Categories
гадаад мэдээ

Путины хоосон сүрдүүлэг DNN.mn

Путины эхлүүлсэн дайн түүнд ашиггүй байдлаар нэгмөсөн эргэх шатандаа оров.Үүнийг ойлгосон тэрээр яаралтай Батлан хамгаалах яам,Жанжин штаб болон Холбооны Аюулгүй байдлын албаны дээд удирдлагыг нэгэн зэрэг солив. Зорилго нь дайны байдал эвгүйтэхэд бүх бурууг эд нарт үүрүүлж өөрөө цэвэр үлдэх явдал. Гэхдээ өөрийнхөө төлөө ажиллаж байсан бүх мөрдөстөнгүүдийг дээрээс нь доош нь дахин өөрийн хүмүүсээр сольж байгаа явдал үнэндээ Путины хувьд хэтэрхий гэмээр эрсдэлтэй ажил. Иймээс тэр Москвад орондоо нэгмөсөн нойрсож магадгүй болсон тул наашаа гэсэн гадаад улс болгонд хоног төөрүүлж явна. Харин түүнийг Узбекистанд айлчилж байхад маш том, чухал үйл явдал болсон нь зөвхөн шинжээчдийн дундын хэлэлцүүлэг болж, олон нийтийн мэдээллээс холхон үлдэж байна. Энэ бол Путины атомын бөмбөгний заналхийлэлд цэг тавьсан явдал байв.

Пуужингийн довтолгооноос сэрэмжлүүлэх систем “СПРН” нь 1960-аад оны эхээр ЗХУ-д бий болсон. Үүний зорилго нь баллистик пуужинг хаанаас хөөрч буйг аль болох эрт илрүүлж, тэдгээрийн хурд, замналыг аль болох нарийвчлалтай тодорхойлох явдал бөгөөд энэ нь довтолгооны цар хүрээ, түүний чиглэлийг тодорхойлох төдийгүй пуужингийн довтолгооноос хамгаалах мэдээлэл өгөх явдал юм. Энэхүү систем нь хэдэн мянган километрийн зайд пуужинг илрүүлж, замналыг нь тодорхойлох чадвартай газар дээрх радарын станцууд болон хиймэл дагуулууд гэсэн хэсгээс бүрдэнэ. Тэд пуужингийн хөдөлгүүр хөөргөх үеийн хэт улаан туяаны цацрагаар пуужин хаанаас хөөрч байгааг тогтоодог аж. Анхны ийм эрт сэрэмжлүүлэх систем нь 1970 онд ашиглалтад орсон бөгөөд арван жилийн эцэс гэхэд ЗХУ-д аль хэдийнэ 7 радар ажиллаж байсан бөгөөд тэдгээр нь зүүн хойд хэсгээс бусад бараг бүх чиглэлийг хамарсан байв. Харин үүнээс хойш 1991 он гэхэд зөвхөн хоёр радар гэж байгуулсан ба ЗСБНХУ задран унаснаар дор хаяж 6 шинэ радарын станц барьж эхэлсэн ажил зогссон байна. Ингээд 1990-2000-аад оны үед Оросын Азербайжан, Латви, Украин дахь радаруудын мэдээлэлд хандах боломжгүй болсон юм.

Харин Беларусийн Барановичи дахь Волга радарын барилгын ажил 1990-ээд оны сүүлээр дуусч, Оросын системийн нэг хэсэг болгон ажиллаж байгаа юм. Мөн 2005 онд ОХУ-д хуучирсан Зөвлөлтийн локаторуудыг орлуулах, бүх чиглэлд бүрэн хамрах хүрээг бий болгох зорилгоор эрт сэрэмжлүүлэх радарын шинэ системийг барьж эхэлсэн. Өнөөдрийг хүртэл Воронеж төрлийн 8 шинэ радар барьсан боловч хоёр нь байлдааны үүрэгт хараахан ороогүй байгаа бололтой. Воронежтэй хамт ЗСБНХУ-ын үед баригдсан хэд хэдэн радаруудыг шинэчилж эрт сэрэмжлүүлэх системийн нэг хэсэг болгон ажиллуулж байгаа билээ.Өнөөдөр Мичелевка Эрхүү мужид, Оленегорск хотын Кола хойг дахь Днепр радар, Печора хотын Коми муж дахь Дарял радар болон Москвагийн ойролцоох Пушкин хот дахь “Дон-2Н” радарууд ажиллаж байгаа билээ.

Оросын цөмийн хүчний төслийн тэргүүн Павел Подвиг “Оросын эрт сэрэмжлүүлэх систем нь болзошгүй цохилтын бүх чиглэлийг бүрэн хамарч байна гэж дүгнэж болно.Радарууд наад зах нь Украины дронуудын цохилтоос өмнө сэрэмжлүүлэх мэдээлэл өгч чадна. Харин Армавир радарууд нь Украины өмнөд хэсгийг, Орск дахь радарын станц нь зүүн өмнөд хэсгийг хариуцдаг” гэж мэдэгдэж байв.

Франц тэргүүтэй ардчилсан улсууд “ОХУ энэ дайнд ялагдах ёстой” гэж ил тод зарлан Украинд цэрэг оруулах тухай ярьж, барууны улсууд ээлж дараалан “Украин бидний өгсөн зэвсгээр Оросын нутагт цохилт өгөх эрхтэй” хэмээн мэдэгдэж эхлэнгүүт Путин тэднийг айлгах гэж “Тактикийн цөмийн зэвсгийн туршилт явуулж эхэлсэн” гэж мэдэгдэв. Яг энэ үеэр буюу тавдугаар сарын 22-нд Украины дронууд 1800 км газрыг туулан Оросын Краснодарск хязгаарын Армавир хот дахь Оросын пуужингийн довтолгооноос урьдчилан сэргийлэх системийн “Воронеж-DM” гэх хоёр радарт нэгэн зэрэг цохилт өгөв. Ийм халдлагад шууд тактикийн цөмийн зэвсгээр хариу цохилт өгөх ёстой ОХУ таг чимээгүй өнгөрөв.

Эцэст нь тавдугаар сарын 26-нд Украины өөр нэг дрон Оросын Орск хотын ойролцоох “Воронеж-М” радарт дахин цохилт өгч үр дүнд нь ОХУ-ын Газар дундын тэнгист байгаа АНУ, Английн хөлөг онгоцуудыг харж байсан “нүдийг таг сохлов”. Үүнээс бүтэн нэг хоног өнгөрсний дараа Путин Азербайжанд гэнэт гарч ирэн “Энэ явдалд АНУ хамаагүй гэдгийг бид ойлгож байна” гэж тал засаад “Харин Европын жижиг улсын их нягтшилтай олон хүн амьдардаг хотууд анхааралтай байхад илүүдэхгүй” гэж заналхийлэв. Энэ удаа түүний хэлснийг тоож, дэвэргэн дамжуулах гадны хэвлэлийнхэн олдсонгүй. Үр дүнд нь Оросын цөмийн бөмбөгөөс айдаг гэдгээрээ алдаршаад байгаа Германы канцлер хүртэл “Украин бидний өгсөн зэвсгээр Оросын нутагт цохилт өгөх эрхтэй” хэмээн мэдэгдэв. Ийм мэдэгдлийг өнөөдрийн байдлаар барууны 13 улсын төрийн тэргүүн хийгээд байна. Энэ бол Украины хувьд үнэхээр хангалттай хүч. Мөн Путины атомын бөмбөгний заналхийллээс айх хүнгүй болж байна гэсэн үг.

