Category: соёл-урлаг

Шилмэл загварын ордоноос Монголын загварын
ертөнцийн хөгжилд тодорхой хувь нэмрээ оруулах , авъяаслаг өсвөр үеийнхний
хүсэл мөрөөдлийг дэмжих , зорьсондоо хүрэхэд нь гарц нээж өгөх мөн өсвөр
үеийнхний хувцаслах соёл , гоо зүйн таашаалд нөлөөлөх зорилготойгоор “ТОП 2”
тэмцээнийг зохион байгуулж байна.

ЕБС-ийн сурагчдын дунд хувцас загварын шилдгийг
тодруулах эхний шатны “ТОП 2” тэмцээнийг сургуулиуд дээр зохион байгуулах ба
шалгарсан дизайнерууд болон моделиудыг тодруулах финалын тоглолт Blue sky
tower-т зохион байгуулагдана. Тэмцээн 2 үе шаттайгаар явагдсан ба 1-р шатны
шалгаруулалтыг сургууль тус бүр дээр явуулсан юм.

Тухайн сургууль бүрээс 2-р шатанд шалгарсан
оролцогчдыг Шилмэл Загварын Ордны мэргэжлийн баг бүрэлдэхүүн шүүлт явуулан
финалд оролцох шилдэг 90 модель 20 сургуулийн дизайнеруудыг сонгож авсан юм.

Энэ удаагийн Топ 2 тэмцээнд Улаанбаатар хотын
ЕБС-ийн нийт сургуулиуд болон Дархан, Эрдэнэт хотоос, Дундговь аймгаас гээд
хөдөө орон нутгаас шилдэг багууд ирж оролцож байгаагаараа онцлог болж байна.

Мөн “ Топ 2” тэмцээнийг Сити дээд сургууль, СУИС,
Монголын сурагчдын холбоо, NARUMI make up studi, OK сэтгүүл, Инфо тв сэтгүүл
тус тус дэмжин ажиллаж байна. Гала тоглолт 2016 оны 04 сарын 01-ний 16 цагт
Blue sky tower-т болно.

Улаанбаатар хотын ЗДТГ-аас “Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийг уламжлал болгон зохион явуулдаг. Энэ жил тус хөтөлбөрийн хүрээнд наймдугаар сарын 6-ны өдөр Чингисийн талбайд 350 уран нугараач зэрэг нугарч, “Гиннес”-ийн номонд бүртгүүлэхээр зэхэж байгаа аж. Одоогийн байдлаар Улаанбаатар болон орон нутагт байдаг уран нугаралтын студи, дугуйлангийн сурагчид дунд шалгаруулалт явуулж байгаа бөгөөд удахгүй тэд нэгдсэн бэлтгэлдээ орох юм байна.

“Дэлхийн Монголчууд Глобал” нийгэмлэгээс зохион байгуулж буй арга хэмжээний хүрээнд боксын тэмцээн, шатрын тэмцээн зохион байгуулагдсан билээ. Тэгвэл өчигдөр “Монгол туургатан мисс” тэмцээний эцсийн шатны шалгаруулалт “Corporate Hotel”-ын “Convention Center”-т болж өндөрлөлөө.

Монгол туургатаны миссээр Буриад улсын оролцогч Арюна Жаргаловна Бубаева шалгарсан бөгөөд есөн эрдэнийн шигтгээ, 999 сорьцын алтан буга бүхий цэвэр мөнгөн титэм болон 30 сая төгрөгийн мөнгөн шагналыг хүртээжээ. Дэд миссын шагналыг Монгол улсын оролцогч Ю.Балжидмаа хүртсэн байна.

“Монгол туургатан мисс-2016” наадамд Монгол, Халимаг, Буриад, Тува, ӨМӨЗО-ны 20 мисс өрсөлджээ.

