Categories
гадаад мэдээ

Таны компьютераас тагнуулын программ илрэх юм биш биз

“Касперскийн лаборатори”-ийн ажилтнууд ямар ч хатуу дискээс тагнуулын нууц программ хангамжийг илрүүлдэг арга нээсэн талаар “Reuters” мэдээлэв.

Тэд энэ аргаа ашиглан “Western Digital”, “Seagate”, “Toshiba” болон бусад үйлдвэрлэгчийн хатуу дискээс тагнуулын нууц программ илрүүлжээ.

Шинжээчдийн мэдэгдсэнээр халдвар вирустэй ийм компьютерууд дэлхийн 30 гаруй оронд ажиллаж байгаа аж. Хамгийн олон нь Иранд байгаа. Дараа нь Орос, Пакистан, Афганистан, Хятад, Мали, Сири, Йемен, Алжир зэрэг орнууд оржээ.

Хакеруудын гол бай нь улс орнуудын Засгийн газар, Батлан хамгаалах яам, холбоо харилцааны компаниуд, банкууд, эрчим хүчний салбар, хэвлэл мэдээллийн салбар, исламын идэвхтнүүд болжээ.

Чухам хэн, ямар компани иймэрхүү тагнуулын нууц программ ашиглан довтолгоо хийж байгааг “Касперскийн лаборатори” ил тодоор нэрлэхээс татгалзлаа. Гэхдээ энэхүү тагнуулын кампанит ажиллагаа нь АНУ, Израильд бөөн дуулиан тарьсан “Stuxnet” төсөлд хамаатай гэж тэд мэдэгдэв.

Судалгаанаас үзэхэд хакерууд үнэндээ АНУ-ын Үндэсний аюулгүй байдлын агентлагтай холбоотой нь тогтоогджээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Цагаан сараар таргалахгүй байх зөвөлгөө

Өглөө гарахдаа 1 литр орчим бүлээн халуун ус цүнхлэх хэрэгтэй. Айлаас айл руу явж байх замдаа 1 аяга орчмыг уугаарай. Ингэснээр их хоолыг шингэхэд тусалж, биеийг цэвэрлэдэг байна.Баярын ширээн дээр тань лууван, байцааны салат заавал байх ёстой. Хэрвээ та гэртээ цагаан сар хийдэггүй бол аав, ээж, эмээ, өвөөгийндөө заавал эдгээр салатуудыг бэлдэж өгөөрэй. Ингэснээр олон хүнийг таргалах аюулаас аварч тусална гэсэн үг юм. Энэ салат нь буузны шингэцийг түргэсгэж, биеэс саадгүйгээр түргэн гадагшлуулах нөлөө үзүүлдэг. Нийслэл салат, хиам нь шингэцийг улам удаашруулдаг тул аль болох идэхээс зайлсхийгээрэй.
Нэг айлд 2-3 бууз зарчмыг баримтлаарай. Энэ нь 400 ккал юм. Өдөрт 20 бууз идэхэд 2300 ккал болно. Энэ бол 500гр таргалах нөхцөл бүрдэж байна гэсэн үг юм. Тэгэхээр орох айл тань олон байх тусмаа идэх буузны тоогоо багасгаснаар таргалахаас сэргийлж чадна. Хамгийн гол мөрдөх ёстой зарчим нь та эдгээр баярын өдрүүдэд сахар+хоол гэсэн холимогийг нэг дор идэж болохгүй. Бууз+ундаа, салат+чихэр гэх мэт. Энэ нь целлюлит үүсгэдэг хамгийн гол холимог учраас чихэрлэг зүйлийг идмээр бол хоолноос 2 цагийн зайтай идээрэй. Хамт л идэх юм бол таргална гэдгийг анхаараарай. Орой гэртээ ирээд үргэлжлүүлж идэж болохгүй. Харин 1 нимбэгний шүүсийг шахаад 1 аяга бүлээн халуун усанд хийгээд уух хэрэгтэй. Ингэснээр өдрийн турш идсэн хоолны холестрин судасны хананаас хөөгдөн гадагшилна. Үүнээс 30 минутын дараа 1-2 аяга өтгөн ногоон цай ууснаар та гэдсээ цэвэрлэх нөхцлийг бүрдүүлдэг. Үүнээс 1 цагийн дараа бифидо тараг уугаарай. Мөн хоол боловсролтыг түргэсгэнэ. Хэвийн боов яагаад их таргалуулдаг вэ гэхээр маш их хэмжээний сахар+тос+гурил гэсэн холимог байдаг. Нэг ширхэгийг идэхэд хоёр өдрийнхөө 2000 ккалыг нэг дор авна. Энэ өдрүүдэд таргалмааргүй байгаа бол хэвийн боовыг хар талх, хөх тарианы боовоор солих хэрэгтэй.
Хүүхдүүд л идсэн нь дээр. Учир нь тэдний хоол боловсруулах процесс бид нарынхаас хамаагүй илүү байгаа тул дор нь шингээчихнэ. Цагаан сар дууссаны дараа шинийн 4-5-наас ногоотой шөл таны хамгийн сайн найз болно. Дор хаяж долоо хоног ногоотой шөлөөр хооллосноор бууз идэж таргалах байсан аюулаас аврагдана гэсэн үг юм.

