Дархан-Уул аймгийн Шарын гол сумын хоёрдугаар сургуулийн зургадугаар ангийн хүүхдүүд салат, төмсний нухашнаас хордлого авсан нь аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газрын лабораторид хийсэн шинжилгээгээр тогтоогдсон байна. Зургаан хүүхдийн шинжилгээнээс “Staphylococcus aureus” буюу “Алтлаг стафилакокк” илэрчээ.Тэдний идсэн салат, салатанд орсон хүнсний бүтээгдэхүүн, ус, арчдас болон ходоодны угаадсанд шинжилгээ хийхэд холимог салат, байцааны салат, ходоодны угаадаснаас “Staphylococcus aureus”, “Дархангэрэл” ХХК-ийн хиамнаас гэдэсний савханцар, “Staphylococcus aureus”, төмсний нухашнаас “Bacillius cereus”, “Staphylococcus aureus”, арчдаснаас гэдэсний савханцар илэрсэн гэнэ. Хүүхдүүд “Ургац баяр” тэмдэглэх гэж гэр гэртээ төрөл бүрийн салат, төмсний нухаштай бялуу, жимс, үзэм, чацарганы шүүс, будаа, хиамтай ороомог зэргийг ангидаа авчирсан аж. Үүнээс идсэн 16 хүүхэд хордлого авч сумын эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаад бие нь сайжирч эмнэлгээс гарсан байна.
Category: нийгэм
Шведийн нийслэл Стокгольм хотод ажиллаж амьдарч буй яруу найрагч Банзрагчийн Энхтуяатай ярилцлаа. Тэрбээр тус улсад арав гаруй жил амьдарч, уран бүтээлээ хийж буй юм. Мөн тэндэхийн сургуульд монгол хэл заадаг юм байна.
-Ta наяад оны сүүл ерээд оны эхээр шуугиулж л явсан яруу найрагчдын нэг. Олон жил хилийн чанадад амьдарч, чимээгүйхэн байлаа. Уран бүтээлийн сонин сайхнаас яриагаа эхэлье дээ?
-Уран бүтээлийн хувьд энэ жил ёстой л богц ганзага дүүрэн байлаа. Тэнгэр нададонгодоо илгээжээ гэж хэлж болно. Олон сайхан шүлэг бас бодрол ухаарал хайрлалаа. Одоо ургацаа хурааж авчихаад бодож боловсруулж эвлүүлэн цэгцлэх гээд их ажил байна аа. Дараа нь ургацын баяраа хийнэ дээ. Одоогоос 13 жилийн өмнө намрын ийм л өдрүүдэд эх орноо орхин гарсан минь аз, эз алин болохыг одоо хэлж мэдэхгүй. Хүний газар уйлж дуулах, ганцаардах үе бишгүй л тохиолддог. Тэр болгоныг шүлэг бичдэгийнхээ хүчээр даван туулсан гэж болно. Энэ хэдэн шүлгүүд минь л уйлахад түшиж, унахад минь татаж босгосоор яваад одоо бол алзахааргүй болсоон. Яруу найраг гэдэг ганц хүнийг байтугай бүхэл бүтэн дэлхийг аврах жамтай юм хойно юутай ч хэл, хөлөө олсон.Сүүлийн үед Шведийн яруу найргаас орчуулж монгол түмэндээ хүргэж эхлээд байгаа. Удахгүй энд “Яруу найргийн нэгэн өдөр” гэсэн баяр болно. Түүнд бас Монголынхоо найрагчдын шүлгийг орчуулж тавихаар бэлтгэж байна.
–Та ерээд оны эхээр уран бүтээлээ нэлээн эрчимтэй гаргаж байсан. Тэгснээ нэг л мэдэхэд гадагшаа явчихсан?