 

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Дун Жун: Бид Тайванийн тусгаар тогтнолыг хязгаарлах шийдвэртэй арга хэмжээ авна DNN.mn

Хятадын БХЯ-ны сайд Дун Жун Сингапурын жил бүрийн “Шангри-Ла яриа хэлэлцээ”-нд оролцохдоо“Гадны хүчнүүд болон “салан тусгаарлагчид” Тайванийг Хятадтай тайван замаар “нэгтгэх” хэтийн төлөвийг улам бүр “сааруулах” хандлагатай байгаа учир Бээжин тэдний үйлдлийг таслан зогсоохын тулд “хатуу арга хэмжээ” авахад бэлэн байна” гэж мэдэгдсэнийг Ройтерс агентлаг мэдээлжээ.

Хятадын сайд мөн “Тайванийн эрх баригч Ардчилсан дэвшилт нам “салан тусгаарлах үзэл явуулж, Хятадын онцлогийг устгахыг эрмэлзэж байна. Эдгээр салан тусгаарлагчид саяхан Хятад үндэстэн болон өвөг дээдсээсээ урваж буйгаа харуулсан фанатик мэдэгдэл хийсэн. Тэд түүхэнд шившиг болон үлдэнэ” гэсэн байна. Мөн БНХАУ-ын Батлан хамгаалах яамны тэргүүн “Хятад улс Тайваньтай энх тайвны замаар “нэгдэх” эрмэлзэлтэй байгаа ч БНХАУ-ын арми энэ асуудлыг эцсийн байдлаар шийдвэрлэх “хүчирхэг хүч хэвээр байх болно” гээд гадаадын гүрнүүд тус улсын дотоод хэрэгт хөндлөнгөөс оролцож, салан тусгаарлагчдыг өөгшүүлж байна гэж буруутгажээ. Дун сайд мөн “Бид Тайванийн тусгаар тогтнолыг хязгаарлах шийдвэртэй арга хэмжээ авч, хэзээ ч тусгаар улс болгохгүй байх болно. Бид Тайванийн тусгаар тогтнолыг хязгаарлах чадвартай гэдэгтээ маш их итгэлтэй байна” гэжээ.

Бээжин Тайванийг босогч муж гэж үзэж, шаардлагатай бол цэргийн хүчээр Хятадад буцааж авах ёстой гэж Хятадын албаны хүмүүс удаа дараа мэдэгдсэн. Арлын эрх баригчид 1949 онд иргэний дайн дууссаны дараа эх газрын Хятадаас тусгаар тогтнолоо зарласан ч өнөөдөр Тайванийг Палау, Тувалу, Белиз зэрэг арав орчим улс л тусгаар тогтносон улс гэдгийг нь хүлээн зөвшөөрдөг юм.

Categories
гадаад мэдээ

Дональд Трамп 136 жил шоронд хоригдоно DNN.mn

АНУ-ын ерөнхийлөгчийн 2016 оны сонгуулийн өмнө порно жүжигчин Сторми Даниэлст өгсөн мөнгөө сонгогчдоос нуун дарагдуулахын тулд санхүүгийн тайлангаа хуурамчаар үйлдсэн хэрэгт буруутгагдаж буй ерөнхийлөгч асан Дональд Трампыг шүүх хурал бараг сар хагас үргэлжилж Нью-Йорк хотноо өндөрлөв.

Уг хэргийн бүх нарийн ширийнийг тодруулахын тулд Дэниэлсийг өөрийг нь оролцуулан гол гэрчүүдийг шүүхэд дуудсан бөгөөд тэднийг прокурор болон экс ерөнхийлөгчийн өмгөөлөгч нар ээлжлэн байцаасан.Трамп энэ бүх хугацаанд танхимд байсан юм. Тэгвэл өнгөрсөн мягмар гаригт шүүх талуудын хаалтын үгийг сонсов. Шүүх хурал ихэвчлэн 16:30 цагт дуусдаг байсан ч харин сүүлийн өдөр 20:00 цаг хүртэл үргэлжилсэн юм.Трампын өмгөөлөгч Тодд Бланш нийтдээ гурван цаг орчим, Манхэттэн дүүргийн прокурорын газрын төлөөлөгч Жошуа Стейнгласс таван цаг гаруй үг хэлсэн байна.

Шүүгч Хуан Мерчан тангарагтны шүүгчдэд орой болтол хуралд оролцож байгаад талархаж байгаагаа илэрхийлээд “Та бүхэн энэ орой шийдвэр гаргахад тань шаардлагатай эцсийн мэдээллээ авна” гэж мэдэгдэв.

