Categories
гадаад мэдээ

“Курскийн цүлхэн” давтагдаж байна DNN.mn

Израиль, ХАМАС-ын дуулиан өнгөрсөн өдрүүдэд Орос Украины хооронд болж буй том тулалдааны чимээг нам дарж орхив. Энэ тулалдаанд оросуудын амсаж буй хохирлыг цэргийн шинжээч болгон гайхан бичиж байна.

Орос Украины дайны фронтод дэлхийн II дайны үед бий болсон Курскийн цүлхэн шиг Авдеевкийн цүлхэн үүсээд байсан юм. Иймээс энэхүү цүлхэн дэх Украины цэргийн бүлэглэлийг Оросын арми хоёр талаас нь хэд хэдэн чиглэлээр дайран бүсэлж устгахаар шийдэв. Яг л Германы фашистын арми шиг. Ямар хэмжээний том тулалдаан болж байгааг энэ дайны явцад дээд амжилт тогтоож буй Оросын армийн хохирлоос харж болно. Дайралт эхэлсэн энэ сарын 12-ноос хойш өдөр бүр мянга орчим цэргээ устгуулж, олон арван цэргийн техникээ алдаж байгаа ч Оросын сөрөг довтолгоон үргэлжилсээр байна.

Олон улсын судлаачид энэхүү ширүүн байлдаанд оросууд украинчуудаас тав дахин их хохирол амсаж байгааг цэргийнх нь сургалт, хангамж дутмаг, удирдлагынх нь шийдвэрт Кремлийн улс төр нөлөөлж байгаатай холбон тайлбарлаж  байна. Оросын арми ийнхүү нөөц хүчээ шавхаж байгаа нь дэлхийн II дайны түүхэнд үндсэн эргэлт гаргасан “Курскийн цүлхэн”-ий тулалдааны түүхийг давтахад хүргээд байна. Тэд украинчуудыг F-16 онгоцтой болж агаарт ноёрхохоос урьтан, намрын бороо эхлэхээс өмнө томхон хэмжээний ялалт байгуулж В.Путины нэр хүндийг өсгөх гэсэн нь ийнхүү бүтэхгүй тийшээ хандав. Курскийн цүлхэний тулалдаанд оросууд Германы армиас илүү хохирол амссан ч ЗХУ-ын ард АНУ,Их Британи тэргүүтэй 16 улс зогсож байсан учир алдагдлаа хурдан нөхөж чадсан бол германчууд хохирлоо нөхөж чадахгүй байсаар ялагдсан юм.

Ийнхүү оросууд Украинд Германы түүхийг давтах нь тодорхой болов. Учир нь АНУ-ын ерөнхийлөгч Жо.Байден иргэддээ хандан “Бид ХАМАС шиг алан хядагчид болон Путин шиг дарангуйлагчдыг ялахыг зөвшөөрч чадахгүй, зөвшөөрөх ч үгүй” гэж Украинд зориулан өгөх гэж байсан 24 тэрбум ам.долларыг 2.5 дахин нэмэгдүүлсэн учрыг тайлбарласан бол Европын холбоо манай тивд болж буй дайн хэмээн Украинд өгөх тусламжаа эрс нэмэгдүүлж эхлээд байна.

Хэт гэмээр их хүчээр довтолсон учир зарим чиглэлд оросууд ганц хоёр км урагшилж чадсан нь ойлгомжтой зүйл. Гэтэл Оросын төрийн хэвлэл, мэдээллүүд үүнийг том амжилт хэмээн сурталдсаар байна. Ерөөс И.Сталин, А.Гитлер нарын дэглэм хүмүүсийн амиа авч гарах гэсэн айдас дээр дөрөөлсөн харгислал, дарангуйлал байсан бөгөөд үүнийгээ худал, хуурмагаар далдалж байв. Харин В.Путины дэглэм нь авлига дээр дөрөөлөн айдас бий болгож үүнийгээ худал, хуурмагаар халхавчлах гэж оролдож буй нь тэдгээр дарангуйлагчидтай харьцуулах аргагүй хэврэг тогтолцоо гэсэн үг билээ. Өнөөдөр бид энэхүү худал, хуурмаг халхавчийг суртал ухуулга гэдэг.