-Би анх 1992 онд “Далай ээж” нэртэй драмын жүжиг бичиж Дарханы театрт тавьж байлаа. 1993 онд түүгээр “Тавилан” гэж уран сайхны кино хийсэн юм. 1995 онд “Цөн түрэх аялгуу”, 2000 онд “Эгшиглэнт зул сар” нэртэй яруу найргийн түүврүүдээ гаргасан л даа.
–Жүжгийг тань хэн найрууллаа?
-Дарханы “Залуучууд” театрын найруулагч Баатархүү найруулсан юм. Киног нь Ганхуяг найруулсан. Шведэд ирээд 2008 онд “Эх орондоо илгээх шүлгүүд”, 2011 онд “Цаг цагийн эгшилгэн” яруу найргийн түүврүүдээ гаргасан. Энэ жил “Эх хэл соёлоо эрхэмлэе” нэртэй гадаадад сурч амьдарч байгаа монгол хүүхдүүдэд зориулсан унших бичгийн номоо нэр нэгт Батчулууны Энхтуяатайгаа хамтарч хийлээ. Одоо шилдэг шүлгийн түүвэр гаргахаар бэлтгэж байна. Ядаж л Шведийн сонгодог зохиолчдыг эх хэл дээрээ бага боловч орчуулах хэрэгтэй байна. Нобелийн шагналт зохиолч ТомасТранстрёмерийн шүлгийг орчуулж Монголын Радиогоор явуулсан. Зарим нь мэдэх байх, Шведээс яруу найргаар Нобел хүртсэн цорын ганц хүн. Бас Сэтгүүлчийн аян замын тэмдэглэл гэж нэг ном гаргахаар бэлтгэж байгаа. Энэ маань хараахан цэцрээгүй байгаа.
–Та тэнд монгол хэл заадаг юм байна. Эх хэлээ яруу найрагчаас суралцахын утга учир нь өөрөө гүнзгий юм л даа?
-Миний анхны мэргэжил багш юм л даа. Швед оронд боловсролын систем нь их уян хатан, маш нарийн бодлоготой болоод ч тэр үү, бүх орны эх хэлийг үндсэн хичээлийн нэгэн адилаар сургалтынхаа үндсэн хөтөлбөрт оруулан, тухайн хэлний багш нарын цалин хөлс, нийгмийн хангамжийг Швед улсын төрөөс үзүүлдгээрээ гадаадын бусад орнуудаас ялгаатай байдаг.Мөн тэдгээр эх хэлний багш нар нь зөвхөн эх хэлээ заагаад зогсохгүйбусад хичээл дээр хоцорч яваа юм уу шинээр ирсэн сурагчдадаа швед хэлнийх нь зүгээс тусламж үзүүлэх үүрэг хүлээсэн байдаг юм. Энэ утгаараа бас нэлээн хариуцлагатай. Швед улс нь ийм бодлого баримталснаараа өөрийн нийгэм дотроо зөв боловсрол, зөв нийгмийн сэтгэлзүйг бүрдүүлэх үүднээс тэр шүү дээ. Аливаа хэлийг сайн сурах үндэс суурь нь эх хэл гэж ямар ч шинжлэх ухаанд байдгийг энэ улс өөрийн болгон хэрэгжүүлснийхээ хэрээр хөгжил нь урагшилж байгаагийн нэг жишээ юм.Гадаадад суралцаж байгаа монгол хүүхдүүдийн хувьд, эх монгол хэлийг нь заачих боловсон хүчнүүд байна аа. Хамгийн гол нь тэдний нас, сэтгэхүй, нийгмийн орчинд нь тохирсон, тэднийг удирдан чиглүүлж хөтлөх сурах бичиг, гарын авлагууд хомс байна. Ямар сайндаа л тэр “Эх хэл соёлоо эрхэмлэе” номыг өөрсдөө зүтгэж байж бүтээхэв дээ. Энэ номд зөвхөн монгол төдийгүй Шведийн болон Шведийн дэлхий дахинд алдартай зохиолчдын бүтээл, намтраас товчхон товчхон оруулсан байгаа. Бас хоёр орны түүх, ёс заншлаас харьцуулан зэрэгцүүлж оруулахын хамт зарим тохиолдолд швед, монгол хоёр орчуулгатай нь харьцуулсан байгаа. Энэ номыг үнэ төлбөргүй тарааж, сургалтад хэрэглэж байгаа. Номыг бүтээхэд манай Швед дэх монголчуудын үндэсний холбоо, Швед дэх Монгол Улсын Элчин сайдын яам, мөн Монгол Улсын Боловсрол, шинжлэх ухааны яам бүгд тусалж дэмжсэн нь төрөөс гадаадад амьдарч байгаагаа хүүхдүүдийнхээ оюуны боловсролд анхаарч байгаагийн нэг тод илрэл юм.