Мисс модель: Н.Мишээлт /Монгол улс/

Мисс фото: Айлана Монгуш /Тува улс/

Мисс бикини: Н.Ану /Монгол улс/

Үндэсний хувцастай мисс: Чечена Кыргыс /Тува улс/

Олны таашаалд нийцсэн мисс: Ч.Ану /Монгол улс/

Авьяаслаг миссээр: Э.Мөнгөнхуар /Өвөр Монгол/

Сайн үйлс: Сарантуяа Ганбаатаровна Даваасүрэн

Сөүл хотноо энэ сарын 19-26-нд зохион байгуулагдсан хөгжмийн наадмаас Улсын дуурь бүжгийн эрдмийн театрын гоцлол дуучин Монгол Улсын гавъяат жүжигчин Э.Амартүвшин гуравдугаар байрын шагнал хүртжээ. Гурван жилд нэг удаа болдог дуурийн дуулаачийн төрөлд 11 орны 128 дуучин оролцсноос манай улсын дуучин ийнхүү гуравт оржээ. Энэхүү олон улсын хөгжмийн уралдаан нь 1996 оноос эхтэй бөгөөд жил бүр шилдэг төгөлдөр хуурч, хийлч, дуурийн дуулаачийн төрлөөр ээлж дарааллан зохиогддог байна.

Морин хуур хөгжмөөр дамжуулан Монгол үндэсний соёлыг олон улсад сурталчлах, Морин хуурын уламжлалт тоглох арга барилыг түгээн дэлгэрүүлэх, хамгаалах зорилгоор Морин хуур олон улсын 5-р наадам, эрдэм шинжилгээний хурал, үзэсгэлэнг 2016 оны 5 сарын 3-наас 7-ны өдрүүдэд Улаанбаатар хотноо зохион байгуулах гэж байна.

Наадмын хүрээнд “Морин хуур хөгжмийн урын сан” эрдэм шинжилгээний бага хурал симпозиум 2016 оны 5 сарын 5-ны өдөр зохион байгуулагдана. Симпозиумд оролцох хүсэлтэй илтгэгчид өөрийн товч намтарыг гэрэл зураг, илтгэл, түүний товч хураангуйн хамт 2016 оны 4- р сарын 25- ны дотор heritage@artscouncil.mn хаягаар илгээх боломжтой юм байна.

Өнөөдөр 19:00 цагт “Corporate Hotel”-ын “Convention Center”-т “Монгол туургатны мисс” тэмцээний финалын тоглолт, шагнал гардуулах ёслолын арга хэмжээ болох юм. Дэлхийн Монголчуудын Глобал сангаас санаачлан зохион байгуулж буй “Монгол туургатны мисс-2016″ наадам энэ сарын 20-нд Улаанбаатар хотноо эхэлсэн билээ. Тус наадамд Монгол, Халимаг, Буриад, Тува, ӨМӨЗО-ы 20 мисс оролцож буй бөгөөд тэд тэмцээний эхний өдрөө “Фото мисс”, “Мисс авьяас”, “Мисс модель” номинацид өрсөлдсөн билээ.

Олон улсын миссийн тэмцээний дагуу долоон номинацид шилдгүүдээ тодруулж, оролцогч бүсгүйчүүд энэ сарын 23-нд “Мисс гүүдвил” номинацийн хүрээнд “Сүүн дусал” хүмүүнлэгийн аяныг өрнүүлэн үндэсний компаниудаар зочлон хандив цуглуулсан билээ. Ороолцогч охид Монголын үндэсний шилдэг үйлдвэр “Говь”, “Наран косметик”, “Intercharm”, “Best Shoes”, “Тагтаа” хэвлэлийн үйлдвэрүүдээр зочлон хүмүүнлэгийн аяндаа хөрөнгө босгосон байна. Тэд нийтдээ 10-аад сая төгрөг цуглуулжээ.

Энэхүү хандивын мөнгийг бүхэлд нь “Хүрээ” амаржих газар буюу хуучнаар II амаржих газрын Эх нялхсын эрчимт эмчилгээний тасаг, нялхсын тасгийг тохижуулахад зориулж байгаагаа дуулгасан билээ. Тус амаржих газар нь байгуулагдаад 60 гаруй жил болохдоо нэг ч удаа засвар хийж байгаагүй аж. Тиймээс ирээдүйн ээж болох миссүүд маань “Монголын үрс маш олон болтугай” хэмээн ерөөж, энэхүү аяныг өрнүүлсэн тухай зохион байгуулагчид нь онцолсон юм. Финалын тоглолтын тасалбар 30 мянган төгрөг бөгөөд эрэлт ихтэй байгаа аж.

