Улсын Их Хурлын Хууль зүйн байнгын хорооноос өнөөдөр /2022.06.16/ Шүүх шинжилгээний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн талаар нээлттэй хэлэлцүүлгийг Төрийн ордонд зохион байгууллаа. Уг хуулийн төслийг Засгийн газраас 2022 оны гуравдугаар сарын 11-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн бөгөөд хэлэлцүүлгийг “Сэтгэцэд учруулсан хор уршиг, нөхөн төлбөрийг тогтоох” сэдвийн хүрээнд зохион байгуулав.
Хэлэлцүүлэгт ажлын хэсгийн гишүүд болон ХЗДХЯ, ЭМЯ, БОАЖЯ, УЕПГ, ЦЕГ, ШШҮХ, МХЕГ, СЭМҮТ, Монголын хуульчдын холбоо, Монголын өмгөөлөгчдийн холбоо, “Хохирол үнэлгээчдийн холбоо” зэрэг 11 байгууллагын төлөөлөл оролцлоо.
Энэхүү хэлэлцүүлэгт ХЗДХЯ-ны ТНБД П.Сайнзориг “Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн нөхөн төлбөрийг тооцох зохицуулалт”, Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн дэд захирал Г.Баатаржав “Сэтгэцийн эрүүл мэндийн тухай ойлголт, ангилал, шинж тэмдгүүд”, Шүүхийн шинжилгээний үндэсний хүрээлэнгийн чиглэлийн ахлах мэргэжилтэн, цагдаагийн хошууч А.Амгаланболд “Сэтгэцэд учирсан хор уршгийн зэрэглэл тогтоох шинжилгээний нэршил, аргачлалын асуудал”, өмгөөлөгч, судлаач А.Төвшинтөгс “Сэтгэл санааны хохирлыг нөхөн гаргуулахтай холбоотой маргааныг шийдвэрлэх буй практик, тулгамдаж буй асуудал” сэдвээр тус тус илтгэл хэлэлцүүллээ.
ХЗДХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Сайнзориг Шүүх шинжилгээний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн үзэл баримтлалд тусгасан онцлох зүйл нь хүрээлэн байгаа орчинд учирсан хохирол, сэтгэл санаанд учирсан хор уршгийг арилгах, нөхөн төлөх төлбөрийг тогтоох, үнэлэх зохицуулалтыг боловсронгуй болгох зорилт тавьсан явдал гэдгийг онцолж байв. Монгол Улсад эрх зүйн орчин тодорхойгүй байгаагаас энэ асуудлууд бүрэн шийдэгдэж чаддаггүй байна. Сэтгэцэд учирч байгаа хор уршгийг хэн, хэрхэн тооцох, хохирлыг хэн мөнгөн дүнгээр үнэлэх вэ гэдэг нь мөн тодорхойгүй байдаг аж. Үүнийг хуулийн төсөлд тодорхой тусгаж өгсөн гэлээ.
Илтгэлүүдийн дараа оролцогчид илтгэгчдээс асуулт асууж хариулт авлаа. Тухайлбал УИХ-ын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, Иргэний хуульд сэтгэл санааны хохирлыг нөхөн төлүүлэх асуудал өргөн агуулгатай байдаг. Сэтгэл санааны хохирол гэдэг сэтгэцэд учирсан хор уршигтай адилхан байх уу, үүнийг хэрхэн ялгах вэ хэмээн тодруулсан. ХЗДХЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга Д.Сайнзориг “Иргэний хуульд байгаа сэтгэл санааны хохирол гэдгийг сэтгэцэд учирсан хор уршиг болгон өөрчилж байгаа. Тухайн хор уршгийг нарийн мэргэжлийн эмч нар тогтооно. Мэргэжлийнхэн сэтгэл санааны хохирол гэдгийг түр зуурын шинжтэй буюу сэтгэцийн тулгамдсан асуудал гэдэг хариултыг өгдөг. Байнгын шинжтэй болох юм бол сэтгэцийн эмгэг буюу өвчин болоод хүний хэвийн амьдрах чадварыг алдагдуулдаг гэсэн үг. Үр дагавар нь харилцан адилгүй байдаг. Нарийн мэргэжлийн эмчийн тогтоосон зэрэглэл, дүгнэлтийг хэдэн төгрөгөөр барагдуулах вэ гэдэг нь шүүхийн нэг аргачлал байх юм гэсэн хариултыг өгсөн.
Хэлэлцүүлэгт Улсын Их Хурлын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга С.Бямбацогт, Улсын Их Хурлын гишүүн, Шүүхийн шинжилгээний тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх үүрэг бүхий ажлын ахлагч Л.Мөнхбаатар, Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнх-Оргил, Ц.Сэргэлэн, Б.Жаргалмаа, Хууль зүй, дотоод хэргийн яамны Төрийн нарийн бичгийн дарга П.Сайнзориг болон Эрүүл мэндийн яам, БОАЖЯ, Шүүх, Улсын Ерөнхий прокурорын газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Шүүх шинжилгээний үндэсний хүрээлэн, МХЕГ, Сэтгэцийн эрүүл мэндийн үндэсний төв, Монголын хуульчдын болон өмгөөлөгчдийн холбоод, “Хохирол үнэлгээчдийн холбоо” ТББ зэрэг мэргэжлийн байгууллагуудын төлөөлөл оролцлоо хэмээн Улсын Их Хурлын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээлэв.