Category: шинжлэх-ухаан-технологи

Өнөөдөр МУИС-ийн номын санд “Микро хиймэл дагуулын мэдээллийг шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засгийн салбаруудад үр ашигтай ашиглах боломж” хэлэлцүүлэг боллоо. Тус хэлэлцүүлэг нь жижиг оврын хиймэл дагуул хөөргөх түүнээс ирүүлсэн мэдээлэлд тулгуурлан нийгмийн өмнө тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх боломжийг тодорхойлох зорилготой юм. Тус хэлэлцүүлэгт Японы Хоккайдо, Тохокү их сургуулийн профессорууд болон МУИС-ын доктор профессорууд ирж илтгэл тавьлаа. Мөн Онцгой Байдлын Ерөнхий Газар, ЦУОШГ, ШУА, УУХҮЯ-ны төлөөлөгчид оролцов.

Хоккайдо, Тохокү их сургуулиуд өнгөрсөн жил МУИС-ийн эрдэмтэн докторуудын хөөргөсөн “Мазаалай” хиймэл дагуулыг бүтээхэд хамтарсан юм. Мөн тэд шинээр хөөргөхөөр төлөвлөгдөж буй жижиг оврын хиймэл дагуулыг бүтээхэд хамтрах аж. Жижиг оврын хиймэл дагуул нь агаарын болон бэлчээрийн нөхцөл байдлыг тодорхойлох, мэдээлэл дамжуулах хүчин чадалтай байна гэж МУИС-ын доктор Д.Эрдэнэбаатар хэлэв.

Мөн тэрээр “Одоогийн хиймэл дагуулын салбар дахь технологийг тухайн улс өөрсдийнхөө хэрэглээнд зориулж хийсэн байдаг. Тийм учраас бидний онцлогт таарсан мал аж ахуй газар тариалангийн асуудлыг шийдвэрлэх зориулалттай хиймэл дагуулыг бид өөрсдөө бүтээнэ” гэлээ.

Шинээр хөөрөх хиймэл дагуулын талаар мэргэжилтнүүд “Энэхүү хиймэл дагуул нь ХАА, газар тариалангийн салбарт ургамлын гарц болон болц, өвчлөл зэргийг бүрэн тодорхойлох боломжтой. Мөн бэлчээрийн даац хадлан тариалангийн гарцыг хянаж тодорхойлно. Газрын гадаргаас авсан өндөр нарийвчлалтай зургаар байгалийн нөөцийг тодорхойлох боломжтой нь Уул уурхайн салбарт хэрэгцээтэй юм. Мөн 3D хэмжээтэй газрын гадаргын зургийг гаргаад түүнийгээ олон салбаруудад ашиглана. Жишээ нь барилга хот байгуулалт гэх мэт” гэв.

МУИС-ын доктор Д.Эрдэнэбаатар “Бид 2040 он хүртэл төлөвлөгөө гаргасан. 10 жилийн нарийвчлалтай. Эхний арван жилийн зорилго бол жижиг оврын зайнаас удирдах зориулалттай хиймэл дагуулийн системтэй болох. Энэхүү ажилд МУИС чухал үүрэгтэй. Бид чадварлаг боловсон хүчин бэлтгэх болон шинэ технологийг нэвтрүүлж судалгаа шинжилгээний ажил хийж ажиллана” гэв.

Б.АМАРТҮВШИН

Өмнөд Солонгосын хэсэг эрдэмтэн хавдрын өвчин анагаахад ашиглаж болох нано бүтцийг боловсруулсан тухай The Korea Herald сонин мэдээлсэн байна.

ТАСС агентлагийн мэдээлснээр, Ёнсе их сургууль болон эмэгтэйчүүдийн Ива их сургуулийн анагаах ухааны факультетийн эрдэм шинжилгээний ажилтнууд фталоцианинд суурилсан фотосенсибилизатор ба үрэвслийн эсрэг митоксантрон гэдэг нийлэг бодисыг хооронд нь нийлүүлжээ.

Фотосенсибилизатор гэдэг нь гэрлийг мэдрэх бие организмын мэдрэмтгий чанарыг нэмэгдүүлдэг байгалийн гаралтай болон зохиомлоор гарган авсан нийлэг бодис юм. Хоёр бодисыг нийлүүлснээр PcS-MA гэдэг нано бүтцийг гарган авсан байна. Лабораторийн нөхцөлд хулгана дээр уг бодисыг туршиж үзэхэд хавдрын эсүүдийн 80 гаруй хувь нь ажиллагаагүй болж байжээ.