Мөн оросуудын амсаж буй энэхүү хохирол Украины дайн бол яах аргагүй туйлдуулах дайн гэдгийг бидэнд дахин баталж өгөв. Туйлдуулах дайны сайн тал нь цэргийн насны эрчүүд нь олноороо амь үрэгдэж, тахир дутуу болж, ОХУ үндэстэн, ястнаараа задарлаа гэхэд байгалийн баялгаа булаалдан хоорондоо байлдаж, ялагдсан нь хоол хайн хөрш улсуудад халдах магадлал эрс багасч байна гэсэн үг юм.

 

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Газын зурвас руу хүмүүнлэгийн тусламжийн хоёр дахь цуваа нэвтэрчээ DNN.mn

НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын Хүмүүнлэгийн асуудал эрхэлсэн орлогч Мартин Гриффитс хэлэхдээ, 14 машин бүхий хүмүүнлэгийн тусламжийн хоёр дахь цуваа Газын зурвас руу нэвтэрснийг нотоллоо. Түүнийг олон цаг шалгасны дараа л анклав руу оруулахыг зөвшөөрсөн байна.

20 ачааны машинтай эхний цуваа 10-р сарын 21-ний бямба гарагт Египетээс Газын зурвас руу Рафах гарцаар дайран өнгөрсөн.

Энэ тусламжийг ням гарагт тарааж эхэлсэн ч хоол хүнс, ус, түлшний нөөц багасч байгаа тул тусламжийн албаныхан хүмүүнлэгийн гамшгийн талаар анхааруулж байна.

Палестины эрх баригчдын үзэж байгаагаар нөхцөл байдал улам дордож байгаа Газын зурвас руу орох, гарах гол цэг болох Рафагийн гарам нь Газад хүмүүнлэгийн тусламж хүргэх цорын ганц боломжит зам болжээ.

НҮБ-ын албаны хүмүүс Газаас гарч чадахгүй байгаа бүх хүмүүсийн хэрэгцээг хангахын тулд өдөрт дор хаяж 100 ачааны машин хүмүүнлэгийн бараа шаардлагатай болно гэж мэдэгдэв. Хамгийн сүүлийн мөргөлдөөнөөс өмнө өдөр бүр хэдэн зуун ачааны машин энэ анклав руу ирдэг байв.

Гриффитс хэлэхдээ, Газын зурвас руу хэрэгцээтэй бараа бүтээгдэхүүний урсгалыг тогтвортой байлгахын зэрэгцээ Израилийн хангамжийг шалгах боломжийг олгох, хяналт шалгалтын систем боловсруулах ажил хийгдэж бай

Categories
гадаад мэдээ

Орос дэлхий даяар ардчилсан сонгуульд нөлөөлж байна DNN.mn

Орос улс дэлхий даяар ардчилсан сонгуулийн шударга байдалд итгэх олон нийтийн итгэлийг алдагдуулах гэж өөрийн тагнуул, олон нийтийн сүлжээ болон Оросын төрийн мэдээллийн хэрэгслийг ашиглаж байгааг АНУ-ын тагнуулын алба анхааруулав. “Энэ бол дэлхий нийтийг хамарч буй үзэгдэл” гэж тус байгууллагын тайланд онцлон тэмдэглээд “Бидний мэдээлэл Оросын Засгийн газрын өндөр албан тушаалтнууд, тэр дундаа Кремлийн удирдлагууд эдгээр нөлөөллийн ажиллагааг үр дүнтэй гэж үзэж байгааг батлан харуулж байна.”Хятад улс бусад орны сонгуульд мөн хөндлөнгөөс оролцдог ч үүнтэй төстэй тактик хэрэглэдэггүй” гэж уг баримт бичигт тэмдэглээд уг тайланд Оросыг ийм үйл ажиллагааны “гол буруутан” гэж нэрлэсэн байна.

Уг тайланд “Орос улс 2020-2022 оны хооронд хамгийн багадаа есөн орны сонгуульд хөндлөнгөөс идэвхтэй оролцож, ардчилалд итгэх итгэлийг нь хөсөрдүүлэхийг оролдсон бөгөөд өөр 17 улс оронд Оросын энэхүү “хүчин чармайлт” харьцангуй бага хэмжээгээр нөлөөлсөн” гэж онцолжээ. Энэхүү баримт бичгийг улс, орнуудад анхааруулах зорилгоор Америк, Европ, Ази, Африкийн 100 гаруй улс дахь АНУ-ын Элчин сайдын яамд руу илгээсэн юм байна. Уг тайланд тухайлбал, Оросууд АНУ-ын 2020 оны сонгуульд итгэх итгэлийг алдагдуулах зорилготой мэдээллийг олшруулж, нийтийн сүлжээ, хэвлэлээр өргөн хэмжээгээр тараасан болохыг мөрдөн шалгаж тогтоосон баримтыг хавсаргажээ.