Доналд Трампыг 2016 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн өмнө Сторми Даниэлст 130.000 ам.доллар төлөхөд ашигласан бизнесийн бүртгэлийг хуурамчаар үйлдсэн хэрэгт буруутгаж байгаа тул тангарагтны бүх гишүүдийн санал нэгтэй шийдвэр гаргах шаардлагатай юм. Өөрөөр хэлбэл, нэг нь л татгалзвал хэрэг Трампын талд гарах болно. Трамп 34 зүйлийн алинд нь ч би буруугүй гээд Даниэлстэй бэлгийн харьцаанд орсноо ч үгүйсгэсэн. Үндсэндээ сүүлийн өдөр яллагч болон өмгөөлөгч тал эцсийн үгээ хэлж, тангарагтны шүүгчдийг экс ерөнхийлөгчийн гэм буруутай, эсвэл гэм буруугүйд итгүүлэхийг оролдсон билээ.Трампын хуулийн багийн ахлагч Тодд Бланш “Миний үйлчлүүлэгч Трамп нь өөрийн зохиосон түүхийг олон нийтэд дэлгэнэ хэмээн сүрдүүлж, түүнээс мөнгө авсан порно жүжигчин бүсгүйн шантаажийн золиос болсон” гэсэн юм.Бланш тангарагтны шүүгчдэд хандан “Бүх цаг үеийн хамгийн агуу худалч” гэж нэрлэсэн Майкл Коэн гэх гэрчийн мэдүүлэгт та бүхэн эргэлзэх ёстой. Ноён Коэний гэрчийн индэр дээрээс та бүхэнд хэлсэн түүх үнэнтэй зөрчилдөж байна. Трамп гэм буруугүй. Яагаад гэвэл прокурорууд юу ч нотолж чадахгүй байна.Энэ бол зүгээр л бичиг цаасны хэрэг. Бизнесийн бүртгэл үнэн зөв байсан, хэнийг ч залилан мэхлэх зорилго байгаагүй, 2016 оны сонгуульд нөлөөлөх ямар ч хуйвалдаан болоогүй.Тийм зүйл огт болоогүй. Хэдийгээр тийм байсан ч энэ нь хууль бус зүйл биш” гэж хэлсэн. Харин прокурор Жошуа Стингласс “Порно жүжигчинд өөрийн биеэр мөнгө шилжүүлсэн экс ерөнхийлөгчийн туслах асан Майкл Коэний мэдүүлгээс гадна Трампын гэм буруутайг нотлох олон тооны нотлох баримт байна. Шүүгдэгч Майкл Коэныг өөрийн туслахаар сонгож ажиллуулж байсан.Тэр Трампын өмнөөс худал хэлж, хуурч мэхлэх гэмт хэрэг үйлдсэн” гээд“Трампын өмгөөлөгч Сторми Даниэлз худал хэлсэн гэж байна. Ерөнхийлөгч асан хүний өмгөөлөгчид порно жүжигчин бүсгүйг “чөтгөр болгох” гэж оролдож байна.Мэдээж түүний мэдүүлгийн зарим хэсэгт шүүмжлэх зүйл байсан.Бид секс үнэхээр болсон гэдгийг батлах шаардлагагүй нь бас үнэн.Гэхдээ Трамп гольфын талбай дээр хэн нэгэнтэй зургаа авахуулсны төлөөсөнд 130.000 ам.доллар төлөх хүн биш. Та бүхэн 2016 оны сонгуулийн өмнө Даниэлсийн түүхэнд санаа нь ихээхэн зовж байсны улмаас энэхүү төлбөрийг хийсэн гэдгийг баталж байгаа олон нотлох баримтыг харсан” гэж хэлэв.Ийнхүү шүүх хурал өндөрлөж тангарагтны шүүгчид саналаа нэгтгэх ажил үлдсэн. Тэд өнгөрсөн баасан гаригт дүгнэлтээ сонсгож 12 тангарагтны шүүгч 100 хувийн саналаар “Нью-Йоркийн тангарагтны шүүгчид АНУ-ын ерөнхийлөгч асан Дональд Трампыг 2016 оны сонгуулийн өмнө порно жүжигчин асан Сторми Даниэлсийн төлбөрийг нуун дарагдуулахын тулд бизнесийн бүртгэлийг хуурамчаар үйлдсэн хэрэгт буруутай гэж үзэж байна” гэж мэдэгдэв. Ийнхүү Манхэттэний шүүх хурал түүх болон үлдэж Трамп гэмт хэрэгт буруутгагдсан АНУ-ын анхны ерөнхийлөгч болов.Нийтдээ түүнийг прокурор 34 зүйл ангиар буруутгасан бөгөөд тангарагтны шүүгчид түүнийг энэ бүх зүйл ангиар буруутай гэж үзсэн байна. Ингэснээр уг шүүх хурлыг даргалж буй шүүгч Хуан Мерчани ирэх долдугаар сарын 11-нд экс ерөнхийлөгчид ял оноохоор болов. Шүүхийн танхимаас гарахын өмнө Мерчан шүүх бүрэлдэхүүнд хэрэгт зохих ёсоор анхаарал хандуулж ажилласанд талархал илэрхийлж, бараг сар хагас үргэлжилсэн шүүх хурал дуусч байгааг зарласан.Гэм буруутай, гэм буруугүй гэсэн шийдвэрийг гаргахын тулд тангарагтны бүх гишүүдийн санал нэгтэй шийдвэр гаргах шаардлагатай байсан бөгөөд Дональд Трамп шүүхийн танхимаас гарсны дараа сэтгүүлчдэд “Бид тэмцсээр байх болно, бид эцсээ хүртэл тэмцэж, ялах болно, учир нь манай улс там болсон. Бид нэг улс байхаа больсон, бид хоёр хуваагдсан эмх замбараагүй байдалд байна. Үүнийг Байдены засаг захиргаа улс төрийн өрсөлдөгчөө гомдоох, хорлох зорилгоор хийсэн. Эцсийн шийдвэрийг АНУ-ын иргэд 11 сарын 5-нд гаргана” гэж хэлсэн. Харин Трамп “Бид гэмт хэрэгтэнг дэмжиж санал өгөх ёстой юу?” гэсэн асуултад хариулаагүй юм.

CNN-ийн хуулийн сурвалжлагч Паула Рид тангарагтны шүүгчийн сонгон шалгаруулалт эхлэхээс өмнө экс ерөнхийлөгчийн өмгөөлөгчид давж заалдах стратеги бэлтгэж байсан гээд шүүхийн явцыг “Энэ урт зам байх болно” гэж бичжээ. Үнэхээр ч Трамп давж заалдсаар ерөнхийлөгчийн сонгуультай золгох тактик барих нь ойлгомжтой. Гэхдээ хэргийн гол учир нь өөр зүйлд байна.

Дональд Трампыг буруутгаж буй 34 зүйл нь бүгд хүнд гэмт хэргийн хөнгөн гэсэн ангилалд хамаарч байгаа бөгөөд бүгд дөрөв хүртэлх жилийн ялтай. Иймээс тэр нийт 136 жилийн ял авч магадгүй болсон. Гэхдээ түүний шоронд орох эсэх нь бус ял авах нь л чухал зүйл. Тэгээд ч түүнд ял оноох шүүгч Хуан Мерчани хууль зөрчсөн цагаан захтнуудад хатуу ханддагаараа алдартай нэгэн. Хуан Мерчани ирэх долдугаар сарын 11-нд Дональд Трампад ял онооно. Үүнээс хэдхэн хоногийн дараа Бүгд Найрамдах намын их хурал хуралдаж ерөнхийлөгчийн сонгуульд хэнийг сойж буйгаа албан ёсоор зарлана. Гэтэл тангарагтны шүүгчид “Дональд Трампыг сонгогчдыг хуурахын тулд үйлдсэн гэмт хэргээ хаацайлах гэж давхар гэмт хэргүүд үйлдэж ерөнхийлөгч болсон” гэж дэлхий нийтэд зарлаж орхив. Ийм хүнийг нам нь ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдүүлэх үү?!

АНУ-ын Конгрессын танхимд “МАGA”буюу “Америкийг дахин хүчирхэг болгоно” гэдэг популистууд Украины 61 тэрбумын тусламжийг хагас жил саатуулж чадсан.Гэтэл “Эд нар чинь Кремлийн гар, хөл юм биш үү?!” гэсэн яриа гарч “МАGA”-ийн 10 хүрэхгүй төлөөлөгчөөс Бүгд Найрамдах намын бусад төлөөлөгчид шууд зайгаа барьсан.Гэтэл “МАGA”-ийн удирдагч нь сонгогчдыг хуурч ерөнхийлөгч болоод амжсан, гэмт хэрэгтэн Дональд Трамп. АНУ-ын Бүгд Найрамдах намын ирэх их хурал Кремлийн гар, хөлийг ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөхийг зөвшөөрөх үү?! Ёстой горьдох ч хэрэггүй. Хэргийн гол учир үүнд л байгаа юм. Тухайлбал, ерөнхийлөгч асан 34 зүйл ангиар ял сонссоны маргааш сонгуулийн санд нь 35 сая орчим ам.долларын хандив орж иржээ. Ийм хий сүржигнэлийг Оросууд л хийдэг.Гэхдээ энэ нь Кремлийн мөнгө байсан ч хэвлэлээр шуугихгүй, эхний ээлжинд Бүгд Найрамдах намын их хурал дээр ний нуугүй ярилцах болно. Дараа нь Трампын Кремлийн мөнгөний асуудал хуулийн өмнө очно. Ерөөс Дональд Трампын хамгийн сул тал бол Кремлийн мөнгөтэй ямар нэг байдлаар холбогдчих гээд байдаг явдал билээ.

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

ОХУ хамгийн том татварын шинэчлэл эхлүүлэв DNN.mn

Орос улсад сүүлийн хэдэн арван жилийн хамгийн том татварын шинэчлэл эхэлж Сангийн яам татварын тогтолцооны ш инэ пaра метрүүдийг санал болгов. Ингэснээр хувь хүний ​​орлогын албан татварын шаталсан, аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварыг нэмэх болон бусад арга хэмжээ авахаар болжээ. Энэ нь үнэ өсөхөд хүргэх нь мэдээж боловч гол зүйл нь эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлт хийгдэх болж байна. Энгийн үгээр төр нь бизнес, хүн амаас нэмэлт мөнгө татвар нэрээр
цуглуулж чухал гэж үзэж буй салбартаа хөрөнгө оруулалт хийнэ гэсэн үг юм.

