Categories
мэдээ нийгэм

БНСУ-д ажиллах хүчний бүртгэл лхагва гаригт эхэлнэ

БНСУ-д хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллах хүсэлтэй иргэдийн бүртгэл энэ сарын 5-наас эхлэн Хөдөлмөр эрхлэлтийн үйлчилгээ, судалгаа, мэдээллийн үндэсний төвд гурав хоног үргэлжилнэ.

Бүртгэлд хамрагдах иргэд 18-39 насны буюу 1975 оны наймдугаар сарын 6-ноос 1997 оны наймдугаар сарын 5-ний хооронд төрсөн, хорих ял эдэлж байгаагүй байх ёстой аж.

Мөн Солонгосоос албадан гараагүй буюу албадан гаргах арга хэмжээ авахуулж байгаагүй, БНСУ-д ажиллаж байгаад оршин суух хугацаандаа багтаж сайн дураараа нутаг буцаж ирсэн байх /2010.01.01-нээс хойш ирсэн иргэд/, Монгол Улсаас гарах эрхээ хязгаарлуулаагүй зэрэг шалгуур хангах ёстой юм байна.

БНСУ-д хөдөлмөрийн гэрээгээр ажиллаж байгаад хугацаандаа нутаг буцсан, дахин гэрээгээр ажиллах хүсэлтэй иргэдийг бүртгэлд хамруулан, солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалтыг компьютерт суурилсан тестийн аргаар авах бөгөөд БНСУ-ын гадаадын иргэдийн хөдөлмөр эрхлэх зөвшөөрлийн тогтолцооны дагуу тус улсад ажиллах хүсэлтэй иргэд Солонгос хэлний түвшин тогтоох шалгалтад тэнцсэн байх ёстой аж.

Categories
мэдээ нийгэм

Баруун салааны замд осол гарчээ

Сонгинохайрхан дүүргийн 24 дүгээр хороо, Баруун салааны авто замд өчигдөр зам тээврийн осол гарчээ.

“Hyundai Grace” загварын автомашин, “Hyundai porter” загварын ачааны автомашины араас нь мөргөж, “Hyundai Grace” загварын автомашины зорчигчид гэмтсэн байна.

Ослын газарт Онцгой байдлын Аврах ангийн долоон албан хаагч ажиллаж “Hyundai Grace” загварын автомашины зорчигч иргэн Д /37 настай, эрэгтэй/ автомашины төмөр хийцэд хавчуулагдсан байсныг гарган, жолооч Х /40 настай, эрэгтэй/, зорчигч Г /39 настай, эрэгтэй/ нарт эмнэлгийн анхан шатны тусламж үзүүлэн ЯТТТ-ийн эмчид хүлээлгэн өгчээ. Уг хэргийг харьяа дүүргийн цагдаагийн хэлтэст шалгаж байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Ажил олгогчийн шимтгэл төлөх хөдөлмөрийн хөлсний дээд хязгаар 1920000 төгрөг боллоо

Нийгмийн Даатгалын Ерөнхий Газрын албан ёсны лавлах утас болох “Мэдээллийн лавлах 19001199”-өөс бэлтгэн ирүүлсэн Нийгмийн даатгалын ээлжит зөвлөгөөг та бүхэнд хүргэж байна.

Нийгмийн даатгалын тухай хуульд заасны дагуу 2015 оны долдугаар сарын 01-ний өдрөөс эхлэн нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх хөдөлмөрийн хөлсний дээд хэмжээ ажил олгогч, даатгуулагчийн хувьд адил байхаар мөрдөж эхэллээ.

Мөн нийгмийн даатгалын сангаас олгох бүх тэтгэвэр, тэтгэмж тогтооход баримтлах хөдөлмөрийн хөлсний дээд хэмжээ нь нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх хөдөлмөрийн хөлсний дээд хэмжээтэй адил байна

Өөрөөр хэлбэл Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх тэтгэвэр тэтгэмж тогтооход баримтлах хөдөлмөрийн хөлсний дээд хэмжээг Засгийн газраас шинэчлэн тогтоох хүртэл хугацаанд “Нийгмийн даатгалын шимтгэл төлөх сарын хөдөлмөрийн хөлс, түүнтэй адилтгах орлогын дээд хэмжээг шинэчлэн тогтоох тухай” Засгийн газрын 1998 оны 92-р тогтоолыг баримтлан ажиллана.

Даатгуулагч та:

2015 оны долдугаар сард 3000000 төгрөгийн цалин авсан бол даатгуулагч 1920000 төгрөгөөс 10% тооцож 192000 төгрөг, ажил олгогч 1920000 төгрөгөөс 11%, – 13,%-аар тус тус тооцож /211200төг, 230400төг, 249600төг/-ийг нийгмийн даатгалын санд төлнө гэсэн үг юм.

Categories
мэдээ нийгэм

“Танкийн биатлон 2015” үргэлжилж байна

Энэ сарын 1-нд Москва орчмын Алабино хээрийн сургуулилтын газарт “Танкийн биатлон 2015” дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн эхэллээ.

Тус тэмцээнд ОХУ, Ангол, Армени, Венесуэл, Энэтхэг, Казахстан, Киргиз, БНХАУ, Кувейт, Монгол, Серби, Азербайжан, Никарагуа, Тажикистан гэсэн орнууд оролцож байна бөгөөд тэмцээн энэ сарын 16-ныг хүртэл үргэлжлэх юм.

Тэмцээний үеэр танкчид зөвхөн Т-72 танк төдийгүй явган цэргийн БМП-2 машинаар бартаат болон шулуун замаар уралдаж, зогсоо байдлаас болон явдал дундаа бай буудан өрсөлдөнө.

Түүнчлэн танкийн биатлон нь байлдааны байдалд дээд зэргээр ойртсон нөхцөлд, хуягт техник болон экипажуудын чадварыг сорьсон нөхцөлд явагддаг бөгөөд танкууд хэр хурдтайгаар, хэдэн тойрог явах, явдлаас пулемёт болон их буугаар буудах, хүнд саадтай замын хэсгийг туулах зэргээр танкчдын чадварыг нь сорьж, байгаа оноогүй, эсвэл жолоодлогонд алдаа гарсан нөхцөлд хугацааны торгууль ноогдуулах, оноо хасах зэрэг журмаар явагддаг.

Танкийн экипажуудын дунд жолоодох урлаг, буудлагын төрлөөр явуулдаг энэ тэмцээнийг хамгийн анх 1963 онд НАТО-гийн гишүүн орнуудын зэвсэгт хүчний дунд Канадад зохион байгуулж байсан юм байна. ЗХУ-д 1970-аад оны сүүлчээр анх зохион байгуулжээ.

Өнгөрсөн жилийн “Танкийн биатлон”-ы ДАШТ-д багийн нийлбэр дүнгээр ОХУ тэргүүлж, Армен удаалж, өөрсдөө танкаа тээвэрлэн очсон БНХАУ гуравдугаар байр эзэлсэн байна.

Харин Монгол Улсын хувьд багийн нийлбэр дүнгээр IX байранд жагсчээ.

Сонирхуулахад өмнө нь тус тэмцээн хаалттай горимоор явж ирсэн, харин энэ жилээс үзэгчдэд нээлттэй болгох шийдвэрийг гаргажээ. Тасалбарыг зургадугаар сарын 17-ноос эхлэн худалдаанд гаргасан аж.

Categories
мэдээ нийгэм

Энэ сард цахилгаан хязгаарлах хуваарь

Нийслэлийн хэмжээнд 08 дугаар сард цахилгаан шугам тоноглолд засвар үйлчилгээ хийх хуваарийг танилцуулж байна. Цаг агаарын болон болзошгүй аваар саатлаас шалтгаалан хуваарьт өөрчлөлт орох магадлалтай бөгөөд өөрчлөгдсөн тохиолдолд УБЦТС ХК-д бүртгэгдсэн утсаар холбогдож аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад мэдээлэх юм.

