УДЭТ-ын
залуу жүжигчин Б.Шинэбаяртай ярилцлаа.
-Хэдэн онд
сургуулиа төгссөн бэ?
-Би 2013 онд Соёл
урлагийн их сургуулийг Монгол Улсын соёлын тэргүүний ажилтан Л.Дэмидбаатар
багшийн удирдлаган доор суралцаж төгссөн. Одоо ингээд бодож байхад
Л.Дэмидбаатар багш маань намайг дөрвөн жилийн хугацаанд театрын урлагт бэлтгэж
байжээ.
-Гэр бүлд чинь
урлагийн хүн бий юу. Яагаад жүжигчин болохоор шийдсэн бэ?
-Гэр бүлд маань
ерөөсөө урлагийн хүн байгаагүй. Би л ганцаараа урлагийн хүн болчихоод байна.
Зурагтаар жүжигчдийг хараад “Ер нь л жүжигчин болъё” гэж боддог
байсан. Тэгэхээр энэ мэргэжлийг багаасаа хүсэж мөрөөдсөн гэсэн үг. Багаасаа
урлаг спортын арга хэмжээнд идэвхтэй оролцдог хүүхэд байлаа.
-Та хэдэн
кинонд тоглосон бэ?
-Одоог хүртэл
гэвэл “Хязгааргүй”, “19”, “Учрал”, “Аав” зэрэг таван кинонд тоглосон байна.
-“Учрал”
кинонд сагсуу залуугийн дүрд тоглосон, харин “Аав”киноны чинь дүр түүнээс
эсрэг. Амьдралд чинь аль дүр нь илүү ойрхон байсан бэ?
– Энэ хоёр киноны
аль аль нь миний амьдралтай ойр шүү. “Аав” кинон дээр гардаг шиг амьдралын
төлөө зүтгэдэг, зөөлөн талдаа хүн.
-Та амьдрал
дээрээ хэр тайван хүн бэ?
-Нэлээн тайван
талдаа.
-Таны хувьд
үлгэр дуурайл авдаг жүжигчин бий юу?
-Үлгэр дуурайл
авдаг жүжигчин байлгүй яахав. Л.Дэмидбаатар багшаасаа, Ц.Цэрэнболд,
Г.Эрдэнэбилэг ах нараасаа үлгэр дуурайл авна. Ер нь бол ахмад уран
бүтээлчдээсээ үлгэрлэл авна шүү дээ.
Ялангуяа урлагийн бид нар чинь гудамжаар явж байхдаа хүртэл ёс зүйтэй
байх хэрэгтэй байдаг учраас суралцах зүйл их байдаг.
-“Аав” кинонд
яаж сонгогдож байв?
-Ц.Цэрэнболд ах,
зохиолч Энхдалай ахтай манай өрөөнд ороод юм ярьчихсан сууж байсан юм. Тэр үед
нь би өрөөндөө хальт ороод “Сайн байна уу?” гээд мэндэлчихээд гарсан тэгэхэд яг
Цэрэнболд ах “энэ хүүхэд шүү дээ” гээд л
юм ярьж байсан юм. Дараа нь уулзсан чинь найруулагч Г.Эрдэнэбилэг, Ц.Цэрэнболд
нар “Аав” гээд кино хийх гэж байгаа. Ц.Цэрэнболд ахын залуу насны дүрд чамайг
харж байгаа гэсэн. Тэгээд л тоглохоор болоод орж байлаа.
-Драмын театрт
бүтээсэн дүрийнхээ талаар яриач?
-Одоохондоо
драмын театрт энэ тэр гээд хэлчих дүр байхгүй байна. Жүжгийн туслах дүрүүдэд
тоглоод явж байгаа.
-Драм болон
дэлгэцийн уран бүтээл хоорондоо ямар ялгаатай гэж боддог вэ?
-Дэлгэцийн
урлагийг би нөхөх, урлах урлаг буюу монтажны урлаг гэж ойлгодог. Драм бол цэвэр
амьд урлаг шүү дээ. Драмын театр дээр бэлтгэл сургуулилт хийх явцдаа өөрчилж
болохоос биш тайзан дээр өөрчлөх боломжгүй. Нөгөө талаас харах юм бол дэлгэцийн
урлагт ч гэсэн адилхан тал бий. Жишээлбэл, дүр дээрээ хамтрагчтайгаа харилцаад
тоглож байхад найруулагч авлаа гээд дуусгахад сэтгэлд хүрэхгүй үе байдаг. Дараа
нь киногоо үзэж суухдаа энэ дээр нь ингэдэг байж, жаахан өөрчилчихсөн бол гэсэн
бодол төрдөг юм.