Ийнхүү Орос улс хувь хүний орлогын албан татварын шатлалыг нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байна. Ингэснээр өндөр орлоготой хүмүүсийн татварын хувь хэмжээ 13 хувиас 22 хувь хүртэл нэмэгдэхээр болов. Жилд 2.4 сая рублиэс доош орлоготой бол-13 хувь; Жилд 2.4-5 сая рубль хүртэлх орлогын хувьд- 15 хувь, Жилд 5 сая рублиэс 20 сая рубль хүртэлх орлогын хувьд-18 хувь, Жилд 20-50 сая рубль хүртэлх орлогын хувьд- 20 хувь, Жилд 50 сая рублиэс
дээш орлоготой бол-22 хувь татвар төлнө. Энэхүү шинэчлэл нь сард 200 мянган рублиэс дээш орлоготой хүмүүст нөлөөлөх болно. Өөрөөр хэлбэл, хэрэв та 250 мянган рубль авсан бол 200 мянга хүртэлх дүнгийн 13хувь, үлдсэн 50 мянгад 15 хувийн татвар төлнө гэсэн үг болж байна. Сангийн яамнаас аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварыг 20 хувиас 25 хувь хүртэл нэмэгдүүлэхийг санал болгож, гэхдээ хэрэв тус байгууллага өөрийн шинэ технологид хөрөнгө оруулалт хийвэл татварын хөнгөлөлт авах боломжтой болж байгаа аж. Мөн бизнес эрхлэгчдэд ашигт малтмалын олборлолтын татварын хувь хэмжээ өсч, ган төмрийн
салбар 1.15 дахин, бордоо ү й л д в э р л э г ч и д я м а р төрлийн бордоо үйлдвэрлэж байгаагаас хамаарч 2-2.3
дахин илүү татвар төлөх болж байна.
Татварын нэмэгдэл хэнд нөлөөлөх вэ? Сангийн яамны мэдээлс￾нээр хувь хүний ​​орлогын албан татварын өсөлт нь 2 сая хүнд нөлөөлөх бөгөөд энэ
нь ажил хийдэг оросуудын ойролцоогоор 3.2 хувь юм байна. Мөн хувь хүний орлогын албан татварын
шатлал нь шинжээчид болон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдийн бичсэнээс илүү зөөлөн харагдаж байна гэж эдийн засагчид үзэж байна. Одоогийн байдлаар уг шинэчлэл сард 200 мянгаас дээш рубль авдаг хүмүүст хамаатай боловч эхэндээ хэвлэл мэдээллийн
хэрэгслээр сард 83 мянган рублийн орлогоос эхэлнэ гэж бичиж байжээ. Учир нь Статистикийн мэдээгээр
Оросын дундаж цалин сард 70 мянга гаран рубль байна. Харин Москвагийн дундаж цалин сард ойролцоогоор 146 мянган рубль байна. Иймээс татварын нэмэгдэл нь юуны түрүүнд “хотын дундаж давхаргын дээд хэсэгт” нөлөөлнө. Үүнд мэдээллийн технологийн мэргэжилтнүүд, эсвэл өндөр технологийн салбарын бусад ажилтнууд х а м а а р д а г ю м б а й н а . Эдийн засагч Александра О с м о л о в с к а я – С у с л и н а “Татварыг нэмэгдүүлэх нь бага орлоготой хүмүүсийн х у в ь д т э д бо л о в с р о л , эмчилгээ, амралт зугаалга гэх мэт ямар нэг зүйлээс татгалзах хэрэгтэй болно гэсэн үг. Харин татвар нөлөө үзүүлэхгүй хүмүүс Орост тийм ч олон байдаггүй бөгөөд эдгээрийн ихэнх нь ВТБ, Газпром, Сбербанк болон бусад төрийн корпорацуудад ажилладаг хүмүүс юм” гэжээ. Сангийн яам 2025 онд татварын шинэчлэлээс төсөвтнэмэлт 2.6 их наяд рублийн орлого орно гэж үзэж байна. Үүний 1.6 их наяд рубль нь ашгийн татвар юм. Харин хувь хүний ​​орлогын албан татварыг нэмэгдүүлснээр төсөвт ердөө 533 тэрбум рубль л орох аж. Нийтдээ 2024 онд төсвийн орлого 35 их наяд рубль, зардал
нь 36.6 их наяд гаруй байх ёстой юм байна. Зөвхөн 1-4 дүгээр сард төсвийн орлого 11.6 их наяд гаруй рубль болсон бөгөөд өөрөөр хэлбэл, татварын өсөлт нь төсөв нэмэгдүүлэх тийм ч чухал хүчин зүйл биш юм шиг харагдаж байна. Гэхдээ энэ нь гадаад нөхцөлөөс
хамааралгүй дотоод татвар буюу нэмэлт хуримтлал учир мэдээж төсөвт эерэгээр нөлөөлнө. Харин бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт, инфляци бага орлоготой иргэдийн амьдрал улам дордох нь тодорхой юм.

Categories
гадаад мэдээ

Ерөнхийлөгч хууль ёсны эсэх тухайд DNN.mn

Владимир Путин Узбекистанд айлчлах үеэрээ хэвлэлийн бага хурал дээр хэлэхдээ, “урьдчилсан үнэлгээгээр” Украинд “цорын ганц хууль ёсны эрх мэдэл нь парламент ба Радагийн даргад хадгалагдаж байна” гэж мэдэгдсэн билээ. Үүний зэрэгцээ, Путин Украины Үндсэн хуулийн 111 дүгээр заалтыг дурдсан бөгөөд түүний дагуу сонгууль явагдаагүй дайны үеийн улмаас ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа дууссаны дараа дээд эрх мэдлийн бүрэн эрхийг Радагийн даргад шилжүүлнэ” гэж заасан байгааг онцолж байсан билээ.

Тэгвэл Дээд Радагийн дарга Руслан Стефанчук ОХУ-ын ерөнхийлөгч Владимир Путинд хандан “Украины ерөнхийлөгч Владимир Зеленский үндсэн хууль болон бусад хууль тогтоомжийн дагуу тус улсад дайны байдал дуустал төрийн тэргүүн хэвээр байх болно” гэж мэдэгдэв. Тэрээр “Сониуч уншигчдад манай Үндсэн хуулийн эх бичвэрийг судалж, 108 дугаар зүйлийн 1 дэх хэсэгт анхаарлаа хандуулахыг зөвлөж байна: “Ардчилсан нийгэмд Украины шинээр сонгогдсон Ерөнхийлөгч бүрэн эрхээ хэрэгжүүлэх хүртэл Украины Ерөнхийлөгч бүрэн эрхээ хэрэгжүүлнэ.” “Эрх мэдлийн тасралтгүй байдал” гэж Стефанчук Facebook дээр бичжээ. Харин Зеленский өмнө нь сэтгүүлчдэд хэлэхдээ “ОХУ-ын хууль бус ерөнхийлөгчийн Украины ерөнхийлөгчийн хууль бус байдлын талаарх мэдэгдэл нь уйтгартай, сонирхолгүй зүйл бөгөөд бидэнд нэг их төвөг учруулдаггүй” гэж хэлсэн юм. Владимир Зеленский 2019 оны тавдугаар сарын 20-нд Украины ерөнхийлөгчийн албан тушаалд орсон бөгөөд Украины төрийн тэргүүний дараагийн сонгууль өнгөрсөн гуравдугаар сарын 31-нд болох байсан.

