчилж, ажил хийх боломж нөхцөлөөр хангах, тендер концессийн ажлыг хугацааг зарлахаас эхлээд шалгаруулах хүртэл цахимаар явуулах, чанаргүй зүйл хийж, хайран хөрөнгийг үргүй зарцуулж улсаа, хотоо, иргэдээ хуурахгүй байх, харилцан хариуцлагыг эрхэмлэхийг хичээн чармайсан.

Аливаа харилцаа илэн далангүй, нээлттэй байж гэмээнэ итгэл буй болдог. Итгэл оршин буй тэр газарт л үйлс ажил бүтэмжтэй өрнөдөг. Энгийн энэ үнэнийг мэдэрч, ойлгож авсан маань Та бидний нэгэн жилийн хамтын үйл ажиллагааны үнэ цэнэ юм.

Нийслэлийн 2017 оны төсвийн орлого 19.3 тэрбум төгрөгөөр буюу 102.7 хувиар давж биеллээ. Үүнээс хотын орлого 21.5 тэрбум төгрөгөөр буюу 104.1 хувиар давжээ. Товчхондоо 2017 оны нийслэлийн эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, зорилт амжилттай биелэгдлээ гэдгийг Та бүхэндээ тайлагнаж хэлэхэд таатай байна. Энэ бол бидний хамтын хүчин чармайлт, мөнөөхөн ойлголцож, итгэлцэж ажиллаж чадсаны үр дүн юм.

Нийслэлд 2017 онд улсын төсвийн хөрөнгөөр 133,9 тэрбум төгрөг,нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 193,1 тэрбум төгрөг, орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгөөр 11.3тэрбум, нийтдээ 338.3 тэрбум төгрөгийн ажил хийгджээ.

Улсын эдийн засаг амаргүй, хөрөнгө оруулалтын хэмжээ санасан хэмжээнд хүрч чадахгүй байгаа ч 2017 онд бидний хийсэн ажил, хүрсэн үр дүн чамлахааргүй түвшинд хүрснийг тэмдэглэж хэлье.

Эрхэм нөхөд өө,

Одоо та бүхэнд 2018 онд улс, нийслэлийн төсөв, гадаадын зээл тусламжаар нийслэлд хийхээр төлөвлөгдсөн хөрөнгө оруулалт, төсөл хөтөлбөрийн талаар товч танилцуулъя.

Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 2018 онд хэрэгжүүлэх хөрөнгө оруулалт, төсөл, арга хэмжээ, барилга байгууламжийг иргэд олон түмнийнхээ санаа бодолд тулгуурлаж шийдсэн. Гадаад дотоодын зээл, тусламж, концессээр хэрэгжүүлэх хөтөлбөр, төслийн хувьд хотын хүлээх үүргийг заавал биелүүлэх, урьд оноос шилжсэн төсөл арга хэмжээг бүрэн дуусгах, шинээр баригдах барилга байгууламжийн газар чөлөөлөх, техникийн нөхцөлийг сайтар хангахад онцгой анхаарсан болно.

Нийгмийн салбарын бүтээн байгуулалтад улс, нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалт түлхүү хувийг эзэлнэ

2018 онд нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр 116.2 тэрбум, замын сангийн хөрөнгөөр 36.8, орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгөөр 16.3 тэрбум, улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар 193.8 тэрбум, гадаадын зээл тусламжаар 51 тэрбум буюу нийтдээ 414.1 тэрбум төгрөгийн ажил хийгдэнэ. Дээрх ажлаас нийгмийн салбарын бүтээн байгуулалтанд улс, нийслэлийн төсвийн хөрөнгө оруулалт түлхүү хувийг эзэлж байна.

Тухайлбал, энэ онд 52 цэцэрлэг, 34 сургуулийн барилгыг шинээр барьж, өргөтгөнө. Ингэснээр ЕБС-ийг 2 ээлжид шилжүүлж, цэцэрлэгт хамрагдалтыг 85 хувьд хүргэнэ.

Эрүүл мэндийн салбарт 8.6 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийж Чингэлтэй дүүргийн түргэн тусламжийн төв, Багахангайн 40 ортой эмнэлэг, Туул тосгоны эмнэлгийг барьж, Шүд эрүү нүүрний төвийг зориулалтын байртай болгоно. Мөн Үндэсний оношлогоо эмчилгээний төв, АШУҮИС-ийн дэргэдэх эмчилгээний төвийн барилгыг барьж дуусгана.

Гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн дэд бүтэц болон газар чөлөөлөх, нөхөн олговор олгох арга хэмжээнд тус бүр 30 тэрбум, шинээр барих барилгын инженерийн шугам сүлжээний зураг төсөвт 0.5 тэрбум, нийтдээ хот байгуулалтад 74.8 тэрбум төгрөг зарцуулахаар байна.

БНХАУ-ын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжийн 2.0 тэрбум юаниар гэр хорооллыг орон сууцжуулах инженерийн болон дэд бүтцийн ажлуудыг хийж, 1000 айлын орон сууц барих ажлыг эхлүүлнэ. Нийслэлийн төсвийн хөрөнгөөр Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хороонд 200 ажлын дэд төвийг /сервис центр/ гэрэлтүүлэг камержуулалт, цэвэр, бохир усаар хангах системээс бүрдсэн орчин үеийн шийдэлтэй “хаус” хороолол болгох ажлыг эхлүүлнэ.

Автозамын салбарт 36.9 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдэхээс 18.5 тэрбум төгрөгийг 13.1 км авто зам шинээр барихад, 12.5 тэрбум төгрөгийг засвар арчлалтад зарцуулна. Хот доторх замын засварт 3.8 тэрбум, орон сууц, гэр хорооллын доторхи зам засварт тус бүр 2.0 тэрбум төгрөг зарцуулна. Мөн энэ онд Зүүн дөрвөн замын гүүрэн гарцын барилгын ажлыг эхлүүлнэ.

Гэр хороололд жишиг гудамж бий болгох, 6 эмнэлгийн гадна тохижилт, Энэбишийн өргөн чөлөөний тохижилт, төвлөрсөн хогийн цэгт хашаа барих, хогийн цэгт ажиллах тусгай зориулалтын машин техник худалдан авах зэрэгт нийтдээ 8.4 тэрбум төгрөг төлөвлөөд байна.

Орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгөөр 132 төсөл арга хэмжээнд 11.4 тэрбум төгрөг зарцуулна. Үүнээс хот тохижилтодд 3.2 тэрбум, гэрэлтүүлэг, камержуулалтад 724 сая, автозамын засварт 961 сая, ус түгээх цэгт 330 сая, орон сууцны дээвэр, цахилгаан шат, гадна дулаалгад 1.9 тэрбум төгрөг хуваарилагдсан.

Түүнчлэн улсын төсвийн хөрөнгөөөр 14.7 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар 68 халаалтын зуухыг буулгаж, хэрэглэгчдийг төвлөрсөн дулаанд холбоход 11.9 тэрбум, дулааны төв шугамын шинэчлэлд 2.0 тэрбум, Багануурын дулааны станцын шинэчлэл, өргөтгөлд 750 сая төгрөгийг зарцуулах юм.

Агаарын бохирдлыг бууруулахад нийслэлийн төсвөөс 3.8 тэрбум төгрөг төсөвлөсөн. Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар агаарын чанарыг сайжруулах бүсийн зорилтот айл өрхүүдэд цахилгаан халаагуур, сайжруулсан зуух, боловсруулсан түлш олгоход 1.4 тэрбум, гэр хорооллын 110 мянган айл өрхийг цахилгаанаар халаах дэд станц, цахилгаан дамжуулах агаарын шугамыг шинэчлэх, хүчин чадлыг нэмэгдүүлэхэд 2.9 тэрбум, 80 мянган тонн хагас коксжсон түлшийг хөнгөлөлттэй үнээр зарахад үнийн зөрүүнд 3.1 тэрбум төгрөг олгохоор болсон.

Эрхэм нөхөд өө,

Би та бүгдэд 2018 онд хийхээр төлөвлөгдсөн хөрөнгө оруулалтын төсөл арга хэмжээ, барилга байгууламжийн талаар танилцууллаа. Өөрөөр хэлбэл хот хөрөнгө оруулалтын төсөл, арга хэмжээний “үүцээ” задалж байна. Эдгээр бүтээн байгуулалтын ажлыг хэрхэн эхлүүлэх, хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр яаж хамтран ажиллах бодолтой байгаа бол гэж Та бүгд бодож байгаа байх аа. Энэ талаар одоо ярья.

