.jpg)
Монголын циркчин энэ сарын 15-нд АНУ-д амиа алдсан хэрэг өнгөрсөн долоо хоногт гарчээ.Эх сурвалжийн мэдээллээр АНУ-д аялан тоглолтоор очсон “Циркиус Монголиа” компанийн циркчин охин бусдын гарт амиа алдсан гэх мэдээлэл байна.
Энэ талаар Гадаад харилцааны яамнаас тодруулахад “Монгол циркчин АНУ-д амиа алдсан нь үнэн. Гэхдээ ар гэрийнхэн нь биднээс хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд ямар нэгэн мэдээлэл өгөхгүй байхыг хүссэн” гэлээ.
Бид энэ талаар эргэн мэдээлэх болно.
Өнөөдөр “Дэлхийн яруу найргийн өдөр”. 1999 оноос эхлэн ЮНЕСКО-гоос “Дэлхийн яруу найргийн өдөр”-ийг жил бүрийн 3 дугаар сарын 21-нд тэмдэглэн өнгөрөөхийг зарлан тунхагласан билээ.
Монголын утга зохиолынхон ЮНЕСКО-гоос зарлан тунхагласан уг өдрөөр яруу найргийн олон төрлийн ажил өрнүүлдэг уламжлалтай. Монголын Соёл Яруу Найргийн Академи дэлхийн яруу найргийн өдрийг угтан олон ажил хийдэг. Үүний нэг нь Дорнын их яруу найрагч Б.Явуухулангийн яруу найргийн номыг “Монгол шүлэг” нэртэйгээр англи хэлнээ орчуулан гаргасан юм.
ЮНЕСКО-гийн Ерөнхий захирал хатагтай Ирина Бокова 2015 оны Дэлхийн яруу найргийн өдөрт зориулсан илгээлтэд “Яруу найраг бол эрх чөлөөний үндсэн гол илэрхийлэл бөгөөд хүн төрөлхтний дуу хоолой юм” хэмээн хэлсэн байна.
УДЭТ-ын уран бүтээлчид Б.Цогнэмэхийн зохиол “Тэнгэрийн хүү” жүжгээ дахин тайзнаа амилуулах гэж байна.
Гуравдугаар сарын 25-нд тоглогдох тус бүтээл нь түүхэн жүжгийн уралдаанд шалгарч байсан юм. Мөн 2011 оны шилдгийн шилдгийг шалгаруулах “Гэгээн муза” наадмын гран при, оны шилдэг уран бүтээлчдийг шалгаруулах “Мөнгөн мод” ёслолын ажиллагааны шилдэг бүтээлийн цомыг хүртэж байв.
Энэхүү жүжиг нь Монголын их Хүннү гүрний түүхээр бүтсэн бүрэн хэмжээний анхны жүжиг бөгөөд театрын тайзнаа бүрэлдэн бий болж байгаа Монгол Улсын түүхийг баяжуулсан томоохон бүтээл болсон юм.
Найруулагчаар Монгол Улсын төрийн соёрхолт, УДЭТ-ын ерөнхий найруулагч Н.Наранбаатар, хөгжмийн зохиолчоор урлагийн гавьяат зүтгэлтэн Т.Сэр-Од, гол дүр Модун Шаньюйд УДЭТ-ын жүжигчин Г.Эрдэнэбилэг, Могул хатанд төрийн соёрхолт, ардын жүжигчин Н.Сувд нар тоглосон билээ.
УДБЭТ-ын уран бүтээлчид ирэх амралтын өдөр Ж.Вердийн “Травиата” дуурийг тоглоно. Хамгийн сонирхолтой нь тус дуурийн Жермоны дүрд Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Э.Амартүвшин гоцлохоор болжээ.
Тэрбээр ХБНГУ-ын Кийл, Италийн Сан-Карло гэсэн дэлхийд томоохонд тооцогддог театрт ажиллах гэрээ байгуулаад байгаа юм. Саяхан Италийн суут хөгжмийн зохиолч Ж.Вердийн “Риголетто” дуурийн Риголетто-ын дүрийг Итали, Герман улсын театрын тайзнаа 20 гаруй удаа бүтээгээд иржээ.
Тэр Кийл хотын дуурийн театрт Ж.Вердийн Риголетто дуурийн Риголеттод 15 удаа тоглохоор гэрээ байгуулсан бөгөөд одоо гурван удаа тоглох гэнэ.
Өчигдөр дорнын их яруу найрагч Бэгзийн Явуухулангийн мэндэлсэн өдөр тохиосон билээ. Жил бүрийн гуравдугаар сарын 15-ны энэ өдрийг уран зохиолын хүрээнийхэн Явуугийн өдөр хэмээн онцолж, яруу найргийн баяр болгон тэмдэглэдэг уламжлал хэдийн тогтжээ.