–Та Шведийн албан боловсролын салбарт нь багшилж байгаа юм уу?
-Тийм ээ. Шведийн үндсэн сургуульд нь эх хэлний багш буюу сургалтанд чиглүүлэгч багш гэсэн үүрэгтэйгээр ажилладаг. Шведийн Sprek center буюу хэлний төв нь гэсэн үг.
–Хэлний төв гэдгээ жаахан тодруулахгүй юу?
-“Sprеk center” гэдэг нь бүх орны олон төрлийн хэлний багш нарын нэгдсэн төв юм. Энд багш нар нь тусгай хууль, дүрэм журам, зааврын дагуу ажилладаг. Багш нараа тодорхой шалгуураар сонгож авдаг. Энд 300 гаруй орны 500 гаруй багш ажилладаг. Шведэд одоогоор ерөнхий боловсролын сургуульд нь 300 гаруй монгол хүүхэд сурч байна. Зөвхөн “sprеk center”-т гэхэд 200 орчим, бас цаана нь бусад дүүргүүдэдмөн монгол хүүхдүүд суралцаж байна гэсэн үг. Манай хэлний төвд надтай нийлээд таван монгол багш ажилладаг.
–Гадаадад амьдарч байгаа монголчуудын ТББ-ынхан саяхан Улаанбаатарт, ГХЯ-нд уулзалт хийсэн. Хүүхдүүддээ эх хэлээ сургахад төсөв шаардаж ч байх шиг. Энийг та юу гэж үзэж байна вэ?
-Мэдээж ажил хийж байгаа хүмүүст алдаа оноо гарна. Хэлээд ярилцаад явахад болохгүй зүйл гарах нь ховор болов уу. Бусад орны ТББ-ууд чухам ямар үйл ажиллагаа явуулдгийг сайн мэдэхгүй байгаа болохоор одоогоор тийм ийм гэж хэлэх боломж алга. Ер ньулс улсаас монгол хэлний сургалтын асуудлаар нэг хоёр төлөөлөл гаргаад Монголд төвтэй, тэнд хэлний нэг эрдэмтэн зангидаж байвал зүгээр юм шиг санагдаж байна.
–Олон жил гадаадад амьдарсан, тэндэхийн нөхцөл байдлыг сайн мэдэх хүний хувьд, багш, зохиолч, яруу найрагчийнхаа хувьд ч та яг энэ гадаадад суугчдын хэл соёлын тал дээр ямар байр суурьтай байна?
