Энэтхэгийн зохиолч Рабидранат Таагүр нь 1913 ондАзийн зохиолчдоос хамгийн анх Нобелийн шагналхүртсэн уран бүтээлч. Тэрээр зохиолч төдийгүй яруу найрагч, хөгжмийн зохиолч, зураач. Их Британид боловсрол эзэмшиж дэлхийн улс орнуудаар нэлээд аялж А.Эйнштейн, М.Ганди зэрэг олны танил болсон эрдэмтэн, улс төрийн зүтгэлтнүүдтэй дотно нөхөрлөжбайжээ. “Өрнө дорнын шилдэг өгүүллэгүүд” номонд орсон Т.Таагүрийн “Итгэлийн харц” өгүүллэг уншигчдын таашаалыг хамгийн их хүртсэн бүтээлүүдийнх нь нэг. Залуухан, хүч чадалтай, чийрэг биетэйКатичондро хэмээх залуугийн эхнэр нь өөд болсон тулдахин гэрлэхгүй гэсэн бодол төржээ. Үлдсэн амьдралаа ан агнахад зориулахаар эргэлт буцалтгүйгээр шийдсэн байв. Нэг удаа завин дээрээ буугаа цэвэрлэж суутал нугасны хоёр дэгдээхэй тэвэрсэн бүсгүй голын эрэг дээр иржээ. Ер бусын үзэсгэлэнтэй тэр эмэгтэйтэй таарсан Катичондро залуу алмайрсандаа барьж байсан зүйлээ чмартав. Гоо үзэсгэлэн нь байгальтай хосолж залуу өөрийн эрхгүй бүсгүйд татагдана. Цэцэг алтан вааранд байснаас бутандаа ургаж байх нь илүү их зохимжтой гэдгийгтэр мөчид Катичондро залуу ойлгожээ. Бүсгүй голын усанд нугасны дэгдээхэйгээ тавиад удаагүй байтал Катичондротой цуг явсан найз залуус нь нугас руубуугаа шагайн бүсгүйгээр тохуурхав. Айж сандарсан бүсгүй дэгдээхэйнүүдээ шүүрэн авч зугтахад залуу найзынхаа бууг булаан авна. Удалгүй Катичондро найз нарынхаа хамт тосгоныг чиглэн явахад замд нь чинээлэг тариачин айлын байшин таарчээ. Тэнд байшингийн хашаанд модны сүүдэрт нугасны дэгдээхэй тэврэн голын эрэг дээр ирсэн нөгөө үзэсгэлэнт бүсгүй далавч нь шархадсан тогоруугаа харан уйлж суухыг хараад залуугийн сэтгэл улам татагдав. Яг тэр мөчид хэн нэг нь “Шудха” хэмээн дуудахад бүсгүй ухасхийн босон гүйжээ. Дурласан бүсгүйнхээ нэрийг мэдэж авлаа хэмээн баярласан залуу тариачин айлын хашаанд ороход нэгэн эр угтаж авчээ. Катичондрогийн дурласан бүсгүйн аав байна хэмээн таамагласан тул түүнтэй танилцав. Бондопадхай хэмээн өөрийгөө танилцуулсанөвгөнтэй ярилцажяаж туслахыгасуухад Шудха охиноо сайн хүнтэй гэрлүүлсэн байхадэнэ ертөнцийг орхиход харамсах юмгүй хэмээн ярьжээ. Шудха гэдэг нь дурласан бүсгүй нь мөн гэдэгт итгэлтэй байсан Катичондро түүнд охинтой нь гэрлэхийг зөвшөөрөхийг хүсэв. Залуугийн ийнхүү хэлсэнд Бондопадхай ихэд гайхаж охиныг нь харсан эсэхийг дахин дахин лавлав. Ийнхүү Катичондро залуугийн хурим болно. Гэтэлэхнэр нь болох хүн нь нөгөө сэтгэлийг нь эзэмдсэн бүсгүй бус өмнө нь огт хараагүй эмэгтэй байхыг хараад залуу мэл гайхна. Гэтэл эхнэр нь болох эмэгтэйг яах аргагүй Шудха гэдэг аж.Өвгөн Бондопадхай өөрийг нь хуурч нэг хүүхнийг үзүүлчихээд нөгөөтэй нь гэрлүүллээ хэмээн ихэд бухимдан намгийн хажууд байдаг тосгоноос амьдралын ханиа олохын тулд байгаа бүхнээ үл хайхран явсандаа залуу ихэд харамсана. Эргэн тойронд хөгжөөн цэнгээн, зочдын хошин яриа, дуу хуур болж Катичондро л бухимдан суув. Гэтэл хурим болж байсан газар хаанаас ч юм бүү мэдтуулай гараад ирэхэд араас нь нөгөө үзэсгэлэнт бүсгүйороод иржээ. Зочид бүсгүйг хараад “Үймүүлэгч орж ирлээ” хэмээн түүнд гар хэмээн дохино. Бүсгүй гайхсан янзтай залуу хосуудыг ихэд сонирхсон янзтай өөдөөс харж сууна. Тэр үед л дурласан бүсгүй нь хэлгүй,дүлий бөгөөд ойр тойрны тэжээмэл амьтан шувууг ивээдэг болохыгмэджээ. Тэр нэгэн өдөр хэн нэг нь “Шудха” хэмээн дуудахад бүсгүй тохиолдлоор босч таарсан аж. Ингээд Катичондро залуу хэлгүй хүүхэнтэй гэрлэсэнгүй. Бондопадхай өвгөн өөрийг нь хуурсан бус харин ч тус болсныг ухаарна. Ийнхүү бодож байтал нэг л мэдэхэд сүйт бүсгүйг халхалж байсан хөшиг нээгдэхэд өнөөх бүсгүй мартагдав. Залуу санаа алдан тайвшраад, өөрт нь таалагдахгүй байсан эхнэр лүүгээ элэгсэгээр харав. Энэ бол жинхэнэ итгэлийн харц байлаа.
Ю.ДЭЛГЭРМАА