“Хамтын халуун сэтгэл” залуусын нэгдлийн зохицуулагч З.Сарантуяатай ярилцлаа.
-“Халуун сэтгэл”-ийн залуус олон сайхан үйл хэрэг, буянтай ажил хийж хүмүүст тусалдаг. Танай нэгдэл хэзээ байгуулагдсан юм бэ?
-2012 оны арваннэгдүгээр сард “Дулаахан өвөлжье” аяныг зохион байгуулах үеэр байгуулагдаж байлаа. Уг аяныг бид зохион байгуулах үедээ Ичинхорлоо гэж эгчтэй уулзаж гэртэй болгосон. Түүний амьдралын талаар өгүүлсэн нэвтрүүлэг гарч байсан юм. Нэг охинтойгоо амьдардаг. Охин нь элэгний өвчтэй. Охиныхоо эмчилгээний мөнгө болох 98 мянган төгрөгийг олохын тулд ундааны сав, лааз түүж амьжиргаагаа залгуулдаг тэтгэврийн хөгшин. Охин нь өдөр бүр 98 мянган төгрөгийн үнэтэй эмчилгээ хийлгэдэг болохоор тэр хүний хувьд өдөр бүр хөдөлмөрлөх шаардлагатай тулгардаг. Нэг ийм айл байсан. Тийм хүнд амьдралтай мөртлөө өдөр бүр 98 мянган төгрөгийг цуглуулж чаддаг гэхээр үнэхээр бахархмаар санагдаж байлаа. Түүнтэй анх уулзахдаа бид “Таныг гэртэй болгохыг хичээнэ. Гэхдээ бид амлахгүй. Чадахгүй ч цуглуулсан мөнгөө танд өгье. Хүүхдээ эмчлүүлээрэй” гэж үнэнээ л хэлсэн. Тэгтэл энэ талаар мэдээлэл фэйсбүүкт оруултал хоёрхон долоо хоногийн дотор мөнгө нь цуглачихсан. Японд суралцдаг залуус нэгдээд мөнгө цуглуулаад нааш явуулсан нь гэр авах мөнгөний тал нь болж билээ. Японоос таван залуу ирж бидэнтэй хамт Ичинхорлоо гуайд шинэ гэрийг нь барилцаж өгсөн. Энэ үйл явдлаас улбаалаад “Халуун сэтгэл маш сайн, зөв чиглүүлбэл хүнд хэрэгтэй юм хийж чадах юм байна” гэдэг сэдэл төрсөн. Тэр үеэс бид халуун сэтгэлийн ажлаа тасралтгүй үргэлжлүүлсээр явна.
–Одоогоор танай нэгдлийн үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцож, тусалж дэмжиж явдаг хичнээн хүн байдаг вэ?
-Зохион байгуулалтын багт маань 60 гаруй залуу байгаа. Үйл ажиллагаанд байнга оролцдог 60-100 залуу бий. Эдгээр гишүүд маань нэгдлийн жинхэнэ гишүүн болоод сар бүр 10 мянган төгрөг төлдөг. Тэр татвараа бид хэрэгцээтэй үед нь гаргаад явдаг. Манай жинхэнэ гишүүн биш ч үйл ажиллагааг байнга дэмжиж, оролцдог, “Халуун сэтгэл”-ийг төлөөлөөд явж байгаа гадаадын 15 улс болон Монголд байгаа гишүүдийнхээ тоог гаргахад 50 орчим мянган хүн бий. Улаанбаатар хотод 35 мянган дэмжигчтэй. Манай нэгдлийн гишүүдийн хувьд нас харгалзахгүй. Арван жилийн сурагч, оюутнууд, ажил хөдөлмөр эрхэлж амьдралаа авч явж байгаа залуус, бидний ээж, аав, эмээ, өвөө шиг ах эгч нар зөндөө бий.
–Нэгдэл яаж ажилладаг вэ?
