Боловсрол шинжлэх ухааны яамны захиалгаар Дэлхийн банкны буцалтгүй тусламжаар хэрэгжүүлж буй”Сургуулийн өмнөх боловсрол” төслийн хүрээнд Сүхбаатар дүүргийн 16 дугаар хороонд барьсан 130 дугаар цэцэрлэгийн нээлт өчигдөр боллоо. Дарь-Эхийн 33 дугаар автобусны буудлын ойролцоо орших тус цэцэрлэг нь канад технологиор баригдсанаас гадна үндсэн түүхий эд материал нь мод гэдгээрээ онцлог. Түүнчлэн цахилгаан болон гал тогооны хэрэгсэл, хивс, сандал ширээ, зарим тавилга зэргийг давхар бэлтгэж өгсөн байна. Бага, дунд, ахлах болон бэлтгэл зэрэг дөрвөн бүлэгт нийтдээ 100 хүүхэд сургах хүчин чадалтай бөгөөд хамран сургах тойрогт нь Бэлхийн 1-ээс 31 дүгээр гудамж орж байгаа аж.
БШУЯ-ны Сургуулийн өмнөх боловсролын хэлтсийн дарга Б.Гантулга “Сургуулийн өмнөх боловсролын хүртээмжийг богино хугацаанд нэмэгдүүлэх зорилгоор манай яамны зүгээс Дэлхийн банктай хамтран төсөл хэрэгжүүлж эхэлсэн. Уг төслийн хүрээнд улсын хэмжээнд тус бүр 100 хүүхдийн хүчин чадал бүхий канад технологийн 25 модон цэцэрлэг барихаар төлөвлөснөөс 17 нь нийслэлд байх юм. Ингэхдээ мэдээж огт цэцэрлэггүй эсвэл цэцэрлэгийн хүрэлцээ муу сум, дүүрэг, хороодыг сонгосон. Нийслэлийн хувьд өмнө нь Баянзүрх, Сонгинохайрхан зэрэг хүн амын нягтаршил их, цэцэрлэгийн хүрэлцээ муу дүүргүүдэд модон цэцэрлэгүүдээ барьж байсан бол энэ удаад Сүхбаатар дүүргийн 16 дугаар хороог сонгосон. Тус хороо нь сургуулийн өмнөх насны 1000 гаруй хүүхэдтэй ч ганцхан цэцэрлэгтэй. Өөрөөр хэлбэл таван хүүхэд тутмын гурав нь л сургуулийн өмнөх боловсрол эзэмшдэг гэсэн үг. Удахгүй 130 дугаар цэцэрлэгтээ хоёр бүлэг нэмж бий болгосноор суралцагсдын тоо 180 хүртэл нэмэгдэнэ. Дээр нь багш, тогооч, цэвэрлэгч, манаач зэрэг шинээр бий болж буй 10 гаруй ажлын байранд тухайн хорооны иргэд ажиллах бололцоог нээж өгсөн” гэсэн юм.
Анги бүр 25 хүүхэдтэй байх ёстой ч бага бүлэгт 38, дунд бүлэгт 34, ахлах бүлэгт 34, бэлтгэл ангид 40 хүүхэдтэйгээр сургалтаа эхлүүлж байна. Стандартын дагуу анги бүрт 25 ширээ сандал, ор цагаан хэрэглэл, хувцасны шүүгээ зэргийг урьдчилан бэлтгэсэн нь хүүхдүүдэд хүрэлцэхгүй байгаа учраас эдгээр хэрэгцээт зүйлсийг эцэг эхчүүдээр нь бэлдүүлж байгаа гэдгийг багш нар нь учирлаж байлаа. Эцэг эхчүүд ч “Хүүхдээ гэрт нь ганцааранг нь үлдээж, түлэгдэж бэртчих вий, гэр орноо янз бүр болгочих вий гэж сэтгэл эмзэглэж байснаас ор дэр, сандал ширээг нь ч болов бэлтгэж өгөөд цэцэрлэгт оруулах нь хавьгүй дээр. Тэгээд ч цэцэрлэг нь орчин үеийн, тохилог, сайхан юм байна” гэцгээж байлаа.
Энэхүү хоёр давхар модон цэцэрлэгийг “Ган харш” компани түлхүүр хүлээлгэж өгөх нөхцөлтэйгөөр барьж, ашиглалтанд оруулжээ. Барилгын ажил 2013 оны арваннэгдүгээр сараас энэ оны зургаан сарын хооронд үргэлжилжээ. Өөрөөр хэлбэл канад технологийн модон барилгын ажлыг өвлийн хүйтэн зуны халууны алинд нь ч хэвийн үргэлжлүүлж болдгоороо давуу аж. Дээр нь төмөр карказ, бүрэн цутгамал зэрэг уламжлалт барилгыг бодвол зардлын хувьд бага буюу 800 мянган ам.долларын өртөгтэй гэнэ. Наадмаас өмнө гэхэд барилгын ажил бүрэн дууссан бөгөөд есдүгээр сарын сүүлчээр улсын комисс хүлээн авчээ. Цэвэр усаа төвлөрсөн инженерийн шугам сүлжээнээс авч байгаа бол халаалтаа цахилгаан зуухаар шийдвэрлэжээ. Тодруулбал 40 болон 60 квт-ын хоёр цахилгаан зуухтай бөгөөд уурын зуухыг бодвол ашиглалтын зардал өндөр. Байгаль орчинд ээлтэйгээс гадна хүүхдүүдийн ая тухыг бодсон зөв шийдэл байсныг”Ган харш” компанийн захирал Л.Батаа хэлж байлаа.
Модон барилга учраас галд тэсвэртэй байлгах үүднээс хананых нь дотор талд хоёр давхар гибсэн хавтан байрлуулжээ. Дээр нь өөр танхим бүрт гал гарсан тохиолдолд дээрээс нь шүршиж унтраах төхөөрөмжийг суурилуулжээ.
Канад технологиор баригдсан модон барилга нь тоосго бетон, палка зэрэг барилгын бусад материал барьсан барилгыг бодвол ашиглалтын хугацаа нь уртаас гадна цэвэр агаарыг дотогш нэвтрүүлэх буюу агаарын солилцоог дэмждэг гэх утгаараа хүүхдийн эрүүл мэндэд ээлтэй гэдгийг гүйцэтгэгч компанийнхан хэлж байлаа. Зориулалтын хөвөнгөөр дулаалсан учраас дулаан хадгалалт маш сайн буюу манай эрс тэс уур амьсгалд бүрэн зохицсон аж. Нийслэлд 17 Канад технологийн цэцэрлэг барих юм. Өдгөө арвыг ньулсын комисс хүлээж аваад байна. Үлдсэн долоог нь энэ сардаа багтаан ашиглалтад оруулахаар төлөвлөжээ.
М.УУГАН-ЭРДЭНЭ
Гэрэл зургуудыг Г.ЛХАГВАДОРЖ