УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Монголбанкинд хийсэн шалгалттай холбогдуулан авах арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцэж байна. Уг тогтоолтой холбогдуулан гишүүд асуулт тавьж, хариулт авч байна.
УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл: Монголбанкнаас “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөр хэрэгжүүллээ ч орон сууцны үнэ буугаагүй, гурилын үнэ, махны үнэ буугаагүй. Тэгэхэд Эдийн засгийн байнгын хорооны гишүүд өчигдөр “Шалгуулах шаардлагагүй” гэж өмгөөлсөн, хамгаалсан зүйл ярьж байх юм. Төв банкинд 3 их наядын алдагдал үүсчээд байхад яагаад хариуцлага ярьдаггүй юм. Үүнээс болж, өнөөдөр эдийн засаг хүндрээд байгаа. Ард түмэн хариуцлага тооцох ёстой гэж шахаж, шаардаж байгаа.
Ажлын хэсгийн ахлагч Т.Аюурсайхан: Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөр хэрэгжсэн ч 1.8 хувиар төгрөгийн ханш суларсан. Үндсэн зорилгодоо хүрээгүй, их хэмжээний мөнгө шамшигдуулсан, аж ахуйн нэгжүүдэд ялгаварлаж зээл олгосон, хадгаламжид мөнгө хийж, мөнгө хүүлэх ажиллагаа явуулсан, санхүүгийн үйлчилгээ авсан, хувь хүний дансанд шилжүүлсэн зэрэг зөрчил илэрсэн. Үндэсний аудитын газар шалгалт хийгээд, үнийг тогтворжуулсан байна уу гэдгийг шинжилгээ хийж үзсэн. “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөр үр дүнд хүрээгүй, инфляцийг өсгөсөн, төгрөгийг сулруулсан гэсэн байгаа. Валютын их хэмжээний интервенц хийсэн. Төв банк 2012 онд 4 тэрбумын валютын нөөцтэй байсан бол 2016 онд 1 тэрбум болж, бууруулсан. Хүүгийн алдагдал хүлээсэн, энэ нь 526 тэрбум. Форвард хэлцэл хийхэд 1.7 их наяд төгрөгийн алдагдал хүлээсэн.
УИХ-ын гишүүн Д.Эрдэнэбат: Ажлын хэсгийн дүгнэлт нэр зааж ялын тогтоол шиг орж ирсэн, ажлын хэсэг Монголбанкны үйл ажиллагаанд халдсан. Хэн нэгнийг яллахыг зорьсон, улс төрийн агуулга байсан уу гэвэл байсан. “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөр Мөнгөний бодлогын арга хэмжээ байсан. Дэлхийн зах зээлд уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнэ унахад мөнгөний хомсдол 16.4 хувиар үүссэн. Ийм хөтөлбөр хэрэгжүүлээгүй бол эдийн засаг агшаад ажилгүйдэл 20 хувь хүрч, 108 мянган ажлын байраа алдах байсан. 3 их наядыг хуримтлагдсан алдагдал гэж дүгнээд байгаа. Агшсан эдийн засгийг тогтоон барихын тулд хийсэн зардал гэж Ардчилсан намын бүлэг үзэж байгаа. Энэ 3 их наяд хуримтлагдсан алдагдал гэж үзэх юм уу, хохирол гэж үзэх юм уу, зардал гэж үзэх юм уу. Хуримтлагдсан алдагдал ямар үед буурдаг юм бэ. Инфляци өсөөгүй, буурсан. Монцементийг тэр хүнд үед байгуулаад, цементийг дотоодоосоо хангах боломжтой болсон. Дөрвөн жил махны үнэ буурсан. Ийм байхад хэн нэгнийг яллах чинь улс төр. Монголбанкны бүрэн эрхэд битгий халд.
УИХ-ын дэд дарга Ц.Нямдорж: Алдагдал уу, зардал уу гээд асуугаад байсан, алдагдал гэж гарлаа шүү. Ардчилсан нам 2012 оны орон нутгийн сонгуулиар “Үнэ тогтворжуулах” хөтөлбөр, 2013 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулиар ипотекийн зээл, 2016 оны УИХ-ын сонгуулиар “Сайн” хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн. Ийм юм ярихаар яахаараа улс төр болдог юм, хариуцлага ярина. Ийм асуудал дээр найраа байхгүй шүү, гишүүд ээ. Монголбанкийг улс төрийн зорилгоор ашигладгаа аль ч нам зогсоох ёстой.
Хуралдаан үргэлжилж байна.