Гэсэн хэдий ч ОХУ-ын түрэмгийллийн дараа тус улсад дайны нөхцөл байдал үүссэн тул Дээд Рада сонгууль зарлаагүй билээ. Украины ерөнхийлөгч өөрөө 2023 оны арваннэгдүгээр сард “Одоо сонгууль болох цаг биш” гэж хэлсэн юм. Харин Оросын улстөрчид, суртал ухуулагчид Зеленскийн Украины төрийн тэргүүний хувьд хууль ёсны эсэхэд нэг бус удаа эргэлзсээр ирсэн. Түүнийг Украины хууль ёсны ерөнхийлөгч байхаа больсон гэж ОХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Сергей Лавров, экс ерөнхийлөгч Дмитрий Медведев нар мэдэгдсэн. Харин Германы ГХЯ-ны тэргүүн Анналена Баербок энэ сарын 21-нд Киевт “Германы хувьд Зеленский чадварлаг төрийн тэргүүн хэвээр байна” гэж мэдэгдсэн билээ.

Categories
гадаад мэдээ

Европын Холбоо харамсаж байна гэв DNN.mn

Олон улсад маргаан дагуулаад байгаа “гадаадын агентуудын тухай” хуулийг Гүржийн парламент эцэслэн баталсанд харамсаж байгаагаа илэрхийлж, энэ алхам нь Европын интеграцичлалд сөрөг үр дагавартай болохыг Еврокомисс анхааруулав. Мөн Европын Холбооны дээд төлөөлөгч, Гадаад харилцаа, аюулгүй байдлын бодлогын төлөөлөгч Жозеп Боррель “Гүржийн парламент Венецийн комиссын уг хуулийг хүчингүй болгох талаар өгсөн хууль эрх зүйн тодорхой зөвлөмжийг үл тоомсорлон Ерөнхийлөгчийн тавьсан хоригийг хүчингүй болгож, “Гадаадын нөлөөллийн ил тод байдлын тухай” хуулийг батлан гаргасанд Европын Холбоо гүн харамсаж байна” гэж мэдэгдэв. Боррел Гүржийн парламентын баталсан хууль нь Европын Холбооны үндсэн зарчим, үнэт зүйлстэй зөрчилдөж байгааг Брюссель удаа дараа онцолж байсныг сануулан “Энэ хууль Гүржийн Европын Холбоонд элсэх замд сөргөөр нөлөөлнө” гэжээ. Жозеп Боррел мөн “Европын Холбоо болон түүний гишүүн орнууд энэхүү үйл явдалд хариу арга хэмжээ авах бүх хувилбарыг авч үзэж байна. Бид Гүржийн ард түмнийг дэмжиж, дийлэнх олонх нь Европын ирээдүйн төлөө сонголт хийж буйг хүлээн зөвшөөрч байна” гэж мэдэгдэв. Олон хоног үргэлжилсэн эсэргүүцлийн жагсаал болж байсан ч Гүржийн парламент тавдугаар сарын 14-нд “Гадаадын нөлөөллийн ил тод байдлын тухай” хуулийн төслийг баталсан. Тус улсын Ерөнхийлөгч Саломе Зурабишвили тавдугаар сарын 18-нд энэ хуульд хориг тавьсан. Арав хоногийн дараа Гүржийн парламент Ерөнхийлөгчийн хоригийг олонхын саналаар давж, эцэст нь уг хуулийг баталсан байна. Энэ шийдвэрийг 150 депутатаас 84 нь дэмжсэн бөгөөд бүгд эрх баригч Гүржийн мөрөөдөл намын гишүүд байсан аж. Харин энэ намын дөрөвхөн гишүүн эсэргүүцсэн санал өгсөн байна. Гүржийн мө[1]рөөдөл болон түүнтэй хамтран ажилладаг намууд парламентад олонх болсон тул Ерөнхийлөгчийн хоригийг цуцлах нь ойлгомжтой явдал байжээ. Одоо Гүржийн Үндсэн хуульд заасны дагуу “гадаадын агентуудын” тухай хуулийг гурав хоногийн дотор ерөнхийлөгч Зурабишвилид өргөн барих бөгөөд тав хоногийн дотор гарын үсэг зурах ёстой. Хэрэв Зурабишвили татгалзвал уг хуульд парламентын дарга Шалва Папуашвили гарын үсэг зурж, хэвлэн нийтлэх бөгөөд зургадугаар сарын эхээр хүчин төгөлдөр болно. Европын Холбоо, АНУ, Европын зөвлөл Гүржийн эрх баригчдыг энэ хуулийг эргүүлэн татахыг уриалж, энэ хуулийг баталснаар Гүржийн Европын Холбоонд элсэх замыг хаана гэж анхааруулсан. АНУ шинэ хуулийг дэмжигчдийн эсрэг визний хязгаарлалт хийж, Гүрж улсын хамтын ажиллагаагаа цогцоор нь авч үзнэ гэж мэдэгдээд байгаа юм.

Categories
гадаад мэдээ

 Хүчирхэг Европ DNN.mn

ХБНГУ-д Төрийн айлчлал хийж буй Францын Ерөнхийлөгч Эммануэль Макрон энэ сарын 27-ны баасан гаригт Германы Дрезден хотод залуучуудын өмнө “Европ бол энх тайван, хөгжил цэцэглэлт, ардчиллын түүх. Гэхдээ Европ арга хэмжээ авахгүй бол энэ бүхэн эрсдэлд орно” гээд тэдэнд бүрэн эрхт шинэ Европыг байгуулахыг уриалсан байна. Макрон мөн Орос Украин руу довтолж эхэлснээс хойш хоёр жилийн дараа Европт ” урьд өмнө байгаагүй хүнд мөч” тохиож байгаа нь түүнийг батлан хамгаалах, аюулгүй байдлынхаа талаар бие даан бодоход хүргэж байна гэж хэлжээ.

Тэрээр НАТО-гийн хүрээнд холбоотон болж ажиллах шаардлагатайг тэмдэглээд “Европын аюулгүй байдал эрсдэлд байна” гэж нэмж хэлсэн байна. Үүний зэрэгцээ, Эммануэль Макрон Европын Холбоо “газар зүйгээ өөрчлөхгүй”, Орос “маргааш ч, нөгөөдөр ч” хөрш хэвээр байх болно гэдгийг хүлээн зөвшөөрчээ. Эдийн засгийн хувьд Европын орнууд Хятад, АНУ-ын өрсөлдөөнд илүү бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон байх ёстой гэж Францын удирдагч хэлэв. “Манай Европ өөрийгөө дахин шинээр зохион бүтээх ёстой. Эс тэгвээс ирээдүй хойч үедээ хөгжлийн шинэ парадигмыг бий болгох болно” гэж онцолжээ.

Бие даасан хүчирхэг Европ гэдэг нь АНУ,Хятадтай адил бие даасан бодлого явуулдаг Европын Холбоо байгуулахыг хэлж байгаа билээ.