Сар, өдөр Дүүрэг Засвар хийх цаг Засварт хамрагдах объектуудын байршлын тойм
2/YIII Чингэлтэй 10.30-17.30 1,4-р хороо Барилгачдын талбай,Дүрслэх урлагийн музей, ЗГБНЗ/Барилгын яам/,Нийслэлийн эмэгтэйчүүдийн зөвлөл,Батлан хамгаалах хууль сахиулагчдынэмнэлэг, Нийслэлийн цагдаагийн газар, Тагнуулын ерөнхий газар, УБ хотын банк, Үндэсний түүхийн музей, Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн, ШШГЕГ, Эрүүгийн цагдаагийн газар,Монгол банк, Мөрдөн байцаах газар, Эрүүгийн хэргийн төв архив, Улсын ерөнхий прокурор, НДЕГ, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, НТЗ-ны 4-р байр, Татварын ерөнхий газарболон тэдгээрийн ойр орчмоор
3/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 18-р хороо 13-р хороолол 37, 36А, Б байр, Дархан минж, Эй Жи энд Би ХХК-уудболон тэдгээрийн ойр орчмоор
11.00-13.00 10, 23-р хороо Улиастайн 1, 3, 3А, Б, В, 15, 18, 24, ТЗ-ын 27, Хангамжийн 1-4, Сургуулийн 3, 4, 7, 3А, 4, 4А, Улаанхуарангийн 1-16-р гудамж, 012-р ЦА, Жэсонтаян ЗБН, Аюурзана эсгийн цех, Асио 073-р дэлгүүр, Хөх тэгри, Мяралзаа, Азийн тулгуур, Хан түмэн, Дүлихэ, Асгат сервис, Хөдөөгийн тээвэр, Эх хөгжил, Бриллиант, Агротех импекс ХХК-ууд, 6-р цэцэрлэгболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 11.00-18.00 10-р хороо 49-р цэцэрлэг, Орхон их сургууль, ХУД-ийнЗДТГ, 9, 10, 12, 14, 16-р байр, Шинэ эхлэл, Янгир хайрхан ХХК-ууд болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 10.00-18.00 4,5, 6-р хороо 10-р хороолол 9, 10, 11, 14А, Б, 46, 47, 47-2, 47-3, 49Б байр, Номин, Материал импекс, Хөлөг групп, 10-р хороолол 51, 53-р байр, Эко констракшн, 114-р цэцэрлэгболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 1, 22-р хороо Баянголын амны зарим хэсгээр
3-7, 10-14, 17-21/YIII Налайх 10.00-18.00 4-р хороо Нисэхийн 24-42-р гудамж
4/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 20-р хороо Эмнэлгийн 14-18-р гудамж, 3-р цэцэрлэг, Дусал ХЭААболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 11.30-13.30 1-р хороо Гранд хаан ХХК, УДЭТ, MCS групп, ТЭЙТС, Монголиа проперти девелопмент,Индустр ХХК-ууд, Сэрүүлэг констракшн, Корпорейхотел ХХК, Монтеатрболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 11.00-15.00 1-р хороо19-р хороолол, 120мянгат42-р байрболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 10.30-18.00 4, 1-р хороо 2-р хороолол №7а, 15а, 16а, 20а, 14, 22а, 6а, 013, 014, 015, 016, 7, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16-р байрууд, 164-р цэцэрлэг, 20-р сургууль, тэр орчмын хэрэглэгчид
11.00-15.00 20-р хороо Дэвшил трейд, Дэвшил САА, Ургамал хамгаалал АШХ, Шатахуун нөөцийн салбарболон тэдгээрийн ойр орчмоор
5/YIII Сүхбаатар 10.30-17.30 19 хороо ШУТИС-ийн ажилчдын зусланба түүнийтэр орчмоор
11.30-13.30 1-р хороо 220 мянгат 1, 2, 3, 4, 5, 31, 32-р байр, Нацагдоржийнномын сан, Их монгол, Сант асар, Си Пи Пи, Си Ти Эс, Цэцэг трейд ХХК-ууд, Тохилог-33, Тэгш, Эрч хүч, Энэрэлт, Шинэ-5, Чин ван СӨХ-үүд, Саруул өрхийн эмнэлэг, Монгол Алтай тур, Мон өрнөх, Мон руд, Их өргөө, Моба ХХК-уудболонтэдгээрийн ойрорчмоор
Чингэлтэй 10.30-17.30 5, 6-р хороо 6-р хороолол 28, 34, 60/1, 60/2, 62/1, 66, 67-р байр, Баярс констракшн, Японы хүүхдийг ивээх сан, ХААҮШУ-ны ололт нээлтийн төвболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 10.00-18.00 4, 5, 6-р хороо 2-р хороолол, Гаалийн 1-7-р байр, Мон тед трейд, Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, 10-р хороолол 8А, 10, 10Е, 49, 45-1, 2, 3, 4, Элба-48, Сан-50, К-102-107, Голден парк 101-107-р байр, БСБ засварын төв, Төрийн банк, Хермесболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11.00-13.00 1-р хороо ШУТИС-ийн хотхонба түүний ойр орчмоор
6/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 Буянт-Эрдэнэ ХХК, Хуандайн амны зарим хэсгээр
11.00-17.00 20-р хороо Баянгол тохижилт ХХК, Тоосгоны үйлдвэр, Иргэн Баянмөнх, Наранцэцэг, Цагаанбүрд, Рэндэр, УБ,Бодь-Буян дэд станцууд, Гачууртын төв, Хуандай, Шар хоолойн ам
Сүхбаатар 11.30-13.30 4-р хороо 40-50 мянгат 18, 20, 36, 37, 38-р байр, 45-р сургууль, 149-р цэцэрлэг, Мах маркет, Амгалан кафе, Адистит, Амар старс, Баялагбийлд, Бэм, Баярзол трейд, Карролтон ХХК-ууд, Монгол шуудан 44-р салбар, Эвт СӨХ, Скайтел, Өндөр буянт холдинг, Меторо трейдболон эдгээрийн ойр орчимд
Баянгол 11.00-18.00 4-р хороо 10-р хороолол 18, 18-2, 108, 301, 68,33, ХД-36-р байрболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11.00-13.00 24-р хорооЗээлийн 1-4-р гудамж,Нумтын амны зусланорчмоор
11:30-18:00 1, 5, 22, 26-р хороо Баянголын ам, Цанын бааз, Ганхарш, Гольф, Бохир, Алтан Овооны35, Хилчний29-34, Толгойтын 77-89-р гудамж орчмоор
7/YIII Баянзүрх 10.00-17.00 11-р хороо Төмөр зам, ШШГЕГ-ын 409-р анги, Сүйхэнт, Жимс трейд, Траст трейд, Актив Хийц, Гор Газ ХХК-ууд, Ногоон зоорины гудамжуудболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 10.30-17.30 12, 10-р хороо Улаанбаатар сан, Бридж констракшн, Согоо нуур ХХК-ууд, Дүүргийн эрүүл мэндийн нэгдэл,Биотехнологи үйлдвэрлэл судлал, Улаанхуарангийн1-р гудамж, НЗДД цагдаагийн газарболон тэдгээрийн ойр орчмоор
10.30-17.30 8-р хороо 11-р хороолол Оюутан14, 16 байр, Идэр ДС, МУИС-ийн байрууд, ХҮДээд сургууль,Мон-үйл оёдол, Мэйнланд ХХК, Багшийн коллеж, Номын цагаан өргөө, Худалдааны төв, Смарт трейд ХХК, Сэно ХХК, Тохь тух СӨХ, Үй цай сургууль, Хос бэрх, Хуяг трейд, Цахир ван, Эрбаноби ХХК, Этүгэн ДС, Өгөөж цахилах, Отана ХХКба тэдгээрийн ойрорчмоор
Баянгол 10.30-11.00 17-рхороо44А, В, С, Е, D,F байрбатэдгээрийн ойрорчмоор
11.00-11.20 6-р хороо 12-4Г,43А, 54, 54А, 55, 56, 57, 60, 60-2, 61, 63, 64, 65-р байрба тэдгээрийн ойрорчмоор
11.00-15.00 2-р хороо 2-р хороолол 67-1, 67-2, 67-3-р байрбатэр орчмоор
10/YIII Баянзүрх 10.00-17.00 11-р хороо Одон орон судлах Оргил төв, Скайрезорт ХХК, Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын газар, Нийслэлийн авто замын газар, Монгол Хабитат ХХК, Хүрхрээ, Бумбат, Залаатын ам, Ургах наран хороолол, Товчооболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 11.30-13.30 6-рхороо Буянт буман СӨХ, Лондис ХХК, Этүгэн ДС, Цонбон тоосго ХХКба тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 10:30-18:00 9-р хороо Буянт-Ухаагийн1-3-р гудамж Одмөнх ХХК, Бямбажавын худагболон тэдгээрийн ойр орчмоор
11.00-18.00 1, 2-р хороо 19-р хороолол АПУ-56, 17, 30, 31, 32, 33, 37-р байрболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 1, 2, 3, 20-р хороо Толгойтын гудамж, Орбитын21, 32, 34, 35, БН 2-р гудамж, ЦХ задгайболон тэдгээрийн ойр орчмоор