Өмнөд Солонгосын эмч нарын үзэж байгаагаар, PcS-MA бол өнөөдөр хэрэглэж буй туяаны эмчилгээний сул талыг нөхөж чадах үр дүнтэй хэрэгсэл ажээ. Харин судлаачдын бүлгийн ахлагч нарын нэг болох Нам Ки Тэкийн ярьснаар, шинээр гарган авсан нано бүтэц нь хавдрыг эмчлэхэд үр дүнтэй эсэхийг нягтлахын тулд хэд хэдэн туршилт хийх хэрэгтэй байгаа гэнэ.

Судалгааны дүнг ACS Nano сэтгүүлд нийтэлжээ.

Хятадын “Alibaba Group” компанийн боловсруулсан хиймэл оюун ухааны загвар нь уншсан зүйлээ хэрхэн ойлгосныг шалгах сорилыг хүнээс илүү амжилттай давсан байна. Энэ тухай Bloomberg агентлаг энэ сарын 15-нд мэдээллээ.

АНУ-ын Стэнфордын их сургуулийн боловсруулсан уг сорил нь “Википедиа” цахим нэвтэрхий толинд байгаа 500 нийтлэлд үндэслэсэн 100 мянга гаруй асуулттай ажээ. Ингээд хиймэл оюун ухааны машин нь их хэмжээний мэдээллийг боловсруулж, тавигдсан асуултуудад яг таг хариулт өгч чадах уу гэдгийг тодорхойлсон байна.

Сорилын дүн гарахад хиймэл оюун ухааны үзүүлэлт 82,4 байсан бол түүнтэй өрсөлдсөн хүний оюун ухаан 82,3-тай байжээ. “Alibaba Group” компанийн мэдэгдсэнээр, энэ бол хиймэл оюун ухаан нь хүнээс давж гарсан анхны тохиолдол аж. Үүний зэрэгцээ Америкийн Microsoft компанийн боловсруулсан хиймэл оюун ухаан мөн адил хүнээс давж гарч, 82,7 гэсэн үзүүлэлттэй байсан боловч сорилын дүнг нэг өдрийн хойно гаргасан байна.

Таныг машинаа бариад явж байхад яг зам дээр чинь хүүхдүүд гэнэтхэн гараад ирвэл та яах вэ? Таньд хүүхдүүдийг дайраад өөрийнхөө амийг аврах эсвэл ойролцоох ханыг мөргөж хүүхдүүдийн амийг авраад өөрөө амиа алдах гэсэн 2 л сонголт байгаа гээд төсөөл дөө. Ихэнх хүмүүс хүүхдүүдийн амийг л аврах нь чухал гэж хариулах байх гэж бодож байна.

За одоо тэгвэл арай өөрөөр бодоод үзэцгээе. Таны машин өөрийгөө жолооддог харин та зорчигч нь болчихсон явж байна гэж төсөөлье. Тэгвэл та хүүхдүүдийн амийг авраад өөрийнхөө амийг гаргуунд нь гаргаж чадах уу? Өмнөх тохиолдолд хүүхдүүдийг аварна гэж хариулсан хүмүүсийн ихэнх нь энэ тохиолдолд өөрийнхөө амийг аварна гэж хариулсан байсан. Ийм их эрсдэлтэй машиныг ер нь хүн худалдан авч унах уу гэдэг нь туйлын эргэлзээтэй асуудал байгаа юм.

Эндээс бидэнд “Өөрийгөө жолооддог машинд яагаад ийм хоёр сонголт л байдаг вэ?” гэсэн асуулт гарч ирж байна. Daimler AG компаний гүйцэтгэх захирал нэг удаа “Бид ямар ч үнээр хамаагүй зорчигчийнхоо аюулгүй байдлыг хамгаална” гэж мэдэгдэж байсан боловч яг цагаа тулахаар бүх машин үйлдвэрлэгчид энэ асуултанд хариулахаас бултдаг юм. Google компани “өөрийгөө жолооддог машин нь зам дээр байгаа хүн болон эд юмсыг мөргөхгүйн үүднээс ойролцоох ханыг очиж мөргөнө” гэдгийг хүлээн зөвшөөрсөн юм. Энэ бол дотор нь сууж яваа зорчигч амь насаа алдана гэсэн үг билээ.

2035 он гэхэд дэлхийн зах зээлд борлуулагдах дөрвөн шинэ автомашин тутмын нэг нь бүрэн автомат технологиор тоноглогдсон байх болно гэж автомашины зах зээлийн талаар судалгаа хийж, зөвлөгөө өгдөг томоохон компани мэдэгджээ.

“Эн-Эйч-Кэй” телевизийн мэдээлснээр, Америкийн “The Boston Consulting Group” компанийн саяхан явуулсан судалгааны тайланд “10 жилийн дотор бүрэн автомат машинууд замын хөдөлгөөнд оролцож эхэлнэ. 17 жилийн дараа гэхэд дэлхийн зах зээлд борлуулагдах нийт автомашины 23 хувь нь бүрэн автомат автомашин байх болно” гэжээ.