Categories
мэдээ улс-төр

ЗГ-ын гишүүнийг огцруулах асуудлыг дэмжсэнгүй

Улсын Их Хурлын Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны өнөөдрийн /2015.02.18/ хуралдаан 10 цаг 40 минутад 68.4 хувийн ирцтэй эхэлж, УИХ-ын нэр бүхий гишүүдээс өргөн мэдүүлсэн Монгол Улсын Засгийн гишүүнийг огцруулах тухай асуудлыг үргэлжлүүлэн хэлэлцэв.

Уг асуудлыг тус байнгын хорооны энэ сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх үед УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийн бүлгийн дэд дарга З.Баянсэлэнгэ Засгийн газрын гишүүнийг огцруулах тухай тогтоолын төсөлтэй холбогдуулан тус намын бүлэгт иргэдээс олон захидал, санал ирсэн тул асуудлыг судлан үзэж нэмж тодруулах шаардлагын үүднээс эвслийн бүлэг 5 хоногийн завсарлага авах хүсэлт гаргасныг ёсоор болгосон юм.

УИХ-ын гишүүн Г.Уянга, Л.Цог нарын нэр бүхий таван гишүүнээс Засгийн газрын гишүүн, Монгол Улсын сайд С.Баярцогтыг огцруулах тухай асуудлыг өргөн мэдүүлсэн юм. Нэр бүхий гишүүд Засгийн газрын гишүүнийг огцруулах үндэслэлдээ, Монгол Улсын 2015 оны төсвийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулж, тодотгол хийх үед Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Баярцогтын гарын үсэг бүхий “Эрдэнэс Оюутолгой” ТӨК-д хуулийн зөвлөгөө авах нэрийдлээр АНУ-ын “Painter Law Film” нэртэй, гэр бүлийн хоёрхон гишүүнтэй компанитай 17 тэрбум 500 сая төгрөгийн санхүүжилтийг 2015 оны төсөвт тусгуулсан бөгөөд урьдчилгаа төлбөр 455 сая төгрөгийг шилжүүлсэн байна. Энэхүү үйлдэл нь нь татвар төлөгчийн хөрөнгө, төсвийн хөрөнгийг шамшигдуулан зориулалтын бус зүйлд хууль бусаар зарцуулах үндэслэл болсон гэж үзэж буйгаа дурдсан байна.

Тус эвслийн бүлгийн дарга Н.Батцэрэг завсарлага дууссаныг мэдэгдээд уг асуудалтай холбогдуулан зарим зүйлийг нягталж тодруулах шаардлагатай гэж үзсэний үндсэн дээр тодорхой байгууллагаас мэдээлэл тодруулга авсан гэдгээ хэлсэн юм. Ингээд хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн М.Энхболд, Ц.Нямдорж, Х.Болорчулуун, О.Содбилэг, Г.Уянга, Н.Батцэрэг нар Засгийн газрын гишүүн С.Баярцогт болон ажлын хэсгээс асуулт асууж тодруулав.