АНУ-ын 2020 оны сонгуульд нөлөөлж чадсан явдал, түүнчлэн COVID-19 тахлын талаарх ташаа мэдээлэл түгээх кампанит ажлын амжилт нь Орос улсыг дэлхий даяар ижил төстэй үйл ажиллагаагаа эрчимжүүлэхэд хүргэсэн гэж Төрийн департаментын нэрээ нууцалсан өндөр албан тушаалтан сэтгүүлчдэд мэдэгдсэн байна. АНУ-ын тагнуулын тайланд 2020 онд Европын нэг оронд болсон сонгуулийн жишээг мөн хавсаргажээ.Оросын Холбооны аюулгүй байдлын алба тус улсын сонгуулийн албаныхныг айлган сүрдүүлж, сонгуулийн өдөр эсэргүүцлийн жагсаал зохион байгуулж, гадаадад байсан иргэдийнх нь саналд нөлөөлөх зорилгоор “хорлон сүйтгэх” нууц ажиллагаа явуулж төрийн суртал нэвтрүүлгийн хэрэгслээрээ худал мэдээлэл түгээх, сошиал платформ, хуурамч веб сайтуудаар сонгуулийн шударга байдалд эргэлзүүлэх зорилготой мэдээлэл тараах зэрэг арга хэрэглэж байсан баримтуудыг дурджээ.

Иймээс ОХУ-ын эсрэг хориг арга хэмжээ авах, ардчилсан улс орнууд Засгийн газар хооронд энэ талаар мэдээлэл солилцох, Оросын тагнуулчдыг хөөн гаргах, сэжигтэй хүмүүсийг тус улсад нэвтрүүлэхийг хориглох замаар Москвагийн ийм төрлийн үйл ажиллагаатай тэмцэхийг Вашингтон зөвлөсөн байна.

Энэ тайлантай холбогдуулан Германы Үндсэн хуулийг хамгаалах холбооны алба (BfV)-ны шинжээч Бодо Бекер “Орос улс Германы улстөрчид, төрийн байгууллагууд, хараат бус хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд итгэх олон нийтийн итгэлийг сулруулж, Европын холбоо болон НАТО дахь холбоотны харилцааг сулруулахыг зорьж байна гэж онцлов” хэмээн DW мэдээлжээ.

 

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ нийгэм

Аргентины ерөнхийлөгчийн сонгууль болно DNN.mn

Аргентины ерөнхийлөгчийн болон парламентын сонгууль ням гарагт буюу өнөөдөр болно.

Аргентинчууд энэ өдөр төрийн тэргүүнээс гадна, Конгрессын 130 гишүүн, 24 сенатчийг сонгох юм. Төрийн дээд албан тушаалын төлөө таван нэр дэвшигч өрсөлдөж байгаа бөгөөд гол өрсөлдөөн эрх баригч “Эх орны төлөөх холбоо” эвслээс нэр дэвшсэн Сержио Масса, Аюулгүй байдлын сайд асан Патрисия Буллрич, сөрөг хүчний томоохон эвсэл болох “Өөрчлөлт шинэчлэлтийн төлөө хамтдаа” эвслийн төлөөлөгч, “Эрх чөлөө ирж байна” эвслийн бүрэлдэхүүнд багтдаг Либерти намын дарга Хавьер Майли нарын хооронд өрнөх төлөвтэй байна.

Ерөнхийлөгчийн суудлын төлөө мөн Кордоба мужийн амбан захирагч Хуан Скиаретти, “Зүүний болон ажилчдын фронт” эвслийг төлөөлж буй Мириам Брегман нар өрсөлдөж байна. Рейтинг нь 20 хувиас доош унаад байгаа одоогийн төрийн тэргүүн Альберто Фернандес хэдийгээр Үндсэн хуулиар түүнд сонгуульд дахин өрсөлдөх боломж олгосон боловч нэр дэвшихгүй гэдгээ дөрөвдүгээр сард мэдэгджээ.