11/YIII Баянзүрх 11.00-17.00 20-р хороо Баянгол тохижилт ХХК, Тоосгоны үйлдвэр, Иргэн Баянмөнх, Наранцэцэг, Цагаанбүрд, Рэндэр, УБ,Бодь-Буян дэд станцууд, Гачууртын төв, Хуандай, Шар хоолойн ам
Чингэлтэй 10.00-11.00 1-р хороо 1-40 мянгатын18, 19,36,37, 38, 2-40 мянгатын34, 36, 37, 38-р байр, Махаяна уламжлалыг хадгалах төв, Мөнгөн аяга, Христийн сүм, ЗДТГболон тэдгээрийн ойр орчмоор
10.30-17.30 4, 6-р хороо 6-р хороолол 18/1, 18/2, 20/5, 29, 32, 33, 54, 10-р байр, Нийгмийн түншлэл сүлжээ төвба тэдгээрийн ойр орчмоор
11.30-12.30 4-р хороо 6-р хороолол Сэрүүн, Макс өргөө, Аж богд трейд, Бүрэнтүвшин, Монгол ханамаса ХХК-ууд, Нийслэл өмчийн харилцааны газарболон тэдгээрийн ойр орчмоор
12.50-14.00 6-р хороо 6-р хороолол, Анкарын 72-рбайрба түүний ойр орчмоор
14.30-15.30 1-р хороо 1-40 мянгатын1, 3, 10, 12-15-р байрба тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 11.00-15.00 7-р хороо 4-р хороолол 65, 66, 67, 89, 101, 102, 103, 104 -р байрба тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 10.30-18.00 6-р хороо Нүхтийн27,30, 31, 32-р гудамж, Арвижих, Сити Фон ХХКболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 10.30-18.00 6-р хороо Хангайн42, 43, Тоосгоны3-8-р гудамж, Адьяасүрэн ХХКболон ойр орчмоор
11.00-18.00 20-р хороо НИК-30 айл, 30-р байр, Нефтийн1, 2, 3-р байрболон тэдгээрийн ойр орчмоор
12/YIII Сүхбаатар 10.30-17.30 16-р хороо дүүргийн гэрэлтүүлэг,УСУГ болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 11.00-18.00 1-р хороо 120мянгат 53-р цэцэрлэг, Зүчизочид буудал,Жетро супермаркеторчмоор
Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 1, 8-р хороо Орбитын17, 20, Зүүн Баянцагаан 7-9, 12-р гудамж ба тэдгээрийн ойр орчмоор
13/YIII Чингэлтэй 10.30-17.30 2-р хороо 2-р 40 мянгат12, 20, 21, 25, 26, 27, 28, 51, 56-р байр, Евро фарма, Тун эрдэнэ ХХК-ууд, Холбоо санболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 10:30-18:00 7-р хороо Жаргалантын7-15-р гудамжба түүний ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 3, 4, 18-р хороо БН 26, 45, АТЗ-3-р гудамж, Юнител,5 шар, 79, 90-р цэцэрлэг, Угсармалын 1, 11, 12, 13, 41-р байр болон тэдгээрийн ойр орчмоор
14/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 2, 27-р хороо Их Дарь эхийн3,4, 6, 7, 8, 14,Дунд Дарь эхийн 46,47,48-р гудамжболон ойр орчимд
Чингэлтэй 10.30-17.30 2-р хороо 2-р 40 мянгат12, 20, 21, 25, 26, 27, 28, 51, 56-р байр, Евро фарма, Тун эрдэнэ ХХК-ууд, Холбоо санболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Хан-Уул 10:30-18:00 7-р хороо Нүхтийн1-7-р гудамжойр орчимд
22.00-01.00 4, 5, 7, 9, 10-р хороо 73-р цэцэрлэг, 60-р сургууль, Жаргалант, Нүхт, Сонсголон, Яармаг, Дэнж, Буянт ухаа, Тайнь, Арцатын гудамжууд болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 11, 28-р хороо Зээлийн4, 5, Сансарын1-р гудамж, ЗДТГ, Хас Уран Дөш ХХК, НАЗУ констракшн ХХКболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 11.00-18.00 10-р хороо 4-р хороолол 10А,Б, 47-1,3, 48А, Б,49, 52, ХД-53, 83-1, 83-2, ҮТ-46-р байр,Цагдаагийн60 айлболон ойр орчимд
17/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 4, 5, 7-р хороо 15-р хороолол 1, 5, 8, 10, 11, 13, 14, 23, 24, 35, 60, 61, 66/5, 75,85Б, 87-р байр, Шавь цогцолбор, Сажабандидын хийд, Дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг, ЭМН, Сүрьеэгийндиспансер, Тарвилан хийд, Блүскай гарден, Эрчим орд, Баз интернэшнл, Ундармаа авто худалдаа, Батхаан групп ХХК-уудболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 11.30-13.30 1 хороо. 220 мянгат, 23, 24, 26, 27, 28, 29, 44, 6, усны-8 байрууд Шинэ андууд, Монголиан эйр транспорт, Жаст ойл ХХК-иуд, 31-р сургууль, Говийн 44 айл, Манайхан, Ахмадын өв, Мөнх, Мон СӨХ-үүд, тэр орчмын хэрэглэгчид
Чингэлтэй 11.00-16.00 6-р хороо 6-р хороолол 68-р байр Баянбүрд төв, Адоресити , Ган манлай ХХК-иуд, тэр орчмын хэрэглэгчид
Хан-Уул 11.00-18.00 1-р хороо 120-р хороолол Ч.Ө.Ч-25 байр,10-14 байрууд тэр орчмын хэрэглэгчид
Налайх 17.00-17.30 6-р хороо. Тэрэлж чиглэлийн Болор толь гольф, Монгол хангай тревел, Монгол тайж, Цолмон тревел, Хөх сувд, Аваргас ХХК-иуд, Өгөөмөрийн зуслан чиглэлийн хэрэглэгчид
17.30-18.00 6-р хороо. Тэрэлжийн ТИС полигон, Уран байгал, Баян хад, Байгалийн нууц, Гарьд тур, Гүрү тревел, Эрдэс Холдинг, Вин Вин Констракшин, Болор Импекс ХХК-иуд, Горхийн баруун салааны хэрэглэгчид
18.00-19.00 6-р хороо. Тэрэлжийн ТИС полигон, Болор толь гольф, Монгол хангай тревел, Монгол тайж, Цолмон тревел, Хөх сувд, Аваргас, Уран байгал, Баян хад, Байгалийн нууц, Гарьд тур, Гүрү тревел, Эрдэс Холдинг, Вин Вин Констракшин, Болор Импекс ХХК-иуд, Горхийн баруун салаа, Өгөөмөрийн зуслан чиглэлийн хэрэглэгчид
17-21, 24-28, 31/YIII Сонгино-хайрхан 11:00-18:00 3, 4, 5, 26, 27-р хороо СХД-ийн ЗДТГ, Цагдаагийн хэлтэс, 38-н айл, Улаан чулуутын хогийн цэг, Их наран, Бага наран, Баянгол, Чулуутын гудамжуудболон тэдгээрийн ойр орчмоор
18/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 5-р хороо 15-р хороолол 66/5, 75, 8Б, 87-р байр, Шавь цогцолбор, Сажабандидын хийд, Дүүргийн нэгдсэн эмнэлэг, ЭМН, Сүрьеэгийндиспансер, Тарвилан хийдболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 11.30-13.30 2-рхороо 5-р хороолол 220 мянгат, 1А, 2Б, 26, 30-р байр, Ачит гар өрхийн эмнэлэг, Капитрон банк, Монгол шаазан ХХК, Монгол-Энэтхэгийнхамтарсансургууль, Сити шоп, Хонгор, Өргөө, Хос жигүүр, Эвсэг -30 СӨХ-үүд, Цэ-Пү эмнэлэг, Эн Эй Эс студи ХХК, Бадрах хундага ЗБНболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11.00-18.00 12-р хороо 1-р хороолол 3, 4, 5, 6, 8, 47-р байрба ойр орчимд
19/YIII Сүхбаатар 10.30-17.30 10, 11-р хороо 100 айлын дэлгүүрүүд, Хараа, Сонсголын бэрхшээлтэй хүүхдийн тусгай дунд сургуулиуд болон тэдгэрийн ойр орчмоор
Чингэлтэй 10.30-17.30 10-р хороо Чингэлтэйн 9-13-р гудамж, Телеген, Замбалсэр дор ХХК-уудба ойр орчимд
Баянгол 11.00-18.00 9-р хороо Горькийн4-9-р гудамж, 33, 23-4-р байрба ойр орчимд
20/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 3-р хороо 12-р хороолол 3А, 5А, 6А, 7А, 10, 13, 8А, 11А, 11Б-р байр, Засагт ханДС, ЦЕГ-ынМШУТ болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 11.30-13.30 1-рхороо 220 мянгат, 25, 26-рбайр,Баянгол зочид буудал, Шинэчлэл СӨХ, Хөдөлмөр дэлгүүр, 143-р цэцэрлэгболон ойр орчимд
Хан-Уул 11.00-18.00 11-р хороо Оргил, Богдын өндөр 52, Ноблисс-66,68, 74/1, 72-р байрба ойр орчимд
