Category: шинжлэх-ухаан-технологи

Вьетнам улсын умард бүсийн уулархаг нутагт өчигдөр дэлхийн хамгийн урт явган хүний шилэн гүүр нээгджээ.

Вьетнамын дайн дууссаны 47 жилийн ойтой давхцаж нээгдсэн гүүрийг Бак Лон буюу “Цагаан Луут гүүр” гэж нэрлэсэн байна.

150 метрийн өндөрт хоёр уулыг холбосон гүүрний урт 632 метр, шал нь 40 мм-ийн зузаантай гурван давхар шилэн давхаргатай ажээ.

Гүүрийг байгуулсан 26 Мок Чау Туризм компанийн төлөөлөгч шинэ дээд амжилтаа Гиннессийн номд бүртгүүлэхээр хандаад байгаагаа мэдэгдсэн байна.

Аюулгүй байдлыг нь туршиж баталгаажуулсан гүүр нэг дор 500 хүнийг зорчуулах даацтайг тус компани мэдээлсэн юм.

Вьетнамд байгуулагдсан гүүр Гиннессийн номд бүртгэгдвэл Хятадын Гуаньдун муж дахь 526 метр урт Чиньюаны гүүрний дээд амжилтыг эвдэх гэнэ.

Гүүр байгуулагдсан Мок Чау муж нь нийслэл Ханой хотоос баруун зүгт 200 орчим километр зайтай оршдог, аялал жуулчлалын алдартай бүс нутаг юм.

АНУ-ын Миннесотагийн их сургуулийн эрдэмтэд эрчүүд уух зориулалттай жирэмслэлтээс хамгаалах эм зохион бүтээжээ. Тэд энэхүү эмээ хулгана дээр туршсан бөгөөд долдугаар сараас эхлэн эмнэлзүйн туршилтад оруулах боломжтой гэж мэдээлсэн байна. Эмийн туршилтыг эхлүүлэх зөвшөөрлийг АНУ-ын Хүнс, эмийн чанарын хяналтын газраас авах аж. Одоогийн байдлаар туршилтад оролцогчдын тоо болон нас тодорхой болоогүй байна.

“YCT529” гэсэн анагаахын нэршилтэй дааврын бус эм нь хулгана дээр хийсэн туршилтын явцад жирэмслэлтээс 99 хувь хамгаалжээ. Энэ нь жин нэмэх гэх мэт гаж нөлөөгүй байсан бөгөөд эмийг зогсоосноос 4-6 долоо хоногийн дараа хулганууд буцаад эр эс боловсруулах боломжтой болсон аж.

Миннеаполис хотын нэгэн сургуулийн доктор “Мэдээжийн хэрэг хүн биш, хулгана дээр туршсан учир үүнд болгоомжтой хандах хэрэгтэй. Гэхдээ үр дүн нь маш ирээдүйтэй харагдаж байна” гэж хэлжээ.

Эрдэмтэд 1950-иад оноос хойш эрчүүдэд зориулсан жирэмслэлтийн эсрэг эм бэлдмэл зохион бүтээхээр оролдож буй. Ийм төрлийн эмүүд эр бэлгийн эс үйлдвэрлэхэд саад болох үүрэгтэй байдаг. Ингэснээр жин нэмэх, сэтгэл гутрах, холестериний хэмжээ нэмэгдэх зэрэг сөрөг талтай юм байна.

Нарны гэрлийн хавтангууд зөвхөн өдрийн цагаар эрчим хүч үйлдвэрлэдэг.

Тэгвэл АНУ-ын Стэнфордын их сургуулийн судлаачид одоо ашиглагдаж буй нарны хавтангуудыг шөнийн цагаар эрчим хүч үйлдвэрлэдэг болгох аргыг нээжээ.

Ингэхдээ тэд “radiative cooling” буюу цацрагаар хөргөх үзэгдлийг ашигласан байна.

“Бид нарыг сэргээгдэх эрчим хүчний чухал эх үүсвэр гэж үздэг. Тэгвэл сансрын хүйтэн орон зай бас сэргээгдэх эрчим хүчний маш чухал эх үүсвэр юм” гэж уг төслийн ахлагч Шанхуй Фан ярьжээ.