Categories
гадаад мэдээ

Ерөнхийлөгч, ерөнхий сайд нар биенийгээ урвагч гэв DNN.mn

Тусгаар тогтнолын баярын жагсаалын үеэр Гүржийн ерөнхийлөгч Саломе Зурабишвили болон ерөнхий сайд Иракли Кобахидзе нар бие биенээ эх орноосоо урвасан хэмээн буруутгажээ. Гүржийн удирдагчдын хоорондох энэ зөрчилдөөн парламент “Гадаадын нөлөөллийн ил тод байдлын тухай” хуулийг баталсны улмаас хурцадсан бөгөөд ерөнхийлөгч, сөрөг хүчин болон олон нийтийн байгууллагууд уг хуулийг Оросын “гадаадын агентуудын” хуулийн хуулбар гэж үздэг юм. Барууны орнууд Гүржийн парламент “гадаадын агентуудын” тухай хуулийг хуулбарлан баталсныг эрс буруушааж, Европын албан тушаалтнууд Европын Холбооны гишүүнчлэлд нэр дэвшигчийн статустай байгаа Гүрж нь Европын интеграцчилалд заналхийлж байна гэж мэдэгдсэн. Харин АНУ-ын эрх баригчид Гүржийн ардчиллыг сүйтгэгч хүмүүсийн эсрэг визний хориг арга хэмжээ авахаа амлаад байгаа билээ. Уг хуульд Гүржийн ерөнхийлөгч хориг тавьсан ч эрх баригч нам ирэх долоо хоногт хүчингүй болгох бодолтой байгаа ажээ.

Ерөнхийлөгч Зурабишвили Тбилисийн Эрх чөлөөний талбайд болсон баярын ажиллагаан дээр хэлсэн үгэндээ Оростой хамтрахын аюулын талаар ярьж, харин эрх баригч Гүржийн мөрөөдөл нам Оросыг бидэнтэй улам ойртуулахыг зорьж байна гэж шүүмжлэв. Тэрээр “Бид хэн бидний газар нутгийг булаан авсан, хэн бидний нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдал тусгаар тогтнолыг хүндэтгэж байгааг сайн мэднэ. Өнөөдөр Гүрж дээгүүр Оросын хий үзэгдэл эргэлдэж байгаа энэ үед тус улсын тусгаар тогтнол, энх тайвныг хамгаалах, бэхжүүлэх жинхэнэ зам бол Европ, АНУ-тай түншлэх, ойртох явдал юм. Харин энэ замыг хорлон сүйтгэж байгаа хүмүүс манай улсын амар амгалан, аюулгүй ирээдүй, чөлөөт ардчилсан ертөнцийн бүрэн эрхт гишүүн болох замыг уландаа гишгэж байна” гэж хэлжээ. Ерөнхийлөгч мөн энэ оны аравдугаар сард болох парламентын сонгуульд тус улсын иргэд түүхэн сонголт хийх ёстой болсныг онцолж “Энэ сонгуулиар бид Европын, ардчилсан, тусгаар тогтносон нээлттэй Гүрж, эсвэл Оросын загвартай авторитар, тусгаарлагдсан Гүрж болох гэсэн гол сонголтыг хийх ёстой! Ийм сонголтыг ард түмний санал асуулга гэж нэрлэдэг” гэж хэлжээ. Ерөнхийлөгч үг хэлсний дараа ерөнхий сайд Иракли Кобахидзе индэрт гарч шууд л Зурабишвилийг эх орноосоо урвасан гэж буруутган “Хэдийгээр бидний оршин тогтнолд аюул заналхийлэл, олон тооны урвалт, тэр дундаа Гүржийн Ерөнхийлөгч урвасан ч ард түмэн, тэдний сонгосон засгийн газрын эв нэгдэл, ухаалаг алхмууд нь сүүлийн хоёр жил улс орондоо энх тайвныг хадгалах боломжийг олгосон” гэсэн байна. Зурабишвилиг үг хэлэх үеэр талбайд цугларсан үзэгчдийн дургүйцсэн хашгираан сонсогдож байв. Үүний зэрэгцээ ерөнхий сайд Кобахидзегийн үг хэлэх үеэр эсэргүүцэл үзүүлэх гэж оролдсон эмэгтэйг цагдаа нар хүчээр авч явжээ. Гүржийн телевизийн сувгуудын бичлэгт цагдаа нар уг эмэгтэйн амыг нь гараараа таглаад авч явааг харуулсан байна.

Жил бүрийн тавдугаар сарын 26-нд Гүрж улс Тусгаар тогтнолын өдрийг тэмдэглэдэг. Учир нь 1918 оны энэ өдөр Тусгаар тогтнолын тухай акт баталж, анхны Ардчилсан Бүгд Найрамдах Гүрж улс байгуулагдаж байжээ. Иймээс энэ өдөрт зориулсан баярын арга хэмжээ Тбилиси болон Гүржийн бусад 17 хотод болдог уламжлал тогтсон билээ.

Баярын парад болсны орой мөн олон нийтийн байгууллагуудын жагсаал болсон байна. Тэд тусгаар тогтнолоо тунхагласны нэг жилийн ойг тохиолдуулсан 1919 оны баярын жагсаалын маршрутыг яг давтаж явсан байна. Жагсагчид Тбилисийн төв дэх Чавчавадзе өргөн чөлөөгөөр хөгжим, бөмбөрийн дор алхаж “Гүрж!” мөн “Бид хаашаа явж байна ?!” Европ руу!” гэж бичсэн туг барьсан байв. Баярын жагсаал Ваке цэцэрлэгт хүрээлэнд хүрч зогсон Гүржийн хуучин болон орчин үеийн сүлд дуулал болон Европын сүлд дууг эгшиглүүлсэн байна.

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Владимир Зеленский ярилцлага өгөв DNN.mn

Украины ерөнхийлөгч анх удаагаа Төв Азийн улсуудын сэтгүүлчдэд Оросын пуужинд өртсөн Хэвлэх үйлдвэрийн балгасан дотор бүтэн цаг өгсөн ярилцлагыг маш товчлон хүргэж байна.


Тамара Ваал, Казахстан: -Төв Азийн сэтгүүлчдийг яагаад дуудсан юм бэ?

Владимир Зеленский: -Миний бодлоор та бүхэн бодит мэдээллийг газар дээрээс нь авч Оросын бүхнийг гуйвуулсан байдаг мэдээллээс ангирах боломжтой болно. Бид та нарт хажуугаас чинь энд юу үзэхийг чинь заахыг хүсэхгүй байна, иймээс та бүхэн өөрөө харж, аялаарай. Ингэснээр танай улс орнууд дайны бодит үр дагавар, Оросын жинхэнэ ул мөр, Оросын ертөнц, танай улсын нутаг дэвсгэрт юу авчрахыг үнэнээр нь урьдчилан харж ойлгох нь миний хувьд маш чухал зүйл. Би хэнийг ч айлгах гээгүй. Зүгээр л бодит мэдээлэл дээр тулгуурлан болгоомжтой болсон хүн илүү хүчтэй болдог гэж би боддог. Тийм учраас Оросуудын та нарт хийж байгаа, ярьж байгаа бүхэн, тухайлбал, “Казахстан, Узбекистан, Киргизистантай бид найзууд, энэ бол бидний ах дүүс” гээд л худлаа ярьж байгаа гэдэгт би итгэлтэй байна. Надад итгээрэй, энэ бүхэн нь ганц секундын дотор огт өөр зүйл болж хувирна … Эхлээд тэд ямар нэг зүйлийг чинь эзлэх болно, ялангуяа тэнд оросууд байгаа бол … Энэ нь танай улсын нутаг дэвсгэрт байгаа тодорхой цөөнхийг танай олон нийт хавчин хяхаж байх ёстой гэсэн үг огт биш шүү! Гэхдээ энэ нь зүгээр л Оросуудад хэрэгтэй нэг шалтгаан байх болно. Дараа нь танай зарим газар нутгийг эзэлнэ. Үүнийгээ Оросууд “Бид зүгээр л оросууддаа тусалж тайвшрал авах гэж байна” гэж хэлнэ… Гэхдээ төгсгөл нь тодорхой. Хэрэв танай улс, танай ард түмэн Оросын нэг хэсэг болохыг эсэргүүцвэл та бүхэнд бүрэн хэмжээний түрэмгийлэл, үхэл, дайнтай тулгарах нь гарцаагүй.Тиймээс, та бүхэнд дайн ирэхээс өмнө юу болохыг харах нь чухал юм шиг санагдсан юм.