Наймдугаар сард болсон сунгааны дүнгээс харахад өмнө нь ерөнхийлөгчөөр сонгогдох магадлалтайд тооцогддоггүй байсан Х.Майли хамгийн олон санал (31%) авсан байна. Ихэнх санал асуулгын дүнгээр тэрбээр сонгуулийн өмнөх өрсөлдөөнд тэргүүлэгч хэвээр байгаа хэдий ч нэр дэвшигчдийн дэмжлэгийн зөрүү хоёр дахь шатны сонгууль болох магадлалтайг харуулжээ. Олон нийтийн санаа бодлын судлах төвөөс явуулсан судалгаанаас харахад хоёр дахь шатны сонгуульд Х.Майли, С.Масса нар өрсөлдөх магадлал хамгийн өндөр байна.

Санал авах байрууд орон нутгийн 08:00 цагт нээгдэж, 18:00 цагт хаагдана. Сонгуулийн урьдчилсан дүнг ням гаргийн орой зарлана.

Хэрэв эхний шатанд нэр дэвшигчдийн хэн нь ч 45-аас дээш хувийн санал эсвэл хамгийн ойрын өрсөлдөгчөөсөө хамгийн багадаа 10 хувийн зөрүүтэй байгаа тохиолдолд 40 хувийн санал авч чадаагүй бол хоёрдугаар шатны санал хураалт 11 дүгээр сарын 19-нд болно. Шинээр сонгогдсон Ерөнхийлөгч 12 дугаар сарын 10-нд тангараг өргөнө.

Коронавирусний цар тахал, Аргентины түүхэн дэх хамгийн сүйтгэлт ган гачиг болсны улмаас улам даамжирсан эдийн засгийн хямралын үед тус улсад ерөнхийлөгчийн сонгууль болж байна. Оны эцэс гэхэд Аргентины инфляцын түвшин 100 хувьтай байх төлөвтэй байна. Гадаад валютын нөөцийн хомсдолтой холбогдуулан ам.долларын худалдан авалтыг хязгаарласнаас үүдэлтэй хөрөнгийн бирж, хар зах дээрх үндэсний мөнгөн тэмдэгтийн ханшийн уналтад үнийн өсөлт улам нөлөөлж байна. Тус улсын ядуурлын түвшин 40 хувьтай байна.

Categories
гадаад мэдээ

Японы экспорт зургадугаар сараас хойш анх удаа өсчээ DNN.mn

Өнгөрсөн сард Японы экспортын хэмжээ өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 4.3 хувиар нэмэгдэж, 9.198 их наяд иенд /61.4 тэрбум ам.доллар/ буюу дээд үзүүлэлтэд хүрсэн байна. Уг үзүүлэлт зургаадугаар сараас хойш анх удаа өсжээ.

Экспортын хэмжээ наймдугаар сард 0.8 хувиар унасны дараа 3.1 хувиар өснө гэж “Trading Economics”-ийн шинжээчид таамаглаж байв.

Японы Сангийн яамнаас мэдээлснээр, гадаад руу тоног төхөөрөмжийн нийлүүлэлт 1.4 хувиар буурсан байна. Аж үйлдвэрийн бүтээгдэхүүний экспорт 2.2 хувиар, түүний дотор өнгөт металлын экспорт 2.9 хувиар өсжээ. Үүний зэрэгцээ тээврийн хэрэгслийн гадаад дахь борлуулалт 21.2 хувь, түүний дотор автомашиных 30.4 хувиар өссөн байна.

Хятад руу хийсэн экспорт 6.2 хувиар, Өмнөд Солонгос руу 4.2 хувиар, Сингапур луу 17.6 хувиар, Орос руу 64.1 хувиар тус тус буурчээ. Харин АНУ руу нийлүүлсэн бараа бүтээгдэхүүний хэмжээ 13 хувиар, Энэтхэг рүү  11.4 хувиар, Австрали руу 12 хувиар, Европын Холбооны орнууд руу 12.9 хувиар өсөв.

Японы импорт өнгөрсөн сард 16.3 хувиар буурч 9.136 их наяд иен болсон бол өнгөрсөн наймдугаар сард 17.7 хувиар буурсан үзүүлэлттэй гарч байв. Тус улсын импортын хэмжээ зургаан сар дараалан буурчээ. Шинжээчид есдүгээр сард импорт дунджаар 12.9 хувиар буурна гэж таамаглаж байв.