-Томоохон ажлуудаа улирал, сараар нь төлөвлөөд гаргачихдаг. Төлөвлөгөөний дагуу сарын ажлаа хийгээд явчихна. Заримдаа гэнэтийн ажил гарч ирэх тохиолдол бий. Тэр үед нь Зохион байгуулалтын баг маань цуглаад хуралдчихдаг. Уг багийнхан маань ер нь долоо хоногтоо нэг удаа уулзчихдаг. Бусадтайгаа долоо хоног бүр эсвэл 14 хоногтоо нэг уулзаж ярилцдаг.
–Танай нэгдлийн фэйсбүүк хуудсаар зочлоход олон хүнд тусалсан талаарх мэдээллүүд байна лээ. Та бүхэн өнөөдрийг хүртэл хичнээн хүнд тус үзүүлчихээд байна вэ?
-Бид өнгөрсөн хугацаанд 250 гаруй хүнд тусалсан. Бид эдгээр хүмүүст нэг тусалчихаад орхилгүй ахин дахин очиж уулзаж, ярилцан эргэх холбоотой байдаг. Ийм эргэх холбоотой байдаг 250 гаруй хүн бий гэсэн үг юм. Тэдний цаана нь тус хүргэсэн олон хүн байгаа. Жишээ нь, “Дулаахан өвөлжье” аяныг таван удаа зохион байгуулаад байна. Нэг удаад аяны хүрээнд 1000 орчим хүнд тусалдаг. 2012 онд “Сэтгэл мянган бэлэг” аяныг зохиоход 1400 хүүхдийн бэлэг цуглуулж байлаа.
Бидний хувьд хэн нэгэнд яаралтай гэр орон худалдаж авч өгөхөөр бол бэлэн мөнгө хандиваар авдаг. Бусад тохиолдолд аль болох бэлэн мөнгөөр туслахгүй байхыг хичээдэг. Хүмүүсийн өгч байгааг нь л хандив болгож авдаг. Бэлэгний хувьд чихэр, боовноос илүүтэй хүнд хэрэгтэй өмд, цамц юм уу хүүхдүүдэд зориулж ихэвчлэн хичээлийн хэрэгсэл цуглуулдаг.
–Хамгийн сүүлд ямар ажил хийв, та бүхэн?
-Хамгийн сүүлд эмээ нартаа тусалсан.
–Ямар эмээ нар вэ. Танай нэгдлийн үйл ажиллагаанд оролцдог эмээ нар уу?
-“Халуун сэтгэл” нэгдэл байгуулагдангуутаа Ичинхорлоо гэх эмэгтэйд гэр барьж өгсөн гэж дээр ярилаа шүү дээ. Бид нийтдээ яг ийм амьдралтай байсан таван эмээд гэр авч өгсөн. Эдгээр эмээ маань үр хүүхэд, хамаатан садангүй, эргэж тойрох хүнгүй, гэр оронгүй 70, 80 гарчихсан хөгшчүүл л дээ. Бид энэ эмээ нараа гэр оронтой болгоод өөрсдийнхөө эмээ болгочихсон юм.
–Танай нэгдлийн залуус цагаан сарын өмнө цуглаад эмээ нартаа буузыг нь чимхэж, цагаан сарын бэлтгэлийг нь базааж өгсөн талаар сонссон. Гурилыг нь нэг залуу дааж, бас нэг эмэгтэй 400 бууз хандивласан байна лээ?
-Бид эмээ нартайгаа байнгын харилцаатай. Байнга эргэж тойрно. Жилдээ хоёр удаа бүгдийг нь хооронд нь уулзуулна. Цагаан сар, ахмадын баяраар уулзуулдаг. Бас наадмын өмнө эмээ нарынхаа наадмыг хийж өгч баярлуулдаг юм.
–Гаргүй хүүг хиймэл гартай болгосон талаараа ярихгүй юу?
-Ээж, дүүтэйгээ амьдардаг хүү л дээ. Хог түүж гэр орноо тэжээдэг байхдаа буюу 14 настайдаа гаргүй болсон юм билээ. Тэр үед “Best of me” кино Монголд орж ирээд кино театруудад нээлтээ хийсэн. Тэр киног Монголд гаргаж байгаа багийнхантай холбогдсон юм. Ингээд “Хүн хүний төлөө” олон улсын байгууллага, “Залуус давалгаа”, “Халуун сэтгэл”-ийн залуус нэгдээд тэр хүүг гартай болгосон. Бид гарыг нь Шанхай руу захиалаад хийлгэсэн юм.
