НИТХ дахь АН-ын бүлэг өчигдөр Монгол Улсын ерөнхий сайдад “Хуулийн хэрэгжилтийг хангуулах тухай” албан бичиг илгээжээ.
Энэхүү хүсэлтэнд “Төрийн болон орон нутгийн төсвийн байгууллагууд нь Монгол Улсын нэгдсэн хуулийн 1 дүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэг, Засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүнийг удирдлагын тухай хуулийн 8 дугаар зүйлийн 8.1 дэх хэсэгт тус тус заасан “хууль дээдлэх” гэсэн төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчмыг баримтлан ажиллаж, Шилэн дансны тухай, Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуульд заасны дагуу нийслэлийн болон орон нутгийн төсөв, өмч хөрөнгийг хэрхэн зарцуулах талаараа иргэн, олон нийтэд мэдээлэх, мэдээлэл авах эрхийг хангах үүрэгтэй.
Гэвч Засгийн газрын 2016 оны “Нийслэлийн засаг даргын тамгын газар, захирагчийн ажлын албаны бүтцийг батлах тухай” 8 дугаар тогтоолд заасан байгууллага, орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээд нь дээрх хууль тогтоомжийг даган мөрдөж ажиллахгүй байна.
Хууль тогтоомж биелүүлэх хэрэгжилтийг хангахгүй байгаа тухайд:
1. Шилэн дансны тухай хуулийн 3,7 дугаар зүйлд хуулийн үйлчлэлд хамаарах болон мэдээлэх байгууллага, эрх бүхий албан тушаалтныг тодорхойлон заасан бөгөөд эдгээр байгууллага, албан тушаалтан мөн хуулийн 5 дугаар зүйлд заасан хэлбэр, шаардлагын дагуу мэдээллээ хүргэхээс гадна 6 дугаар зүйлийн 6.1, 6.4-т заасан тогтмол болон долоо хоногийн дотор мэдээллээ иргэн, олон нийтэд мэдээлж байхаар хуульчлан заасан. Харин Шилэн дансны тухай хуулийн 3 дугаар зүйлийн 3.3-т зааснаас бусад мэдээллийг олон нийтэд мэдээлэхээс зайлсхийхийг хориглох зохицуулалттай.
НИТХ дахь АН-ын бүлгээс Нийслэлийн Засаг дарга түүний харъяаны байгууллага,орон нутгийн өмчит үйлдвэрийн газрууд нь нийслэл, орон нутгийн төсөв, өмчийн хөрөнгийг үр ашигтай захиран зарцуулсан эсэх, удирдлагын шийдвэр, үйл ажиллагааны ил тод, нээлттэй бус, ойлгомжгүй, иргэд олон нийт хяналт тавих мэдээллийн тогтолцоог бүрдүүлэхгүй байгааг удаа дараа шүүмжилж, албан шаардлага хүргүүлэн Шилэн дансны хуулийг дагаж мөрдөхийг сануулан ажиллаж ирсэн.
Мөн Нийслэлийн Аудитын газраас өнгөрсөн онд нийслэлийн хэмжээнд “ШИЛЭН ДАНСНЫ ТУХАЙ ХУУЛИЙН ХЭРЭГЖИЛТ”-д хийсэн хяналт шалгалтаар тус хуулийн хэрэгжилт “ХАНГАЛТГҮЙ БАЙНА” гэж дүгнэх, зөвлөмж хүргүүлсэн ч Нийслэлийн Засаг дарга С.Батболд өнөөг хүртэл тодорхой арга хэмжээ авч ажиллахгүй байна.
2. Нийслэлийн Засаг дарга, удирдлагууд Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай, Шилэн дансны тухай хуулиас гадна одоог хүртэл хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Нийслэлийн Засаг даргын Мэдээллийн ил тод байдлыг хангах талаар 2012 оны 10 дугаар сарын 08-ны өдрийн A/606 тоот захирамжийг биелүүлж ажиллахгүй байна. Тухайлбал, Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч С.Батболд ажлаа хүлээж авснаас хойш 2016 оныг дуустал бүрэн эрхийнхээ хүрээнд үндсэн үйл ажиллагааны талаар 350 “А”захирамж гаргаснаас 39,7 хувь буюу 139 захирамжийг гаргасан эсэх нь тодорхойгүй, мөн боловсон хүчний талаар гаргасан захирамж, мэдээллээ өнөөг хүртэл цахим хуудаст байршуулахгүй, үйл ажиллагаа, хүний нөөц, төсөв санхүүгийн ил тод байдал, нийтэд мэдээлэхийг хориглоогүй мэдээллийг иргэд олон нийтэд мэдээллэх, мэдээллээр хангах үүргээ биелүүлэхгүй нууцалж байгаа нь Шилэн дансны тухай, Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуулийг зөрчихөөс гадна, мөн иргэд олон нийтийн хяналт тавих, мэдээлэл хайх, авах эрхийг нь зөрчсөн үйлдлийг гаргаж байна.
Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт иргэн, аж ахуй нэгж, байгууллага нь тус улсад хүчин төгөлдөр үйлчилж буй аливаа холбогдох хууль тогтоомжийг дагаж мөрдөх үүрэгтэй бөгөөд эс дагаж мөрдвөөс хуульд заасан зохих хариуцлага хүлээдэг.
Иймд Монгол Улсын ерөнхий сайдаас Засгийн газрын 2016 оны 8 дугаар тогтоолоор байгуулагдсан Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч, түүний харьяа байгууллага, орон нутгийн өмч оролцоотой хуулийн этгээдийн удирдлагуудад хуульд заасан холбогдох мэдээллийг олон нийтэд нээлттэй хүргэх, мэдээлэл авах эрхийг хангах, хууль тогтоомж мөрдөж ажиллах талаар хугацаатай үүрэг даалгавар өгч, биелүүлээгүй эрх бүхий албан тушаалтанд тодорхой арга хэмжээ авч ажиллана уу.
Хууль тогтоомж мөрдүүлэхээр авч хэрэгжүүлсэн арга хэмжээний талаараа тодорхой хариу ирүүлнэ үү” гэжээ.
