Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч С.Батболд холбогдох газар, агентлагийн дарга нарын хамт өчигдөр Чингэлтэй дүүргийн VII хорооны нутаг дэвсгэрт баригдаж буй “Гэр хорооллыг бие даасан болон хэсэгчилсэн инженерийн хангамжаар хангах дэд бүтцийн төв” төслийн явц, байдалтай танилцаж, иргэдийн төлөөлөлтэй уулзлаа. Энэ үеэр хотын дарга С.Батболдоос дараахь зүйлийг тодруулав.
-Гэр хороололд “Сервис центр” буюу дэд бүтцийн төв байгуулахаар болсон. Энэ талаар юуны өмнө асууя?
-Улаанбаатар хотод энэ хаврын бүтээн байгуулалтын ажил эхнээсээ хийгдээд явж байна. Тиймээс бүтээн байгуулалтын ажилтай холбогдуулан иргэдтэй уулзаж, санал сэтгэгдлийг сонсч байна. Энэхүү уулзалтад НЗДТГ, харьяа агентлагийн дарга нар оролцож байна. Тиймээс ямар ч сэдвээр асуудал байвал асууж, судалж болно. Чингэлтэй дүүргийн нутаг дэвсгэрийн 80 хувьд гэр хорооллынхон оршин суудаг. Тиймээс гэр хорооллыг хөгжүүлэх, амьдрах орчныг сайжруулах асуудал үе үеийн хотын дарга нарын өмнө тулгардаг. Гэр хороолол сүүлийн 25 жилд хязгааргүй тэлсэн. Тэлэхийн хэрээр иргэдийн эрүүл, аюулгүй амьдрах орчинд өчнөөн асуудал тулгарч эхэлсэн. Тэр дундаа Улаанбаатар хотын тулгамдсан асуудал болох агаар, хөрсний бохирдлын гол эх үүсвэр нь 202 мянган өрх амьдарч буй гэр хороолол. Энэ асуудлыг шийдвэрлэх нэн тэргүүний гаргалгаа нь иргэдийг орон сууцжуулах хэдий ч үүнд их хэмжээний хөрөнгө оруулалт шаардлагатай юм. Нийслэлийн тулгамдсан асуудал болсон агаар, хөрсний бохирдлыг бууруулахад нэн түрүүнд орон сууцжуулах нь чухал. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд маш их хөрөнгө шаардлагатай. Хот төлөвлөлтийн тооцоогоор Улаанбаатарын гэр хорооллын 202 мянган өрхийн 40 мянга орчмын дулааныг цахилгаанд холбож шийднэ. Үлдсэн өрхүүдийг бусад эх үүсвэрээр халаах юм. Хамгийн гол шийдэл нь “Сервис центр” гэж үзэж байна. Нийт 11 байршилд судалгаа хийсэн. Эндээс 2018 оны арваннэгдүгээр сард “Сервис центр” байгуулж дуусгах хоёр байршил сонгосон. Үүний нэг нь Чингэлтэй дүүргийн VII хороон дахь байршил юм. Сүхбаатар дүүргийн 18 дугаар хороонд хоёр дахь байршил нь байгаа. Өөрийн эзэмшил газар дээрээ, орчин үеийн чиг хандлагаар хүмүүс яаж амьдарч болохыг эндээс харуулахыг зорьж байгаа юм.
-“Сервис центр” төв байгуулах хөрөнгө оруулалтыг хэрхэн шийдвэрлэж байгаа вэ?
