Нийслэлийн авто замын сүлжээг өргөтгөн хөгжүүлэх, нэвтрүүлэх чадварыг сайжруулах “Гудамж” төслийн хүрээнд Сонсголонгийн автозамыг өргөтгөн шинэчлэхээр болсон билээ. Ийнхүү Буянт-Ухаа спорт цогцолборын зүүн хойд аюулгүйн тойргоос Моносын уулзвар хүртэлх 5.4 км хүнд даацын автозам барих ажил өнгөрсөн онд эхэлсэн юм. Зам барилгын ажлын явц ямархуу байгааг сурвалжлахаар тийш хөдөллөө. Наадмын өмнөхөн Сонсголонгийн автозамын нэг урсгалыг нээчихсэн. Тус хоёр эгнээ бүхий замаар Моносын уулзвар, Нисэхийн аюулгүйн тойрог хооронд жолооч нар саадгүй зорчиж байгаа харагдав. Сонсголонгийн оршин суугчид “Нэг урсгалыг нь ч гэсэн хугацаанаас нь өмнө түр нээчихсэн болохоор шороо тоос босохгүй аятайхан байгаа. Өмнө нь бол эргэн тойрон бөөн цагаан тоос, шороо босоод, амьдрах аргагүй байдаг байлаа” гэцгээн сэтгэл хангалуун байлаа. Тэдний зарим нь хашаа байшингаа зарах гэж байгаад, шороо тоос босохоо больсон учраас больжээ. Моносын уулзвараас Сонсголон чиглэлийн 2.5 км замыг “Бадрах Ойл” компани тавьж байгаа бол үргэлжлүүлэн “Арц суварга” ХХК 2.64 км-ийг барьж, төлөвлөгөө ёсоор ирэх аравдугаар сарын 30-нд ашиглалтад хүлээлгэж өгөх ёстой. Биднийг очих үед бороотой байсан учраас замын бетон цутгалт хийгдээгүй байсан юм.
“Арц Суварга” компанийн хариуцсан талбай дээр очтол, Сонсголонгийн гүүрний ардхан талын шинээр цутгасан замынхаа борооны ус зайлуулах шугамын нүхийг экскаватороор ухаж байлаа. Мөн шинээр цутгасан замын хагаралтаас сэргийлэхээр токарийн зүсэлтийг хийж байв.
Энэхүү таван км гаруй үргэлжлэх хоёр урсгалт, дөрвөн эгнээ Сонсголонгийн хүнд даацын автозам нь 24 метрийн өргөнтэй. Дөрвөн эгнээ зорчих хэсгийн өргөн нь, нэг метрийн тусгаарлах зурвасын хамтаар 17 метр бөгөөд хоёр хөвөөгөөрөө тус бүр 1.5 метрийн явган хүн, нэг метрийн дугуйн замтай байхаар зураг төсвийг нь баталжээ. Олон хоногоор бороо орж байгаа нь төлөвлөгөөт ажлаас хойш татаж байгааг “Арц суварга” компанийн талбайн инженер Б.Болдхуяг хэлсэн юм. Тэрээр “Зам барилгын ажил эхлэхээс өмнө газар чөлөөлөлт, газар доогуурх шугам хоолойг зайлуулах зэрэг асуудлаас болоод ажил маань хугацаандаа эхлээгүйг та бүхэн мэдэж байгаа биз. Гэтэл наадмын дараахнаас олон хоногоор бороо үргэлжлэн орж, автозамын цутгалт хийхэд хүндрэл үүсгэчихлээ. Дээр нь энэ зам бол 24 см-ийн зузаан, даацынх гэх утгаараа холбогдох стандартыг сайтар барих шаардлагатай. Дээрх шалтгаан, нөхцлүүдээс болоод өнөөдрийн (өчигдөр) байдлаар бидний ажил төлөвлөгөөт хугацаанаас 10 гаруй хоногоор хоцорч явна. Гэсэн ч хугацаандаа буюу ирэх аравдугаар сард ашиглалтад хүлээлгэн өгөхөөр өөрсдийн бүхий л бололцоо, нөхцлийг дайчлан ажиллаж байна. Өдөр бороо орсон бол шөнө нь нөхөж, өнөөдөр бороонд хашигдан ажилдаа гараагүй бол