Тусалсан хүмүүстэйгээ эргэж холбогдоод харилцаа үүсгээд эхлэхээр бидэнтэй буцаад халуун сэтгэлээр хандаад эхэлдэг юм. Баярлаж талархдаг. Архи дарс уугаад үр хүүхэд гэр орноо хаячихдаг байсан хүн архинаас татгалзаж, үр хүүхдийнхээ төлөө зүтгээд, гэр орноо тохижуулаад хүүхдүүддээ хувцас хунар авч өгдөг болж өөрчлөгддөг юм. Биднийг очих бүрт гал устай, хоол унд хийгээд угтдаг болчихдог. Тусалсан хүмүүс маань ингээд өндийгөөд босоод ирэхээр “Халуун сэтгэл”-ийн залуус бидэнд маш их урам итгэл төрүүлдэг юм.
–Гадны 15 улсад байгаа монголчууд маань “Халуун сэтгэл” нэгдлийн идэвхтэй гишүүд гэсэн?
-Тэдгээр залуус бол биднийг огт хараагүй, нүүр тулж учирч үзээгүй хүмүүс шүү. Бидэнтэй ганц ч удаа уулзаж байгаагүй мөртлөө бидэнд итгээд мөнгө илгээж, хандиваар хувцас хунар гээд янз бүрийн юм явуулдаг. Манай нэгдлийн гадны оронд байгаа 15 фэйсбүүкийн группээс дөнгөж дөрөвхөн группынх нь хүмүүстэй л уулзсан. Бусдыг нь би танихгүй. Тэгтэл тэд надад итгээд л мөнгө илгээдэг. Тэдний явуулсан юм болгоныг бид хэрэгтэй хүмүүсийг нь олж өгч чаддаг. Бидний дунд итгэлцлийн маш том холбоо үүсчихсэн. Ийм том сайхан холбоо байсаар байтал итгэж явуулсан эд зүйлсийг нь нүдээ олоогүй, буруу хүнд өгчихвөл тус маань тус биш болно шүү дээ.
-15 орон гэхээр ямар орнууд вэ?
-Америк, Солонгос, Япон, Герман, Канад, Хятад, Орос, Украин, Тайвань, Бельги, Швейцарь, Швед, Вьетнам гэсэн орнуудад амьдарч байгаа монголчууд маань манай нэгдлийн үйл ажиллагаанд идэвхтэй оролцдог.
–Танай нэгдэл аймаг бүрт нэгдлийнхээ үйл ажиллагааг хүргэхээр болж байгаа гэж дууллаа?
-21 аймагт салбараа нээх юм. Одоогоор Дархан, Эрдэнэт, Архангайд салбартай. Энэ сард Баянхонгорт нээнэ. Улаанбаатарт л зөвхөн хэцүү амьдралтай хүмүүс байдаггүй. Аймаг бүрт л хэцүү нөхцөлд амьдарч байгаа айлууд бий. Хүмүүс хүнд тусалж, сайхан сэтгэлээр хандаж буян хийснээр эргээд өөрийнх нь амьдрал хэрхэн өөрчлөгдөж илүү амар тайван болдгийг мэдэрч эхэлж байна. “Халуун сэтгэл” нэгдэлд улс болгоноос шахуу хандивын хувцас ирнэ. Дөрөв, тав заримдаа 10 хайрцаг хувцас зэрэг ирдэг үе бий. Улаанбаатар хотын хэмжээнд гурван жилийн хугацаанд хангалттай хэмжээгээр хувцас тараалаа. Нийтдээ 7-8 мянган хүнийг хувцасласан байна, бид. Улаанчулуутын хог дээр амьдардаг зарим хүмүүс “Та нарын наад хувцаснаас ч бараг уйдлаа” гэхийн наагуур л байдаг юм. Монголын өвөл урт, хүйтэн, ядуу иргэдтэй аймаг, сумд олон бий. Тийм болохоор бид хувцас хэрэгтэй байгаа хүмүүсийг хувцаслая, тэдэнд хувцас тараая гэж шийдсэн юм. Хотын захын хорооллын хүмүүс бидний хөдөлмөр, сэтгэл гаргаж цуглуулсан хувцсыг “Өгөөч, өгөөч” гэж авчихаад дараа нь очихоор өнөө өгсөн цамц, ороолтоор маань шалны алчуур хийчихсэн байдаг юм. Тэгэхээр өгч байгаа, авч байгаа хүний сэтгэл гэж юу болох вэ. Үүнээс хараад дүгнэхээр манай хөдөө орон нутгийнхан юм голохгүй өмсдөг. Тэдэнд хэзээ ч очоод май ав гээд хувцас өгч байгаагүй. Тийм тохиолдол ховор. Тиймээс бид үйл ажиллагаагаа 21 аймаг бүртээ салбарлахаар болж байна.