21/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 2,27, 3-р хороо Сэлбийн 1, 2, 5,6,10, 11, 12, 13-р гудамж, Зуун хас ХХК, 102-р сургууль, 12-р хороолол 3А, 5А,6А байр,Засагт хан ДС,ЦЕГ-ын МШУТ болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сүхбаатар 10.30-17.30 19-рхороо Батлан хамгаалахын зусланба ойр орчимд
11.30-13.30 1-рхороо 220 мянгат Цолмонгийн 32-рбайр, Эрүүл мэндийн хөгжлийн төв, Яаралтай тусламжийн төв, Чабо энтернэйшнл, Цолмон-32 СӨХ, Улаан загалмайн нийгэмлэг, Батс, Жуулчин, Интенсив кафе, Перфект, РЕО, Скай плаза, Цагаан бар, Эй-Эстэит, Шүрэн ХХК-ууд, Элит СӨХболон тэдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 11.00-15.00 11-р хороо 6-рхороолол 77-1, 2-р байр, Эх Хүүхдийн Эрүүл Мэндийн Үндэсний төв, Баянгол эмнэлэг, Жаст ойлШТС,БТ-1, 2-р байр, Гурван гал трейд болон тэдгээрийн ойр орчмоор
Сонгино-хайрхан 11.00-18.00 15, 16-р хороо 27-31-р байр,Төрийн банк-15ба ойр орчимд
Багахангай 10.30-11.00 Хангайн ган эрдэнэ ХХК
11.00-11.30 Төмрийн үйлдвэр
11.30-12.00 Төмөр зам
12.00-12.30 Багахангай импекс ба ойр орчимд
12.30-13.00 Багахангай спорт заал, Цагдаа, Илч орд ХХКба ойр орчимд
13.00-13.30 Цэцэрлэг, Хот тохижуулах, Ус суваг, Галунтрааханги, Үнэгтэй гэр хороололба ойр орчимд
13.30-14.00 Эмнэлэг, Нийгмийн даатгал, Хот тохижуулах,4, 6-р байрба ойр орчимд
14.00-14.30 Мах боловсруулах үйлдвэр, УСУГ,ЗДТГ ба ойр орчимд
14.30-15.00 Эмнэлэг, Хот тохижуулах, Соёлын төв, Халамжийн төв, Шуудан, Банк,2, 3-р байрба ойр орчимд
15.00-16.00 Дүүргийн бүх хэрэглэгчид
18.30-19.00 Төмөр замын хэрэглэгчид
22, 23/YIII Багахангай 09.00-18.00 Багахангай, Төв аймгийнБаянжаргалан, Баян, Баянцагаан сум чиглэл
23, 25-26/YIII Багахангай 09.00-18.00 Алтан оршихуй, Синво, ТЭДЭӨ ХХК-уудба ойр орчимд
24/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 14-р хороо Консулын 1, Дүүргийн 1-р гудамж, Орос байшин, Торговой дом ХХК-уудба ойр орчимд
Сүхбаатар 10.30-17.30 9, 10-р хороо 16, 31, 45,46-р байр, Зотолхаан хайрхан хоршоо, Азийн соёл хөгжлийн сургууль, 3-р сургуульойр орчимд,
1, 15, 16, 17, 20-рхороо Бэлхийн 5,7,9, 11, 17, 23, 26, 30, 31,33,34, 35, 37,39,47,53, 54, Дамбадаржаагийн23В, 30,80, Ойчид, Ойн задгай, Бэлхийншинэ буудлын гудамжууд, Бэлх цуурайтын ам, Сэлбэ зуслан, Хадатынам, Гүнжийнзуслан, Цолмонгийн ам, Албан бус гэгээрэл хөгжлийн төв, 71, 58-р сургууль,130, 166, 109-р цэцэрлэг, Дүүргийн гал унтраах анги, ШУТИС-ийн БОХ лаборатори, Ойн судалгаа хөгжлийн төв, Трийглобал Монголиа, Ватиканысүм, Болор ану, Алтай холдинг, Батдэлгэрэх жим, Цэлмэггүн, Гурван эрдэнэ, Болгоогч ХХК-уудболон эдгээрийн ойр орчмоор
11.30-13.30 1-рхороо 42, 58-р байр, 1-р амаржих газар, Энержи интернэйшнл, ЭМЖЖэмнэлэг, Эм Эм Эм Ди, Хасбуу ХХК-ууд,Улаан загалмайн нийгэмлэг, Ханбогд СӨХ, Таны төлөө бид эмнэлэг, Сэлбэ СӨХ, МУЕПГ, Ионсей найрамдал эмнэлэг, Бигскай капитал, Евро фарм, Люкс компорт, Мон-тул, Монгол айзен ХХК-ууд, Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтынгазар, Мандал Алтай, ОУЭЗБ ДС,УБ Нэгтгэл, Сити сервисболон эдгээрийн ойр ормоор
Баянгол 11.00-18.00 18,19-р хороо 4-р хороолол 57, 50, 62, 63, 64, 65, 55, 56, 68, 42, 60а, 61а, 60б-р байрууд тэр орчмын хэрэглэгчид
Чингэлтэй 10.30-17.30 18, 17-р хороо Яргайт 21, 22, 33-р, Сурагч 69, 70, 80-86-р гудамж Дэлхийн зөн хайлааст ОНХХ, 103-р цэцэрлэг, Элбэгдулаан ХХК, Үйлс нэгтэн өрхийн эмнэлэг, 37-р сургууль, хороо, тэр орчмын хэрэглэгчид
25/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 14-р хороо Консулын 1, Дүүргийн 1-р гудамж, Орос байшин, Торговой дом ХХК-уудба ойр орчимд
Сүхбаатар 11.30-13.30 4-р хороо 40 мянгат 21, 28, 65-69, 77-р байр, Хаан бууз, Эко констракшн, Хас банк-37, Номин холдинг, Бэйбиэмнэлэг, Зан интернэйшнл, Фаст компорт, Улаан байшин СӨХ, СБ-21 СӨХ, Гал-3 СӨХ, 40-р цэцэрлэг, Той хаус, Бигскай капитал, Би Эс Дай Күүгэн,Топика ХХК-ууд болон эдгээрийн ойр орчимд
Чингэлтэй 10.00-11.00 11, 12-р хороо Булагийн1, 2, 3, Нуурын16-20, 22, 23-р гудамжба ойр орчимд
11.30-12.30 17, 18-рхороо Сурагчийн1-7, 25, 78-81, Яргайтын23-34-р гудамжба ойр орчимд
13.00-14.00 17-р хороо Сурагчийн6-13, 16, 76-79, 99-р гудамжба ойр орчимд
14.30-15.30 17, 18-р хороо Сурагчийн14-30-р гудамжба ойр орчимд
Баянгол 11.00-15.00 6-р хороо П.Н.Шастины нэрэмжит нэгдсэн 3-р эмнэлгийн зарим хэсэг
Хан-Уул 10.30-17.00 8-р хороо Их тэнгэрийн амны зарим хэсэг
Сонгино-хайрхан 11.00-18.00 9, 10-р хороо 76-р сургууль, Баянхошууны шинэ, хуучин эцэс, Зүүн Баян-Уулын 22, БаруунБаян-Уулын 1,6-р гудамж орчмоор
26/YIII Сүхбаатар 10.30-17.30 19, 1, 2-р хороо Материал хангамжийн зуслан, Чингисийн өргөн чөлөө, Дүүргийн тохижилт, Наран трейд, Моннис групп ба эдгээрийн ойр орчмоор
Баянгол 11.00-18.00 10, 12, 13, 14, 22-р хороо 6-р бичил хороолол4-р хороолол 5А, Б,7-3, 16, ХД-34, 17-р байрба эдгээрийн ойрорчмоор
Сонгино-хайрхан 10.00-17.00 7-1, 14-17, 28, 30, 31-р хороо Монгол керамик, ЗБЦ, Баруун Баян-Уул, Булаг, Хөтөл, АОС, Сансар, Зээл, Тоосго, Алтайн, Хайрхан, Хилчин, Чулуут, Хамба, Мандалын гудамжууд
27/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 1-р хороо 12-р хороолол 26, 27, 28, 57, 58, 61-р байр, 22-р цэцэрлэг, Мон хангай трейд ХХКба эдгээрийн ойр орчимд
Сүхбаатар 10.30-17.30 19-р хороо Телевизийнажилчдын зусланба ойр орчимд
Баянгол 11.00-18.00 1-р хороо 2-р хороолол 13-16-р байрба эдгээрийн ойр орчимд
Сонгино-хайрхан 10.00-17.00 Ган хийц ХХК
Хан-Уул 10.00-18.00 1, 11-р хороо Сэргээн засах клиник, Зайсан 11-р хэсэг Туул ривер кондо, Энхтуяа барилга, Модун ХХК, Нэмүт констракшн, Ноблес, 17, 19-р байр, Цоглог, Бумба хотхонууд, Газар шилтгээн, Энэрэл интернэшнл, Русский констракшн ХХКболон тэдгээрийн ойр орчимд
28/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 1-р хороо 12-р хороолол 26, 27, 28, 57, 58, 61-р байр, 22-р цэцэрлэг, Мон хангай трейд ХХКба эдгээрийн ойр орчимд
Сүхбаатар 10.30-17.00 19-р хороо БХЯ-ны амралт, Голомт хотхон, Баянбулаг,Баянбулагийн амралт, Хуурай мухар, Билгүүний энгэр, Санзай, Хандгайт зуслан
31/YIII Баянзүрх 10.30-17.30 16-р хороо 16-р хороолол 1, 2, 24, 25, 26, 70, 71, 72-р байр, 82-р цэцэрлэг, Улаанхуаран ОСНААТӨҮГболон эдгээрийн ойр орчимд
Сүхбаатар 10.30-17.00 19-р хороо Ундраа, Янзага зуслангууд, спорт цогцолбор, Майхан толгой
Баянгол 11.00-18.00 7-р хороо 4-р хороолол 1,2,3-р гудамж,27, 29, 30, 31, 71 -р байрба ойр орчимд
УЛААНБААТАР ЦАХИЛГААН ТҮГЭЭХ СҮЛЖЭЭ ТӨХК
Categories
мэдээ нийгэм

