Өнгөрсөн долоо хоногт улс төрийн намуудын хувьд нэлээд дуулиантай, шуугиантай өнгөрлөө. Төрийн эрхийг бүхэлд нь барьсан МАН Их хурлаа хийлээ. Намын даргаа ч батламжиллаа. Энэ үеэр Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ ШИНЭ СЭРГЭЛТИЙН БОДЛОГО: Зууныг эхлүүлэх Зургаан сэргэлт гэгчийг танилцуулав. Түүх сөхөхөд, 1932 онд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Пэлжидийн Гэндэн, Агданбуугийн Амар нарын хэрэгжүүлсэн Шинэ эргэлтийн бодлого ч төр өөртөө шүүмжлэлтэй хандаж, алдаа дутагдлаа засч, гажуудсан чиг хандлагыг өөрчилж байснаараа түүхэн ач холбогдолтой байсан гэдэг. Ардын намын анхны дарга Солийн Данзан “Иргэн баян бол улс баян” хэмээн тунхаглаж, 1932 оны Шинэ эргэлтийн бодлого ч “Бусдыг мөлжихгүйгээр иргэн бүр хэм тэгш баяжигтун” гэсэн агуулгатай байсан. Ерөнхийдөө шинэ эргэлтийн бодлогыг 1992 он хүртэл үргэлжилсэн гэж улс төр судлаачид үздэг. Түүнчлэн социализмыг байгуулах, олон улстай гэрээ контракт байгуулах зэрэг олон дэвшилтэт ажил хэргийг эхлүүлэхэд 1932 оны Шинэ эргэлтийн бодлого гол нөлөөтэй гэж үздэг. Тэгвэл Ерөнхий сайд энэ цаг үеийн Шинэ сэргэлтийн бодлого өнөөдрийн нөхцөл байдалд бодитой дүгнэлт хийж, ирээдүйн зорилтоо зөвөөр тодорхойлж, алдаа дутагдлаа засч Төрийн бүтээмжийг эрс сайжруулахад чиглэнэ гэж хэлж байгаа.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн шинэ сэргэлтийн бодлого нь боомтын сэргэлт, эрчим хүчний сэргэлт, аж үйлдвэрийн сэргэлт, хот хөдөөгийн сэргэлт, ногоон хөгжлийн сэргэлт, төрийн бүтээмжийн сэргэлтүүд байх аж. Шинэ сэргэлтийн бодлого нь “Алсын хараа -2050” урт хугацааны хөгжлийн бодлогын эхний 10 жилд зайлшгүй шийдвэрлэх шаардлагатай, хөгжлийг хязгаарлагч хүчин зүйлсийг цаг алдалгүй шийдвэрлэх зорилтот хөтөлбөр хэмээн үзэж байгаа юм. “Алсын хараа -2050” бодлогод тусгасан нэг хүнд ногдох Дотоодын нийт бүтээгдэхүүнийг 10 дахин өсгөж, ядуурлыг тав дахин бууруулж, чинээлэг дундаж давхаргыг 80 хувьд хүргэх зорилт бүрэн хэрэгжих боломж бүрдэнэ гэж үзэж байгаа аж. Хамгийн гол нь Шинэ сэргэлтийн бодлого хаана хүрч зогсох вэ. Хэдий хүртэл үргэлжлэх вэ. Энэ бодлого хэрэгжиж дуусахад бид ямар улс болсон байх уу зэрэг асуултууд хөвөрнө.
МАН Их хурлаа түүхэн хурал гэж үзэж байгаа. Түүхэн эсэхийг нь цаг хугацаа аандаа харуулаад өгөх биз. МАН нь Социал Демократ үзэл баримтлалтай намын хувьд хүний хөгжил, эрүүл мэнд, боловсрол, шинжлэх ухааны салбарыг онцгойлон дэмжиж, төрийн үйлчилгээний хүртээмж, цалин тэтгэвэр, амьдралын чанарын суурь үзүүлэлтүүдийг СКАНДИНАВЫН орнуудын нийтлэг жишигт нийцүүлэн хэрэгжүүлнэ гэж байгаа. Ямартаа ч эдийн засгийн хараат байдал, эрчим хүчний хараат байдлаас гарна гэх зорилтууд дэвшүүлсэн байсан. Түүнчлэн ган, нефтийг дотооддоо өөрсдөө үйлдвэрлэдэг болно гэж байгаа. Ерөнхий сайд маань улс орноо Азийн их хүлэг улс болгон хөгжүүлнэ гэж ярьдаг. Тэрээр 30 жилийн дотор нийгмийн хөгжил, эдийн засгийн өсөлт, иргэдийн амьдралын чанараар бүс нутагтаа тэргүүлсэн, Азийн их хүлэг улс болгон хөгжүүлнэ гэж үзэж байгаа аж.