Ашигт малтмалын түлшний импорт 37.8 хувиар, түүний дотор байгалийн шингэрүүлсэн хий 44.8 хувь, газрын тос 32 хувиар буурсан байна. Химийн бүтээгдэхүүний худалдан авалт 23.5 хув, аж үйлдвэрийн бараа 10.3 хувь, өнгөт металл 25.1 хувь, эмнэлгийн бараа бүтээгдэхүүн 31.9 хувиар буурсан байна. Үүний зэрэгцээ тээврийн хэрэгслийн импорт 19 хувиар өсжээ.

Өнгөрсөн сард Япон улсын гадаад худалдаа гурван сарын хугацаанд анх удаа 62.44 тэрбум иенийн ашигтай гарсан байна. Өмнөх оны мөн сард 2.099 их наяд иенийн алдагдал хүлээж байсан бол энэ оны наймдугаар сард 937.8 тэрбум иен болж буурч байв.

Categories
гадаад мэдээ

Израил улс Египетээс Газын зурвас руу хүмүүнлэгийн тусламж нэвтрүүлэхийг зөвшөөрөв DNN.mn

Израил улс Египетээс Газын зурвас руу хүмүүнлэгийн тусламжийн цуваа оруулахыг зөвшөөрчээ.

“Хамас”-ын эсрэг дайн зарласан Израилын Засгийн газар зэвсэгт хямрал эхэлснээс хойш 12 дахь хоног дээр ийнхүү анх удаа, гэхдээ тодорхой болзлуудтайгаар хүмүүнлэгийн тусламж оруулахыг зөвшөөрсөн байна.

Израилын бөмбөгдөлт тасралтгүй үргэлжлэхийн хэрээр Газын зурваст хүмүүнлэгийн нөхцөл байдал улам дордож, нэг сая шахам хүн орох оронгүй болсон гэдэг мэдээллийг НҮБ-аас өгч байна.

АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жо Байден, Израилын Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяху нарын хэлэлцээний араас Жо Байден Египетийн Ерөнхийлөгч Абдель Фаттах аль-Сиситэй утсаар хэлэлцээ хийснээр Еипетийн тал хилээ нээж, хүмүүнлэгийн тусламж ачсан 20 хүртэл тооны ачааны машиныг эхний ээлжинд гаргахаар зөвшөөрсөн байна.

Categories
гадаад мэдээ

Палестинчуудыг хүн гэж тоож үзэхгүй байна DNN.mn

Иран албан ёсоор “Газын зурваст хийх гэж буй халдлагаа зогсоохгүй бол Израилийн тал ” төсөөлшгүй сөрөг холын үр дагаварт хүрнэ” гэж анхааруулав. Мөн Тегеран НҮБ-ын сувгуудаар дамжуулан олон нийтэд анхааруулсан мессеж илгээж, хэрэв Израиль Газын зурвас дахь радикал исламист ХАМАС хөдөлгөөнийг устгах кампанит ажлаа үргэлжлүүлбэл Иран мөргөлдөөнд хөндлөнгөөс оролцох болно гэж мэдэгдсэн тухай “The Jerusalem Post” сонин мэдээлэв. Уг сонинд мэдээлснээр, өмнөх өдөр нь Ираны Гадаад хэргийн сайд Хоссейн Амирабдоллахиан Ливаны нийслэл Бейрут хотноо НҮБ-ын Ойрхи Дорнодод энх тайвныг зохицуулах төлөөлөгч Тор Веннесландтай уулзаж, нөхцөл байдлын талаар ярилцсан байна. Дараа нь Ираны сайд Катарт ХАМАС-ын удирдагч Исмаил Ханиетэй уулзаж, Хамасын Израильд хийсэн террорист халдлагын талаар ярилцаж, Палестины бүлэглэлийн зорилгыг дуусгахын тулд хамтын ажиллагаагаа үргэлжлүүлэх талаар ярилцсан гэж ХАМАС-ын мэдэгдлийг иш татан мэдээлсэн байна. Ираны сайд Амирабдоллахиан нь Ханиятай уулзах үеэр ХАМАС-ын израильчуудын эсрэг хийсэн террорист ажиллагааг өндрөөр үнэлж, “Израилийн Палестины нутаг дэвсгэрийг эзлэн түрэмгийлсэн явдалд цохилт өгсөн түүхэн ялалт” гэж хэлснийг тус сонин онцлон тэмдэглэжээ.