Л.Гансүх нарын шүүх хурал энэ сарын 17-ныг хүртэл хойшиллоо

Ерөнхий сайд асан Н.Алтанхуягийн ахлах зөвлөх Л.Гансүхэд холбогдох хэргийн шүүх хурал өнөөдөр Баянзүрх, Сүхбаатар, Чингэлтэй дүүргийн Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхэд болох байсан ч хойшлогдлоо.

Л.Гансүхийн өмгөөлөгч ОХУ руу ажлаар явсан учир шүүх хурлыг энэ сарын 17-ныг хүртэл хойшлуулсан юм.

Түүний хэргийг Эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүгч Х.Идэрт хуваарилаад байгаа юм.

Сануулахад, Л.Гансүхийг “Нүүрс” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх явцдаа 3.6 тэрбум төгрөгийг завшсан хэрэгт буруутгаж, АТГ-аас өнгөрөгч оны долоодугаар сарын 29-ний өдөр баривчилсан ч мөн оныхоо аравдугаар сард шүүхийн шийдвэрээр батлан даалтад гаргаад байгаа.

Л.Гансүхэд Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 150.3, 263.2-т зааснаар хэрэг үүсгэн шалгаж байгаа юм.

Categories
мэдээ нийгэм

Зуслангууд энэ сарын 15-нд хаалтаа хийнэ

Нийслэлийн харьяа 20 гаруй зуслан энэ сарын 15-нд хаалтаа хийхээр болжээ. Энэ долоо хоногт “Жавхлант”, “Хайрын бэлэг”, “Нарс”, “Нарлаг”, “Маргаашийн хөгжил” зэрэг зуслангууд бүртгэлээ хийж хүүхдүүдээ хүлээж авах юм байна. Бүртгэлийг нийслэлийн “Хүүхэд гэр бүл хөгжлийн газар”-т хийхээр болжээ. “Хүүхэд гэр бүл хөгжлийн газар” нь Улаанбаатар чуулгын байранд байрладаг. Энэ жилийн хувьд зуслангийн хаалтын үйл ажиллагааны үеэр “Хүүхдэд ээлтэй зуслан”-г шалгаруулж шагнахаар болжээ.

Categories
онцлох-нийтлэл туслах-ангилал

АН-ын ҮЗХ дүрмээрээ хуралдах боломжгүй гэнэ

Өнгөрөгч долоо хоногийн баасан гаригт “Ерөнхий сайд
МАН-ын зургаан сайдыг огцруулах нэрсийг оруулж ирэх үү” гэдэг дээр бүтэн өдрийг
авсан. Ерөнхий сайдын хувьд УИХ-ын даргад зургаан сайдын нэрийг өргөн барихаар
оруулж ирсэн ч хуулийнхнаараа хянуулах шаардлага гарсан тул буцаасан гэх
мэдээлэл байна. Харин баасан гаригийн үдээс хойш Ерөнхий сайд Их хурлын дарга
З.Энхболдын өрөөнд орсон ч зургаан сайдыг огцруулах нэрийг өргөн барилгүйгээр
харин ч эсрэгээрээ шаардлага хүргүүлсэн юм.

Засгийн газрын тэргүүн Ч.Сайханбилэг УИХ-ын дарга, АН-ын
дарга З.Энхболд та Ерөнхий сайд бол эсвэл би Ерөнхий сайдын хувиар АН-ын даргын
суудлаа авъя гэсэн шаардлага оруулжээ. Үүнийгээ ҮЗХ-ны хурлаар оруулж шийдэх
ёстой гэсэн ч АН-ын ҮЗХ хуралдахгүй бололтой. Учир нь ҮЗХ-ны шийдвэр гаргах эрх
нь Гүйцэтгэх зөвлөлдөө шилжсэн тул заавал хуралдах шаардлагагүй гэж үзэж байгаа
бололтой. Харин Гүйцэтгэх зөвлөл нь зургаан сайдыг явуулах ёстой гэдэг
шийдвэрээ аль эрт гаргаад байгаа билээ. Харин УИХ дахь АН-ын зарим гишүүдтэй
холбогдоход зургаан сайдыг огцруулна гэсэн хариултыг өгч байсан юм.

АН-ын ҮЗХ 228 гишүүнтэй бөгөөд нийт гишүүдийн гуравны
нэгийн гарын үсэг зурагдсан нөхцөлд 14 хоногт багтаан ҮЗХ-ны хурлыг
хуралдуулна. Түүнчлэн Ардчилсан намын дарга 30 хоногийн өмнө тушаал гаргаж,
Гүйцэтгэх зөвлөлийн тогтоол гарснаар мөн ҮЗХ хуралдах бас нэг боломжтой юм
байна. Энэ тухайгаа АН-ын дүрмийн 4.2.2, 4.2.3-т заачихсан байдаг аж.

Харин Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг ҮЗХ-ны 228 гишүүний нэг
тул ганц хүний шаардлагаар хуралдах боломжгүй гэж үзжээ. Ерөнхий сайд
Ч.Сайханбилэг ҮЗХ-ны хувиар бус Ерөнхий сайдын албан бланк дээр шаардлагаа
хүргүүлсэн тул Гүйцэтгэх зөвлөлөөс нь түүнд хариуцлага тооцож магадгүй болоод
байгааг эх сурвалж хэлсэн юм.

Ямартаа ч өнөөдөр бүлгийн хуралдаанаараа энэ талаар
ярилцаж Ерөнхий сайд кабинетынхаа зургаан сайдыг огцруулах бичгээ өргөн
барихгүй бол АН УИХ дахь гишүүдийнхээ дундаас нэрсийг өргөн бариулах асуудлыг
шийдвэрлэхээр болсон хэмээн яригдаж байна.