-Драмд ажиллах
хэцүү юу. Шалгуур өндөр гэдэг шүү дээ?
-Ер нь бол босго
өндөртэй. Тухайн хүн өөрөө асар их хичээж, их хөдөлмөрлөж байж оршин тогтноно.
Тийм учраас маш их хөдөлмөр, хичээл зүтгэл, сэтгэл хэрэгтэй.
-Та найз
охинтой юу?
-Байхгүй.
-Амьдрал дээр
“Аав” кино шиг гэнэт эцэг болбол яах вэ?
-Хайрлана. Аминаас
минь унасан амь юм чинь түүнийхээ төлөө бүх зүйлээ зориулна даа.
-Хүнд үзээд
уйддаггүй кино гэж байдаг шүү дээ. Танд тийм кино байдаг уу?
-Хамгийн
дурсамжтай кино гэвэл миний хувьд “The Notebook” байдаг юм. Тэгээд “Бригад”
олон ангит кино байна. Хэд ч үзсэн уйддаггүй кино шүү.
-Таныг
найруулагчид голцуу ямар дүрд сонгодог вэ?
-Янз янз. Яг ийм
тийм дүр гэж онцлох зүйл байхгүй юм байна.
-Анхны уран
бүтээлийнхээ талаар яриач?
-Анхны дэлгэцийн
уран бүтээл гэх юм бол 2012 онд хийгдэж байсан “19” кино. И.Нямгаваа, Баатар,
Балжинням гээд Монголын гурван том найруулагч “19” киног 30, 30 минутаар гурван
хэсэг хувааж найруулж байсан юм. Энэ киноны хамгийн сүүлийн хэсгийг найруулсан
И.Нямгаваа найруулагчийн найруулсан хэсэгт тоглож байсан. Тэр үед ерөнхий
найруулагч нь Нямгаваа гуай байсан юм. Нэгдүгээр найруулагчаар нь Сэнгэдорж ах
ажилласан. Тухайн үед энэ кинонд тоглож байхдаа би Сэнгэдорж найруулагчаас их
юм сурсан. Миний хамгийн анхны уран бүтээл байсан болохоор их дурсамжтай
санагддаг. Бас хайрладаг юм.
-Чөлөөт
цагаараа юу хийж өнгөрөөдөг вэ?
-Чөлөөт цагаараа
өөртөө хэрэгтэй зүйлийг хийх дуртай. Жүжигчин хүн үзэгчдээсээ, нийгмээсээ нэг
алхам түрүүлж алхах ёстой гэдэг утгаараа чөлөөт цаг гарвал аль болох өөрийгөө
хөглөж, хөгжүүлэхийг боддог. Жишээлбэл
одоо англи хэл сурч байна. Мэдээж цаашаа хөгжүүлэх зүйл их байна.
-Залуу хүний
хувьд амьдралдаа баримталдаг зарчим юу вэ?
-Залуу хүн завгүй
байхдаа сайхан. Хэтэрхий задгай, чөлөөтэй байдал руу ороод ирэхээр хүн лазантаж
эхэлдэг. Тийм болохоор завгүй байх тусам ямар ч зүйлийг ар араасаа гарч ирсэн ч
хийж амжуулаад байдаг. Зав чөлөөтэй байх цагт хоёр ажил давхцахад за тэгж
байгаад хийчихнэ гээд хойшлуулдаг. Тэрний оронд өнөөдөртөө хийх ажлыг өдөрт нь
хийх хэрэгтэй.
Залуу хүн эрч
хүчтэй, сэргэлэн цовоо, бүтээлч хөдөлмөрч ер нь завгүй байх хэрэгтэй гэж
боддог. Ийм байвал илүү их амжилтад хүрдэг болов уу.
-Киноны санал
их ирж байна уу?
-Ирж байгаа.
Зарим нэг кинонд нь зөвшөөрсөн байгаа. Бас хэдэд нь татгалзчихсан.
-Хайрын тухай
кинонд тогловол эмэгтэй хамтрагчаар хэнийг сонгомоор байна. Ийм сэдэвтэй кинонд
тоглох уу?
-Яг хэнийг гэхээ
үнэхээр сайн хэлж мэдэхгүй байна. Гэхдээ залуучуудад хайрыг харуулсан үнэ
цэнтэй кинонд тоглохыг хүсч байгаа.
С.Ариунжаргал
М.Мишээл