НҮБ-д суугаа Ираны суурин төлөөлөгчийн газар X платформ дээрээ “Израиль өөрийн апартейд дайн, геноцид гэмт хэргийг нэн даруй зогсоохгүй бол нөхцөл байдал хяналтаас гарч, өргөн хүрээтэй үр дагаварт хүргэж болзошгүй” гэж мэдэгджээ. Харин НҮБ-д суугаа Израилийн төлөөлөгч Гилад Эрдан өөрийн зүгээс ХАМАС-ын удирдагч Абдоллахиантай уулзахдаа террорист үйлдэл явуулсныг мөн Палестины радикалуудыг дэмжсэн Ираны үйлдлийг буруушаасангүй гэж НҮБ-ын Ойрхи Дорнодод энх тайвныг зохицуулах төлөөлөгч Тор Веннесланыг эрс буруутгав. Тэрбээр “Та ХАМАС-ын удирдагчтай гар барьсны дараа Израилийн нялх хүүхдүүдийн цусыг өөрийн гарнаас угаахаа мартав. Израилийг устгахыг ил тод уриалж буй Ираны нацист дэглэмд НҮБ-аас өгч буй хууль ёсны иймэрхүү дэмжлэгийг бид цаашид хүлээн зөвшөөрөхгүй” гэж бичжээ.

Эдгээр үйл явдалтай давхцан Израиль цаг агаарын таагүй байдлаас болж Газын зурваст хийхээр төлөвлөж байсан хуурай замын ажиллагаагаа хэд хоногоор хойшлуулж байна гэж мэдээлэв. Төлөвлөгөөний дагуу довтолгоо энэ долоо хоногийн сүүлээр эхлэх ёстой байсан юм. Гэвч палестин иргэдийг ХАМАС-ын байрлалаас нүүлгэхийн тулд эдгээр иргэдийг цохилт өгөх газраас гарахыг Израиль анхааруулсан. Палестинчуудтай гарал нэг Арабын 19 улс байгаа боловч цагаа тулахад тэдний нэг нь ч палестинчуудыг нутагтаа оруулсангүй. Тухайлбал, Газын зурвасыг орхин гарахыг хүссэн олон мянган хүн Египеттэй хиллэдэг Рафах боомтыг түр нээж магадгүй гэсэн мэдээлэл гарсны дараа тэнд цугларчээ. Мөн нөгөө талаас нь Палестинчуудад зориулсан хүмүүнлэгийн тусламж ачсан олон арван ачааны машин Египетийн хил рүү чиглэн иржээ. Гэсэн хэдий ч Израилийн хяналтгүй цорын ганц шалган нэвтрүүлэх цэг хаалттай хэвээр байна.

Египетийн эрх баригчид өөрсдийн ажилчдын аюулгүй байдлын баталгааг Израилийн талаас авахаас нааш хилийн боомтыг нээхгүй гэдгээ тодорхой мэдэгдсэн. Харин Израил Газын зурвас руу орж буй бүх ачааны машиныг цэргийн ачаа тээвэрлээгүй гэдгийг шалгахыг хүсч байна. Гэтэл Израилийн хянагчдын аюулгүй байдлыг хэн хангах нь огт ойлгомжгүй байна. Нэмж дурдахад, Каир зөвхөн гадаадын иргэдэд Газаас гарах боломжийг олгоход бэлэн гэдгээ илэрхийлсэн. Энэ нь Газын байнгын оршин суугчдыг хилээрээ оруулахгүй гэсэн үг бөгөөд тэднийг дэмжиж байгаа гээд байгаа “ах, дүүс” улсууд нь ч палестинчуудыг хүн гэж тоож үзэхгүй байгаа нь тодорхой болж байна. Иймээс Израилийн Батлан хамгаалах хүчин ХАМАС-ын газар доорх хот бүхий Газын зурвасын хойд хэсгээс оршин суугчдыг өмнө зүгт аюулгүй нүүлгэн шилжүүлэхэд зориулж өөр зам гаргах болсон гэж мэдэгдэв.