Гишүүдийн асуултад Монгол Улсын Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг болон ажлын хэсгийн гишүүн, Сангийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга Х.Ганцогт, Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирал Н.Мөнхбат, төрийн өмчит “Эрдэнэс Оюутолгой” ХХК-ийн гүйцэтгэх захирал Да.Ганболд нар хариулт өгсөн юм.

Ерөнхий сайд Ч.Сайханбилэг энэ үеэр хэлэхдээ, Оюутолгой зэрэг томоохон төслийн талаарх гэрээ хэлэлцээрт мэргэжлийн хүмүүсийн туслалцаа, зөвлөх үйлчилгээ аваагүйгээс манайханд алдах тал байна. Тиймээс зарим томоохон төсөл, арга хэмжээг хэрэгжүүлэх чиглэлээр 10 сая хүртэл долларын зөвлөх үйлчилгээ авах эрхийг өмнөх Засгийн газрын үед нээж өгсөн юм. Улс орны эрх ашгийн үүднээс мэргэжлийн ийм туслалцаа үйлчилгээ авах зайлшгүй шаардлага байгаа гэдгийг хэлж байв.

Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Ц.Даваасүрэн, О.Баасанхүү, Х.Болорчулуун, М.Энхболд, Г.Уянга, О.Содбилэг, С.Дэмбэрэл, Л.Цог, Ч.Сайханбилэг нар үг хэлсний дараа Засгийн газрын гишүүн, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга С.Баярцогтыг огцруулах саналыг дэмжье гэсэн саналын томьёоллоор санал хураалт явуулахад байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон 13 гишүүний 11 нь буюу 84.6 хувь нь татгалзсан санал өгөв.

Дараа нь Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүнийг томилох, чөлөөлөх тухай асуудлыг үргэлжлүүлэн хэлэлцлээ. Энэ асуудлыг байнгын хорооны энэ сарын 10-ны өдрийн хуралдаанаар хэлэлцэх үеэр ажлын 5 өдрийн завсарлага авсан УИХ дахь МАХН-МҮАН-ын “Шударга ёс” эвслийн бүлэг завсарлагын хугацаа дуусчээ.

Одоогоор Сонгуулийн ерөнхий хорооны 9 гишүүний гурвынх нь бүрэн эрхийн хугацаа дуусч, нэг гишүүн нас барсан тул нөхөн томилох болоод байгаа аж. Тэдний нэгийг нь Ерөнхийлөгчөөс, гурвыг нь Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос санал болгож нэр дэвшүүлэх юм байна.

Байнгын хорооны өмнөх хуралдаанаар Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүнд тус байнгын хорооноос нэр дэвшүүлэх асуудлыг хэлэлцэж, Ч.Содномцэрэн, Р.Содхүү, Ц.Болдсайхан нарыг тус хорооны гишүүнд нэр дэвшүүлэх санал гаргаад байсан юм. Нэр дэвшигч Ч.Содномцэрэн нь Сонгуулийн ерөнхий даргаар ажиллаж байгаа бол Р.Содхүү урьд нь УИХ-ын гишүүнээр ажиллаж байсан агаад одоо Үндэсний статистикийн хорооны дэд даргаар ажиллаж байгаа аж. Харин нэр дэвшигч Ц.Болдсайхан нь нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын даргаар ажиллаж байсан бөгөөд одоо УИХ-ын Тамгын газарт зөвлөхөөр ажиллаж байгаа юм.

Ингээд Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүнд нэр дэвшигч тус бүрээр санал хураалт явуулахад байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн дийлэнх олонх нь нэр дэвшигчдийг тус хорооны гишүүнээр томилохыг дэмжив. Мөн Б.Алтанжаргалыг Сонгуулийн ерөнхий хорооны гишүүнээс чөлөөлөхийг дэмжлээ гэж Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс мэдээлэв.