Явуу найрагчийг тэнгэрт хальсны дараа жил буюу 1983 онд яруу найрагч Г.Мэнд-Ооёо, Ж.Саруулбуян, Л.Мягмарсүрэн, Д.Цогт, Ц.Ойдов, Ү.Хүрэлбаатар, Л.Дамдиндорж, Я.Баатар зэрэг шавь нар нь мэндэлсэн өдрөөр нь Алтан өлгий дэх хөшөөнд нь цэцэг тавьж, багшийнхаа дурсгалыг хүндэтгэсэн байна. Энэ үеэр дорнын их найрагчийн мэндэлсэн өдөр гуравдугаар сарын 15-ныг Явуугийн өдөр хэмээн нэрлэж байхаар тогтсон ажээ.
Өчигдөр тохиосон Явуугийн өдрөөр Д.Нацагдоржийн нэрэмжит Улаанбаатар хотын нийтийн төв номын сан, Монголын зохиолчдын эвлэл, “Шинэ мянган” утга зохиолын нэгдэл хамтран “Явуугийн үдэш” уншигч, зохиолчдын уулзалт, яруу найргийн чөлөөт уншлагыг зохион байгууллаа.
Энэхүү үдшийн уулзалтад Монгол Улсын соёлын гавьяат зүтгэлтэн, доктор Д.Цэдэв, Б.Явуухулангийн шавь, соёлын гавьяат зүтгэлтэн, яруу найрагч С.Оюун, МЗЭ-ийн шагналт яруу найрагч, зохиолч Д.Чинзориг, яруу найрагч Д.Дарьсүхбаатар, Ж.Батцэцэг, Д.Нацагдоржийн шагналт яруу найрагч П.Нямлхагва нар болон үе үеийн зохиолч, яруу найрагчдын төлөөлөл, уншигчид хүрэлцэн ирсэн байлаа.
“Явуугийн үдэш”-ийн хүндэт зочдын нэг нь соёлын гавьяат зүтгэлтэн Д.Цэдэв. Зохиолчдын хороог олон жил удирдаж байсан энэ эрхэм Явуу найрагчтай хамт Зохиолчдын хорооны удирдах зөвлөлд 17 жил хамт ажиллажээ.
“Явуугийн үдэш”-ийн өөр нэгэн эрхэм хүндтэй зочин Монгол Улсын соёлын гавьяат зүтгэлтэн, яруу найрагч С.Оюун багшийнхаа тухай гэгээн дурсамжаасаа хуваалцсан. Тэрээр Явуу найрагчийн гарын шавь бөгөөд багшийнхаа гэрт амьдарч, уран бүтээлээ хэрхэн туурвихыг нь хамгийн ойроос харж, мэдэрч явсан ажээ. Энэ тухай С.Оюун найрагчийн дурсамж сонирхолтой сайхан ярьж өглөө.
Ийнхүү эрхэм хүндтэй зочид Явуу найрагчийн тухай дурсамж хууч дэлгэхийн зэрэгцээ МЗЭ-ийнхэн их найрагчийн амьдралын ховор агшнуудыг буулгасан гэрэл зургийн үзэсгэлэн толилуулсан нь “Явуугийн үдэш”-ийн нэг шигтгээ нь байлаа.
О.ӨНӨР
УДЭТ-аас “Царцаа Намжил” шилдэг бүтээлийн уралдаан зарлажээ. Драмын урлагаар дамжуулан ерөнхий боловсролын сургуулийн суралцагчийн авьяасыг нээж, гоо зүй, ёс суртахууны зөв хүмүүжил төлөвшилтэй, монгол ёс заншилаа дээдэлсэн, сэтгэн бодох чадварыг тэлсэн, оюунлаг иргэн болгон хөгжүүлэх зорилгоор энэхүү уралдааныг зарлажээ. Дараах шилдэг бүтээлийн удирдамжтай танилцана уу.
О.ӨНӨР
ОХУ-д зохиогддог Н.А.Римский-Корсаковын нэрэмжит залуу дуурийн дуу дуулаачдын Олон улсын уралдаанд хоёрдугаар байр эзэлсэн Цэргийн дуу, бүжгийн эрдмийн чуулгын дуучин Чулуунбаатарын Бадралд 24 сая төгрөг, гуравдугаар байр эзэлсэн ОХУ-ын Санктпетербургийн хөгжмийн дээд сургуулийн магистрант Түвшинжаргалын Энхбатад 19 сая төгрөгийн мөнгөн шагнал олгохоор болов.
Манай улсын соёлын ажилтан, уран бүтээлчид 2006 оноос олон улсын уралдаан, наадам, үзэсгэлэнд амжилттай оролцож ирсэн бөгөөд онцгой амжилт гаргасан 155 хүнд Засгийн газар 1 тэрбум 430 гаруй сая төгрөгийн мөнгөн шагнал олгоод байна.
Улаанбаатар чуулгын уран бүтээлчид үндэсний болон цахилгаан хөгжмийн зэмсгийг хослуулан шинэлэг өнгө төрх бүхий “5 Tones” тоглолтоо 2017 оны 3-р сарын 18-ны өдөр 19:00 цагт өөрийн тайзнаа дахин үзэгч олондоо толилуулахад бэлэн болоод байна.