Нэгдүгээрт: УИХ “Хөрөнгө оруулалтын тухай” хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж, хөрөнгө оруулалтын эрх зүйн орчныг илүү нээлттэй болголоо. Засгийн газрын дэргэд хөрөнгө оруулагчийн хууль ёсны эрх ашиг, сонирхлыг хамгаалах чиглэлээр дэмжлэг, үйлчилгээ үзүүлэх асуудлаар дүгнэлт гаргах Орон тооны бус зөвлөлийг байгуулан ажиллаж байна. Одоо бид хөрөнгө оруулагч та бүгд рүү чиглэсэн сурталчилгааг маш сайн хийх хэрэгтэй гэдгийг ойлгож байна. Тиймээс мэдээлэл зүйн дэд бүтцийг сайжруулах, хөрөнгө оруулагчидтайгаа харилцан мэдээлэл солилцох арга хэлбэрээ нэмэгдүүлэх талаар нэлээд зүйл хийхээр төлөвлөж байна

Хоёрдугаарт: Өнгөрсөн онд нийслэлийн Засаг даргын дэргэд Хөрөнгө оруулалтыг дэмжих зөвлөл байгуулагдсан. Энэ зөвлөл хөрөнгө оруулагчдын өмнө ямар хүндрэл бэрхшээлүүд байна, түүнийг яаж шийдвэрлэх вэ, хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн дэмжиж өргөтгөх вэ зэрэг асуудлаар сар бүр хуралдаж шийдвэр гаргаж ирсэн. Энэ зөвлөлийн үйл ажиллагааг цаашид эрчимжүүлнэ.

Гуравдугаарт: Хотын хөрөнгө оруулалтын чухал нөхцөлийн нэг нь газар. Тиймээс иргэн, хуулийн этгээдийн газар эзэмших эрхийн хугацааг сунгаж 15 жил болгосон нийслэлийн Засаг даргын шийдвэр гарч,хөрөнгө оруулагчдад өмнөхөөс илүү таатай боломж бүрдүүлнэ гэж тооцож байна.

Хот газраа ашиглахгүй байгаа буюу хууль зөрчиж авсан газруудыг буцаан авч Газрын сан байгуулна. Нээлттэй дуудлага худалдаагаар газраа хөрөнгө оруулагч нарт худалдана. Дэд бүтэцтэй төвийн газар илүү үнэтэй байх болно. Бид газраараа мөнгө босгож, хотынхоо дэд бүтцийг сайжруулдаг тогтолцоог энэ онд бий болгоно.

Дөрөвдүгээрт: Орон сууцжуулах, агаарын бохирдлыг бууруулах “Бодлогын хувьсгал” өрнүүлье. Үүний тулд бүгдээрээ орчноо өөрчилье. Бага орлоготой иргэдэд зориулсан орон сууц барья. Бас зах зээлийн эрэлт нийлүүлэлтэд нийцсэн орон сууц барья. Шинэ сонголтыг иргэд, залуусын өмнө нээж өгье. Нөөц бололцоо, боломжоо ашиглаад, хуримтлал бий болгох зорилготой ийм бодлогыг бид дэвшүүлж байна. Та бүхэн санал бодлоо нэмэрлээрэй.

Тавдугаарт: Хотын өмнөх удирдлагын үед концессийн гэрээгээр зураг төсөв боловсруулах, барих-шилжүүлэх хэлбэрийн олон ажил хийсэн. Гэхдээ тэдгээр нь хотод зайлшгүй шаардлагатай байсан уу, төсөв хөрөнгө нь хэр үндэслэлтэй байсан бэ гэвэл эргэлзээтэй зүйл олон бий. Би өмнөх үеэ муулах дургүй. Бурууг бусад руу түлхэхийг тэвчдэггүй. Гэхдээ бодит үнэн энэ. Нөгөө талаар тэдний хийсэн ажил, үлдээсэн өв бидэнд хамаагүй гэж үзээгүй. Бид 2017 онд ашиглалтад хүлээн авсан концессын ажлын төлбөрийг төлсөн. Энэ онд ч төлнө. Хотын дарга хэн байх нь, хэний үед юу хийсэн байх нь хамаагүй, хөрөнгө оруулагчдын өмнө хүлээсэн үүргээ ХОТ бүрэн биелүүлэх үүрэгтэй. Бид үүргээ биелүүлсэн, цаашид ч биелүүлэх хариуцлагаа үүрч ажиллах болно.

Зургадугаарт: Хотын худалдааны танхимтай хамтарч бизнесийг хөнгөвчлөх, хотын арбитрыг дэмжих, хотын хөгжлийг түргэтгэх, иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлээр идэвхтэй ажиллах ёстой гэж бодож байгаа.

Долдугаарт: Худалдан авах ажиллагааг цаасгүй зохион байгуулна. Өөрөөр хэлбэр тендерийн урилга байршуулахаас эхлээд гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах хүртэл бүх үйл явц цахим хэлбэрээр явагдана. Хэнд ч эргэлзээ үлдэх ёсгүй. Ил тод, нээлттэй байдал манай ажлын үндсэн зарчим байх болно.