–Хандивын хувцас гэхээр өмсөхөө байсан, хуучин, салбайсан юм л байдаг байх гэж бодох хүмүүс бий. Гэтэл гадаадад байгаа монголчуудын маань зарим нь шив шинэ шошготой хувцас явуулдаг гэсэн биз дээ?
-Урьд нь хүмүүс хаа хамаагүй байсан хувцсаа угааж цэвэрлэхгүй өгдөг байсан. Тухайн үед бид ирсэн хувцаснуудыг өөрсдөө угааж индүүдээд авдаг байсан бол одоо өөр болсон. Хүмүүс аль болох угааж индүүдээд хувцсаа төрөлжүүлээд ялгаад хандивладаг болсон. Гадаадад байдаг монголчууд маань маш сайн цэвэрлэсэн хувцсаа илгээдэг. Ариутгаад цэвэрлээд индүүдээд цамц, өмдөөр нь, эрэгтэй, эмэгтэй, хүүхдийн хувцас гэдгээр нь ялгаад явуулдаг. Тэрэн дунд шинэ хувцаснууд их ирнэ. Бид “Хогийн цэгийн, асрамжийн газрын ийм хүүхдүүд байна. Тэдэнд хувцас тараана. Тийм эмээ нар байна. Тэдэнд хувцас өгцгөөе” гэж зар бүхий мэдээллээ оруулна. Яг тэр үеэр нь гадаадад гэнэтийн том хямдрал зарлаж таарвал монголчууд маань хүүхэд, эмээ нарт зориулсан загвар, өнгө хийцтэй хувцаснууд худалдаж аваад илгээдэг.
Хүнд туслах сэтгэл гэдэг аугаа зүйл. Тэр хүн хэн нэгэнд тусалж, дулаан хувцастай байлгахын төлөө ажлын чөлөө заваараа дэлгүүр орж, өөрөөсөө мөнгө гаргаад явуулж байна гэдэг халуун сэтгэл. Бид нэг гэр худалдаж авах мөнгө олохын төлөө хичнээн долоо хоногт зүтгэж, тэр болгоны төлөө шаналдаг гэж санана. Бид анх Ичинхорлоо эмээд гэр барьж өгөх гэж өглөө есөөс оройны арван цаг болтол зогсч байж гэрийг нь барьж билээ. Тэгж л гэр барьж сурсан. Гэтэл одоо манай нэгдлийн захын нэг залуу гэр барьчих чадвартай болсон. Манай нэгдлийн үйл ажиллагаанд олны танил хүмүүс оролцох нь бий. Гэхдээ нэр усаа зарлахыг хүсдэггүй. Боломж боломжоороо мөнгө хандивлаад “Үүнийг нэмэрлээрэй” гэдэг. Бид удахгүй Батсүмбэрийн асрамжийн газарт очно. Тавдугаар сард мод тарина. Зургадугаар сард 500 алиалагчийн парад зохион байгуулна гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа. Манай үйл ажиллагаанд нэгдье, бусдад халуун сэтгэлээр тусалъя гэж хүсч байгаа хүмүүс манай нэгдлийн 77111183 дугаарын утсаар холбогдож болно шүү гэдгийг хэлье.
Д.САРУУЛ