Тоглолтонд Улаанбаатар чуулгын гоцлол хөгжимчин болох хийлч Дээгий, ятга хөгжимчин Отгоо, ёочин хөгжимчин Бараа, лимбэчин Мийгаа, эвэр бүрээч Чинбаа нар болон “Хангарьд” үндэсний хөгжмийн найрал, цахилгаан хөгжмийн FIX хамтлагтай хамтран дэлхий даяар нэгэнт танигдсан, сэтгэлд хоногшсон дууны болон классик хөгжмийн бүтээлүүдийг шинэчилсэн найруулгаар тоглож үзэгч олондоо хүргэх юм. Ерөнхий найруулагчаар Р.Мөнхсайхан, Хөгжмийн зохиолч, продюсерээр О.Чинбат нар ажиллах аж.
Тоглолтонд оролцох уран бүтээлчид:
• Ч.Дэлгэрцэцэг /Хийлч, СТА/
• О.Чинбат /Эвэр бүрээ хөгжимчин, СТА/
• Х.Бархүү /Ёочин хөгжимчин, СТА/
• Б.Отгончимэг /Ятга хөгжимчин, СТА/
• Б.Мягмарцэрэн /Лимбэ хөгжимчин, СТА/
• Р. Ганбат /Удирдаач, СТА/
• “Хангарьд” үндэсний хөгжмийн найрал
• Улаанбаатар чуулгын бүжигчид
• FIX хамтлаг
Тоглох хөгжмийн төрлүүд:
• Рок – поп
• Классик
• Модерн
• Фолк мюзик
Тасалбарыг Улаанбаатар чуулгын билетийн касс болон www.ticket.mn худалдаалж байна гэж Улаанбаатар чуулгаас мэдээллээ.
Улсын драмын эрдмийн теартын уран бүтээлчид гуравдугаар сарыг сонгодог жүжгийн сар болгон зарласан. Тиймээс гуравдугаар сарын 7, 8-нд Английн алдарт зохиолч У.Шекспирийн хайрын сонгодог дуулал болох “Ромео, Жульетта” жүжгийг үзэгчдэдээ зориулан хүргэсэн бол энэ амралтын өдрүүдэд Грекийн алдарт зохиолч Софоклын сонгодгуудын нэг болох “Эдип хаан” жүжгийг тайзнаа амилуулж байна.
Сонгодог жүжгийн өдрүүдэд Норвегийн их бичгийн хүн Г.Ибсений “Хүүхэлдэйн байшин” буюу “Нора”, алдарт Мигель Сервантесын “Кихот ноён” , У.Шекспирийн “Гамлет”, Францын алдарт зохиолч В.Хюгогийн “Парисын дарь эхийн сүм” тус тус тайзнаа дахин амилах нь ээ.
“Сонгодог жүжгийн өдрүүд” III.06-30
III.11, III.12-ны 18.00 цагт Софокл “Эдип хаан”
III.15 – 19.00 цагт Г.Ибсен “Нора”
III.16, III.29-ний 19.00 цагт М.Сервантес “Кихот ноён”
III.26-ны 18.00, III.27-ны 19.00 цагт У.Шекспир “Гамлет”
III.30-ны 19.00 цагт В.Хюго “Парисын дарь эхийн сүм” тус тус тоглох аж.
Каннын олон улсын кино наадмын “Le Atelier” төрөлд найруулагч С.Бямбын “Хэвтрийн хүн” кино зохиол шалгарчээ.
Тэрбээр “Хүй”, “Нохой орон”, “Монголын дуу”, “Мөнхийн хөдөлгүүр”, “Хадаг”, “Хүсэл шунал”, “Алаг үрс”, “Алсын удирдлага” зэрэг кинонд зураглаач, найруулагч, продюссерээр ажилласан бөгөөд зохиолч, яруу найрагч Г.Аюурзанын “Хэвтрийн хүн” зохиолоос сэдэвлэн Францын кино урлагийн сангийн дэмжлэгтэй кино төслөө бичжээ.
Киноны гүйцэтгэлийг Монголын “Гуру медиа”, “Prime pictures” компани хамтран бүтээх аж.
Дэлхийн авьяаслаг уран бүтээлчдийн кино төслийг дэмжих, олон улсын кино студи, продюссер болон кино санхүүжүүлэгч нарт зориулсан тус хөтөлбөр нь 2005 оноос хэрэгжиж байгаа юм. Ингэснээр уран бүтээлчийн кино зохиол бүтээл болох үүд хаалга нээгддэг байна. Эл хөтөлбөрт шалгарсан найруулагчид ирэх тавдугаар сарын 19-25-нд кино салбарын хөрөнгө оруулагчид болон компаниудын төлөөлөлтэй уулзан төслөө танилцуулах аж.
Энэ жил тус хөтөлбөрт нийт 14 орны 16 найруулагчийн бүтээл шалгарснаас Монгол, Хятад, Өмнөд Африк, Мексик, Сингапур, Бангладеш зэрэг орны найруулагч багтжээ.