Э.БОЛД

Categories
мэдээ нийгэм

“Шидэт зөгий” эмнэлэг, алив өвчнийг амьд зөгийгөөр анагаана

Амьд зөгийн шидээр биеийн өвчин зовиур нь илааршсан олон хүн манай сонинд хандан зөгийн эмчилгээний талаар олон нийтэд сурталчлан таниулж өгөхийг хүссэн билээ. Ингээд уншигчдын хүсэлтээр “Шидэт зөгий” сувиллын газрыг зорилоо. Тэднийх БЗД-ийн II хороо Сансарын Колонкын замын хойно байрладаг аж. Биднийг очиход “Шидэт зөгий” сувиллын эмч су­вилагчид найрсгаар угтан авч зөгийн эмчил­гээнийхээ талаар танилцуулав.

Хүн үүсэхээс өмнө зөгий байсан гэж дэлхийн эрдэмтэд судалгааныхаа үр дүнгээр баталжээ. Өөрөөр хэлбэр зөгий нь богино настай боловч үржих, амьдрах чадвар сайтай амьтан. Сая сая жилийн шалгуурыг давж чадаагүй олон амьтан устаж үгүй болсон ч харин зөгий үүссэн цагаасаа өдийг хүртэл байгалийн шалгуурыг давсаар ирж. Ул­маар хүн энэхүү өвөр­мөц амьтны үүрнээс “амтат бал”-ыг нээж, басхүү санамсаргүй байдлаар хатгуулснаар өвчин нь зүгээр болж байгааг анзаарч эхэлсэн цагаас зөгийг сонирхон судалжээ. XIX зууны гуравдугаар хагасаас эхлэн дэлхий нийтээр зөгийг шинжлэх ухаанчаар судалж эхэлсэн нь өнөөгийн амьд зөгийн эмчилгээ, сувилгаа үүсэх үндэс суурийг нь тавьсан юм байна. Энэ тухай анагаах ухааны докторант Ц.Хулан ярилаа. Тэрээр анх 2008 оноос амьд зөгийн эмчилгээг эх орондоо нэвтрүүлж, өвчтөнүүдийг эмчилж эхэлсэн аж.

Зөгийн хатгуур буюу хор нь эх зөгий болон ажилчин зөгийд байдаг булчирхайнаас ялгардаг даавар бөгөөд зөгий биеэ хамгаалах зорилгоор ялгаруулдаг юм байна. Тэрхүү бодисын 98 хувь нь өнөөгийн шинжлэх ухаанаар судлагджээ. Судлагдахууны 80 хувь нь уураг буюу хүний биед шаардлагатай амин хүчлүүд гэнэ. Жил ирэх бүр дэлхийн зөгийн судалгаа улам гүнзгийрч шинэ шинэ нээлтүүдийг хийсээр байгаа бөгөөд Хятадад хорт хавдрыг зөгийн хатгуураар эмчилдэг томоохон су­виллын газар бий болсныг тэрээр сонирхууллаа. Харин “Шидэт зөгий”-н хамт олон одоогийн байдлаар 10 гаруй нэр төрлийн өвчнийг зөгийн хатгуураар эмчилж байгаа юм байна. Тодруулбал, Үе мөчний өвчнүүд буюу остеохондроз, радикулит, шохойжих, яс ургах, нурууны суулт зэрэг өвчнийг эмчилж байгаа юм байна. Мөн зөгийн хатгуур нь зүрх судасны өвчний эсрэг гоц гойд нөлөө үзүүлдэг байна. Ялангуяа, даралт ихсэх, буурах, цус хар­валтын дараа нөхөн сэргээх эмчилгээ, гэмтлийн улмаас үүссэн өөрчлөлт, Мэдрэлийн гаралтай өвчлөл, саажилт, арьсны өвчлөл зэргийг гойд эмчилдэг гэнэ.

“Шидэт зөгий” сувилалд одоогийн байдлаар 6000 гурай өвчтөн хэвтэн эмч­лүүлжээ. Өвчтөнүүд ч зө­гийн эмчилгээ сувилгаанд сэтгэл хангалуун байдаг аж. Тухайлбал, Н.Тунгалаг-Эрдэнэ хэмээх бүсгүй хөл дээрээ хөлдүү мах унагаснаас үүдэн хөл нь мэдээгүй болж суга таяганд ороод байхдаа “Шидэт зөгий”-н шидээр эдгэжээ. Хөл дээрээ мах унагах үедээ бүсгүй жирэмсэн байсан бөгөөд хүүхдээ төрүүлэх хүртлээ олон эмнэлгээр явсан ч тусыг эс олж эмчилгээгүй гэсэн хариу сонсч байсан гэнэ. Түүний хөлийн булчин 10-ын бидон шиг болтлоо хавдаж, үхжээд ус шүүрч эхлэх хүртэл нь явсаар 2012 онд “Шидэт зөгий”-н сувилалд 15 хоног хэвтэн эмчлүүлээд хөл дээрээ боссон тухайгаа сэтгэл догдлон хүүрнэлээ. Харин энэ удаа тэрээр нөхрийнхөө зүрх судасны өвчлөлийг эмчлүүлж буй бөгөөд эргэлтээр ирж таарсан юм.

Мөн Төв аймгийн Дэлгэр­хаан сумаас ирж хоёр дахь удаагаа хэвтэн эмчлүүлж буй Д.Уртнасан гуайгаас эмчилгээний талаар асуухад “Шидэт зөгийн эмчилгээ надад маш их мэдрэмж өгч байгаа. Ёстой нэрэндээ таарсан шидтэй газар. Өмнө нь би мөлхөөгөөрөө ирсэн юм. Уг нь би өөрөө бариач хүн. Хүний өвчин зовиурыг өөртөө авчихдаг юм байлгүй, дөрвөн мөч янгинаж өвдөөд хөл дээрээ тогтож чадахаа болиод байсан юм. Харин энэ жил дахин сувилуулж байна. Хүн гэдэг өвчин зовиургүй болоод ирэхээр залуужсан мэт сэтгэгдэл төрдөг юм байна. Улам залуужих гээд ирсэн. Эмч, сувилагчдынх нь харилцаа их сайхан, дандаа хүний сэтгэл санааг өөд нь өргөж, залуужуулж байдаг газар байна даа” гэв.

“Шидэт зөгий” су­виллын захирал, ерөнхий эмч Ц.Хулангаас зөгийн эмчилгээний талаар зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Эмчилгээнийхээ зөгийг тусгайлан тэ­жээдэг үү. Зөгий­нөөс сонголт хийдэг үү?

-19 мянган төрлийн зө­гийнөөс сонголт хийж авдаг. Азийн балт зөгийг ихэвчлэн эмчилгээндээ ашигладаг. Төв аймгийн Батсүмбэр сум, Сэлэнгэ аймгийн Шаамар сумын зөгийчдөөс зөгийгөө авдаг.

-Нэг курс эмчилгээ нь хэдий хэр хугацаатай байдаг юм бол?

-Насны зааг, эмчлэх зөгийн балны хэмжээ, өвчтөний биеийн онцлог зэргээс хамаарч эмчлэх хугацаа янз бүр. Энэ эмчилгээнд тогтсон, ягштал баримтлах зүйл гэж байхгүй. Тухайн өвчтөнийг судалж байж тааруулж хийдэг юм. Ерөнхийдөө нэг курс эмчилгээ10-15 хоног. Энэ хугацаанд үр дүн гарна.

-Зөгийг өөр ямар төр­лийн өвчний эмчилгээнд ашиглах боломжтой вэ?

-Үргүйдлийг эмчлэхэд ашигладаг. Манайхаар 20 гаруй хүн эмчлүүлээд жирэмсэлсэн. ОХУ-ын нэг эрдэмтэн дан үргүйдлийг судалдаг. Түүний судалгааг харахад богино хугацаанд буюу 4-7 сарын дараа жирэмслэх боломжтой гэж байсан. Ер нь анагаах ухааны бүх салбарт зөгийн эмчилгээг нэвтрүүлэх боломжтой.

-Энэ эмчилгээг хийх явцад эм, тариа зэргийг хавсарч хэрэглэж болох уу. Мөн гам барьдаг уу. Ямар нэг ардын эмчилгээ хийхэд эм, тариа хэрэглэхгүй гэдэг?

-Эмийг хавсарч хэрэг­лэж болдог. Ингэсэн то­хиолдолд үр дүн сайн гарна. Эмийн эм­чилгээгээ нөхөн сэр­гээхтэйгээ хавсарна гэ­сэн үг. Ингэхдээ нарийн мэргэжлийн эмчийн хяналтын дагуу хэрэглэхийг зөвшөөрдөг. Мэдрэлийн эмч нь энэ эмийг уугаарай гэсэн байхад манайд ирсэн тохиолдолд тухайн эмчийн бичсэн эмийг уулгахгүй гэж хорихгүй. Харин B-гийн төрлийн витаминууд, цус шингэлэх бэлдмэл хэ­рэглэхгүй. Түүнчлэн сүрьеэ, элэгний хатуурал, бөөр нь өвдөөд цусаар шээж байгаа үед энэ эмчилгээг хориглодог. Дэлхийн эр­дэмтдийн анхаарлыг татаж байгаа эмчилгээ бол энэ.

-Эмчилгээний яв­цад сөрөг үр дага­вар ажиглагдаж байсан уу?

-Тухайн хүнд эм­чил­гээ хийхийн тулд эхлээд сорил тавьж энэ эмчилгээ зохих эсэхийг шалгадаг. Тохирохгүй хүнд хийхгүй. Гэхдээ миний эмчилсэн хүмүүст одоогоор тохи­рохгүй гэсэн онош гараагүй. Би харшлыг ч гэсэн эмчилж болдгийг баталж чадсан. Хамгийн гол нь тун юм. Мөн хэдэн хатгалтыг хаана нь хийх вэ гээд эмчилгээний ур чадвар их шаарддаг. Түүнчлэн өвчтөнөө сайн ажиглах хэрэгтэй.

-Амьд зөгийгөөр хат­гуулж байгаа болохоор зөгийндөө яаж нөлөөлдөг вэ?

-Зөгий нэг хатгаад 6-12 цагийн дараа үхдэг. Хатгахдаа 40 гаруй төрлийн байгалийн гаралтай эрдэс бодисыг хүний биед шахаж өгдөг. Өөрөөр хэлбэл, ямар ч бодисоор орлогдохгүй амин хүчил, уураг гэсэн үг. Зөгий өөрөө богино настай, 45 хоног л амьдардаг.

-Шинжлэх ухаанд хү­чин мөхөсдөөд эмчлэх боломжгүй гэх өвчнийг анагаасан тохиодол бий юу?

-Манайд дүлий хүүхэд ирсэн. Хоёр ч газар шин­жилгээгээ явуулаад сонсгол орохгүй гэсэн оноштой байсан. Зөгийн эмчилгээ хийлгээд сонсдог болсон. Одоо сургуульд явж бай­гаа.

“Шидэт зөгий” су­виллын газрын утас: 99993420, 99053420

Г.ЛХАГВАДОРЖ

Categories
мэдээ цаг-үе

Л.Энх-Амгалан: Модернист яруу найрагч Б.Галсансүхтэй танилцсанаар рок хөгжмийн ид шидэнд бүрэн автсан даа

“Нисванис” хамтлагийн
ахлагч Л.Энх-Амгалантай ярилцлаа.

-“Соёл-Эрдэнэ”
хамт­лагийн тоглолт дээр танай хамтлаг ямар дуу дуулж байгаа юм бэ?

-“Соёл-Эрдэнэ” хамтлаг
Монголын аргагүй агуу хамтлаг. Манай хамтлаг 1996 оны дөрөвдүгээр сарын 9-нд яг
“Соёл-Эрдэнэ” хамтлагийн өрөөнөөс бэлтгэл хийгээд басс гитарчин Даймаа ах бидний
анхны бичлэгүүдийг хийж өгч өлгийдөж авч байлаа. “Соёл Эрдэнэ” хамтлагийн өрөөнөөс
маш олон хамтлаг гарснаас хамгийн отгон хамтлаг нь “Нисванис”. Тиймээс бид ах нарыгаа
үнэхээр их хүндэлдэг. Би одоо “Хүүш Дамдин” гэж баруун Монголын буриад ардын дууг
дуулна. Урд нь “Цэнхэр дэлгэц-2” дээр бас дуулж байсан юм.

-Хамтлагийн анхны
гишүүд өөрчлөгдсөн үү. Хэд дэх жилдээ уран бүтээлээ туурвиж байна вэ?

-Хамтлагийн гишүүдээс
басс гитарчин Д.Дарханбат бид хоёр бууриа сахиж үлдсэн. Соло гитарчин Хосоо, бөмбөрчин
Анар хоёр маань ороод зургаа, долоон жил болж байна. Үүсгэн байгуулагдсан өдрөө
жил болгон “Нис Нис Фест” тоглолт зохион байгуулдаг болсон. Манай хамтлаг байгуулагдаад
19 жил болсон байна. Нэлээд хөгшин хамтлаг шүү.

-Жил болгон болдог
“Нис Нис Фест” тоглолт “Play time”-ын өмнөх томоохон шоу болдог гэдэгт санал нийлэх
үү?

-Ер нь “Нис Нис Фест”
маань “Playtime”-ийн бэлтгэл маягтай наадам гэж хэлж болно. Хавар дөрөвдүгээр сарын
9-нд болдог учраас зааланд хийдэг. Тиймээс багтаамж, хамрах хүрээний хувьд багавтар
юм шиг атлаа өргөн агуулгыг илэрхийлдэг гэж боддог. Энэ удаагийн наадам хүнд металлаас
авахуулаад инди хүртэл зөөлөн тоглодог бүхий л чадвартай хамтлагуудын төлөөллөөс
оролцсон.

-Амьд хөгжмийн
хамтлагийнхан дууныхаа үг, аяыг өөрсдөө зохиодог
шүү дээ. Танай хамтлагийн хувьд?

-Үг зохиох үүрэг надад
оногдсон. Дууны аяыг гишүүд маань өөрсдөө сууж байгаад гаргадаг. Бүгдээрээ хөгжмийн
багш учраас ая дээр санаа зоволтгүй.

-Танай нэг тоглолт
дээр таван хүн ирж байсан гэж сонсч байсан. Анхны тоглолт байв уу?

-Анх 1996 оны арваннэг­дүгээр
сарын 22, 23-нд Соёлын төв өргөөнд хоёр өдөр тоглолт хийж байлаа. Сүүлд “Варьете”
чуулгын нээлтэд зарлаагүй тоглосон болохоор хүмүүс мэдээгүй л дээ. Хөшиг нээгдэхээс
өмнө “Варьете” чуулгын дарга Донид гуай орж ирээд “За хүүхдүүдээ дөрөв, тавхан билет
зарагдсан юм шиг байна, юу ч гэсэн цагтаа эхэл эхэл. Урлагийн хүмүүс хүний тоог
голж болдоггүй юм” гээд биднийг тайзан дээр гаргаж байсан. Тухайн үедээ бид, Эрдэнэтэд
“Манай тоглолтыг тавхан хүн үзсэн” гээд ярилцлага өгч байсан юм. Энэ манай хамтлагийн
хувьд мартагдашгүй сайхан дурсамжуудын эхлэл байсан. Бид анхны тоглолтын бүх бэлт­гэлийг
“Варьете” чуулгын байранд хийж байсан болохоор Донид даргадаа талархаж явдгаа илэрхийлье.
Бидний тэр үед бэлтгэл хийдэг байсан өрөө одоо манай “Эмийн сан руу алхсан нь” дууны
клипэнд гардаг юм.

-Та уг нь анх уянгын
дуу дуулж байсан. Гэнэт яагаад рок хөгжмийн урсгалаар дуулах болов?

-Би Л.Байздагийн
“Анхны хайр”, “Салхи” хамтлагийн “Нандин хайр”, “Гурван бүдүүн” хамтлагийн дуулж
байгаа “Шиврээ бороо” гэх мэт 20, 30 дууг зургадугаар ангиасаа хойш зохиосон л доо.
1995 оны аравдугаар сард модернист яруу найрагч Б.Галсансүхтэй танилцсанаар рок
хөгжмийн ид шидэнд бүрэн автсан даа. Намайг рок хөгжим рүү уруу татсан хүн тэр.

-Анхны дуу чинь
юу билээ. Таныг зохиосон гэдэг байх аа?

-Би зургадугаар ангид
байхдаа “Мөрөөдөл” дуугаа зохиож байсан. Түүнээс хойш олон дуу бүтээсэн. Тэгээд
ч залуу насны минь утга учир “Нисванис” хамтлагт маань шингэсэн учраас дандаа шинийг
хийж, бүтээхийг зорьдог.

-Танай хамтлагийн
фэн клуб хэр идэвхтэй ажилладаг вэ?