-Гадаадад байгаа хүүхдүүдэд монгол төрөөс анхаарах шаардлагатай гэж үзэж байгаа бол он оны нурууг дааж үлдэх, оюуны хэрэгцээ шаардлагыг нь хангасан ном, сурах бичиг, гарын авлагуудыг л хийхэд анхаарах хэрэгтэй байна. Яагаад гэвэл, эх хэлээ сурах хүүхдүүд болон сургах багш нар цагийн урсгал дагаад өөрчлөгдөнө шүү дээ.Шинжлэх ухааны чанартай ном сурах бичгүүд одоо бол ус агаар мэт хэрэгтэй байна. Тэдэнд тухайн орчин нөхцөл нийгэмд нь тохирсон, хоёр хэлийг нь харьцуулан тайлбарласан, шат шатаар нь ангилсан сурах бичиг, тарааж өгөх материалууд хэрэгтэй юм. Мөн Швед мэтийн хөгжингүй орнуудын боловсролын туршлагаас судлаад бусад орнуудын боловсролын байгууллагад харин хүсэлтээ гаргаж глобалчлагдах тал дээр анхаарч болно шүү дээ. Жишээ нь, Шведэд гэхэд л ерөнхий боловсролын сургуульд нь гадаадын ганцхан хүүхэд сурч байсан ч тэр хүүхдийн эх хэлийг нь сургах үүрэг хүлээсэн байдаг. Тэр хүүхэд хаанаас ч ирсэн бай эх хэлээ үнэ төлбөргүй сурах эрхээр хангагдсан байдаг гэсэн үг л дээ. Тэр ч байтугай, бусад төрлийн хичээл дээрээ ч эх хэлнийхээ багшаас швед хэлийг нь тайлбарлуулах, бусад тусламж авах зэрэг эрхтэй байдаг.
–Эндээс анх Шведэдочоод ямар байв?
-Өө, ёстой аймаар байсан. Очингуут бөөр өвдөөд, хүн танихгүй, хэл мэдэхгүй баларсан. Эмнэлэгт нь очсон чинь орчуулагч байдаггүй. Бараг 24 цаг идэх юмгүй, уух ус ч үгүй эмнэлэг дотор хэцүүдсэн.Шөнө очсон болохоор хоол унданд анхаардаггүй юм байна лээ. Эндэхийн эмнэлгийн тусламж нь жаахан удаан. Нэг бариад авбал харин аварч байж л салдаг үр дүн нь гайхалтай. Тэр орой эмнэлэг дотор нь өлсөж үхэх шахав. Ядаж байхад эмнэлгийн ажилчид нь намайг хятад гэж бодсон бололтой, ганц мэддэг үг “мандарин” гэж дуугарч байна. Би ч дотроо мандарин гэдэг жимс өгөх нь гэж бодоод толгой дохив. Гэтэл тэд намайг мандаринаар ярьдаг хятад эмэгтэй гэж бодоод харилцах утасны дэргэд аваачаад нэг хятад хүнтэй яриулах гэв ээ. Би учрыг ойлгоод толгой сэгсрэв. Нэлээн удсаны хойно оросоор ярьдаг швед эмч олж ирэв дээ.
–Орос хэл аминд оров уу?
– Чи оросоор ярьдаг уу гээд нэг эмч оросоор ярьж орж ирэхээр нь ёстой л эх хэлээрээ ярьж байгаа юм шиг “да, да” л гээд уйлж гарлаа. Тэгж л сэтгэлд бараг унтах шахсан, унаган багадаа сурсан орос хэл аминд орсон шүү.
–Таныг хятад гэж бодож байсан хүмүүс монгол гэсэн чинь яав?
-Монгол гэж мэдээд орос хэл мэддэг гэж бодсон байх л даа. Тэгээд тэр үед швед монгол хэлний орчуулагч бараг байгаагүй, байсан ч олдохгүй тийм үе байсан. Мэдээж монгол гэсэн чинь аминд орж байгаа юм чинь. Одоо бол би сургууль номыг нь төгссөн швед монгол хэлний орчуулагч болсон. Тэгэхэд биед катетер зүүж, бүр 5-6 сарын дараа мэс засал хийхээр болов. Тэр үед нь бага сага шведээр ярихтайгаа болж мэс засалд ороход минь Монгол орон минь тусалсан юм даа. Тэр үед хөгжиж байгаа орнуудад туслах төсөл тэр эмнэлэгт хэрэгжиж байж. Би азтай. Тэгээд надад мэс засал хийх болсон чинь мэдээж олон юм яригдсан л даа. Юутай ч би хөгжиж байгаа Монгол гэдэг орны иргэн байсан учир тэр төсөлд нь багтаж эмчлүүлсэн гэж дараа нь надад тайлбарлаж өгсөн. Ингэж эх орон минь миний амь насыг хаа холоос ч гэсэн аварсан юм. Шүлэг бичдэг эх хэл маань олон олон бартаа саадыг давах тэнхэл өгч, сэтгэл санааны олон үхлээс аварсан бол эх орон минь хаа холоос амь насыг минь тэгжаварсан даа.
