Монгол Улсын Хөгжлийн банкны Гүйцэтгэх захирлын үүрэг гүйцэтгэгч Г.Амартүвшин мэдээлэл хийлээ.
Үргэлжлүүлэн
Чанаргүй том зээлүүдийг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?
МУ-ын Хөгжлийн банк үйл ажиллагааг чангаасан чанаргүй томоохон зээлдэгчдийг Засгийн газрын ээлжит шалгалт болоод МУ-ын Үндэсний аудитын газрын шалгалтаар тус тус олон нийтэд зарлаж тулгамдаж буй асуудлуудыг яаралтай, үр дүнтэй шийдвэрлэх үүрэг даалгаврыг банкны удирдлагуудад өгсөн байгаа аж. Энэ хүрээнд томоохон чанаргүй зээлүүдэд нэн тэргүүнд авч хэрэгжүүлэх ажлыг эхлүүлжээ.
Тухайлбал,
- “Эрэл” 2015 оноос хойш зээлийн эргэн төлөлт хийгээгүй. “Эрэл” компанид олгосон зээлийг эргэн төлүүлэх хүрээнд Засгийн газрьш хамтарсан комисс байгуулагдаж хамтарсан компани байгуулах асуудлыг судалж байна. Хэрэв төрийн өмчит хамтарсан компани байгуулахгүй гэвэл шүүхийн шугамаар зээлийг төлүүлнэ.
- “МОН ЛАА” компанийн хувьд шүүхийн шатанд МУХБ-тай эвлэрлийн гэрээ байгуулж 2019 онд зээлээ бүрэн төлөхөөр болж эхний төлөлт хийгдсэн.
- “Хөтөл” компанийн ашиглалтад орсон үйлдвэрийг улсын комисст хүлээлгэн өгч МУХБ-ны барьцаанд авахаар ажиллаж байна. Хэрэв энэ ажил удаашрах юм бол шүүхийн шугамаар асуудлыг шийдвэрлэнэ.
Хуулийн шаардлага нь:
- Экспортын бүтээгдэхүүн үйлчилгээг үйлдвэрлэдэг байх, дунд, урт хугацааны хөгжлийн бодлого, ЗГ-ын Хөгжлийн бодлоготой нийцтэй байх, эдийн засаг, санхүүгийн үр ашигтай, зээлийг эргэн төлөх чадвартай байх, ТЭЗҮ, зураг төсөл, төсөв, хийгдсэн байх, эдийн засаг, байгаль өрчин,нийгмийн үр нөлөөг тооцсон байхыг шаардна. Түүнчлэн төсөл хэрэгжүүлэгчийн туршлагыг давхар харгалзан үзнэ.
- 20 тэрбум төгрөг эсхүл түүнтэй тэнцэх гадаад валютын дүнгээс дээш хэмжээтэй санхүүжилтыг Хөгжлийн банк шууд олгоно. 20 тэрбумаас доош зээлийг дамжуулан зээлдэх буюу арилжааны банкуудаар дамжуулан зээлдүүлнэ.
- ААН-ээс бусад этгээдийн хэрэгжүүлэх төсөл, хөтөлбөрт олгох зээлийн дээд хэмжээ нь төслийн нийт өртгийн 85 хувиас хэтрэхгүй.
- Хуурамч мэдээлэл, баримт бичиг ирүүлсэн, зээл нь эрсдэлийн сангаас хаагдаж байсан харилцагчаас хүсэлт хүлээн авахгүй, хар жагсаалтад оруулан жагсаалтыг мөрдөн ажиллана. Банк санхүүжилт олгохоос татгалзвал 12сар, шаардлагатай материал ирүүлээгүй бол 6 сарын хугацаанд тухайн зээл хүсэгчээс хүсэлт хүлээн авахгүй байх зэрэг шаардлагад нийцсэн аливаа төсөл хөтөлбөрийг санхүүжүүлэх нь нээлттэй байх юм.
- Бид дунд, урт хугацаанд шаардлага хангасан Эрчим хүчний салбар, ХАА-н салбар, Уул уурхайн бус экспортын төсөл, хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлэхээс гадна МУ-ын хүн амын амьдралд шууд нөлөө үзүүлэхүйц томооохон төсөл хөтөлбөрийг санхүүжүүлнэ. Тухайлбал Газрын тос боловсруулах үйлдвэр, Агаар, хөрсний бохирдлыг бууруулах төсөл хөтөлбөрийг санхүүжүүлэн ажиллах юм.
-”Эрэл” дээр хамтарсан үйлдвэр барих шаардлага, үндэслэл юу вэ?-”Эрэл”-тэй холбоотой заавал хамтарсан үйлдвэр байгуул гэсэн үүрэг чиглэл байхгүй. Яагаад бид энэ хувилбарыг судалж буй шалтгаан нь тус үйлдвэр чанартай, герман технологи суурилуулчихсан, стратегийн хувьд хэрэгтэй үйлдвэр гэж үзэж байгаа. Зөвхөн санхүүгийн хувьд ирээдүй нь ямар вэ гэдэг нь чухал. Хөгжлийн банкнаас тус компани 132 тэрбум төгрөгийн зээлийн үлдэгдэлтэй байгаа. Энэ зээлийн үлдэгдлийг ямар байдлаар, хэдий хугацаанд төлүүлэх вэ гэдэг дээр ажиллаж байна. Хэрэв судлаад эргэлзээтэй байвал заавал хамтарсан компани байгуулна гэж зүтгэхгүй. Зээлийн гэрээний дагуу шүүхээр шийдэх бүрэн эрх бидэнд байгаа.