Гүлнар Бажкенова, Казахстан: -Төв Азийн манай улсууд ОХУ-тай Евразийн холбоо, Гаалийн холбоо, Хамтын Аюулгүй байдлын гэрээний цэргийн холбооны гишүүн орнууд. Энэ талаар та юу гэж бодож байна.

Владимир Зеленский: -Танай улсуудын аль нь ч Путинтэй стратегийн холбоотон байж чадахгүй. Өнөөдөр байгаа эдгээр байгууллага үнэндээ бол танай улсуудад Путины нөлөөгөө тогтоох боломж юм. Өнөөдөр танай улсууд Кремль, Оросын бодлогод нөлөөлөхгүй байгаа. Харин Орос улс танай улсуудаас том, эдийн засгийн хувьд ч, цэргийн хувьд ч хүчирхэг. Эдгээр байгууллага нь та нарын бие даасан байдлыг хязгаарлах Путины хамгийн дээд боломж юм. Ямар ч тохиолдолд энэ нь үнэн. Иймээс танай улсууд Орос гэх удирдагчийн түвшинд байгаа харилцааг аль болох тэнцвэржүүлэхийг хичээж байгаа учраас л би та нарт итгэж байгаа юм. Харин танай удирдлагууд Путинээс айж байгаа. За, энэ бол Төв Азийн ч жишээ биш, Азийн чиглэл эсвэл дэлхийн өмнөд чиглэл ч бас биш, ерөөс энэ нь дэлхий даяар удаан хугацааны туршид ийм чиг хандлагатай байсан юм. Хүн бүр “унтаж буй баавгайг сэрээхгүй” гэсэн бодлого барьж оросууд тэдэнтэй эдийн засаг, цэргийн тэнцвэртэй байдлыг олсон юм. Гэвч үнэн хэрэгтээ араатан хэнээс ч асуудаггүй. Тэр хүссэн үедээ сэрдэг. Өөрөөр хэлбэл, Путин бусдын амьдралыг ерөнхийд нь ч гэсэн ойлгоход санаа тавьдаггүй. Түүгээр ч барахгүй үндэстний хэл түүнд ямар ч хамаагүй хэн ч байсан зөвхөн оросоор ярих ёстой. Гэвч үнэн хэрэгтээ түүнд “өөрийн хүмүүс” ч бас хамаагүй. Жишээ нь л гэхэд Харьковын чиглэл дэх тэдний “ололт”. Аль хэр удсан бэ? 20 хоног уу? Хоёр долоо хоног. Арай илүү. Харин хохирогчид наймыг харьцах нэг. Нэг Украин-найман орос. Надад хэлээч: эдгээр статистикийг мэдээж түүнд өгч байгаа. Харин тэр үүнийг сонирхож байна уу, үгүй юу? Үүнээс өмнө долоо хоногт хоёр, гурван мянга орчим байдаг байсан, надад байнга ирдэг зүйл бол Оросын цэргүүд алагдсан тоо. Өдөрт хоёр гурван мянган гэр бүл үр хүүхдээ алдах нь түүнд хамаагүй гэсэн үг үү? Түүнд энэ бүхэн хамаагүй. Мэдээжийн хэрэг. Тэр энэ үед угаалгын өрөөнд эсвэл тэр хаана байна … рашаан сувилалд? Үүнийгээ бидэнд нэг бус удаа тэр өөрөө үзүүлсэн. Тиймдээ ч тэр… энэ их цус урсгасан бяцхан гараа угаахгүй нь мэдээж учир ямар ч байсан нүглийнхээ хариуг тэр хүлээж л таарна. Харин ямар ч тохиолдолд түүнд үүрүүлэх ял шударга байх болно. Хамгийн гол нь дэлхий сүйрэхгүй байх явдал юм. Сэтгүүлч учраас та үүний хөтөч нарын нэг мөн. Дэлхий нэгдэх ёстой. Учир нь аль ч улс дангаараа амьд үлдэхгүй. Киргизистан ч, Казахстан ч (Хятадтай сайн харилцаатай) хэн ч Оросуудтай хийсэн өргөн хэмжээний дайныг дангаараа тэсвэрлэхгүй. Тийм ээ Украин ганцаараа биш! Украинчуудтай өөр өөрийн хэлээр ярьдаг бусад олон арван ард түмэн хамт тэмцэж байна! Бүрэн хэмжээний довтолгооны эхэнд бид ганцаараа байсан. Дараа нь бид түншүүдтэйгээ тохиролцсон: хаа нэгтээ хориг арга хэмжээ байсан, хаа нэгтээ зэвсэг байсан… Гэхдээ өөр хэн нэгэн заавал үүнийг өөр дээр туршиж үзэх ёстой юу, эсвэл магадгүй Путин бидэнд өөрөөр ханддаг юм болов уу? Эсвэл хүн бүр түүний амьд үлдэх, аюулгүй байдлын талаар бодож байх хэрэгтэй юм болов уу? Дэлхий нийт ямар эв нэгдэлтэй, ямар хүчтэйг харуулах гэсэн хий сүржигнэлгүйгээр энэ бол зүгээр бидэнд ирсэн даалгавар гэж би бодож байна.