Categories
мэдээ нийгэм

Зам тээврийн ослоос сэрэмжлүүлж байна

Сар шинийн барын өдрүүдэд Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газрын алба хаагчид өндөржүүлсэн бэлэн байдалд уртасгасан цагаар ажиллахаас гадна нэмэгдлээр Олон нийтийн аюулгүй байдал хамгаалах газраас 65 алба хаагч, УБ хотын Цагдаагийн газар дээр дадлага хийж байгаа 90 сонсогчийг ажиллуулахаар болжээ. Мөн Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газраас баярын өдрүүдэд замын хөдөлгөөнд оролцрох жолоочдод хандан дараах зөвлөгөөг өгч байна.

Баярын өдрүүдэд гэр бүл ойр дотны хүмүүстэйгээ настан буурлууддаа хүндэтгэл үзүүлэх гэж замын хөдөлгөөнд оролцож явах үедээ хэн нэгний хариуцлагагүй үйлдлээс болж амь нас эрүүл мэндээрээ хохирох явдал жилийн жилд өсөн нэмэгддэг. Шинийн 1, 2-ны өдрүүдэд хотын зах гэр хороололын замууд ачаалал их авч бусад замын хөдөлгөөнд оролцогч нарт хүндрэл учруулахаас гадна механик түгжрэл саатал ихээр бий болгодог учир замын хөдөлгөөнд оролцож буй жолооч нар урсгал сөрөх, хурд хэтрүүлэх, эгнээ байр буруу эзлэх, хүн ба ачаа тээвэрлэх журам зөрчих зэрэг үйлдлийг ихээр гаргадаг. Энэ жилийн хувьд сар шинийн баяр олон хоног үргэлжилж байгаатайгаар замын ачаалал эрс нэмэгдэх, түгжрэл саатал бий болж магадгүй учир бие биендээ хүндэтгэлтэй, хүлээцтэй хандах, бусдын хөдөлгөөнд саад болох газар тээврийн хэрэгслээ байршуулахгүй байх, гэр хороолол, орон сууцны хороололд замын хөдөлгөөнд оролцож яваа бол тээврийн хэрэгслээ зориулалтын зогсоолд байршуулах, тухайн айлынхаа хашаанд нь оруулж тавих зэрэг арга хэмжээг өөрсдөө авч хэрэгжүүлэх шаардлагатай юм.

Мөн Шинийн 3, 4-ний өдрүүдэд хотоос хөдөө орон нутгийг чиглэсэн хөдөлгөөн эрс нэмэгддэг тул хууль дүрмээ дээдлэн биелүүлж өв уламжлалаа сахин хамгаалж хар сар болгохгүй байх нь та бидний гарт байгаа юм. Тиймээс хурдаа зөв тохируулах, согтууруулах ундаааны зүйл хэрэглэсэн бол тээврийн хэрэгсэл жолоодохоос эрс татгалзах, урсгал сөрөхгүй байх, тээврийн хэрэгслийн техникийн бүрэн бүтэн байдлыг сайтар хангах, бага насны хүүхдийг харгалзах хүнтэй, гараас нь хөтлөн аюулгүй байдлыг хангах, зориулалтын хамгаалах суудал, хамгаалалтын бүсийг нь зүүлгэж замын хөдөлгөөнд оролцох, явган хүний гарцын тэмдэг тэмдэглэлтэй хэсгээр зөвшөөрсөн гэрэл дохиогоор зам хөдлөн гарахыг Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газраас уриалж байна.

Categories
гадаад мэдээ

Жэки Чаны хүү суллагдсан даруйдаа уучлал гуйжээ

Өнгөрсөн онд мансууруулах бодис хэрэглэсэн хэргээр баривчлагдаад байсан Хятадын нэрт жүжигчин Жэки Чаны хүү Жэйси Чан зургаан сар шоронд хоригдсоны эцэст өчигдөр суллагдлаа.Нэрт жүжигчний хүү Жэйси Чан өдгөө 32 настай бөгөөд Хятадын Чэ Чэн хотын хорих газраас өчигдөр үд дундын үед суллагджээ.Тэрбээр шоронгоос гарах үедээ хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр уучлалт гуйсан тухай АП агентлаг мэдээллээ.
Өнгөрсөн оны 8-р сард Жэйси Чан , Тайваны алдарт жүжигчин Лин Фенжао-гин хүү Ko Кай нар хар тамхи хэрэглэж байгаад баригдсан бөгөөд Бээжин дэх Жэйсигийн гэрээс 99,2 грамм хар тамхи олджээ.
ХонгКонгын жүжигчин Жэйси Чаныг мансууруулах бодис хэрэглэсэн болон хадгалсан хэргээр буруутгаж 2000 юань (S $ 430) шоронд зургаан сар хорих ял ноогдуулсан бол шоронд Тайваны дуучин Кай Ко 14 хоног баривчлагдан олон нийтэд тустай хөдөлмөр эрхлүүлжээ.
Дуучин Кай Когийн жинхэнэ нэрийг Ко Чэн Тун гэх бөгөөд Тайваньд Жэйси Чанаас илүү алдартай уран бүтээлч юм байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Баярын өдрүүдэд цагдаагийн алба хаагчид өндөржүүлсэн бэлэн байдалд ажиллана

