Тавдугаар сарын цаг агаарын урьдчилсан төлөв байдал ямар байгаа талаар “Ус цаг агаар орчны судалгаа мэдээллийн хүрээлэн”-гийн урт хугацааны инженер Д.Доржпүрэвээс тодрууллаа.
-Монголын бүс нутгуудаар тавдугаар сарын цаг агаарын урьдчилсан төлөвтэй ямар байна вэ?
-Энэ тавдугаар сард Монгол орны зүүн хагас талдаа тодруулбал зүүн гурван аймаг буюу Хэнтий, Сүхбаатар, Дорнод говийн бүсийн Дундговь, Дорноговь, мөн төвийн бүсийн Төв, Сэлэнгэ, Булган аймгийн нийт нутгаар агаарын температур олон жилийн дунджаас илүү дулаан байх төлөвтэй байна. Хур тунадасны хувьд зүүн бүс Дорнод аймгийн хувьд олон жилийн дунджаас бага, Өмнөговь аймгийн нийт нутаг, Дорноговь аймгийн урд хэсэг замын үүдээр олон жилийн дунджаас бага хур тунадас орох төлөвтэй. Харин баруун бүс Завхан аймгийн ихэнх нутгаар олон жилийн дунджаас хур тунадас бага орно. Төвийн бүс нутаг Баянхонгор аймгийн хойд хэсэг, Архангай аймгийн баруун хэсэг, Хөвсгөл аймгийн нийт нутгуудаар олон жилийн дунджаас их хур тунадас орох төлөвтэй байна. Дүгнээд хэлбэл тавдугаар сарын хур тунадасны хэмжээ Их нуруудын хотгор, Хөвсгөлийн уулархаг нутгаар олон жилийн дунджаас их, Дорнод Монголын талын хойд хэсэг буюу Дорнод аймгийн нийт нутаг Өмнөговь, Дорноговийн нийт нутгаар олон жилийн дунджаас бага хур тунадас орно гэсэн үг.
-Энэ сард цаг агаарын ноцтой үзэгдэл болохоор байна уу?
-Энэ сард Монголын нийт нутгаар цаг агаарын хоёр том Модуль орж ирнэ. Тавдугаар сарын 3-наас 6-ны хооронд мөн тавдугаар сарын 15-ны үеэр салхи ширүүсч хүйтрэх төлөвтэй байна. Агаарын температур ихэнх нутгаар өмнөх үеэсээ 2–4 хэм хүрч ширүүснэ, говийн нутгаар 3–8 хэм хүрч ширүүсч хүйтэрнэ. Салхины хурд ихэнх нутгаар 14-16 м/с Арц Богдын өвөр хоолойгоор зарим үед 20–24 м/с хүртэл ширүүс ч шороон шуурга шуурах төлөвтэй байна.
-Тавдугаар сард тариалангийн гол ажил явагддаг. Салхи ширүүсч хүйтэрнэ гэж байна. Хөрсөн дээр цочир хүйтэрлийн хугацаа хэдийгээр байх вэ?
-Газар тариалангийн бүс нутаг Орхон, Сэлэнгийн нутгаар тавдугаар сард орох хур тунадасны хэмжээ жил бүрийн тавдугаар сард их байдаг. 20–30мм хур тунадас ордог. Тавдугаар сард агаарын температур хамгийн хэлбэлзэлтэй байдаг үе. Тийм учраас гэнэт хүйтэрч хөрсөн дээр шөнөдөө хүйтэн хонох үе байна. Хаврын тариалалт тархалтын зургаас харахад тавдугаар сарын 05-наас 30-ны хооронд сүүлчийн цочир хүйтрэлт ажиглагдсан. Энэ жилийн газар тариалангийн бүс нутагт олон жилийн дунджаас дулаан мөн олон жилийн дундаж хавьцаа хур тунадастай байх төлөвтэй байгаа.
-Олон жилийн дунджаас ямар байх төлөв ажиглагдаж байна?
-Энэ жил тавдугаар сард ихэнх нутгаар хур тунадас олон жилийн дунджийн орчим орох боловч зүүн болон говийн бүс нутгаар олон жилийн дунджаас бага хур тунадас орох төлөвтэй байгаа. Мөн үе үе хүчтэй салхи шуургатай, өдөр шөнийн температурын хэлбэлзэл ихтэй, шөнөдөө хүйтэн байх ба цочир хүйтрэлт ажиглагдаж болзошгүй байна. Хиймэл дагуулын мэдээгээр дөрөвдүгээр сарын 27-ны байдлаар 3 аймгийн 4 суманд 6 удаагийн ой хээрийн түймэр гарсан. Иймд та бүхнийг хаврын хуурайшилтын үеэр ой хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэхийг онцгойлон анхааруулж байна. Дөрөвдүгээр сарын хоёрдугаар арав хоногийн байдлыг ерөнхийд нь дүгнэвэл Монгол орны ихэнх гол мөрөн мөснөөс бүрэн чөлөөлөгдсөн хэдий ч зарим голын эхээр битүү мөсөн бүрхүүлтэй хаврын мөсний үзэгдэл идэвхжиж эхэлсэн байна. Цаашид цаг агаарын дулааралтай уялдан гол мөрний үлдэгдэл мөс хайлж, мөсний нягт багасан мөс өргөгдөн хэврэгших тул мөсөн дээгүүр явах болон авто тээвэр хийхгүй байхыг онцгойлон анхааруулж байна.