Зеленскийд сахиус, тумар бэлэглэсэн Адил Турдукулов, Киргизистан: -Яагаад би танд муу муухайгаас хамгаалдаг ариун сахиус өгсөн юм бэ? Таныг удирдагчийн хувьд Украины аюулгүй байдал, тусгаар тогтнолын баталгаа мөн гэж би сонссон. Хоёр жилийн өмнө бид энд ирээд Украины бүрэн эрхт иргэн болсон диаспорачуудын аюулгүй байдалд анхаарлаа хандуулж байсан, учир нь Орост амьдарч буй манай цагаачид тэнд хоёрдугаар зэрэглэлийн иргэд гэгдэж тэдний хувьд ямар бэрхшээл тулгардгийг бид мэднэ. Харин Украины эдгээр манай иргэд бүрэн эрхтэй гэдгээ мэдэрдэг тул Украины Зэвсэгт хүчин болон батлан хамгаалах хүчинд зүтгэдэг. Би Равшанбек Рузметовын хэлснийг эш татмаар байна, тэр бол Украины Зэвсэгт хүчний цэргийн хүн, охин нь мөн Украины Зэвсэгт хүчинд алба хаадаг бөгөөд жинхэнэ мусульман хүний хувьд энэ бол ариун дайн гэж хэлсэн. Учир нь тэр энд үнэхээр сайн муугийн хоорондын дайн болж байна. Мэдээж сайн тал нь ялах ёстой гэж тэр надад хэлсэн. Би хувьдаа үүнийг хүлээн зөвшөөрсөн. Украины тусгаар тогтнолын төлөө тэмцэж буй лалын батальоныг хүндэтгэж би хүүдээ Туран гэж нэр өгсөн. Украины бүрэн эрхт байдал нь Төв Азийн улс орнуудын, тэр дундаа миний Киргизистан улсын бүрэн эрхийн төлөөх тэмцэл гэдэгт би итгэлтэй байна. Гэхдээ би нэг зүйлийг хурцаар шүүмжлэн сануулж, хэлмээр байна: Та Европын үнэт зүйлсийг хамгаалдаг гэж үргэлж хэлдэг. Гэтэл та хуучин ЗХУ-ын бүрэлдэхүүнд байсан улс орнуудын үнэт зүйлийг хадгалахын тэргүүн эгнээнд явж байгаа юм шиг санагдаж байна. Иймээс та Төв Азийн орнуудын удирдагчдад хандаж юу хэлмээр байна? Учир нь бидний улс энэ дайнд төвийг сахидаг: бид дэмжихгүй, үгүйсгэхгүй. Гэвч үүнтэй зэрэгцэн бидэнд хориг арга хэмжээг тойрч байна гэж барууны орнуудын (Украиныг оруулаад) дарамт шахалт нэмэгдэж байна. Хоёр галын хооронд амьд үлдэх гэсэн оролдлого бидний хувьд амжилтад хүрэх болов уу?

Владимир Зеленский: -Би үгүй гэж бодож байна. Бид (би итгэж байна) Европын холбооны ирээдүйн нэг хэсэг яах аргагүй мөн. Танай улсууд, Төв Азийн орнууд бол бидний найзууд гэдгийг би мэднэ, бид ижил үнэт зүйлтэй, бид хүүхдүүдээ адилхан хайрладаг, эрх чөлөөг ч адилхан хайрладаг. Бид амьдралынхаа төлөө тэмцэж байна. Мөн ямар ч хүн хүссэнээрээ амьдрах талаар боддог гэдэгт би итгэлтэй байдаг. Эцсийн эцэст энэ нь биднийг боолчлолоос ялгаж буй зүйл юм. Үгүй бол бид юуг хамгаалах вэ? Энэ бол зөвхөн таны сонголт. Эцэг эх маань бидэнд энэ амьдралыг өгсөн. Үүнийг маань Путин авах ёсгүй, яаж амьдрахаа бид Путинээр заалгах шаардлагагүй. Энэ л биднийг нэгтгэдэг гэж би бодож байна. Танай улс төрийн удирдагчдын эдийн засаг, хориг арга хэмжээг тойрч, тэнцвэржүүлэх үйлдэл юу ч өгөхгүй. Тэд юу хожих вэ? Мөнгө? Өнөөдөр мөнгө байна, маргааш байхгүй болж та нар газрын тос, байгалийн хийг орлох эрчим хүчний ямар нэгэн хувилбарыг олж харин газрын тос, хийгээр мөнгө олдог хүмүүс олохоо больсон байх болно … Энэ бүхэн синусоид! Гэхдээ үнэт зүйл гэх мөнхийн зүйл бол хүндэтгэл, хүмүүсийн хоорондын нөхөрлөл. Эдгээр ёс суртахууны үнэт зүйлс маш чухал гэж би бодож байна.

Танай удирдагчид тэнцвэртэй байдаггүй. Тэд Кремлээс айсандаа Оросын тал руу илүү чиглэж байгаа гэдэгт би итгэдэг. Бид сонголтоо хийсэн, тэмцэж байна. Бид Энхтайвны дээд хэмжээний уулзалт зохион байгуулах гэж байна. Төв Азийн удирдагчид гээд бид бүгдийг урьсан. Үүнд оролцох юу нь тийм аймаар байгаа юм бэ? Энд нэг л аймшигтай зүйл байгаа нь Путин байхгүй болно. Энэ л байна. Өөрөөр хэлбэл, төсөөлөөд үз дээ: Путин үүнээс болж Төв Азийн аль нэг улс руу танкаар довтлох болов уу? Үүнээс болж, үгүй. Энэ хангалттай биш. Тэгээд надад хэлээч, нэгддэггүй хүмүүс юунаас айдаг вэ? Тэд ямар нэг зүйлийг алдахаас айдаг. Өөрөөр хэлбэл, тэд өнөөгийн Кремльтэй харилцаагаа алдахаас ч айж байна. Энэ нь дайныг зогсооход тус болохгүй гэж надад санагдаж байна. Учир нь танай улсуудын нэг нь, Бурхан өршөөг! Бидний нөхцөл байдалд орвол яах вэ? Яахав, тэд биднийг дэмждэг, гэхдээ нэгддэггүй … Гэхдээ Энхтайвны дээд хэмжээний уулзалт чинь энх тайвны тухай юм, тийм үү? Энэ бол асуудлыг яриа хэлцлээр шийдэх тухай мөн үү? Түрэмгийлэгчийн эсрэг ганцаараа дайнд оролцож байна гэж төсөөлөөд үз дээ. Энэ бол яах аргагүй сул дорой байгаагийн шинж.

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад

“Оросын хууль”-ийн эргэн тойронд DNN.mn

Гүржийн парламентаас баталж, Ерөнхийлөгч нь хориг тавьсан “Оросын хууль”-ийг эсэргүүцэгчид баасан гарагийн орой Тбилисид олон мянган хүний жагсаал хийлээ. Тэд гартаа хүчний байгууллагынханд зодуулсан идэвхтнүүд болон сөрөг хүчнийхний гэрэл зургийг барьж Эрх чөлөөний талбайгаас Дотоод хэргийн яамны байр хүртэл жагсаал хийв. Харин энэ хооронд Гүржийн парламент Ерөнхийлөгчийн хоригийг хүчингүй болгохоор бэлтгэж байгаа аж. Баасан гарагт болсон жагсаал нь жагсагчдын эсрэг цагдаа нарын хүчирхийллийг эсэргүүцэн, баривчлагдсан болон шархадсан хүмүүстэй эв санааны нэгдлээ илэрхийлсэн явдал юм. Уг жагсаалын урд хууль сахиулах байгууллагынханд хандсан “Гүрж улсынхаа төлөө зүтгэ!” гэсэн уриалга бүхий асар том тугийг барьсан байсан бол мөн урьдын адил Европын Холбоо, Гүрж улсын далбаа ч харагдаж байв. Өмнөх жагсаалтай харьцуулахад АНУ-ын далбаатай жагсагчид илт олон байжээ.

Дотоод хэргийн яамны байрны өмнө жагсагчид цагдаагийн хамгаалалттай тулав. Гэсэн хэдий ч энэ удаа цагдаа нар ч, жагсагчид ч тайван байсан нь онцлох зүйл болов. Тэр ч байтугай, Гүрж улсад сар гаруй хугацаанд үргэлжилж буй “Гадаадын нөлөөллийн ил тод байдлын тухай” хуулийг эсэргүүцсэн энэ удаагийн жагсаалын үеэр цагдаа нар хуяг дуулга өмсөөгүй байсан нь содон харагдаж байлаа.