-Нэг айлын дулаан, цэвэр, бохир усны асуудлыг шийдэхэд 60 орчим сая төгрөг зарцуулна. Үүнийг нийслэлийн төсвөөс гаргаж хийнэ. Төв шугамаас салбар шугамаа байшин руугаа оруулах, байшингаа дулааны алдагдалгүй болгох, дотоод сантехникийн тохирох шийдлүүдээ сонгох гэсэн ажлуудыг иргэд өөрсдөө хийнэ. Дэлхийн банкнаас хэрэгжүүлж байгаа төслийн хүрээнд төсөлд хамрагдаж байгаа өрхүүдэд хөнгөлөлттэй зээл олгоно. Байшингаа дулаалах зардлын 70 хувийг Дэлхийн банкны төслөөс, 30 хувийг иргэд өөрсдөө гаргая гэж байгаа. Сантехникийн шийдэл, бусад асуудлаа шийдвэл Улаанбаатар хотын Худалдааны танхим, Хас банктай хамтран хэрэгжүүлж байгаа Ногоон сангаас хөнгөлөлттэй зээл олгоно. Иргэд урин дулааны цагт эдгээр ажлаа хийх хэрэгтэй. Шийдэл гарсан, хүлээх зүйл байхгүй. Ингэж иргэд, төр засаг, нйислэл, хувийн хэвшил хамтарч энэ асуудлыг шийднэ. Анхны энэ ажил амжилттай болбол хүмүүсийг араасаа дагуулна. Иргэд тэвчээр гаргаж, боломжоо дайчилж үр хүүхдийнхээ ирээдүйн төлөө ажиллаасай гэж хүсч байна. Хэдэн үеэрээ амьдрах сайхан амьдралаа бид өөрсдөө цогцлоох ёстой юм. Тиймээс энэ ажлыг хамтран бүтээхэд анхдагч болж буй Чингэлтэй дүүргийн 7 дугаар хорооны иргэддээ маш их итгэл найдвар тавьж байна. Энэ мэт төвүүдийг хотын төвөөс алслагдсан, төвлөрсөн дулааны сүлжээ очих боломжгүй газруудад байгуулах бодлого баримталж байгаа. Одоо аймаг орон нутгаас санаачилга гаргаж хэрэгжүүлье гэж байна.
-Гэр хорооллыг орон сууцжуулах хөтөлбөрийг ямар шат дараалалтайгаар хэрэгжүүлэх вэ?
-Нийслэлийн орон сууц, дэд бүтцийг хөгжүүлэх дэд хөтөлбөрт нийслэлийн гэр хорооллыг гурван бүс болгон хөгжүүлэхээр тусгасан. Төвийн бүсийн гэр хорооллыг төвлөрсөн шугам сүлжээнд холбосон өндөр давхар орон сууцны хороолол болгон хөгжүүлнэ. Дундын бүсийн гэр хорооллыг бие даасан болон хэсэгчилсэн инженерийн хангамжаар хангах дэд бүтцийн төв төслөөр хөгжүүлнэ. Захын бүсийн гэр хороолол буюу уулын орой хэсгээр байгаа бүсийг технологийн бүс гэж зарласан. Айл бүр дээр технологийн шинэ шийдэл нэвтрүүлнэ. Түүнчлэн нийслэлийн хэмжээнд дахин төлөвлөтөд орсон 24 байршилд орон сууц барина гэв.
Иргэдтэй хийсэн уулзалтын үеэр гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн төслүүдийг хэрэгжүүлэх чиглэлээр нийслэлээс баримталж байгаа бодлого, үйл ажиллагаа, цаашид авах арга хэмжээний талаар Нийслэлийн Засаг даргын Дэд бүтэц, гэр хорооллын хөгжлийн асуудал хариуцсан орлогч П.Баярхүү танилцуулсан юм.
Уулзалтын үеэр иргэдийн сэтгэгдлийг сонслоо.
Чингэлтэй дүүргийн иргэн Х.Долгормаа: Дахин төлөвлөлтийн хүрээнд хийгдэх бүтээн байгуулалтын ажлыг бүрэн дэмжиж байгаа. Бидний энэхүү дэмжлэг улс эх орондоо агаар, хөрсний бохирдлыг арилгахад томоохон хувь нэмэр оруулж буй хэрэг гэж ойлгож байна. Дэд бүтцийн ажлын талаар долоо хоног, сар тутамд хороон дээр уулзалт зохион байгуулж, зөвлөгөө мэдээлэл өгдөг. Ингэж иргэд бид өөрсдөө санаачилгатай идэвхтэй оролцох нь нийслэлийн иргэн хүний хувьд бүтээн байгуулалтад оруулж буй хувь нэмэр юм болов уу гэж бодож явдаг.
Иргэн Д.Баяраа: Дэд бүтцийн төв нээгдэж байгаад баяртай байна. Энэ газарт би 20-иод жил амьдарч байгаа. Байшингаа тохижуулаад орон сууц шиг амьдарвал сайхан байлгүй яах вэ. Энэ ажилд чадлын хэрээр оролцоно.
Иргэн Б.Уранчимэг: Манайх энэ хороондоо олон жил амьдарч байна. Гэрт суудаг. Ам бүл 13-14-үүлээ, хашаандаа гурван өрх байдаг. Бараг ихэнхдээ арван хэдүүлээ нэг гэртээ байдаг даа. Байшинтай, боломжийн амьдралтай болно гэж бодож байгаа. Энэ ажлыг дэмжиж гэрээ байгуулсан гэв.