Нөгөө талд улс төрийн томоохон хоёр хүчний нэг болох Ардчилсан нам Үндэсний анхдугаар чуулганаа арванхоёрдугаар сарын 4-6-ны өдрүүдэд зохион байгуулсан. Орон даяар ардчиллын манаанд зогсож буй гишүүд, дэмжигчид гээд 1300-гаад төлөөлөгчид уг хуралд оролцож ардчиллын үйл хэрэг, намын дотоод асуудал, цаашдын шинэчлэлийн асуудал зэрэг олон асуудлыг хэлэлцэж, ярилцан зөвлөлдсөн аж. Одоогийн нөхцөлд эрх баригчдын алдаа дутагдлыг шүүмжлэн залруулж, нийгмээ сайжруулахын төлөө зүтгэх ёстой нам нь Ардчилсан нам. Гэвч сөрөг хүчин байх учиртай энэ нам сөрөг хүчин байх нь битгий хэл өөр хоорондоо сөргөлдсөөр байсан. Гэвч тэд хурлаараа намын даргаа нэгтгэх талаар ярьж хэлэлцэх шиг болов. АН-ын тэмцэлдэх нь багасаж олонх болох тал руугаа хэвийж байгаа гэнэ лээ. Ардчиллыг хөгжүүлэхгүй л бол дарангуйлал тогтох нь гэж хүн бүр ярьдаг болсон. Тэр дундаа Монголд ардчиллыг Ардчилсан нам тогтоох ёстой ч гэж ард түмэн үздэг. АН ч өөрсдийгөө ардчиллыг тогтоох ёстой хэмээн үздэг. Энэ нам нэгдсэн нэг байр сууриа олоод явбал хаа хаанаа хэрэгтэй л байна.
ХҮН-ын хувьд МАН-ын захиалгаар Цэцэд ханддаг гэж хүмүүс яриад байдаг. Тэгвэл УИХ-ын гишүүн Т.Доржханд, хуульч Д.Үүрцайх нар сонгуулийн тогтолцоог өөрчлөх асуудлаар иргэний журмаар Үндсэн хуулийн Цэцэд хандаад байгаа. Тэд Монгол Улс бол нэг том тойрог байх ёстой гэж үзэж байгаа юм. Угтаа энэхүү гомдлыг Цэц хүлээгээд авчихвал Үндсэн хуульд маш том цоож түгжээг нь тайлах зүйл болох байх. Цэцийн дүгнэлтээс үүдэн Үндсэн хуулийн өөрчлөлт яригдаад эхлэх биз. Түүнд нь сонгуулийн тогтолцоо, давхар дээл, гишүүдийн тоог нэмэх зэрэг асуудлууд багтаад явчих бололтой байна. Түүнчлэн намаасаа ганцаараа УИХ-ын гишүүнээр сонгогдсон Т.Доржханд хүчтэй сөрөг хүчин болмоор байна гэж ярьдаг. Олонхийн эсрэг МАН-аас бусад нам нь нэгдвэл тун зөв. МАН-ын өмнөөс нийлж нэгдэж бурууг нь сөрж зогсмоор байгаа юм. Даанч ХҮН-ын амбиц өндөр. Тэдэнтэй нийлснээс Ардчилсан намыг өөрсдөдөө нэгтгэнэ гэх зүйл ярих байх. Уг нь энэ хэзээ ч бүтэхгүй гэдгийг мэдэхийн цаагуур мэднэ л дээ. Тэгээд зүгээр сөрөг хүчин болохгүй л гэсэн санаагаа нууж тэгж ярьж байгаа хэрэг юм. Улс төрийн намууд ийм алхам хийсэн долоо хоног өнгөрөв. Хүний эрхийн асуудал, эрх баригчидыг шүүмжлээд шүүхээр шийтгэгдэж байгаа асуудал өчнөөн төчнөөн гарч байгаа боловч энэ талаар намууд ганхийж дуугарсангүй. Мөн эдийн засгийн байдал хүнд хэвээрээ. Эрээн боомт хаалттай байгаа боловч энэ талаар мөн анхаарлаа хандуулсан нам байхгүй гэхэд хилсдэхгүй. Намууд хүний эрхийн тал дээр ийм мэдрэмжгүй байгаа нь улс төрийн намын нэр хүнд манайд унахад маш их нөлөөлж байдаг. Одоо амтай болгон нь нам хэрэггүй гэцгээдэг болсон. Үүнийг ч цаагуураа дөгөөж юу ч мэдэхгүй иргэдийг хөөргөдөн шуугиулах хүсэлтэй хүчин их байна. Парламентын засаглалын үндэс бол улс төрийн нам юм. Улс төрийн намгүй парламент хаана ч байдаггүй. Нам байхгүй бол парламентын засаглал байхгүй гэсэн үг.