“Miss Asia USA” тэмцээний тэргүүн мисс, жүжигчин П.Шүүдэрцэцэгтэй ярилцлаа.
-Юуны өмнө “Miss Asia USA”тэмцээнд улсаа төлөөлөн тэргүүн миссээр шалгарч титмийн эзэн болсонд баяр хүргэе. Тухайн үеийн тайзан дээрх сэтгэл хөдлөл, мэдрэмжээсээ хуваалцаач?
-Эн э тэмцээний ард гарахын тулд маш их тэвчээр, хөдөлмөр хичээл зүтгэл, сэтгэл санаа, бие махбодын хувьд олон зүйлийг давж гарсан гэдгийг эхлээд хэлмээр байна. Хөдөлмөр хүнийг шагнана гэдгийн адил цэвэр хүч хөдөлмөрөөрөө авч буй титэм учраас туйлын их баяртай байгаа. Мөн тэр мөч үгээр илэрхийлэхийн аргагүй, амьдралдаа хэзээ ч авч байгаагүй маш гоё мэдрэмж байсан. Хажууд маань хайртай дотны хүмүүс, гэр бүлийнхэн маань байсан болохоор сэтгэл хөдлөл өндөр байсан. Өнгөрсөн 33 жилийн түүхэнд анх удаа монгол эмэгтэй хүн тэргүүн миссээр шалгарсан. Бахархах, баярлах үнэхээр олон мэдрэмж зэрэг давхцаж байсан даа.
– Энэ х ү ү т э м ц э э н д хэрхэн оролцох болов. Хэр хугацаанд бэлдэв?
– Э н э т э м ц э э н д 2 0 1 9 о н д а н х А Н У – д и р э э д бүртгүүлсэн. Тэмцээн маань 2020 онд зохиогдох байсан ч коронавирус цар тахлын улмаас нэг жил хойшилсон. Түүхэндээ нэг ч удаа жил а л г а с а ж б а й г а а г ү й ю м билээ. Жилийн хугацаанд дор бүрнээ бэлтгэлээ хангаж байсан. Бүртгүүлсэн цагаасаа эхлэн тэмцээндээ зориулж фитнессээр хичээллэн биеэ бэлдэж эхэлсэн. 2020 оноос эхлэн байнгын бэлтгэлтэй б а й л а а . Э н э т э м ц э э н д оролцоход багагүй хөрөнгө м ө н г ө ш а а р д а г д д а г ю м билээ. Миний зүгээс хорь г а р у й м я н г а н а м . д о л л а р тэмцээндээ зориулж гаргасан. Зардлын хувьд өндрөөс гадна шалгуурууд ч мөн адил өндөр байсан. Анх 80 гаруй оролцогч бүртгүүлснээс шалгууруудаар хасагдан 48 улсын оролцогч тэмцээнд өрсөлдсөн. Маш цөөхөн оролцогч улсаасаа, эсвэл өөр хотуудаас ирж оролцсон, ихэнх миссүүд тэнд төрсөн, амьдардаг АНУ-ын иргэн байсан. Тухайн газарт амьдардаг хүмүүст боломж илүү байсан болов уу гэж харж байлаа. Миний хувьд ойрхон, байн байн нисч очоод л яваад байсан даа.
– Т э м ц э э н и й х а м г и й н хүнд сорилт юу байв?
-Хоёр зүйлийг л хэлэх б а й н а . Х а м г и й н э х э н д ө с г и й т э й г у т а л д э э р алхах. Хоёрдугаарт, мөнгө санхүүгийн хувьд тулгарч буй асуудлууд байсан. Мөн сэтгэл санааны асуудлууд ч байлаа. З о х и о н б а й г у у л а г ч д ы н зүгээс тавигдах энэ болохгүй байна, илүү хичээх хэрэгтэй, х а н г а л т г ү й б а й н а г э д э г шаардлагууд илүү хурцалж өгсөн. Бусдаар хүнд сорилт бол байгаагүй ээ.
– Б и е , г о о с а й х н а а с гадна сэтгэл зүйн байдлаа хэрхэн бэлдэж байсан бэ. Бусад орны оролцогчдоос юугаараа ялгарч тэргүүн мисс болсон гэж бодож байна?
