Энэ жил ноолуурын үнэ ханш ямар байгаа, цаашид хэрхэх талаарх сурвалжлагыг уншигчдадаа хүргэе.
Улаанбаатар хот дахь түүхий эдийн төвлөрсөн цэг “Эмээлт” зах дээр ноолуурын ханш 110 мянгаас эхэлж байна. Бид ноолуурын ченж С.Бат–Эрдэнээс үнэ ханшийн талаар тодруулга авлаа.
–Энэ жил ноолуурын үнэ ямар байна вэ?
-Энэ жил ноолуурын эрэлт их байна. Өнгөрсөн долоо хоногт ноолуурын ханш 90 мянган төгрөг байсан бол өнөөдөр 110 мянган төгрөг болж өссөн. Хог багатай сайн чанарын ноолуур бол 120 мянган төгрөгийн ханштай байгаа.
Цаашид ч үнэ өсөх хандлага ажиглагдаж байна.
–Өнгөрсөн жилийн тухайд үнэ ханш ямар байсан бэ?
-Ноолуурын ханш жил бүр адил байдаггүй. Өнгөрсөн жилийн өдийд ноолуурын ханш 70-80 мянган төгрөг байсан. Өнөөдөр нөхцөл байдал өөр байна.
–Ноолуурын үнэ өсөхөд юу нөлөөлөв?
-Ноолуурын эрэлт их байгаа учраас олон хүн авч байна. Ноолуурын зах зээлд өрсөлдөөн их байна гэсэн үг л дээ.
Өнгөрсөн жил салбарын сайд Ч.Улаан гэж хүн малчдад хандаж “105 мянгаар засгийн газар ноолуур авна. Ченжүүдэд ноолуураа битгий өг” гэж турхирч энэ төрлийн бизнес эрхлэгчдийг хохироосон. Амласан үнээрээ ч ноолуураа аваагүй шүү дээ. Өнөөдөр малчид бүтэн жил дарсан ноолуураа чирч ирж байна. Ноолуураа тушаачхаад өнөөг хүртэл мөнгөө аваагүй хүмүүс ч олон байгаа.
–Эмээлт рүү ирж багаа ноолуурын хүртээмж хэр байна вэ?
-Цаг үеийн нөхцөл байдал нөлөөлж байна. Мөн ямаа өөрөө бэлчээр тахалдаг амьтан. Бэлчээрийн даацаас шалтгаалж малчид ямаа маллахаас зайлсхийдэг болжээ. Энэ нь ноолуурын хүртээмжид сөргөөр нөлөөлж байна. Өнөөдөр лав ноолуур ачсан машин энэ хавиар үзэгдсэнгүй. Малчид бүтэн жилийн хугацаанд дарсан ноолуураа ачиж ирж байна. Өнөөх нь ч дагтаршаад эсгий шиг болчихсон байх юм. Бид авлаа гэхэд цаана очоод гологдох учраас эрсдэлтэй л дээ. Үнэ тохироод л авч байна” гэлээ.
Эмээлт зах дээр ноолуурын ханш өдөр өдөрт хэлбэлзэж байгааг ченжүүд хэлж байна. Цаашид ч өсөх хандлагатай байгааг онцоллоо. Энэ жилийн тухайд ноолуур ховор хүртээмж муу байгаа нь үнэ өсөхөд голлох нөлөө үзүүлж байгаа гэнэ.
ХЭНТИЙ АЙМАГТ НООЛУУРЫН ХАНШ 145 МЯНГАН ТӨГРӨГӨӨС ЭХЭЛЖ БАЙНА
Эмээлт зах дахь ченжүүд зүүн аймгийн ноолуурт ам сайтай байна. Тэр ч утгаараа нэг их гар татахгүй үнэ цохиж авдаг гэнэ. Өнөөдөр Дорнод аймагт ченжүүд малчдын гар дээрээс кг ноолуурыг 130 мянган төгрөгөөр худалдаж авч байна.
Тэгвэл Хэнтий аймагт энэ сарын эхээр кг ноолуур 130 мянган төгрөгийн ханштай байсан бол энэ сарын 18-ны өдөр 145 мянган төгрөгийн ханштай байна. Тэр дундаа Өмнөдэлгэр суманд илүү үнэтэй худалдаж авч байгааг ченжүүд хэлж байлаа. Хэнтий аймагт ноолуурын ханш цаашдаа ч өдрөөс өдөрт өсөөд явах хандлагатай байгааг тус бүс нутагт ноолуур авч буй ченжүүд онцлов.
Харин Сүхбаатар аймгийн төв Баруун-Урт хотод ноолуур 130 мянган төгрөгийн ханштай байна. Хөдөө сумдаар явж малчдын гар дээрээс авч буй ченжүүд илүү хямдаар худалдаж авч байгааг иргэд хэллээ. Малчид ч олны хөл бараадаж эрсдэлд оролгүй, хотноосоо худалдаалах сонирхолтой байгаа аж.
Баян-Өлгий аймагт 85 мянган төгрөгийн үнэтэй байна. Ноолуурын үнэ ханшийн талаар орон нутгийн ченжүүд “Одоогоор цөөхөн хүн бага хэмжээний ноолуур өгч байна. Их хүйтэн байгаа учраас малчид саяхнаас л ямаагаа самнаж эхэлж байна. Энэ жил ноолуурын эрэлт их байгаа. Цаашид өсөх байх аа” гэлээ.
Завхан аймагт ноолуурын ханш Улаанбаатарынхтай ойролцоо буюу 100 мянган төгрөгийн ханштай байгаа гэнэ. Тус бүс нутагт өвөлжилт хүндэрснээс шалтгаалж ноолуур тун ховор байгааг нутгийн иргэд хэлж байна. Ченжүүд өнжсөн ноолуурын чанарыг харгалзаж байгаад 90-95 мянган төгрөгөөр үнэлж байгаа гэнэ. Ч.Улаан сайдын тогтоосон 100 мянган төгрөгийн ханшид итгэж бүтэн жил ноолуураа “дарсан” малчид мухардалд орж 95 мянган төгрөгөөр зарахаас өөр аргагүйд хүрээд байгаа юм байна.
Бид хөдөө орон нутгийн ченжүүд рүү холбогдож ноолуурын үнийн мэдээлэл авлаа.
-Өвөрхангай аймагт 100 мянган төгрөг,
-Өмнөговь аймагт 120 мянган төгрөг,
-Дорноговь 115 мянга
-Ховд аймагт 90 мянган төгрөгийн ханштай байна гэх мэдээллийг өгсөн юм.
Энэ жил ноолуурын эрэлт их байгаа учраас тэр хэмжээгээр ноолуур сурагласан ченжүүд ч олон байгаа аж. Зарим бүс нутагт их хэмжээний цас унаснаас шалтгаалж ямаагаа самнаж эхлээгүй тухай мэдээлэл байна. Ирэх сарын эхээр ноолуурын ханш өсөх хандлагатай байгааг ченжүүд онцолж байлаа.