Худалдан авах ажиллагааг мэргэжлийн байгууллагаас гадна холбогдох газар, дүүргийн Засаг дарга нар зохион байгуулж явуулна. Зураг төсөв боловсруулах, батлуулах, гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах ажлыг III сард багтаан явуулж, IV сарын 01 гэхэд барилга угсралтын ажлыг эхлүүлэх арга хэмжээ авна.

Улс орны, түүний дотор нийслэл хотын эдийн засаг, төсөв санхүүг хямралаас гаргахад том төслүүдээ эхлүүлж, гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулалтын үр өгөөжийг дээшлүүлэх нь мэдээж чухал. Гэхдээ хамгийн чухал нь монголчууд бид өөрсдөө бүтээгч, үйлдвэрлэгч байх ёстой.

Ийм учраас бид 2018 оныг “ИРГЭДИЙН ОРОЛЦООТОЙГООР АМЬДРАХ ОРЧНОО САЙЖРУУЛАХ ЖИЛ” болгож байгаа. Амьдрах орчноо сайжруулахыг, аз жаргалтай, сэтгэл хангалуун амьдрахыг хүн бүхэн хүсдэг. Тэр хүслийг нэгдмэл зорилго чиглэл, зохион байгуулалтаар дэмжиж, хөрөнгө оруулалтаар тэтгэж ажиллах нь төр, засгийн бидний үүрэг. Төрийн бодлогоор хийж хэрэгжүүлэх бүтээн байгуулалтын ажлыг дагалдан үүсдэг бизнесийн боломж бололцоо бүхнийг хөрөнгө оруулагчдадаа нээж өгье. Хамтын ажиллагаандаа хариуцлага, чанарыг эрхэмлэж, хүлээсэн үүрэгтээ эзэн нь байх шударга зарчмыг мөрдөж ажиллая. Иргэдийн оролцоо бүрэн хангагдсан газарт хөндлөнгийн хяналтын эрүүл саруул орчин бүрддэг. Тийм жишиг Улаанбаатарт тогтох ёстой. Ийм эрүүл хандлага зөв хэвшвэл та бид улсын нийслэлээ бусдын жишигт хүргэх зорилтоо хангаж чадна. Иргэнийхээ, бизнес эрхлэгчдийнхээ, хөрөнгө оруулагчдынхаа оролцоог хамгийн сайн хангаж чадвал хамгийн сайн үр дүн гарах болно гэдэгт миний хувьд эргэлзэхгүй байна.

Тиймээс бид та бүхний оролцоог хүсэж байна.

Иргэн бүхэн нь гар бие, сэтгэл итгэлээрээ оролцож хөгжүүлсэн, шинэ Улаанбаатарыг хамтдаа бүтээцгээе.

Монгол Улсын гал голомтыг хөгжил дэвшлийн мөнхийн галаар тэтгэх эрхэм хийгээд хүндэтгэлтэй үйл хэргийн төлөө хамтдаа зүтгэцгээе.

Та бүхэндээ сайн сайхныг ерөөе.

Анхаарлаа хандуулсанд баярлалаа гэж нийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.

Categories
мэдээ спорт

МСБХ-ны хууль ёсны ерөнхийлөгч Ц.Цэвэрбал боллоо

Өнөөдөр Монголын сагсанбөмбөгийн холбооноос хэвлэлийн хурал хийлээ. Тус хуралд МСБХ-ны ерөнхийлөгч Ц.Цэвэрбал, Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Дамба нарын хүмүүс оролцсон юм.

Дээрхи хүмүүс “МСБХ-ны өмнөх ерөнхийлөгч Б.Тамир хуучин нэр, тамга, тэмдгийг одоо хүртэл ашиглаж байгаа бөгөөд үүнээс болж холбоон дотор зөрчил үүссэн хэвээр байгаа” гэдгийг онцоллоо.

Оюуны өмч, Улсын бүртгэлийн газрын дарга Р.Содхүү 2017 оны нэгдүгээр сарын 18-нд Монголын сагсан бөмбөгийн холбооны Төрийн бус байгууллагын улсын бүртгэлийг хүчингүйд тооцсон А/47 тушаал гаргажээ. Улмаар Монгол Улсын гурван шатны Шүүхээр хэлэлцсэн эцсийн шийдвэрийг Монгол Улсын дээд шүүх тогтоолоо гарган шийдвэрлэж, МСБХ-ны хууль ёсны ерөнхийлөгч нь Ц.Цэвэрбал, Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Дамба гэдгийг дахин нотолсныг тэд танилцууллаа.