-“Сэтгэл санааны олон үхэл” гэдэг ямар аймаар үг вэ?
-Хүний нутагт хөлөө олох гэж яваа хүн тийм байдалд орох үе зөндөө шүү дээ.Тэр болгонд шүлэг л намайг авардаг. Тэр чинээгээрээ бас энд байгаа хүүхдүүддээ сэтгэлээрээ, шүлгээрээ сайн нөлөө болж байхыг хичээж яваа. Нэлээн хэдэн хүүхэд шүлэг бичээд эхэлсэн, гоё байгаа. Тэднийгээ урамшуулах, энд тэнд шүлгийг нь нийтлүүлэх зэрэг төлөвлөж байгаа зүйл их бий.
–Таны уран бүтээл энэ олон жилд бас нэлээн өөрчлөгдсөн үү. Тэндэхийн уран зохиолын хүрээний амьдрал ямархуу юм. Зохиолчдын байгууллага нь эвлэл гэж явдаг юм уу?
-Зарим нэг өөрчлөлт орсон байх аа. Шведийн Зохиолчдын эвлэлийн гишгүүн болсон. Гишүүн нь болохоор швед хэл дээр ном зохиолоо гаргахгүй бол бас болохгүй ээ. Энд сайн зохиолчдодоо тусгай хангамж өгөөд зохиолыг нь бичүүлдэг. Сайхан шүү дээ. Гэхдээ мэдээж шалгуурууд байна. Шведийн зохиолчдын эвлэл гэж явдаг юм. Зохиолчид нь мэдээж маш өндөр түвшний боловсролтой хүмүүс байдаг. Нууцгүй хэлэхэд, яруу найраг нь манай монгол шүлэг шиг уянгалаад байдаггүй. Монгол шүлэг илүү уран тансаг юм шиг санагддаг.Яруу найрагчид нь сэтгэл зүйн талаараа яг манайхантай адил. Эрчүүд нь үсээ урт ургуулж, жилд ганцхан болдог яруу найргийн үдэшдээ халамцуу ирээд шүлгээ уралдан унших нь яг л бидэнтэй ижилхэн дээ. Уг нь Швед оройн 21 цагаас хойш бие бие рүүгээ утасдах нь бараг л хориотой юм шиг байдаг газар. Гэтэл шөнө дунд хэдэн цаг болж байсан ч сэтгэлд нь шүлгийн санаа орж ирвэл “гал”-ын найзууд руугаа шууд утасдаж бас зүггүйтнэ.
–Янзтай сайхан дүрслэн хэллээ. Та тэр үдэшд нь шүлгээ уншив уу. Швед хэлээр нь унших уу. Таныг яаж хүлээж авдаг вэ?
-Мэдээж шведээр уншина шүү дээ. Тэд нар их сонирхдог юм. Тэрүүхэндээ бас намайг онгирооно оо. Эндэхийн Кристина Лугн гэж мундаг яруу найрагч бий. Намайг түүнтэй адилхан гэж цаасан малгай өмсгөдөг юм.
–Та бол нэлээн дайчин эмэгтэй. Одоо тааваараа ажиллаж бүтээлээ хийх боломжтой болжээ?