Сар шинийн баяр болох гэж байгаатай холбогдуулан Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газраас жолооч, ард иргэддээ дараах санамж, сэрэмжлүүлгийг хүргүүлж байна. “Сар шинийн баяр”-ын өдрүүдэд Улаанбаатар хотын Замын цагдаагийн газар бүрэн бүрэлдэхүүнээрээ иргэдийн аюулгүй, амгалан тайван байдлыг ханган, гарч болзошгүй зам тээврийн осол, хэргээс урьдчилан сэргийлэх, гудамж замд хяналт тавин, өндөржүүлсэн бэлэн байдалд уртасгасан цагаар ажиллана. Мөн олон нийтийн аюулгүй байдлыг хамгаалах газраас 65 алба хаагч, Улаанбаатар хотын Цагдаагийн газар дээр дадлага хийж байгаа 90 сонсогчийг нэмж ажиллуулах юм.

Categories
мэдээ нийгэм

Ажил сургууль 23-нд орно

Маргааш цагаан сарын шинийн нэгний өдөр. Энэ өдөр хотол олноороо баярлана. Харин сар шинийн баяраар хэд хоног амарч, хэзээ ажил, сургууль цуглах талаар янз бүрийн таамаг тавьж байна.
УИХ-аас 2013 онд Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулснаар сар шинийн баяраар гурав хоног амардаг болсон.
Тиймээс маргаашнаас эхлэн 22-ны өдрийг хүртэл амралт үргэлжилж, энэ сарын 23-ны Даваа гаригт ажил, сургууль, цэцэрлэг цуглах юм байна.

Categories
мэдээ нийгэм

Н.Энхбаяр өнөөдөр эх орондоо ирнэ

МАХН-ын дарга, Шударга ёс эвслийн тэргүүн Н.Энхбаяр өнөөдөр эх орондоо ирэх юм байна.

Тэрбээр ирснийхээ дараа сар шинийн баярт зориулсан Үндэсний бөхийн барилдаан үзэхээр төлөвлөжээ.

Мөн Н.Энхбаяр сар шинээр нэг ахмад настныд очиж золгон хүндэтгэл үзүүлэх ба шинийн таванд намынхантайгаа золгох ажээ.

Categories
мэдээ нийгэм

Өлсгөлөн зарлагчид дахин 16 мянган иргэний гарын үсгийг шаардлагын хамт хүргүүллээ

Ноён уулаа аврахаар Гацууртын ордыг ашиглах, урт нэртэй хуульд өөрчлөлт оруулахыг эсэргүүцсэн үндсэрхэг үзэлтэн, иргэний нийгмийн хөдөлгөөний төлөөллүүд өлсгөлөн зарлаад долоо хоног өнгөрч байна.
Энэ хугацаанд тэднийг дэмжин Монголын ард түмэн тасралтгүй ирсээр, гарын үсгээ үлдээсээр байна. Гэтэл төр засгаас одоогоор ямар нэгэн хариулт өгөөгүй байна.

Иймээс өлсгөлөн зарлаж буй иргэд өчигдөр Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид дахин албан шаардлага хүргүүлж, УИХ-ын өргөдлийн байнгын хороон дарга О.Баасанхүүд хандан 16 мянган иргэний гарын үсгийг шаардлагын хамт хүргүүллээ.
Дашрам д дуулгахад УИХ-ын өчигдрийн хуралдаанаар Ганцууртын ордын асуудлыг хэлэлцээд дэмжлэг аваагүй юм.