Одоо ашиглагдаж буй нарны хавтангуудад нэмэлт өөрчлөлт хийсний дараа шөнийн цагаар бага хэмжээтэй эрчим хүч үйлдвэрлэх боломжтойг тэд туршилтаар баталсан байна.

Шөнийн цагаар тэнгэр рүү харсан биетүүд дулаанаа сансрын уудам руу цацаргаж алддаг. Энэ үед тухайн биетийн температур хүрээлэн байгаа орчныхоо температураас бага болдог байна. Энэхүү температурын зөрүүг ашиглаж цахилгаан гүйдэл гаргах аргыг Стэндфордын судлаачид нээжээ.

Хэдийгээр ингэж үйлдвэрлэсэн эрчим хүч нь өдрийн цагаар үйлдвэрлэсэнтэй харьцуулахад өчүүхэн бага ч зарим жижиг хэрэгцээг хангахуйц юм байна.

Тухайлбал гэрэлтүүлэх, жижиг оврын төхөөрөмжүүдийг цэнэглэх, төрөл бүрийн мэдрэгчүүд, хяналтын төхөөрөмжүүдийг ажиллуулах зэрэгт хангалттай юм.

Одоогийн боломж нь нэгж метр квадрат талбайгаас 50 милливат эрчим хүч гаргана. Өдрийн цагаар ижил талбайгаас үйлдвэрлэдэг эрчим хүчний хэмжээ 200 ватт орчим байдаг. Нэг ватт нь мянган милливаттай тэнцэнэ.

Фаны хэлж буйгаар уг технологийг сайжруулснаар гарцыг нь нэмэгдүүлэх боломж бий гэнэ.

Японы судлаачид давсны хэрэглээг бууруулах зорилгоор цахим савх зохион бүтээснээ танилцуулжээ.

Савхыг Мэйжи Их сургуулийн профессор Хомэй Мияашита, шингэн хүнс үйлдвэрлэгч Кирин Холдингс компани хамтран бүтээсэн байна.

Хүний бугуйд зүүсэн мини компьютер нь савхтай холбогдож, цахилгаан гүйдлээр зохиомол шорвог амтыг гаргадаг ажээ.

Өөрөөр хэлбэл ийм савхаар хоол идэхэд илүү давсархаг амт мэдрэгдэх юм.

“Үр дүнд нь хоолны давс 1.5 дахин нэмэгдсэн мэт мэдрэмж төрүүлнэ” гэж Мияашита профессор тайлбарлаж байна.

Япон үндэсний хоолонд давс ихээр хэрэглэдэг. Насанд хүрсэн дундаж япон хүн өдөрт 10 грамм давс хүнсэндээ хэрэглэдэг нь Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас зөвлөсөн хэмжээнээс хоёр дахин их юм.

Давсыг хэтрүүлэн хэрэглэвэл цусны даралтыг өсгөж, зүрх судасны өвчлөлийг нэмэгдүүлдэг.

“Өвчин эмгэгээс салахын тулд бид давсны хэрэглээгээ багасгах ёстой. Хэрвээ уламжлалт аргаар давсыг багасгавал бид дуртай хоол хүнснээсээ татгалзах, амт муутай хоол зооглох хэрэгтэй болно” гэж Кирин компанийн судлаач Ай Сато ярьжээ.

Мияашита профессор, Кирин компанийн хамтарсан баг савхныхаа туршилтын загварыг улам сайжруулаад ирэх онд зах зээлд гаргахаар төлөвлөсөн байна.

Нисдэг машин үйлдвэрлэгч Японы “SkyDrive” компани “Suzuki” компанитай хамтран цахилгаанаар нисдэг машин бүтээж байна. Машиныг 2025 онд Осакагийн дэлхийн үзэсгэлэнгийн нээлтийн үеэр бүтээж дууссан байхаар төлөвлөжээ.

Нисдэг машин найман хөдөлгүүртэй, хоёр хүний суудалтай, тунгалаг бүхээгтэй, хагас тонн жинтэй ачааг 500 метрийн өндөрт өргөж, хамгийн дээд тал нь 100 км цагийн хурдтай нисэх боломжтой аж. Мөн газарт буугаад цагт 60 км/цаг хурдлах боломжтой бөгөөд гурван дугуйтай цахилгаан машин болж хувирдаг онцлогтой.