-Мэдээж шүлгээ тайван бичиж суух сан. Заримдаа өөрийгөө дэндүү ч давхижүү дээ гэж бодох юм. Оногдсон ажлаа амжуулах гээд үр хүүхэд хувийн амьдралаа заримдаа цалгардуулж явсан нь ч байх.Хөөрхий хэдэн шүлгүүд, ганц хүү хоёроосоо уулчлал гуймаар санагддаг шүү. Нөгөө хэдэн муу шүлгүүдээ санаанд ороод ирэхэд нь олигтойхон цаг гаргаад бичих ч завгүй гүйлээ. Одоо бол өөртөө шүүмжлэлтэй хандаж байна. Шүлэг, хүү хоёроо өрөвдөж байна. Ер нь 2000 оны эхээр гадаадад гарсан монголчууд бол зарим талаар их олон юман дээр үрэгдсэн хүмүүс санагддаг. Үр хүүхдээ өнчрүүлж хүлээлгэж, тэднийгээ татаж авах гэж нэлээн юм болж хүний газар учраа олох гэж яваад аав ээжтэйгээ ч уулзаж чадалгүй хорвоогийн мөнх бустай нүүр тулсан олон хүмүүс бий. Бид заримдаа олон юмны туршлагын туулай болсон нь үнэн. Гэхдээ бид өндийсөн. Энэ бол монгол хүн хаана ч өөрийгөө аваад явдаг хөдөлмөрч чанарынх юм билээ.
–Хүү тань Шведэд гэр бүлтэй болсон гэсэн үү. Монгол бүсгүйтэй гэрлэсэн биз дээ?
-Тэгсэн. Монгол бүсгүйтэй гэрлэлгүй яахав.
Н.ПАГМА
УИХ дахь МАН-ын бүлгээс Хөгжлийн банк болон Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийг шалгах цөөнхийн бүлгийн гишүүдээс бүрдсэн ажлын хэсгийг ирэх оны төсвийн төслийг хэлэлцэхээс өмнө байгуулах хүсэлтийг УИХ-ын даргад илгээсэн байна. Тус бүлгийнхэн Засгийн газар “Чингис” болон “Самурай” бондын хөрөнгийг Төсвийн тухай хууль, Төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулийн зүйл, заалтуудыг зөрчин төсөвт тусгалгүйгээр УИХ-ын хяналтаас гадуур, ил тод бус байдлаар зарцуулж байгааг эсэргүүцэж байгаа аж. Мөн Монголбанктай хамтран 2012 оны сүүлээс хэрэгжүүлсэн Үнэ тогтворжуулах хөтөлбөрийн хэрэгжилт, явц байдлыг УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэх ёстой гэж үзжээ.
Төрийн өмчийн хорооны зүгээс төрийн өмчит компаниудын удирдлагад хариуцлага тооцоод эхэллээ. Өөрөөр хэлбэл, өчигдөр болсон Төрийн өмчийн хорооны ээлжит хуралдаанаар нийт 21 асуудлыг хэлэлцсэн бөгөөд үүнд төрийн өмчит зарим компаниудын удирдлагад ажлын хариуцлага тооцсон байна.
Ажлын хариуцлага алдсан гэгдэж буй “Баруун бүсийн эрчим хүчний систем” ТӨХК, “Талын зам” ТӨХК, “Багануур зүүн өмнөд бүсийн цахилгаан түгээх сүлжээ” ТӨХК, “Харгуй” ТӨХК-ийн гүйцэтгэх захирлууд Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хууль зөрчиж төлөвлөгөөнд тусгагдаагүй худалдан авалт хийсэн, батлагдсан төлөвлөгөөг хэтрүүлсэн, мөн санхүү нягтлан бодох бүртгэлийн журмыг зөрчсөн зэрэг нийтлэг дутагдалтай байжээ.