Нохойгоо сул тавихгүй байхыг анхааруулж байна

Сүүлийн үед золбин болон гэрийн тэжээвэр ноход иргэдэд халдсан тохиолдол ихсэх хандлагатай байна. Энэ сарын 16-ны өдөр Хан-Уул дүүргийн 6 дугаар хорооны иргэн Г-ийн нохой тус хорооны иргэн А-ийн зүүн гар хөлийг хазаж гэмтээсэн, Сонгинохайрхан дүүргийн 24 дүгээр хорооны иргэн Б-ын “Дундад Ази” үүлдрийн нохой тус хорооны иргэн Г-ын мөр, гуяыг хазаж гэмтээсний улмаас хохирогч Гэмтэл согог судлалын үндэсний төвийн Эрчимт эмчилгээний тасагт хэвтэн эмчлүүлж байгаад амь насаа алдсан харамсалтай тохиолдол гарсан. Тиймээс иргэдэд дараах зөвлөмжийг хүргэж байна. Үүнд:

-Хашаандаа нохойтой тохиолдолд өдрийн цагаар нохойг сул тавихгүй байх

-Хаалга, хашаандаа анхааруулсан таних тэмдэг заавал байршуулах

-Мал эмнэлэгт бүртгүүлэх, тогтмол вакцинд хамруулах

-Зохих хамгаалалт буюу хошуувч, хүзүүвчтэй байлгах шаардлагатайг анхааруулж байна.

Монгол Улсын Иргэний хуулиас

501 дүгээр зүйл. Амьтны учруулсан гэм хорыг хариуцах

501.1. Амьтны үйлдлээс хүний амь нас, эрүүл мэндэд учирсан гэм хорыг тухайн амьтныг өмчлөгч буюу эзэмшигч хариуцна.

Монгол Улсын Эрүүгийн хуулиас

201 дүгээр зүйл. Орчиндоо аюул учруулж болох амьтныг зохих хамгаалалтгүй байлгах

201. 1. Орчиндоо аюул учруулж болох амьтныг зохих хамгаалалтгүй байлгасны улмаас хүний бие махбодийг хөнгөн буюу хүндэвтэр гэмтээсэн бол хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг таваас тавь дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний төгрөгөөр торгох, эсхүл нэгээс гурван сар хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ.

201. 2. Энэ хэргийн улмаас хүний амь нас хохирсон, бусад хүнд хор уршиг учирсан бол гурваас дээш зургаан сар хүртэл хугацаагаар баривчлах, эсхүл таван жил хүртэл хугацаагаар хорих ял шийтгэнэ.

Монголын үндэсний урлагийн “Их татлага” хамтлаг Япон улсын Токио хотын “Сантори” концертын танхимд энэ сарын 20-нд анхны бие даасан тоглолтоо толилуулжээ. “Сантори” танхим нь “Эгшиг дууны эрдэнийн хайрцаг” хэмээн хүндлэгддэг бөгөөд дэлхийн чансаа дээгүүр уран бүтээлчид багадаа хоёр жилийн өмнөөс захиалга өгч байж тоглодог байна.

“Их татлага” хамтлаг одоогоор Япон улсад уран бүтээлээ туурвиж буй юм. Тоглолтод Монголын нэрт хөгжмийн зохиолчдын болон язгуур урлаг, хөөмэйн бүтээлээс гадна хамтлагийн залуус шинээр туурвисан уран бүтээлээ тогложээ. Тухайлбал хамтлагийн ахлагч, морин хуурч А.Бат-Эрдэнийн зохиосон “Хөх бороо” морин хуурын хослол, ”Бодол” ятгын гоцлол, “Хавар” цуурын гоцлол зэрэг аялгууг Японы үзэгчдийн сонорт хүргэсэн байна.

Монголын уран сайхны “Өнөр бүл” киноны хоёрдугаар ангийг хийхээр болжээ. Тус киноны Гармаагийн дүрийг бүтээсэн Монгол Улсын гавьяат жүжигчин Ч.Алтан-Өлзий санаачлан бүтээхээр болсон бөгөөд зохиолыг нь түүний гэргий Д.Нансал бичиж, жүжигчин, найруулагч С.Баттулга найруулахаар болжээ.