Жолоочгүй буюу бүрэн автомат жолоодлоготой такси, автомашин болон унадаг дугуй түрээслэх үйлчилгээний эрэлт хэрэгцээ цаашид улам нэмэгдэх хандлагатай байна гэж тус компани мөн мэдэгджээ.

Одоогоор замын хөдөлгөөнд оролцож буй нийт тээврийн хэрэгслийн ердөө 1 хувийг цахилгаан автомашин эзэлж байгаа бол 2035 он гэхэд энэ үзүүлэлт 30 хувь болж нэмэгдэхээр байгаа аж.

Хүмүүсийн зогсошгүй шинийг эрэлхийлэх зан чанарын үр дүнд үйлдвэрлэгчид тэдний хэрэгцээ шаардлагыг хангах технологийг үйлдвэрлэдэг. Суут хүмүүсийн дундаршгүй ухаан болон технологийн дэвшлийн ачаар өдгөө бид зүүдэлж ч байгаагүй бүтээлүүдийг харж, бишрэн сууна. Ингээд та бүхэндээ 2018 онд хүмүүсийн амьдралд нэвтрэх технологийн шилдэг нээлтүүдийг танилцуулж байна.

1.Машин бүх уйтгартай ажлыг таны өмнөөс хийх болно

Гэр болон оффисын орчин ухаалаг болохын хэрээр урьдчилан таамаглах аналитик, автоматжуулалт бидний өдөр тутмын амьдралын салшгүй нэгэн хэсэг болж бидний хөдөлмөрийг хөнгөвчилж, цагийг хэмнэх боллоо. Нэг жишээ татахад “Brother Refresh” хэмээх үйлчилгээ нь таны принтерийн хор дуусч байгааг мэдээд дуусахаас нь өмнө захиж авчруулах төдийгүй таны анзаараагүй байсан ажлуудыг өмнөөс тань амжуулж, туслах болно.

2.Буйданг бодитоор харж бас мэдэрч болно

“Augmented reality” буюу AR технологи нь сүүлийн үед ихээхэн хүчээ аваад байгаа билээ. Та гэртээ тухлаг буйдан авах гэж байгаа гэж бодьё. Тэгвэл уг технологийг ашиглан тухайн буйдангаа бодитоор харж, материалыг нь хүртэл шалгаж үзэх боломжтой гэнэ. Нэг ёсондоо та дэлгүүр явж цагаа үрэлгүйгээр, гэртээ сууж байгаад л хүссэн бараагаа бодитоор харж, мэдрэн авах эсэхээ шийдэх аж.

3.Төлөвлөх гэдэг чинь өнгөрсөнд л байсан зүйл

“I-need-it-now” үйлчилгээ нь яг одоо өргөн дэлгэрч буй үйлчилгээнүүдийн нэг бөгөөд тус үйлчилгээг ашиглан та яг одоо хийхийг хүсч буй зүйлээ төвөггүйхэн хийж чадах юм. Маникур, педикур хийлгэж, массажанд орж, үсээ засуулахдаа бид урьдчилан цаг авч үйлчлүүлдэг байсан бол энэхүү үйлчилгээний тусламжтайгаар эдгээр зүйлсийг яг одоо хийлгэх боломжтой болсон нь үнэхээр гайхалтай. “GoSpa app”-ийг ашиглан та эдгээр үйлчилгээг хүссэн үедээ авах боломжтой.

4.Робот таны дуртай зүйлийг хийж сурна

Ойлгож, суралцан, юмсыг урьдчилан таамаглаж, төрөл бүрийн үйлдэл хийх чадвар бүхий Хиймэл оюун ухаан нь 2018 оны томоохон нээлтүүдийн нэг болох аж. Хиймэл оюун ухааныг ашигласан төрөл бүрийн үйлчилгээ, бүтээгдэхүүнүүд бий болно. Хэрэглэгчид илүү ухаантай хөдөлгөөнт төхөөрөмжүүдийг өдөр тутамдаа хэрэглээд зогсохгүй зөвхөн өөрийнхөө хүсэл сонирхолд нийцсэн зүйлийг л ашигладаг болох цаг тун удахгүй ирэх нь ээ.