-Би бүх хүнтэй ижилхэн с а й х а н х а р и л ц д а г . Х у в ь хүнийхээ хувьд цоглог, эрч хүчтэй, зүрхэндээ гал нь ассан эмэгтэй хүн гэдэг шиг хүн. Хамт олонтойгоо нийцтэй, бусад улсын охидуудтай ихэнхтэй нь дотно найзууд болж үлдсэн. Чаддаг, мэддэг зүйлсээрээ туслахыг хичээсэн. Үргэлж инээмсэглэж, хүн б ү р т э й а д и л х а н н а й р с а г д о т н о х а р ь ц а ж б а й с а н маань нөлөөлсөн болов уу гэж бодож байна. Бид нэг нэгнийхээ нэрийг мэдэхгүй ч тухайн оролцож буй улсаар н ь д у у д а ж б а й г а а ю м . Монголын мисс гэж эх орны минь нэрээр дуудаж байгаа учраас тэмцээнээ дуусах хүртэл илүү хичээсэн гэж хэлж болно. Тэмцээн дундуур шантрах, уйлах зэрэг олон асуудал гарч байсан. Гэхдээ дотны хүмүүс маань хажууд дэм болсоор л байсан. Тэр бүхнийг даван туулж, тууштай хичээл зүтгэлтэй байхад хөдөлмөр эргээд шагнана гэдэгт л бат итгэлтэй байдаг. Тэмцээний үеэр харьцангуй тайван байсан л даа. Тэмцээн маань миний хувьд амьдралын минь хэзээ ч мартагдахааргүй томоохон үйл явдлуудын нэг болсон. Маш их туршлагыг хуримтлуулсан, олон орны миссүүдтэй зохицож, олон өөр үндэсний соёл уламжлалаас хуваалцан, тэд нартайгаа х ө л н и й л ү ү л э н а л х а а д анхны титмийг Монголдоо авчирсандаа сэтгэл өндөр байна даа.
– Т а х о ё р ж и л А Н У – д амьдарсан, Монголд байсан үеэс ямар өөрчлөлт гарсан бэ?
– Х у в ь х ү н т а л а а с а а гадаадад сурч боловсрон амьдраад ирэхэд маш их өөрчлөлт гардаг юм байна лээ. Аливаа зүйлсийг харах өнцөг, оюун бодол, сэтгэхүй нийгмээ даган өөрчлөгддөг. Миний харж буй хамгийн том өөрчлөлт бол хувь хүнийхээ дотоод хөгжлийг илүү их мэдэрсэн. Би ингэж хөгжин өөртөө хөрөнгө оруулалт хийж байна гэдэг мэдрэмж маш гоё байсан. Надад маш олон өөрчлөлт гарсан. Би ч өөрөө тэрийгээ мэдэрч байна, эргэн тойрны хүмүүс маань ч хэлж байгаа.
– Э н э х ү ү т э м ц э э н д тэргүүн миссээр шалгаран у р л а г и й н с у р г у у л и й н тэтгэлгээр шагнуулсан гэж сонссон?
– Ш а г н а л а а х а р а а х а н аваагүй байна. Бизнесийн сургууль, урлагийн сургуульд 1 0 0 х у в и й н т э т г э л э г т э й суралцах эрхтэй байгаа. Би хоёр сургуульдаа зэрэг сурч төгсөнө гэсэн бодолтой байна. Урлагийн сургуультай з э р э г ц э н б и з н е с и й н сургуулийг сонирхож байсан, нэгэнтээ ирснийх сурчихаад я в м а а р б а й н а . Т и й м болохоор аль аль боломжийг алдахгүйгээр сургуульдаа сурна. Сургуулиуд маань Лос Анжелес хотод байрладаг учраас удахгүй нүүж тэндээ д а х и н ш и н э а м ь д р а л ы г эхлүүлнэ гэсэн үг. Тэмцээний өмнө миссүүд шинжилгээнд ороход нэг миссээс ковид илэрч онлайнаар тэмцээндээ оролцсон. Тэмцээний дараа б и д д а х и н ши н ж и л г э э н д ороход нэлээн хэдэн хүнээс ковид илэрсэн учраас шагнал г а р д у у л а х ё с л о л м а а н ь нэгдүгээр сарын эхэн хүртэл хойшилсон.
– Т а х э с э г х у г а ц а а н д жүжигчний мэргэжлээрээ ажилласангүй. Ажлаа санаж байна уу?