Найруулагч С.Баттулга нь “Зөрлөг”, “Худалч залуу”, “Миний муу аав, “Хоёр хоёрын тав”, “Гурван найз” зэрэг уран сайхны киног найруулж олны хүртээл болгосон юм. “Өнөр бүл 2” уран сайхны кинонд өмнөх ангийн гол дүрийн жүжигчид болох МУГЖ Ч.Алтан-Өлзий, МУГЖ дуучин Ц.Чулуунцэцэг, МУСГЗ Ш.Гүрбазар нар дахин тоглох юм байна.

Дуу хөгжим сонирхогчдын дунд пянз эргээд моодонд орж байгаа гэнэ. Хамтлаг, дуучид пянзан дээр дуугаа бичүүлэх сонирхолтой болж, түүнийг нь шимтэн цуглуулагчид ч нэмэгджээ. Пянз цуглуулагч Б.Батболдтой энэ талаар цөөн хором ярилцлаа.

-Та яагаад ховор сонин пянз цуглуулах болов?

-Би анх Японд дуучин Quiza-тай хамтарч нэг дуу хийгээд түүнийгээ Японы компаниар пянзан дээр бичүүлж байсан юм. Тэрнээс хойш л сонирхож, цуглуулж эхэлсэн дээ. Гэхдээ сүүл рүүгээ зөвхөн өөрөө л сонирхож цуглуулна гэхээсээ бусдад түгээх санаа төрсөн.

-Хуучны ховор пянзнуудаа хаанаас хэрхэн авсан бэ?

-Дийлэнх нь хуучин социалист орнуудын пянз байгаа юм. Бүгдийг нь л монголчуудаасаа худалдаж авсан. Тухайн үед манайхан гадаад орнуудаар явахдаа авчирсан гээд маш үнэтэй, 1930-аад оны герман пянз ч бий. Тухайн үед нийгмийн байдал болон бусад шалтгаанаас барууны пянзнуудыг оруулж ирдэггүй байсан. Тийм болохоор ихэвчлэн социалист орнуудын пянзнууд л байна. Энэ бүх пянзаа ер нь чамгүй үнээр олж авсан шүү. Хүмүүс хааяа зарах уу гэж санал тавьдаг л юм.

–Хүмүүст үнэтэй зарсан тохиолдол бий юу?

-Пянз 70, 80-аад оны үед эрчээ авч байгаад яваандаа хэрэглээ нь багассан. Тиймээс шинэ үеийн залуучууд сайн мэдэхгүй байгаа юм. Харин сүүлийн үед хүмүүс их ирж, пянз сонирхох болоод байгаа. Жуулчид их ирдэг. Тэд ховор, үнэтэй пянз худалдан авдаг юм. Ялангуяа монгол дуутай пянзнуудыг их сонирхдог. Саяхан BBC-д миний цуглуулгын тухай нийтлэгдсэн байсан. Түүний дараагаар гадаадад пянзны дэлгүүр ажиллуулдаг хүмүүс над руу пянз явуулсан.

-Монголд пянз тоглуулагч ямар үнэтэй худалдаалагддаг вэ?

-Үнийн хувьд бол 30-30000 долларын хооронд чанараасаа шалтгаалаад өөр өөр байдаг. Энгийн сонирхогчдод зориулсан пянз нь боломжийн үнэтэй.

–Та пянзны үе эргэн ирж байна гэж ярьсан?

-1990 оноос хойш технологийн энэ их хөгжилд дарагдаж байсан, гэхдээ буцаад хуучны зүйлс эргэн ирж байна. Пянз их удаан хадгалагддаг болохоор утас ч юмуу mp-ээс хамаагүй илүү үлдэцтэй. 1980-аад оноос хойш пянз хэрэглэхээ больсон ч хэсэг дуучид, хамтлаг өөрсдийн цомгоо гаргасаар л байсан. Мэдээж тоо ширхгийн хувьд маш бага хэмжээгээр бичүүлдэг байсан. Харин жил ирэх тусам энэ тоо ихэсч байгаа. Монголын хувьд Lemons, A Sound гэх хамтлагууд цомгоо пянзаар гаргах хүсэлтэй байгаагаа илэрхийлсэн байна лээ.

