Ираны Ерөнхийлөгч асан Махмуд Ахмадинежад цагтаа дэлхий нийтийн анхаарлын төвд байсан улстөрч. Исламын Бүгд Найрамдах Улсын зургаа дахь Ерөнхийлөгч тэрээр 2013 онд албан ажлаа хүлээлгэн өгснөөсөө хойш улс төрөөс хөндийрсөн юм. Уг нь бол шинэ нам байгуулна хэмээн ярьж байсан.
Өдгөө Тегеран хотын Нармак дүүрэг дэх хуучин байшиндаа амьдарч байгаа түүний тухай саяхан Казахстаны нэгэн хэвлэлд бичжээ. М.Ахмадинежад чөлөө заваараа хөдөө хонь хариулж, оршин суудаг дүүргийнхээ гудамжийг шүүрдэж цэвэрлэгээний ажилд тусалдаг гэнэ. Төрийн тэргүүний албаа өгсний дараа тусгай тэтгэврээс татгалзахдаа “Тэтгэвэр авахын тулд бус ард түмнийхээ сайн сайхны төлөө зүтгэсэн” хэмээн тайлбарласан байна. Тиймээс өдгөө багшийн цалингаар амьдардаг. Ажиллахын сацуу энд тэндхийн нэртэй сургуулиудад уригдан очиж лекц уншдаг түүний сарын орлого нь 250 ам.доллар.
Ираны цөмийн хөтөлбөр нь дэлхий нийтийн анхаарлын төвд байдаг асуудал. М.Ахмадинежад энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх ёстой гэсэн бодлогыг тууштай баримталсан нэгэн. Энэ нь АНУ, Ираны харилцааг улам хурцатгасан юм. М.Ахмадинежадын үед Иран цөмийн хөтөлбөрийг тойрсон асуудлыг хэрхэн бүрэн шийдэх талаар дөрвөн хэсгээс бүрдсэн саналыг боловсруулан Их Британи, ХБНГУ, Франц гуравт хүргүүлсэн. Гэвч хариуд нь дээр дурдсан гурван орон хариу саналаа хүргүүлсэн юм. Олон улсын цөмийн эрчим хүчний агентлаг уг хөтөлбөртэй холбоотой бүх баримт бичгийг өгөхийг Иранаас шаардаж, Аюулгүйн Зөвлөлөөс Иранд сарын хугацаанд уран баяжуулахыг хориглосон билээ. Энэ үед М.Ахмадинежад Аракт хүнд усны үйлдвэрийн нээлтийг хийлгүүлж өөрөө түүнд оролцсон. Ийнхүү багагүй шуугиан болсны эцэст 2012 онд Ираны цөмийн асуудлаар зургаан талт хэлэлцээ эхэлсэн. Туркийн Истамбул хотноо болсон уг хэлэлцээр бас л тохиролцоонд хүрч чадаагүй.
Харин М.Ахмадинежадыг ажлаа өгсний дараа энэ асуудлаарх хэлэлцээнд ахиц дэвшил гарсан юм.
М.Ахмадинежад Ерөнхийлөгч байхдаа ч ер бусын үйлдлээрээ олныг үргэлж гайхшруулж байсан улстөрч юм. У.Чавес, Ф.Кастро, С.Лукашенко. М.Каддафи зэрэг улстөрчидтэй хамгийн сайн ойлголцдог байсан. Төрийн тэргүүнээр сонгогдоод албан өргөөнд очиход үнэтэй перс хивсээр гоёсон байсныг бүгдийг нь авахуулж Тегераны нэгэн Исламын сүмд хандивлан оронд нь ердийн хивс дэвсүүлжээ. Тэрээр Ерөнхиийлөгч болсон даруйдаа хөрөнгийн мэдүүлгийг өгсөн. Түүнд нь 1977 онд үйлдвэрлэсэн “Peugeot” машин, эцгээсээ 40 жилийн өмнө өвлөн авсан Тегеран хотын чинээлэг бус хүмүүс амьдардаг нэгэн дүүрэг дэх байшин хоёроос өөр юм бараг байгаагүй гэдэг. Энгийн амьдрах нь түүний амьдралдаа баримталдаг хамгийн гол зарчмуудын нэг.
Тиймээс ч төрийн тэргүүн байхдаа сайдаар томилогдсон хүмүүсийг баяжиж болохгүй, өөрийнх нь болон гэр бүлийнх нь гишүүдийн дансыг шалгана гэсэн заалттай баримт бичигт гарын үсэг зуруулдаг байжээ.
М.Ахмаднежадын үед Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын ажилтнуудыг гайхшруулсан явдал ч нэлээд болдог байсан гэдэг. Төрийн тэргүүн өдрийнхөө хоолыг гэрээсээ авчирч иддэг байжээ. Эхнэр нь өглөө бүр оливийн тос түрхэж, бяслаг тавьсан хар талхаа бэлдэж өгнө. Исламын шашинтан тэрээр ганцхан эхнэртэй.
Найман жил Ерөнхийлөгчийн албыг хашихдаа улсын төсвөөс сохор зоос ч аваагүй тэрээр “Бүх баялаг ард түмний хүртээл болох ёстой” гэдэг. Түүнийг төрийн тэргүүн байхад ч эхнэр нь медрес буюу шашны дунд сургуульд цэвэрлэгчээр ажиллаж байжээ. М.Ахмадинежад Ираны Ерөнхийлөгч байхдаа Америкийн “Fox News” телевизэд ярилцлага өгсөн. Сэтгүүлч түүнээс “Та өглөө болгон өөрийгөө толинд хараад юу гэж хэлдэг вэ” гэхэд “Чи бол нэг зарцаас илүүгүй гэдгээ мартаж болохгүй” хэмээн хариулсан байдаг. Түүний хэлсэн энэ үг тухайн үедээ нэлээд шуугиан тарьж байсан.
Экс Ерөнхийлөгч одоо ч маш энгийн амьдардаг, бусдын адил ажилдаа нийтийн тээврээр явдаг гэнэ.
М.Ахмадинежад 2010 онд төрийн тэргүүн байхдаа хөрөнгийн мэдүүлэгтээ бичсэн 1977 онд үйлдвэрлэсэн “Peugeot” машинаа дуудлагаар худалдсан. Шинэ “Peugeot” машин нь 9000 ам.долларын үнэтэй, хуучин нь 2000 ам.доллараар зарагдаг. Харин Ираны экс Ерөнхийлөгчийн хуучин машин нэг сая ам.доллар хүрсэн гэдэг.
Ю.ДЭЛГЭР