Тэднийг хөдөлмөрийн тухай хуулийн 131 дүгээр зүйлд заасны дагуу сахилгын шийтгэл ногдуулахыг Төрийн өмчийн хорооны зүгээс тухайн компаниудын Төлөөлөн удирдах зөвлөлд үүрэг болгосон байна. Түүнчлэн энэ үеэр ажлаа бүхий л түвшинд сайжруулах хугацаатай үүрэг даалгаврыг хорооны гишүүд өгчээ
“Ноос ноолуур, арьс ширэн бүтээгдэхүүн-2014″ үзэсгэлэн Мишээл экспод нээгдлээ. Уг үзэсгэлэн Үйлдвэр хөдөө аж ахуйн яам”, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар Монголын ажил олгогч эздийн холбооны дэмжлэгтэйгээр зохион байгуулагдаж буй юм. Нээлтийн үеэр ҮХАА-н дэд сайд Б.Цогтгэрэл “Монголын ноос, ноолуур, арьс шир боловсруулах салбарынхан жилийн ажлаа дүгнэх, хэрэглэгчдэд бүтээгдэхүүнээ танилцуулах зорилгоор наймдах дахь жилдээ зохион байгуулж байна.
Энэхүү арга хэмжээнд ноос ноолуур, арьс ширэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч 100 гаруй хувь хүн аж ахуй нэгж оролцож, үзэсгэлэнгийн өдрүүдэд:
- Импортыг орлох бараа бүтээгдэхүүнийг нэмэгдүүлэх
- Арьс шир, ноос ноолууран бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгчдийг бараа бүтээгдэхүүнээ танилцуулах
- Брэнд бүтээгдэхүүнийг бии болгох боломжийг бүрдүүлэх
- Шилдэг бүтээгдэхүүн, үйлдвэрлэгч, оролцогчийг шалгаруулж, урамшуулах, нийтэд сурталчлах
- Маркетинг борлуулалтын ажилд нь бодит хувь нэмэр оруулах
- Бараа бүтээгдэхүүн шинэ загвар, шинэ дизайн, чанар эдэлгээг олон нийтэд сурталчлан таниулах
- Төр, хувийн хэвшлийн байгууллагуудын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх харилцан туршлага солилцох нөхцөл бололцоог бүрдүүлж өгөх
- 2014 оны ноос ноолуур, арьсан хувцасны загварын чиг хандлагыг тодорхойлсон загварын үзүүлбэр үзүүлэх
- Бүх бараа бүтээгдэхүүн үйлдвэрийн үнээр болон 10-40 хувийн хямдралтай худалдаа, гэр бүлийн багцын хямдрал, хямдралын ваучер олгох юм байна.
Төрөөс ноосны үйлдвэрүүдэд 70 тэрбум, ноолуурын үндэсний үйлдвэрүүдэд 107 тэрбум, арьс ширний үйлдвэрүүдэд 140 тэрбум төгрөгийн хөнгөлөлттэй зээлийг 5 жилийн хугацаатай олгож эхэлсэн билээ. Мөн үндэсний үйлдвэрт хонины болон тэмээний ноосоо тушаасан малчдад урамшуулал олгохоор 12.3 тэрбум, арьс ширээ тушаасан малчдад 2.7 тэрбум төгрөгийг олгоод буй юм.
“Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Оронд монгол оюутан суралцуулах тухай Монгол Улсын Боловсрол, шинжлэх ухааны яам, Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны Ардын Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр”-т өнөөдөр гарын үсэг зурлаа. Энэ хэлэлцээрийн хүрээнд 2015-2019 оны дуустал нийт 400 монгол иргэнийг ӨМӨЗО-ны их, дээд сургуулиудад суралцуулахаар боллоо. ӨМӨЗО-ны Ардын Засгийн газраас монгол оюутанд олгох иж бүрэн тэтгэлэгт сургалтын төлбөр, мэргэжлийн үндсэн сурах бичгийн төлбөр, оюутны байрны төлбөр, амьжиргааны тэтгэлэг, эрүүл мэндийн даатгал зэрэг багтсан болно.
сМөн ирэх хичээлийн жилээс ӨМӨЗО-ны тэтгэлэгт хөтөлбөрийн сонгон шалгаруулалтад БШУЯ оролцож байхаар болсон бөгөөд Засгийн газраас баталсан тэргүүлэх чиглэлийг баримтлах нь зүйтэй гэж талууд харилцан тохиролцсон байна.