Би зөвхөн пянз биш өөр хуучны дамартай хальс, тоглуулагч, хуучны радио зэргийг бас сонирхдог л доо. Иймэрхүү зүйлс овор ихтэй болохоор хүмүүс авчирч чадахгүй тохиолдол байдаг. Маш үнэтэй ховор зүйлийг бүр яг шинээр нь сайн хадгалчихсан, дээрээс нь дагалдах пянзнууд нь хүртэл маш сайн чанарын, өнгөлөг, уян пянзнууд хүртэл байдаг.

-Орчин үеийн залуучууд ухаалаг утсаараа хөгжим их сонсох болсон. Нэг талдаа хөгжил ч, нөгөө талаараа хөгжмөөс мэдрэмж авах талдаа дутмаг байх. Та үүнийг юу гэж боддог вэ?

-Пянзны үе эргээд ирж байна гэж үүнийг л хэлээд байгаа юм. Одоо дууг ямар ч асуудалгүй шууд л утсаараа сонсдог болсон. Гэхдээ төдий чинээгээрээ тухайн хөгжимд анхаарч байгаа байдал, хандлага суларч байгаа юм. Байнга л утсан дээр нь байдаг болохоор тоож, бүр анхаарлаа хандуулахаа ч больчихдог. Харин пянз илүү бодитой. Пянзыг харьцагнаас нь гаргаад өөрийн гараар бариад тоглуулна гэдэг нь тухайн хүний анхаарлыг нь илүү татаж, тухайн дуунд нь төвлөрүүлдэг гэсэн үг. Пянзан дээр дуу бичих технологи нь бусдаас өөр, тоон систем, дижитал систем үүсэхээс өмнөх технологи л доо. Тиймээс ч чанарын хувьд шал ондоо. Мөн дээрээс нь хэлбэр дүрс, том жижиг, оврын хувьд бүх л зүйл нь онцгой. Бичлэгийн хувьд маш онцлог, чанга дуугардаг. Пянзны хадгалагдах хугацаа хязгааргүй. Яг зөв зааврын дагуу, тохиромжтой газарт хичнээн ч жил хадгалж болно.

-Пянз сонирхогч залуус хамтарч ямар нэг үйл ажиллагаа зохиодог уу?

-Бид өөрсдийн хүрээнд үдэшлэг хийдэг. Үдэшлэг гэхээр л хүн ууж идэн, архидан согтуурдаг гэж ойлгодог. Бидний хувьд өөр. Хөгжим сонсож, бие биетэйгээ соёлтой яриа өрнүүлэхийг зорилгоо болгодог юм. Мөн илүү олон хүмүүст энэ бүгдийг түгээн дэлгэрүүлэх хүсэлтэй байдаг.

Өнгөрсөн 12 сард Германаас DJ ирж пянзаар яаж DJ хийхийг бидэнд зааж өгсөн. Сүүлийн үед технологи хөгжөөд, янз бүрийн техникээр DJ хийгээд байгаа боловч, жинхэнэ DJ-ийг пянзаар хийдэг юм байна. Тиймээс өөрсдөө ч гэсэн сурч, сургалт зохион байгуулдаг. Удахгүй зун болох гэж байгаатай холбогдуулан янз бүрийн партийг зохиох бодол ч бий.

Ж.ХУЛАН

Монгол болон Өвөр Монголын уран бүтээлчдийн хамтран бүтээсэн “Урилга” уран сайхны киноны нээлт Хөх хотын “Ванда” кино театрт өнгөрөгч сарын 19-нд болж, БНХАУ-ын кино театруудаар гарч эхэллээ. Энэхүү кино нь хятад хэл дээр гарч буй бөгөөд гол дүрд СТА, жүжигчин Д.Бямбацогт, СТА, жүжигчин, Ч.Ундрал, кино зохиолч, найруулагч Х.Дотно нар тоглосон бол ерөнхий найруулагчаар Х.Хасболд, туслах найруулагч, зураглаачаар В.Отгонзоригт нар ажиллажээ. Мөн зургийн даргаар Б.Чармайлт, продюсерээр Насанбуян ажилласан байна.

“Урилга” киноны найруулагч Х.Хасболд киногоо бүтээснийхээ дараагаар өөд болсон тули бүтээлчид түр хугацаанд киноны нээлтээ хийлгүй завсарлаж байгаад ийнхүү нээлтээ хийжээ.