Энэхүү шийдвэрээр МСБХ-ны хууль ёсны ерөнхийлөгч Ц.Цэвэрбал гэдгийг нотлосон байна. Тэд “сагсан бөмбөг сонирхогч хүүхэд залууст МСБХ-ны удирдлагын талаарх буруу ойлголтууд ийнхүү Дээд шүүхийн шийдвэрээ эцэс болж, хууль биелүүлэхийг холбогдох байгууллага, албан тушаалтнуудаас шаардаж байна” гэв.

Энэ үеэр МСБХ-ны ерөнхийлөгч Ц.Цэвэрбал “Шүүхийн маргаан үүссэн учир бид бүрэн үйл ажиллагаа явуулж болохгүй болсон. Тэмцээн уралдаан зохиох гэж ивээн тэтгэгчтэй уулзахаар танай холбооны ерөнхийлөгч Б.Тамир юм биш үү гэх мэт зохистой ажил явуулахад ямар ч боломжгүй байсан. Бид 3-4 жил цагдаа шүүхээр явалгүй тэсч хүлээн эцсийн шийдвэр гартал явсан. Өнөөдөр эцсийн байдлаар энэхүү маргаан төгсгөл болж байна. Өнөөдрийн байдлаар МСБХ гэдэг нэг холбоо байна. Түүний ерөнхийлөгчөөр Ц.Цэвэрбал, Нарийн бичиг нь дарга нь Б.Дамба юм.

Энэ маргаанаас үүдэн Монголын сагсан бөмбөгийн холбооны нэр, хүчингүй болсон хуурамч тамгыг ашиглан өөрийгөө МСБХ-ын ерөнхийлөгч гэж мэдэгдэж буй Б.Тамир гэх хүн хууль бус үйл ажиллагаа явуулсаар дөрвөн жил боллоо. Мөн БТСГ-ын дарга Ц.Шаравжамц Б.Тамиртай нийлж, хууль бус тамга ашиглан, үйл ажиллагаа явуулж байгааг зогсоох хэрэгтэй. Энэ байдлаас үүдэж сагсан бөмбөгийн шигшээ баг нэрийн дор тамирчдыг цалинжуулах, бэлтгэл сургуулилт хийх зардал гаргах, гадны хөрөнгө оруулалтыг хууль бус холбоогоор дамжуулан тараахаас гадна хууль бус холбоонд Спортын төв ордныг ашиглуулж байна. Иймээс МСБХ-ны хууль ёсны удирдлагууд болох Ц.Цэвэрбал, Б.Дамба нар тамирчдын эрх ашгийг хамгаалан Үндэсний дээд лигийн тоглолтыг Спортын төв ордонд тоглуулах, хууль бус этгээдүүдтэй хамтран хийж буй ажиллагааг зогсоохыг Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх, салбарын сайд Ц.Цогзолмаа нараас хүсч байна. Сагсан бөмбөгийн спортод үүсээд байгаа хагарал, хуваагдал, хямралыг зогсоохыг бид хүлээж байна” гэв.

Тэрээр сэтгүүлчдийн асуултад хариуллаа.

-Та бүхэн МСБХ-ны банкыг шалгаж үзсэн үү? Энэ тал дээр ямар нэг асуудал байсан уу?

-Энэ асуудал дээр бид болгоомжтой хандсан. Худалдаа хөгжлийн банкин дээр данс байдаг юм билээ. Тэр дансны үйл ажиллагаа хаалгасан байгаа. Бидэнд банк ямар нэг мэдээлэл өгөхгүй. Тэр дансанд бид нар ямар ч хамааралгүй, халдах эрх байхгүй. Шүүхийн эцсийн шийдвэр гартал бид ямар ч данс нээгээгүй.

-МСБХ нь хэр төсөвтэй байгууллага вэ. Хөндлөнгөөс харахад ямар нэг улс төрийн хүчин зүйл нөлөөлж байна гэсэн хардлага байна?

-Тийм хардлага байсан. Одоо ч байгаа байх. 90-ээд онд ганц сагсанбөмбөг биш Монголын ихэнхи салбар нуран унасан. Тэгээд бид цаг үетэйгээ хөл нийлүүлж лиг гэх тэмцээн хийе гэж шийдсэн. Тэгээд 10 жил үйл ажиллагаа нь тогтмол явсан. Аливаа нэгэн юм элэгддэг хуучирдаг. Цаг үеэсээ хоцордог. Өөрчлөлт шинэчлэл хийх үеээ алдаад 20 орчим жил боллоо. Томоор бодоход Америкт хүртэл иймэрхүү зүйл болсон. Хуваагддаг задрах зүйл бий. Хамгийн гол нь нэгдэх хэрэгтэй.

Б.АМАРТҮВШИН