5.Цахилгаан зуухтайгаа ярилцдаг болно

Ирэх хэдэн жилд цахилгаан бараанууд хэрэглэхэд улам хялбар болох төлөвтэй байна. “Sire”, “Alexa”, “Google Home арр”-ууд нь ухаалаг болж, цахилгаан зууханд хийж байгаа бялууг хэдэн минутын дараа болохыг хэлж өгөх төдийгүй олон талаар туслалцаа үзүүлэх аж. Мөн хоол хийх зааврыг бусдаас асуудаг цаг ард өнгөрч, цахим сүлжээний тусламжтайгаар та ямар ч алдаа гаргалгүй төрөл бүрийн хоол хийж, зөвлөгөө авч болно. Хамгийн гоё нь эдгээр аппликейшнууд нь яг л таны дэргэд буй мэтээ асуултанд хариулж, хоол хийх зөвлөгөө өгөх аж.

Тамирчид болоод зочид төлөөлөгчдийн аюулгүй байдлыг хангах, терроризмтой тэмцэх ажлын хүрээнд Япон улс 2020 оны Токиогийн зуны олимпийн наадмын үеэр автоматаар нүүр таних системийг нэвтрүүлэхээр төлөвлөж байна.

“Киодо” агентлагийн мэдээлснээр, автоматаар нүүр таних төхөөрөмжүүдийг ойролцоогоор 40 цэнгэлдэх хүрээлэнгийн орох хаалганы хажууд суурилуулах бөгөөд тамирчид, үйлчилгээний ажилтнууд, аюулаас хамгаалах хүчнийхэн болон сэтгүүлчид гэх мэт 300-400 мянган хүнийг энэ төхөөрөмжөөр шалган дотогшоо оруулах аж.

Камераар тоноглогдсон компьютерууд нь Токиогийн олимпийн цэнгэлдэх хүрээлэн рүү өмнө нь орж байсан хүмүүсийг автоматаар таних аж.

Токиогийн зуны олимпийн наадам нь 2020 оны долдугаар сарын 24-нөөс наймдугаар сарын 9-ний хооронд болно.

Гар
утасны дэлгэц улам томорсоор байгаа билээ. Тэгвэл энэ хандлагын эсрэг чиглэлд
зах зээл байгааг мэдэрсэн Zanco компани Zanco Tiny T1 хэмээх эрхий хурууны
хэмжээтэй гар утсыг бүтээж, Kickstarter сүлжээнд захиалга авч эхэлсэн нь
хэдийнээ 1,400 гаруй хүний дэмжлэгийг авч, $95,000 илүү хөрөнгийг босгоод
байна.Ердөө 5 см хүрэхгүй урттай, 13 грамм жинтэй энэхүү гар утас нь дуудлага
хийх, мессеж бичих гээд бүх үйлдлийг гүйцэтгэх чадвартай.iPhone-оос дөрөв дахин
жижиг хэмжээтэй гэсэн үг. Zanco компани энэ бүтээгдэхүүнээ орой үдэш гадагш
гарахдаа аксесуар болгон хэрэглэхийн хажуугаар нөөц харилцаа холбооны хэрэгсэл
болгож ашиглахад тохиромжтой гэжээ.

“Тесла” компани анхны цахилгаан ачааны машиныг арваннэгдүгээр сард танилцуулсан. Уг ачааны машин 200.000 ам.доллараар зарагдах ажээ. Үйлдвэрлэлт нь 2019 онд эхлэх бөгөөд худалдан авахыг хүсвэл урьдчилж 5000 ам.доллар төлөөд захиалж болох юм.Бэхжүүлсэн баттерейтэй тул гадны нөлөөнд эвдрэхгүй, хүндийн төв маш дор бүтээгдсэн тул аюул осол багатай гэдгийг “Тесла” компанийн захирал Элон Маск ярьжээ. Мөн жолоочийн бүхээг уламжлалт нэг талдаа суудалтай биш, жолооч голд нь сууж машиныхаа бүх талыг хянаж байхаар бүтээгдсэн байна. Машины гадна байрлуулсан камер нь замд тааралдах сэжигтэй зүйлсийг өөрөө мэдэрч жолоочид анхааруулдаг гэв.

Нэг цэнэглэлтээр 800 км зам туулна

Шинээр гаргасан өндөр хурдтай Megacharger цэнэглэгчээр гучин минут цэнэглэхэд 650 км зам туулах чадалтай болдог

Ачаагүй үедээ таван секундэд 0-100 км/цаг хүртэл хурдаа нэмж чаддаг

36 тонн ачаатай үедээ хорин секундэд ийм хурд авч чаддаг

Цуваанд нэг нь жолоочтой байхад бусад нь дагаад жолоочгүй явж чаддаг

Салхины шил нь тусгай хамгаалалттай материалаар хийгдсэн гэнэ

Шинэ машин нь нэг сая миль буюу 1.6 сая километр зам туултлаа эвдрэлгүй ажиллаж чадна гэдэгт Тесла итгэлтэй байгаа гэжээ.