-Лхамаа тэргүүтэй
фэн клубийнхэндээ маш их баярлаж явдаг шүү. Манай фэн клуб ажиллагаагаараа бусад
адил төстэй клубүүдээс үнэхээр илүү. Тэдний урам зориг итгэл бидэнд үргэлж шинэ
эрч хүч өгч байдаг. Тиймдээ ч энэ хамтлаг өдий зэрэгт хүрсэн байх гэж бодож байна.
Шүтэн бишрэгчтэй байх их сайхан санагддаг. Гэхдээ хүмүүсийн хүндлэлийг дааж явна
гэдэг хэцүү даваа. Би энэ хүндлэлийг дааж явах гэж хичээдэг. Ер нь бол намайг нэг
их айхтар шүтэн бишрээд байх нь хаашаа юм. Биднийг ойлгодог, дэмждэг хүрээ бий болсонд
баяртай байдаг. Манай хамтлагийн фэн клубийнхэн биднийг үргэлж урмаар тэтгэж байдаг
юм. Тиймээс урагш нь явуулж, заримдаа шүүмжилж, алдаа, оноог минь хэлж засч залруулдаг.
Гудамжинд огт танихгүй хүн таараад мэндлэх нь сайхан байдаг.

-Та их өвөрмөц
сөөнгөдүү хоолойтой. Төрөлхийн ийм хоолойтой юу, эсвэл зориуд ингэж дуулдаг юм уу?

-Удамшдаг байлгүй
дээ. Багадаа их тамхи татдаг байлаа. Тавдугаар ангиасаа гарсан. Архаг бронхиттой
болсноос нөлөөлсөн юм болов уу.

-Танд гитарын цуглуулга
байдаг гэж сонссон. Хамгийн үнэтэй гитар тань хэдэн төгрөгийн үнэтэй вэ?

-Одоо надад дажгүй
гитарууд бий. Зургаа, долоон гитартай. Дээд тал нь 2500 ам.долларын үнэтэй шүү.

-Гэр бүлийн амьдрал
зохиогоод нэлээд хэдэн жил боллоо. Хэдэн хүүхэдтэй вэ, гэргий тань юу хийдэг хүн
байна, хэрхэн танилцаж байв?

-Манай гэр бүлийн
хүн Радио, телевизийн дээд сургууль төгссөн жүжигчин, хөтлөгч мэргэжилтэй хүн. Т.Алтанзул
гэдэг бүсгүй бий. Одоо хөөрхөн охинтойгоо гурвуулаа амьдарч байгаа. Бид хоёрын танилцсан
түүх их сонин. Найзыгаа дагаад манай тоглолтон дээр ирдэг байсан юм. Манай хүн удахгүй
уран бүтээл гаргах байх. Эхнэрийгээ электро стилээр бэлдэж байгаа. Их авьяаслаг
бүсгүй бий. Чадах чинээгээрээ дэмжихийг хичээдэг.

-Сүүлийн үед гарч
ирж байгаа рок хамтлагуудын талаар та ямар бодолтой байдаг вэ. Дажгүй хамтлаг байна
уу?

-Байна аа байна. Сүүлийн
үеийн шинэ хамтлагуудын чанар сайжирсан. Гэхдээ сэтгэл дундуур байдаг нэг зүйл бий.
Монгол, гадаад нь мэдэгдэхгүй маяглаж дуулдаг нь ерөөсөө таалагддаггүй. Бусад талаараа
бол болж байгаа. Олон стиль жанрын хамтлагууд төрж байгаа нь Монголын амьд хөгжмийн
шат шатаар хөгжиж байгаагийн илрэл мөн биз дээ. Одоо “Lego” хамтлаг гайгүй байна.

-Таныг тэмдэглэлийн
дэвтрийн хорхойтон гэдэг юм билээ. Дэвтэр бэлэглэсэн хүн олон уу?

-Тийм ээ. Хүн надад
дэвтэр бэлэглэхээр их баярладаг. Шинэ, хуучин олон дэвтэр байдаг ч шунал минь дарагддаггүй
юм. Үүнийг найз нөхөд маань мэддэг болохоор гоё, гоё дэвтэр бариад л ирдэг.

-Яагаад тэмдэглэлийн
дэвтэр сонирхдог юм бэ?

-Ганцаардаж байхад
минь нөхөр болж, сэтгэлийг маань хуваалцдаг дэлгээтэй толь шиг санагддаг. Түүний
ачаар шинэ бүтээл төрдөг болохоор миний сэтгэлд ойр байдаг юм болов уу. Дэвтрийнхээ
шинэ хуудсыг нээж, энэ цаасан дээр юу бичигдэх бол гээд ширтээд сууж байх сайхан
мэдрэмж шүү.

-Зургадугаар ангиасаа
шүлэг бичсэн гэхээр нэлээд олныг бичсэн байх. Хамгийн сайхан санагддаг шүлгээ нэрлэвэл?

-Санаанаас гардаггүй
нэг шүлэг бий. Манай Эрдэнэтийн Баян-Өндөр уулын хормойд өнчин хус байдаг байсан.
Би тэрний тухай урт шүлэг бичсэн санагддаг юм. Аав маань түүнийг уншаад “Манай хүү
“Өнчин хус” нэртэй найраглал бичсэн” гээд хүмүүст ярьдаг байж билээ. Би баярласан
ч дотроо их ичдэг байсан. Гэр бүлийнхэн маань надад урам зориг хайрладаг байжээ.
Түүгээр л урлагийн замд орсон доо.

-”Эмийн сан руу
алхсан нь” дууг бүгд мэднэ. Дуу төрсөн түүхээсээ хуваал­цаач?

-1997 он есдүгээр
сарын 27-нд зохиосон юм. Нэг өдөр хоёр дуу зохиогдсон байдаг. Нөгөөх нь дуучин Б.Сарантуяагийн
дуулдаг “Мэдэхгүй” дуу.

-”Нисванис үргэлжлэл
бий” номыг 15 жилийнхээ ойгоор гаргаж байсан. Ирэх жил 20 жилийнхээ ойгоор үргэлжлэлийг
нь гаргах уу?

-Хамтлагийнхаа 15
жилийн ойд зориулж өөрийн зохиосон 100 гаруй дууны үг, шүлэг, хамтлагийн түүхийг
дэл­гэрэнгүй өгүүлсэн ярилцлага, дурсамжийг нэгтгэсэн ном гарган “Нисванис үргэлжлэл
бий…” гэж нэрлэсэн. Хүн заа­вал ном гаргах ёстой гэдэг утгаараа гаргаж байлаа.
Үргэлжлэлийг магадгүй 30 жилийн ойгоороо гаргавал зүгээр байх. Ирэх жил гаргахаар
хугацаа нь арай богино байх аа.

-Танай хамтлаг
аль клубүүдэд дуулдаг вэ?

-”Их монгол”, “Их
ноёд”, “Крона”, “Winsway” амьд хөгжмийн клубүүдэд хуваарийн дагуу дуулдаг.

-Бэлтгэлээ хаана
хийдэг вэ?

-Би “Улаанбаатар чуулга”-тай
хамтарч ажил­ла­даг. Чуулгын дарга рок Р.Мөнхсайхан ах манай хамт­лагийг сайхан
дэмжиж байгаа. Манайх гэлтгүй олон хамтлагийг дэмжиж тэнд бэлтгэл хийлгэж, тоглолтыг
нь зохион байгуулдаг.

-Урын сандаа хэдэн
дуутай вэ. Цомгийн хувьд ялгаа бий юу?

-Гурван цомог гаргасан.
Нэг дэх нь 18 дуутай. Одоо дөрөв дэх цомог нь бэлэн болчихоод байна. Цаг хугацаа
орсон болохоор ялгаа байдаг. 1999 онд гарсан анхны цомог маань “Сургууль нураасай”,
“Эмийн сан руу алхсан нь” гээд сахилгагүй хөвгүүний бодол байх шиг. Хоёр дахь нь
“Саарал үе” гээд жаахан намба суусан байдаг. Гурав дахь нь “Нисдэг таваг”, “Улаан
хэрүүлч” гээд нэлээд амьдралын туршлага суусан цомог болсон юм шиг санагддаг. Хөгжим
талаасаа өөрчлөлт гараагүй. Манайх альтернатив металл, пост гранж, панк гурван стилийг
хольж тоглодог. Одоо ч энэ чиглэлээрээ л дуулж байгаа.

-Удахгүй шинэ цомог
гаргах гэж байгаа гэсэн үү?

-Дашка ахын студи
дээр цомог маань бэлэн болчихоод байгаа. Эдийн засгийн асуудлаа шийдчихвэл намар
хүмүүс цугласны дараа шинэхэн цомгоо гаргахаар төлөвлөөд байна. Есдүгээр сард гаргачих
байх.

С.АРИУНЖАРГАЛ

Э.АНУУЖИН