Палестины үндэсний засаг захиргааны тэргүүн Махмуд Аббас “Газын зурвасыг хянаж байгаа радикал исламист ХАМАС хөдөлгөөний үйл ажиллагаа, бодлого нь Палестины ард түмний эрх ашигт нийцдэггүй” гэж мэдэгдсэнийг Палестины WAFA агентлаг мэдээлэв. Аббас мөн Палестин болон Израилийн аль алиных нь энгийн иргэдийг хөнөөхийг эсэргүүцэж байгаагаа илэрхийлж, “хоёр талд энгийн иргэд болон хоригдлуудыг суллахыг уриалав” гэж WAFA мэдээлжээ. Палестин-Израилийн мөргөлдөөнийг хүчирхийллээр бус улс төрийн аргаар шийдвэрлэх ёстой гэж Махмуд Аббас мэдэгдсэн байна. Мөн АНУ-ын Ерөнхийлөгч Жо Байден “Палестинчууд ХАМАС-ын оролцоогүйгээр тусгаар улс болох эрхтэй” гэж хэлсэн нь Израиль Газын зурвасыг мэдэлдээ оруулахгүй зөвхөн террорист ХАМАС бүлгийг устгах зорилготой гэдэг нь тодорхой болов. Энэ нь үүссэн байдлыг цаашид хурцатгахгүй байх үндсэн нөхцөл юм.

Израилийн Эрчим хүчний сайд Исраэль Кац тус улсын эрх баригчид АНУ-ын ерөнхийлөгч Жо Байдентай хэлэлцээ хийсний дараа хүн амыг нүүлгэн шилжүүлэх ажлыг хөнгөвчлөх зорилгоор Газын зурвасын өмнөд хэсгийн усан хангамжийг сэргээхээр болсон гэж мэдэгдэв. Уншигчдадаа сануулахад, Израил хэрэв Палестины дэд бүтцэд цохилт өгч цахилгаан, түлш, усан хангамжийг нь тасалсан бол Женев болон Гаагийн конвенцийн заалтаар дайны гэмт хэрэгтэн болох байв. Харин хэрэглэгч нь дайсан болсон тул өөрсдийн нийлүүлж байсан ус, түлш, цахилгааныг тасалсан тул Израиль олон улсын дүрэм журмаар ямар ч хариуцлага хүлээхгүй гэдгийг зөв ойлгох хэрэгтэй юм.

Зэвсэгт дайчид нь террорист халдлага хийж 1300 гаруй хүнийх нь аминд хүрсэн Палестины ХАМАС бүлэглэлийн цэрэг, улс төрийн удирдлагыг устгах зорилгоор Газын зурвасын хойд хэсэгт “газар, ус, агаараар” өргөн цар хүрээтэй цэргийн ажиллагаа явуулна гэсэн Израилийн шийдвэр хүчинтэй хэвээр байна. Мэдээж дараа нь ХАМАС-ын хувь заяаг тэдний ард байсан Иран, Орос хоёр давтана гэдэг нь өдөр ирэх бүр улам ойлгомжтой болж байна. Том зургаараа Израиль ХАМАС-ын тулаан ардчилал, дарангуйллын тогтолцоо хоорондын дэлхийн дайны эхлэлийг тавьж байна.

 

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Газын зурваст иргэд орогнож байсан эмнэлгийг бөмбөгдсөний улмаас 800 хүн амиа алджээ DNN.mn

Газын зурвас дахь Аль-Ахли Аль-Маадани эмнэлэгт болсон халдлагын улмаас 800 хүн амь үрэгдлээ гэж Al Arabiya телевиз мэдээллээ. Үүнээс өмнө Газын Эрүүл мэндийн яам 500 хүн амиа алдаж, шархадсан гэж мэдээлж байсан юм. Израилын армийн зүгээс явуулж буй халдлагаас зугтсан иргэд тус эмнэлэгт хоргодож байжээ.

Тухайлбал Израилийн армийн агаарын цохилтод эмнэлэг өртсөн гэж Хамасын тал мэдээлж байгаа бол Хамасын харвасан пуужинд алдаа гарснаас эмнэлэг оногдсон гэж Израилийн тал тайлбарлажээ.

Одоогоор талуудын мэдэгдлийг гуравдагч эх сурвалжаар батлах боломжгүй байна.

Хамасын засгийн газрын эрүүл мэндийн яам эмнэлэгт амь үрэгдсэн хүний тоог 500 гэж мэдээлсэн бол иргэний хамгааллын сайд нь 300 гэж мэдээлжээ. Энэхүү эмгэнэлт явдлаас өмнө 11 өдөр үргэлжилсэн Израилийн агаарын цохилтод нийтдээ 3,000 орчим хүн амиа алдсаныг Палестины тал мэдээлж байв.