Categories
мэдээ цаг-үе

“Галзууруулагч” хэмээх модон хонь жилийн зүг, мөр гаргах зурхай

XVII жарны модон морь жилийн халааг модон хонь буухиалах шинийн нэгний ёслол эхлэхэд хэдхэн хоног үлджээ. Энэ өдөр нийт сүсэгтэн олон хэрхэн зүг мөрөө гаргах албан ёсны тайлбарыг Монголын бурхны шашинтны төв Гандантэгчинлэн хийдтэй хамтран “Өдрийн сонин” нийтэлж байна.

Энэ жилийн шороон үхрийн зурлага

Шинэ жаран тоологдохтой зэрэгцүүлэн зурчихсан он болгоны хуваарийн дагуу одоо ирж байгаа хөхөгчин хонь жил маань “Галзууруулагч” хэмээх модон хонь жил гэж түүхэнд тэмдэглэгдэх юм байна. Зурхайчид уламжлал ёсоор ирэх жилийн шороон үхрийн зурлагыг зурсан байна. Үүнийг Гандантэгчинлин хийд тайлснаар бол “Үхэр нь ногоон толгойтой, шар биетэй, омруу нь цагаан, эвэр, сүүл, чих нь цагаан, дөрвөн шийр нь хөх, ходоод нь цагаан байна. Үхэр амаа хамхин сүүлээ баруун тийш нь шарван явна.

Үхэр хариулаач нь өвгөн хүн байна. Шар дээлтэй, ногоон бүстэй, хөх царайтай. Олсон шилбүүр бариад үхрийнхээ зүүн талд үс нь чихнийхээ урдуур хийсч зүүн гутлаа өмсөж, баруун гутлаа зүүн талдаа зүүсэн” байдалтайгаар дүрсэлжээ. Үүнийг шинжвээс “Жилийн эх болон улирал бүрийн эхээр салхитай, жилийн дундуур өвс ногоо сайтай, жилийн сүүлээр хур ихтэй, зуд турхангүй жил болно. Үхэр хариулаач өвгөн хүн тул өвгөдөд амгалан, залууст ширүүн, нялхаст харш. Малд амгалантай, доодост хямралтай, эхнэрүүдэд амгалантай сайхан жил болох бөгөөд хааны хатуу цааз бууж болзошгүй” нигууртай хэмэээн буужээ.

Шинийн нэгний өглөө зүг, мөрөө гаргах тухайд

Энэ жилийн шинийн нэгэн нь улаан бар өдөр пүрэв гаригт тохиож байна. Нар өглөө 07 цаг 48 минутад мандана. Нар мандахаас өмнө амжиж зүг мөрөө гаргах газраа очсон байвал зохилтой. Хөдөөд морины уяанаас цааш, орон сууцныхан гурваас есөн алхмаас зүг мөрөө гаргахаа эхлүүлж болно. Энэ ёслолыг хүндэтгэж аль болох шинэ хувцсаа өмсөж, малгай, бүстэй, товчоо товчлоорой. Хэрэв та хүсвэл ойр зуур өргөлийн идээ, цагаа бэлдэн мөр гаргахаар товлосон газраасаа сүсэглэж явдаг бүхэндээ хандан өргөж, сайн сайхныг ерөөнө. Гэрээсээ төмөр, мод мэтийн цээр гаргах домын зүйлээ бэлдэж гараарай. Мөр гаргах цэгээс заасан зүг рүү гурваас есөн алхам яваад цээр гаргах домоо зааврын дагуу хийж зохих тарниа гурав ба долоон удаа давтаж уншина. Гэр бүлийн гишүүдээс 13-ны жил нь ороогүй багачуул заавал зүг мөрөө гаргах шаардлага байхгүй. Мөн настан, хэвтрийн хүмүүсийн өмнөөс садан төрөл нь өөрийн мөрийг гаргах ялдамдаа нэр ус, жилийг нь сэтгэлдээ шивнэж даган баясаж буйгаа илэрхийлдэг ажээ. Зүг гаргагч нь хийморийнхоо зүгт яваад нар зөв тойрон анхны цэг дээр буцаж ирдэг. Энэ замд тань хогийн сав, үнс зэрэг таагүй зүйл байгаа эсэхийг урьдчилаад харчих нь зүгээр.