“Шинэ үе” продакшний жүжигчин Ц.Алдармаа, Д.Оюунтуул нарт холбогдох хэргийг өчигдөр Дүүргийн эрүүгийн хэргийн хоёрдугаар шүүхэд хэлэлцээд Ц.Алдармаад долоон жил 10 хоног, Д.Оюунтуулд хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг долоо дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцэх хэмжээний мөнгөн торгууль оногдуулах шийдвэр гаргасан. Ц.Алдармаагийн өмгөөлөгч Н.Мандах, Б.Дашдорж нар шүүхийн шийдвэртэй санал нийлэхгүй байгаа аж. Түүний өмгөөлөгч Б.Дашдорж “Шүүхийн шийдвэрийг хүлээн зөвшөөрөхгүй байна. Энэ асуудлаар ирэх долоо хоногт албан ёсны тайлбар хийнэ” гэлээ.
АПУ ХК-ийн гэрээт борлуулагчийн амийг хөнөөсөн хэрэгт сэжиглэгдэж буй Г.Пүрэвсүрэн хөнөөснөө хүлээж өдгөө ШШГЕГ-ын харъяа Цагдан хорих 461 дүгээр ангид саатуулагдаж шалгагдаж байна. Тэрээр талийгаачаас “Мөнгө байвал зээлээч. Дүүгийн хурим болох гээд мөнгөний хэрэг болоод байна” гэжээ. Талийгаач бараагаа зээлээр өгөөд мөнгө зээлэх боломжгүй гэсэн аж. Маргалдсанаас болж борлуулагч залууг боож, амь насанд нь хүрсэн гэж сэжиглэн шалгаж байгаа юм байна. Түүний унаж явсан автомашинаас эхнэрийнх нь үс гарсан учраас түүнээс байцаалт авснаар хэрэг явдал илэрчээ. Г.Пүрэвсүрэнгийн эхнэр н.Отгонхандыг гадуур байцааж байгаа гэнэ.
Энэ сарын 16-ны өдөр буюу өчигдөр оройн 23 цаг 29 минутад Баянзүрх дүүргийн долдугаар хороо, нэгдүгээр байрны хоёрдугаар орцны жижүүрийн өрөө шатаж байна гэсэн дуудлага нийслэлийн Онцгой байдлын газарт иржээ. Дуудлагын дагуу Аврах гал унтраах аравдугаар ангийн гал унтраах тасгийг очиход 2х3 метрийн хэмжээтэй жижүүрийн өрөө, 1-4 давхарын шатны модон бариул шатаж байсныг аюулгүй болгожээ. Гал гарсаны улмаас хоёр нас гурван сартай хүүхэд угаартсан, нуруу, гэдэсний хэсэг түлэгдсэн байдалтай шатны завсар унасан байсныг олж гарган, анхны тусламж үзүүлэн аврагчид ГССҮТ-д хүргэж өгсөн байна.
Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд 2500 км авто замыг барьжээ. Өнгөрсөн онд Дорноговь, Дундговь, Баянхонгор аймгийн төвүүдийг нийслэлтэй хатуу хучилттай замаар холбосон бол энэ жил Өмнөговь, Хөвсгөл, Сүхбаатар аймгуудыг нийслэлтэй хатуу хучилттай авто замаар холбожээ. Замаа хугацаанд нь барьж дуусгасан зам, барилгын гүйцэтгэгч, зөвлөх компаниудад Зам, тээврийн экс сайд А.Гансүх өчигдөр батламж гардуулан өгчээ. Өнөөдрийн байдлаар Хөвсгөл аймаг 4 км, Сүхбаатар аймаг 10 гаруй км замын хучилтын ажил үлдээд байна. Сүхбаатар, Хөвсгөл аймгуудын замын ажил ирэх долоо хоногт дуусах гэнэ.