Харин Газа руу тусламж оруулах асуудлаар НҮБ-ын хүмүүнлэгийн асуудал эрхэлсэн төлөөлөгч Египеттэй хэлэлцээ хийхээр тус улсыг зорьж байна. Газын зурваст хүмүүнлэгийн гамшиг нүүрлэсэн гэж НҮБ үзэж байгаа юм.

Энэ үеэр Хамас бүлэглэл Газын Зурваст тогтоосон бүслэлтийг авч, хил хязгаарыг нээсэн нөхцөлд барьцааны хүмүүсийг суллана гэдгээ дүрс бичлэгээр мэдэгджээ. Газын Зурваст 200-250 орчим барьцааны хүн байгаа, тэднийг ямар улсын иргэд болохыг тогтоох боломжгүй, аюулгүй газарт байлгаж байгаа гэж Хамасын төлөөлөгч мэдэгджээ. Францын гадаад харилцааны сайд Леванд очсон бол Германы канцлер Израилыг зорих гэж байна. Оросын ерөнхийлөгч Бээжинг зорихын өмнө мөн бүс нутгийн улсуудын эрх баригчидтай утсаар ярьж, нөхцөл байдлыг бүс нутгийн дайн руу шилжүүлэхгүй байх нь чухлыг онцолсон байна.

 

 

Categories
гадаад мэдээ

NАSА -гийн автомат станц дээд амжилт тогтоов DNN.mn

АНУ-ын сансар судлалын NАSА агентлагийн “Parker Solar Probe” автомат станц цагт 635 266 км хурдалж  хүний гараар бүтээгдсэн төхөөрөмжийн хамгийн хурдны амжилт тогтоов. Уг станц өнгөрсөн сарын 27-нд наранд 17 дахь удаагаа хамгийн ойр очихдоо ийнхүү  дээд амжилт тогтоосон бөгөөд өмнөх үзүүлэлт нь 586 863,4 км/цаг байсан аж. Станцөөрийн хүчирхэг хөдөлгүүрийг Сугар гаргийн таталцалтай хослуулж чадсанаар ийнхүү хурдалж чаджээ.Хэрэв нисэх онгоцоор ийм хурдтай нисвэл нэг цагийн дотор дэлхийг 15 удаа тойрох ажээ.

Уг станцыг 2018 оны наймдугаар сард Флорида муж улсын Канавералын хошуун дахь сансрын буудлаас хөөргөжээ. Мөн оны 10 дугаар сарын сүүлчээр “Parker” Герман-Америкийн “Helios 2” сансрын аппаратны наранд хамгийн их ойртсон дээд амжилтыг эвдсэн байна. Нийт 1.5 тэрбум орчим ам.долларын өртгөөр бүтсэн энэхүү станцад шинжлэх ухааны дөрвөн багц төхөөрөмж суурилуулсан бөгөөд Цельсийн 1 400 хэм хүртэлх халууныг тэсвэрлэх 11.43 см-ийн зузаантай нүүрстөрөгчийн шилэн бүрхүүлээр хамгаалагдсан юм байна. НАСА-гийн судлаачид Нарыг судлах энэхүү төсөл нь “нарны титмийн халалт” болон нарны салхи (нарны титмээс ялгарах ионжсон бөөмсийн урсгал) хэрхэн үүсдгийг судлахад ихээхэн хувь нэмэр оруулна гэж найдаж байна. Уг станцыг 1958 онд Нарны салхи байдаг гэх таамгийг дэвшүүлж байсан  Америкийн одон орны физикч Евгений Паркерын нэрээр нэрлэжээ

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад мэдээ

Хятад улс шинэ хиймэл дагуул хөөргөжээ DNN.mn

Хятад улс өнөө өглөө дэлхийг ажиглах шинэ хиймэл дагуулыг “Long March-2D” зөөгч пуужингаар хөөргөжээ.

“Юньхай-1 04” кодтой хиймэл дагуулыг Бээжингийн цагаар өглөөний 8:54 цагийн орчимд Хятадын баруун хойд нутгийн Жючуань хотын хиймэл дагуул хөөргөх төвөөс хөөргөсөн бөгөөд удалгүй тойрог замд орсон байна.

Энэхүү хиймэл дагуул агаар мандал, далай, сансрын орчныг ажиглах, гамшгаас урьдчилан сэргийлэхээс гадна шинжлэх ухааны туршилт хийх ажээ. “Long March” цуврал пуужингуудын хувьд 491 дэх удаагаа хиймэл дагуулуудыг тойрог замд оруулсан нь энэ юм.