Та энэ жил аль суудалд суусан бэ?

Уншигчдадаа илүү ойлгомжтой болгохын үүднээс таны төрсөн он, сар, өдөр яг ямар суудал дээр буйг нарийвчлан дэс дараалуулан он оноор нь гаргаж өглөө. Жишээ нь та 1962 онд төрсөн байлаа ч тэр жилийн цагаан сарын өмнөхөн мэндэлсэн бол 1961 оныхны суудалтай хамт зүг мөрөө гаргах нь. Тэгэхээр нэг, хоёрдугаар сард төрсөн хүмүүс дараахь хүснэгтэд байгаа тухайн жилийн шинийн нэгний өдрийг хараарай.

ГАЛ СУУДАЛ

Зүүн урд зүгт гарч, урд зүгээс ирнэ. “Ум базар дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Зүүн хойд зүгт чүдэнз зураад ус, цасаар унтраа. Улаан өнгийн эд хувцаснаас болгоомжилж, өвс шарлах үед анхааралтай байгаарай.

ШОРОО СУУДАЛ

Баруунтаа гарч, баруун урдаас ирнэ.“Ум бадмаа дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Газарт модны үртэс цац. Чулуу шороо хөдөлгөнө. Эсвэл агаарт цаас хийсгэж бас болдог. Үнэт эдлэл, шар өнгийн эдлэл авахыг тэвч. Газар ухах, мод тасдах, чулуу ховхлох үйлийг цээрлэвэл зохистой. Жалганы ам харлах хаврын саруудад анхаараарай.

ТӨМӨР СУУДАЛ

Зүүн хойд зүгт гарч, баруунаас ирнэ. “Ум раднаа дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Багахан гал гаргаад төмөрт хүргэ. Төмрийн зүйл хая. Төмөр эдлэл, хутга мэс бүү ав. Ариун бус идээ ундаанаас татгалз. Гол ус зайрмагтаж хөлдөх үед анхаараарай.

ОГТОРГУЙ СУУДАЛ

Зүүн хойд зүгт гарч, баруун хойноос ирнэ. “Ум базар пагма дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Агаарт цаас хийсгэн, шороо чулуу хөдөлгө. Амьтны амь бүү тасд. Нохой тэжээх, хөх өнгийн эд авахыг цээрлэн, уул хаданд авирахдаа болгоомжлоорой.

УС СУУДАЛ

Зүүн тийш гарч, хойд зүгээс ирнэ. “Ум гарма дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Ус асгаад дээгүүр нь алх. Хар өнгийн эд зүйлээс болгоомжилж гахай, загасны мах идэхээ тэвчээрэй. Хур борооны улиралд болгоомжил.

УУЛ СУУДАЛ

Баруун хойд зүг рүү гарч, зүүн хойноос ирнэ.“Ум будда дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Уул руу модны үртэс цац. Шороо чулуу хөдөлгө. Ан ав хийх, нойтон мод таслах, бохир идээ ундааг тэвчиж хар өнгийн эд авахыг тэвч. Өвс хатаж газар хөдлөх үеэр анхаараарай.

МОД СУУДАЛ

Хойд зүг рүү гар, зүүн зүгээс ирнэ. “Ум базар дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Мод хугалж хаяна. Хөх өнгийн эд зүйл авах ургаа мод таслах, гөрөөсний мах идэх, араатны арьс авах зэргийг цээрлэнэ. Мод гөлөглөх үеэр анхаараарай.

ХИЙ СУУДАЛ

Урд зүг рүү гарч, зүүн урдаас ирнэ. “Ум базар пад дагийний хум мама бизьяа суухаа” гэсэн тарни уншина. Цаас урж хийсгэ. Мөн чулуу, шороо хөдөлгөж болно. Хэрүүл маргааныг тэвчиж, шар өнгийн эд авахдаа болгоомжлоорой. Хавар, намрын цагаар анхаар.