маргааш нь ажиллаж байна. Бороо орсноор замын бетон хучилт хийх хугацаа оройтохоос гадна тэгшилж индүүдээд явган болон дугуйн зам тавихад бэлэн болчихсон суурь урсаж, эвдэрдэг. Тус хөвөөг дахин сийрүүлэн хатааж, бас индүүдэж тэгшилнэ” гэсэн юм. “Арц суварга” компанийн ажилчид автозамаа бүрэн цутгаж дуусгачихаад дугуйн болон явган хүний зам, гэрэлтүүлгийнхээ ажилд орох гэнэ. Тэдний тавьж буй дөрвөн эгнээ зам Сонсголонгийн гүүрийг дайрах хэдий ч тус гүүрийг өргөтгөн шинэчлэхгүй аж. Энэ тухайд инженер Б.Болдхуяг “Сонсголонгийн гүүрний шинэчлэлт бидний төлөвлөгөөт ажилд ороогүй. Жолооч нар дөрвөн эгнээ, шинэ замаар давхиж явснаа хоёрхон эгнээтэй хуучин гүүрээр гарах болчихоод байгааг Засаг дарга анхааралдаа авсан. Ирэх оны төсөвт хөрөнгийг нь суулгаж, Сонсголонгийн гүүрийг өргөтгөн шинэчлэх тал дээр анхаарна гэдгээ мэдэгдсэн” гэв.
Тэдний цаахна талд байрлах “Бадрах Ойл” компанийн ажилчдын байран дээр очлоо. Машин техникүүд нь ажлын талбар дээр бус байрных нь гадаа зогсож байгаа харагдлаа. Бороо улам ч ширүүссэн учраас ажилчид түр амсхийхээр ийн байрандаа цугларчээ. Бүгд л тэнгэрийн хаяа ширтэж “Ямар ч хаяа алга. Өдөржингөө зүсэрч орох янзтай. Ирэх наймдугаар сард бас ихэнх нутгаар бороотой гэсэн үг үү. Ажил хийлгэхгүй юм байна л даа” гэцгээж байв. Тус компани дөрвөн эгнээ 2.5 км автозамыг борооны ус зайлуулах суваг, явган болон унадаг дугуйн зам, гэрэлтүүлэг, автобусны буудлын хамт мөн ирэх аравдугаар сарын 30-нд барьж дуусгах ёстой. Биднийг очих үед 16 метрийн өргөнтэй автозамын зорчих хэсгийн бетон хучилт 60 хувьтай явж байгаа гэдгийг “Бадрах Ойл” компанийн ахлах инженер А.Батболд дуулгасан юм. “Наадмаас өмнө найман метрийн өргөнтэй нэг урсгалаа бүрэн ашиглалтад оруулчихсан. Одоо эсрэг урсгалынх нь замын бетон цутгалтын ажил эхэлчихсэн. Өнөөдөр (өчигдөр) бороо орсны улмаас ажил бүрэн зогсчихоод байна. Энэ мэт цаг агаар муудсанаас шалтгаалаад замын ажил бага зэрэг удааширч байгаа ч хугацаанд нь ашиглалтад хүлээлгэн өгнө. Өнөөдөр л гэхэд бид 300 метр замд бетон цутгалт хийх гээд хоёр хоног саатлаа. Энэ зам бол 24 см-ийн зузаантай, даацын зам учраас өндөр маркийн бетоноор хийж байгаа. Тиймээс алдсан хугацаагаа нөхөх гэж яарч болохгүй. Яг л норм, дүрэм журмаар нь хийнэ. Тэр бүү хэл өндөр маркийн буюу хөлдөлт гэсэлтэд тэсвэртэй бетоноор гадаа нартай халуун байна гээд хамаа замбараагүй зам тавьж болохгүй. 28 градусаас доош халуунд үүгээр зам тавьбал илүү тохиромжтой. 800 орчим метр газар цементээр бэхжүүлсэн суурь хийгээд, газар шорооны ажил дуусна. Санхүүжилт хугацаандаа олгогдож байгаа нь бас ажлаа хэвийн үргэлжүүлэх боломжоор хангаж байгаа гэдгийг хэлэх нь зүйтэй байх” хэмээн өгүүлэв. 
М.УУГАН-ЭРДЭНЭ
Гэрэл зургуудыг Г.ЛХАГВАДОРЖ