E-Police аппликэйшн татаад зөрчилтэй машины талаар гомдол мэдээлэл өгсөн тохиолдолд урамшуулал авна гэсэн зүйл цахим орчинд тархаад байна. Замын хөдөлгөөнд оролцож буй жолооч нар урсгал сөрөх, тэмдэг тэмдэглэгээ зөрчих, зогс гэсэн шугам давж зогсох, уулзвар гарц хаах, уулзварт давхар эргэх, эгнээ хааж зогсох, эгнээ байр буруу эзлэх, гэрлэн дохио зөрчих гэх мэтээр замын хөдөлгөөний дүрмийг ихээр зөрчдөг. Үүний улмаас түгжрэл үүсч, хөдөлгөөний ачааллыг ихээр бий болгож байна. Тиймээс замын хөдөлгөөний соёлыг дээшлүүлэх, зөрчлийг бууруулах, иргэдийн оролцоо, хяналтыг нэмэгдүүлэх, болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв, Тээврийн цагдаагийн газар хамтран энэхүү ааппликэйшнийг нэвтрүүлж эхэлжээ.
Энэ талаар ТЦА-ны Замын штабын газрын Замын хөдөлгөөний удирдлагын хэлтсийн дарга, цагдаагийн дэд хурандаа Б.Гомбосүрэнгээс тодрууллаа.
-Энэ аппликэйшнийг хэзээ санаачлан хэрэгжүүлж эхэлсэн бэ?
-E-Police аппликэйшнийг ТЦА болон Замын хөдөлгөөний удирдлагын төв санаачлан 2018 онд нээсэн аппликэйшн. Энэхүү аппликэйшнд одоогоор 40300 хүн бүртгэлтэй байна. Үүнээс өдөр тутмын үйл ажиллагаандаа ашигладаг 7000 орчим хүн байна. Өдөрт 1000-1100 орчим зөрчил мэдээлэл ирдэг. Үүнээс 50 хувь нь буюу 500-600 нь баталгаажаад иргэд рүү гомдол мэдээллийг шийдвэрлэсэн тухай мэдээлэл очдог.
Өчигдөр (уржигдар) сошиал орчинд иргэд урамшуулал олгох гэж байна гэсний дагуу ирж буй мэдээлэл нь дөрөв дахин өссөн. 4200 мэдээлэл өчигдөр ирчихээд байна.
-Тухайн гомдол мэдээллийг өгсөн хүмүүст урамшууллын 20 хувийг олгоно гэсэн нь үнэн үү?
-Гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх тухай хуулийн 34 дүгээр зүйлд зааснаар гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх мэдээллийг үнэн бодитоор өгсөн хүнийг 20 хүртэлх хувиар урамшуулж болно гэсэн заалттай. Энэ заалтын хүрээнд Зөрчлийн тухай хуульд зааснаар зөрчлийн шинж чанараас хамаараад зөрчил болгонд өөр өөр төрлийн торгууль ногдуулдаг. Тэгэхээр хэрвээ 20 мянган төгрөгийн торгууль ногдуулбал 4000, 50 мянган төгрөгийн торгууль бол өсөөд явна шүү дээ. Хууль зүйн сайдын тушаалаар ажлын хэсэг гарчихсан. Ажлын хэсэг үүн дээр ажиллаж байна. Тогтоол хараахан батлагдаагүй байгаа. Батлагдаад мөрдөгдөөд эхлэх юм бол энэ мөнгийг өгөх бололцоотой гэж үзэж байгаа.
-Тухайн урамшууллын мөнгөө уг аппликэйшнд бүртгүүлсэн дансаараа авна гэсэн үг үү?
-Одоогоор сайн мэдэхгүй байна. Журам нь дөнгөж боловруулагдаж байгаа учраас нарийн мэдээлэл өгч чадахгүй. Ямар ч байсан Хууль зүйн яам журмыг боловсруулахаар ажиллаж байна. Журам Сангийн яаман дээр очоод батлагдаад гараад ирвэл нарийн мэдээллийг өгөх болно. Яг нарийн процедур ажиллагааг нь сайн мэдэхгүй байна.
-Одоогоор сошиал орчинд яригдаад байгаа шиг урамшуулал орсон тохиолдол байхгүй юм байна. Тийм үү?
-Байхгүй. Нэг ч хүн аваагүй гэв.
Энэхүү үйл ажиллагаа хууль зүйн талаасаа боломжтой эсэхийг хуульч О.Бэлгүүнзаяагаас тодруулахад “Хүн бүхэнд гомдол мэдээлэл гаргах эрх нь нээлттэй. Зогсоолын асуудал хэцүү ч хүрэлцээгүй гээд зөрчил гаргаад байх нь буруу л даа. Зогсоолгүй ч гэсэн дүрмээ биелүүлэх ёстой. Нэгэнт батлагдсан хууль, журам байгаа болохоор түүнийг зөрчиж болохгүй. Зогсоол байхгүй гэсэн шалтгаанаар хариуцлагаас чөлөөлнө гэж байхгүй. Үүнийг зохицуулах нарийн эрх зүйн орчин ч манайд байхгүй” гэсэн хариултыг өглөө.
Уг аппликэйшнийг хэрэглэдэг хэрэглэгчээс дараах тодруулгыг авсан юм. Иргэн Т ярихдаа “Би уг аппликэйшнийг 2021 онд татаж авч байсан. Энэ хугацаанд хэд хэдэн гомдол мэдээлэл гаргасан. Гаргасан гомдлын талаар мэдээлэл авсан тухай хариу мэдэгдэл ирдэг. Мэдэгдэл ирсэн зөрчлүүд дараа нь засагдсан, сайжирсан байдаг. Хүн амьдарч байгаа орчиндоо тохитой тухтай байхыг хүсдэг. Өчигдөр (уржигдар) цахим
орчинд шуураад байсан шиг урамшуулал авах гэж би уг аппликэйшнийг татаагүй. Байгаа орчноо зөрчилгүй, асуудалгүй болоосой л гэж хүссэн. Хүмүүсийн яриад бичээд байгаа шиг урамшуулал авч үзээгүй. Энэ аппликэйшнийг зөрчил мэдээллийн талаар статистик мэдээлэл авах боломжтой. Замын хөдөлгөөний дүрмийн талаар мэдээллүүд байдаг. Ашиглаад сурчихвал олон талын ашигтай. Гэхдээ зарим хүмүүс нэгнийгээ матлаа, 4000 төгрөгөөрөө цадаарай гэсэн сэтгэгдлүүд нэг бус удаа бичсэн байна лээ. Тэр 4000 төгрөгөндөө биш л дээ. Өөрийнхөө гэр бүл, ойр тойрны хүмүүсээ тавтай орчинд зорчоосой гэсэндээ л энэхүү аппликэйшнийг ашиглаад зөрчил дутагдлыг мэдээлдэг болсон. Түүнээс нэг жил гаруй хугацаанд ашиглахад нэг төгрөгний урамшуулал авч байгаагүй гэдгээ л хэлье. Хүмүүс зөрчил гаргахгүй бол заавал гомдол санал гаргаад байх шаардлагагүй шүү дээ” гэв.