-Тэгэлгүй яахав. Ажлаа санаж байна, Монголоо санаж байна. Коронавирусийн өмнө Монголдоо очсон. Гэхдээ их зүйл бүтээхийн тулд сурч боловсрох хэрэгтэй, өөрийгөө хөгжүүлж буй цаг хугацаа гэж харан харьцангуй сэтгэл санаагаар унахгүй байгаа. А з ж а р г а л т а й б о л г о д о г ажил мэргэжлээ саналгүй яах вэ. Одоогоор би маш том боломжуудын үзүүрээс атгачихсан байгаа учраас тэр боломжийг алдахгүйг хичээж байна. Бүх зүйл цаг хугацаатай. Тийм болохоор Монголдоо очоод сурсан мэдсэн зүйлээ хэрэгжүүлэхийг маш их хүсч байна. Сурч боловсорч буй энэхэн цаг хугацаагаа өөртөө зориулаад, ө ө р и й н м э р г э ж л э э р э э ажиллан, сурсан мэдсэнээ х э р э г т э й ц а г ү е д г а р г а ж хэрэглэх тэр цаг мөчийг тэсэн ядан хүлээж байна.
– М о н г о л о о с у р а н бүтээлийн санал очиж байна уу. Боломж гарвал гадны у р а н б ү т э э л д о р о л ц о х бодол байна уу?
– Г а д н ы у р а н б ү т э э л д дүр бүтээхийг уран бүтээлч болгон хүсдэг байх, маш т о м т у р ш л а г а а с г а д н а харилцаа холбоо үүсгэх маш чухал. Тийм учраас боломж олдвол, олдохгүй байсан ч тэр боломжийг бий болгохын тулд би зүтгэнэ. Монголоос ажлын санал, уран бүтээлийн саналууд ирж байгаа. Чаддаг бол саналуудыг хүлээн авч дүр бүтээмээр байна. Яалт ч ү г ү й к о р о н а в и р у с ц а р тахлаас хамаараад биднээс ш а л т г а а л а х г ү й г э э р , и р ж буцаж чадахгүйгээр хоригдох үе байна. Тэмцээний өмнө Монгол руу явах гэж олон у д а а б и л е т а в с а н ч я в ж чадаагүй.
-Цаашдын төлөвлөгөө юу байна?
-АНУ-д ирээд суурьшин а м ь д р а х , с у р а х м и н и й хувьд маш том өөрчлөлт байсан. Одоо дахин шинэ өөрчлөлт маань гарч эхэлж байна. Эхний ээлжинд хоёр сургуулийнхаа тэтгэлгийг аваад мэргэжлээ дээшлүүлж магистрын зэрэгт суралцахыг х ү с ч б а й н а . А н х н а а с а а АНУ-д ирсэн зорилго мастер хамгаалах байсан. Мэдээж энэ тэмцээнийг даган маш олон боломжууд, гэрээтэй кампанит ажлууд гарч ирсэн. Түрүүлсэн миссийн хувьд маш олон хүмүүнлэгийн, сайн дурын ажлыг жилийн хугацаанд хийх ёстой. Түүнчлэн гэрээт ажил, мэргэжлээрээ ажиллах с а н а л у у д и р ж б а й г а а . Тэр сайхан боломжуудыг а л д а х г ү й г э э р а ш и г л а н ө ө р и й г ө ө ц а а ш и д у л а м их хөгжүүлэхийн тулд цаг хугацаагаа зарцуулна гэж бодож байна.
-Та залуу үеийн төлөөлөл шүү дээ. Залууст хандаж юу хэлэх вэ?
-Залуу хүмүүс өөрийн гэсэн үзэл бодолтой, хэн нэгнээр тархиа угаалгахгүй, бие биенээ гэсэн сэтгэлтэй б а й г а а с а й . У л с о р н ы х о о нэрийг гаргах гэж бүгд л ө ө р ө ө р и й н х ө ө ч а д л а а р х и ч э э д э г . Н э г н э г н и й г э э д э м ж и ж у р а мшу у л ж а м ь нэгтэй байгаасай гэж маш их боддог. Залуучууд маань нэг үеэ бодоход дор бүрнээ хөгжиж байгаа. Гадагшаа сурч боловсроод ирсэн залуус эх орондоо маш их шинэ зүйлсийг хийж бүтээж байна. Тэр болгоныг харахад адилхан залуу хүний хувьд сайхан санагдаж, баярладаг. Хамгийн гол нь өөрсдийн сэтгэхүй, харах өнцөг, хэлний мэдлэг, м э р г э ж л э э д э э ш л ү ү л э х , сурч боловсроход л их цаг гаргаасай. Тэгвэл дараа дараагийн ажил үйлс нь илүү амжилттай, ухаалгаар хол явна гэж итгэдэг дээ. Залуу хүн битгий залхуу байгаасай, а л и в а а б о л о м ж у у д ы г алдалгүйгээр ашиглаж чаддаг, эерэг байгаасай гэж боддог. Хөдөлмөр хүнийг бүтээнэ г э г ч э э р х ө д ө л м ө р л ө д ө г байгаасай гэж хэлье.
Ц.УЯНГА