Өнөөдөр оросууд хөрш улсдаа довтлон дайн хийж, үүнийгээ “Цэргийн тусгай ажиллагаа” гэж зарлаад хоёр дахь жилийнхээ шинэ жилтэй золгох гэж байна. Харин орос иргэд энэ дайныг эсэргүүцэх нь байтугай харин ч дэмжсээр байна. Тэгвэл Орос, Зөвлөлт болон ОХУ-ын нэрт зохиолчид өөрийн элэг нэгт оросуудын талаар юу гэж бичсэнийг сонирхвол энэ асуудал илүү ойлгомжтой болох нь тодорхой юм.
Оросын алдарт яруу найрагч Александр Сергеевич Пушкин: “Оросууд бол хамгийн бага үүрэг, хамгийн бага шударга ёс, хамгийн бага үнэнийг баримталдаг, нийтээрээ хүний нэр төрийг хүндэлдэггүй, чөлөөт хүнийг ч, чөлөөт сэтгэлгээг ч огт хүлээн зөвшөөрдөггүй ард түмэн”.
Оросын алдарт яруу найрагч Александр Александрович Блок: “Эх нутаг маань бидэнд хоорондоо хэрүүл маргаан үүсгэж, бие биенийгээ үзэн ядаж амьдрах хөрс бэлдэж өгсөн нь бид бүгдийн гачлан болдог”.
Оросын алдарт зохиолч Лев Николаевич Толстой: “Би тэдний царайг хальт хараад л… амьдралыг үзэх үзэл нь энэ хэвээрээ байвал гаднын ямар ч хүч тэдний зовлон зүдгүүрийг арилгаж, аз жаргалтай болгож чадахгүй гэдгийг шууд ойлгодог”.
Оросын философич, зохиолч Иван Александрович Ильин: “Орос бол дэлхийн түүхэн дэх хамгийн жигшүүртэй, аймшигтай муухай орон. Энд селекцийн явцад сайн ба муугийн тухай ойлголтыг өөрчилсөн аймшигт ёс суртахууны мангасууд бий болсон. Түүхийнхээ туршид энэ үндэстэн өөрийн ялгадсан дунд умбаж, дэлхийг ч бүхэлд нь үүндээ живүүлэхийг хүсч байдаг”.
Оросын шашны гүн ухаантан, утга зохиол судлаач, орчуулагч, нийтлэлч, зохиолч Василий Васильевич Розанов: “Оросууд бол ард түмэн бус, тамд зориулагдсан гажигууд юм”. Оросын яруу найрагч, зохиолч, жүжгийн зохиолч, зураач Михаил Юрьевич Лермонтовын нэгэн алдарт шүлэг “Баяртай, угаагаагүй Орос, Боолуудын нутаг…” гэж эхэлдэг.
Оросын реалист зохиолч, яруу найрагч, нийтлэлч, жүжгийн болон үргэлжилсэн үгийн зохиолч, орчуулагч Иван Сергеевич Тургенев: “Орос бол дэлхийн хамгийн агуу, хамгийн бүдүүлэг худалчид юм. Хэрэв Орос гэнэт алга болчихвол хүн төрөлхтөнд ямар ч алдагдал учрахгүй учир тэд огт анзаарахгүй өнгөрнө”.
Оросын зохиолч, сэтгэгч, гүн ухаантан, нийтлэлч Федор Михайлович Достоевский: “Оросууд бол Европоор тэнүүчилж, зүгээр л зугаа цэнгэл хийх гэж устгаж болох зүйлсээ хайж явдаг хүмүүс”.
Оросын зохиолч, нийтлэлч, ортодокс сэтгэгч Иван Сергеевич Шмелев: “Оросууд бол эрх чөлөөг үзэн яддаг, боолчлолыг бурханчлан шүтдэг, гар, хөлийнхөө дөнгийг хайрлан биширдэг, цуст дарангуйлагчдадаа хайртай, гоо зүйн өчүүхэн ч мэдрэмжгүй, бие махбодийн болон ёс суртахууны хувьд бохирдсон, олон зууны турш харанхуйд амьдарч хүний төлөө хуруу нь ч хөдөлдөггүй, харин бусад хүн бүрийг, бүх зүйлийг, бүх дэлхийг дарангуйлан устгахад үргэлж бэлэн байдаг түнэр харанхуйн зэтгэрүүд юм. Эд нар ард түмэн биш, харин хүн төрөлхтний түүхийн хараал юм”.
Орос, Зөвлөлтийн алдарт зохиолч, яруу найрагч, жүжгийн зохиолч, социалист реализмын утга зохиолыг үндэслэгч Максим Горький: “Оросын ард түмний амжилтын үндэс нь тэдний садист харгислал байдаг”.
Орос, Зөвлөлтийн алдарт зохиолч, нийгмийн зүтгэлтэн Алексей Николаевич Толстой: “Москвагийнхан бол монгол /тэд монголчуудыг өөрсөд шигээ бүдүүлэг гэж эндүүрдэг/, зэрлэг, араатан болох тайгын орос юм.
Орос, Зөвлөлтийн алдарт зохиолч, жүжгийн зохиолч, театрын найруулагч Михаил Афанасьевич Булгаков: “Оросууд бол ард түмэн бус алуурчид, хорон санаатнууд, харгис, зэрлэгүүдийн бөөгнөрөл”.
ЗХУ,ОХУ-ын алдарт зохиолч, Александр Исаевич Солженицын: Бид “Бүхэл бүтэн ард түмнийг эцэс төгсгөлгүй дарлаж чадахгүй” гэж ярьдаг. Энэ бол худал зүйл. Болдог! Чаддаг! Ард түмэн маань хэрхэн сүйрч, зэрлэгшиж, улс орныхоо төдийгүй хөршийнхөө, өөрсдийнхөө, үр хүүхдийнхээ хувь заяанд хэрхэн хайхрамжгүй хандсаныг бид өнөөдөр харж байна. Амьд биеийн өөрийгөө аврах хамгийн сүүлчийн хариу үйлдэл болох хайхрамжгүй байдал биднийг тодорхойлох шинж чанар болсон. Иймээс архины алдар нэр Орос даяар урьд өмнө байгаагүй хэмжээнд өндөр байсаар байна. Хүн өөрийнхөө найдваргүй эвдэрч, бутарсан амьдралаас болж архинд донтож амьдарна гэдэг аймшигтай хайхрамжгүй байдал мөн. Өнөөдөр архийг гэнэт хорьчихвол манай улсад шууд л хувьсгал гарах болно” гэж бичиж байжээ.
Г.АМАРСАНАА