“Бүсгүйн мэлмий-2” Монгол, Японы эмэгтэй гэрэл зурагчдын хамтарсан үзэсгэлэн Монголын театрын музейд гарлаа. Уг үзэсгэлэн өнөөдрөөс эхлэн энэ сарын 22-ныг хүртэл үргэлжилнэ. Японы хоёр, Монголын долоон гэрэл зурагчдын бүтээлүүд тавигджээ. Мөн Японы Хашигавад болсон ахлах сургуулиудын дундах гэрэл зургийн тэмцээнээс мөнгөн медаль хүртсэн гурван охины зургууд багтсан байна. Монголын эмэгтэй гэрэл зурагчид урьд нь дөрвөн удаа хамтран үзэсгэлэнгээ гаргасан. Энэ удаагийнх Японы гэрэл зурагчидтай хамтарсан нь онцлог хэмээн үзэсгэлэнд оролцогч уран бүтээлчид ярив. Нийт 78 бүтээл тавигджээ.
Үзэсгэлэнгийн нээлтийн үеэр Монголын гэрэл зургийн урлагийн зөвлөлийн гишүүн, оролцогч С.Бадамхандаас тодруулав.
-Үзэсгэлэнд ямар төрлийн зургуудаар оролцож байна?
-Энэ үзэсгэлэнд сэдэвчилсэн зургууд их орсон. Жишээ нь шувууны, үйл явдал, амаржиж буй эмэгтэй, арт, ахуй гээд төрөлжөөд явсан. Би бол арт төрлөөр оролцсон.
-Та зургуудаараа хүмүүст юу хэлэхийг хүссэн бэ?
-Миний зургууд гэрэл сүүдрээр тоглосон. Мөн ахуйн зургууд байгаа. Хүмүүс бидний зургийг хараад зохиолын ном уншдаг шиг уншаасай, тайвшралыг олоосой гэж хүсч байна.
-Та бүхэн цаашид өөр улс орны зурагчидтай хамтрах уу?
-Японы гэрэл зурагчидтай хамтран үзэсгэлэнгээ гаргах болсон мэдээг тараахад Оросын зурагчид бидэнтэй хамтрах санал тавьсан. Эмэгтэйчүүд эрэгтэй гэрэл зурагчдаасаа илүү нарийн мяндсан өгүүлэмжтэй зургуудыг түүж авдгаараа онцлог. Иркутск, Улаан-Үдийн зурагчид ирэх долоо хоногоос ирж бидэнтэй уулзахаар болсон. “Бүсгүйн мэлмий”-г бид Гэрэл зурагчдын холбооны 80 жилийн ойгоор гаргаж байсан. Одоо “Бүсгүйн мэлмий-2”-ыг гаргаж байна. Магадгүй цаашид олон орны гэрэл зурагчидтай хамтран “Бүсгүйн мэлмий-3,4,5” гээд үргэлжлээд явахыг үгүйсгэхгүй.
-Та зураг авахдаа ямар нэг онцгой арга барил ашигладаг уу?
-Би 1985 онд Омскт фото техник мэргэжлээр төгссөн. Орос багш нарын школоор төгссөн учир байгаа байдлыг байгаагаар нь гаргахыг хичээдэг. Хөрөг зураг авлаа гэхэд дотоод сэтгэл нь нүүрэн дээрээ илэрсэн ч юм уу сэтгэлээсээ зургуудыг гаргахыг хичээдэг. Яаж, аль цэгээс авах уу, гэрэл сүүдрийг яаж гаргах гээд сайн бодож төлөвлөж авсан зураг хүний зүрх сэтгэлд хүрч, мэлмийг баясгах байх гэж боддог хэмээн ярилаа.
Үзэсгэлэнд дэлгэсэн зургууд бодол, ухаарал, гуниг баяр гээд хүний сэтгэлийг тусгажээ. Үзэсгэлэнд оролцогч гэрэл зурагчин Г.Эрдэнэтуяа “Гэрэл зураг хэмээх урлагт хөл тавиад 20 гаруй жилийг ардаа үджээ. Энэ хугацаанд гэрэл зургаараа олон зуун түүхийг бичилцсэн байна. Бидний эргэн тойронд хүмүүсийн амьдрал өөр өөрийн өнгө аясаар өрнөнө. Гэрэл зурагчдын бүтээл гол баатар, эзэн биегүйгээр амилахгүй. Эгэл олны амьдрал ямар ч найруулагчгүйгээр өрнөдөг. Тэр амьдралыг бүтээж буй хүмүүс өөрсдөө гол дүр нь. Уран бүтээлийн минь урын санд олон сайхан хүний дүр бий. Тэдгээр хүн бүхэнд анзаарагдаад байдаггүй энгийн атлаа өөр өөрийн өнгө төрх нь нууцлагдмал оршидог. Амьдралын давтагдашгүй мөн чанар, жирийн хүмүүсийн оршихуйг бүтээлээс минь чагнах болно. Гэрэл зурагчин бол хүмүүний амьдрал, нийгэм, цаг үе, түүхийн жимээр бядан явагч билээ” хэмээн ярив.
Казүо Ишигүрогийн хамгийн алдартай, Бүүкерийн шагналт “Өдрөөс үлдсэн зүйл” роман анх 1989 онд Их Британи улсад хэвлэгдэн гарчээ. Хожим 1993 онд энэхүү зохиолоор дэлгэцийн уран бүтээл хийж, гол дүрийг Энтони Хопкинс бүтээсэн түүхтэй. Уг кино Оскарын наадамд найман төрлөөр нэр дэвшиж, кино урлагийн сонгодгуудын нэгт тооцогдох болжээ. Их Британийн иргэшилтэй, Нобелийн шагналт зохиолч Ишигүрогийн романууд өдгөө дэлхий дахинаа 40 гаруй хэлээр орчуулагдсан байдаг.
Sky их дэлгүүрийн гадаа талбайд “намрын ногоон өдрүүд” үзэсгэлэн худалдаа болж байна. Үхрийн нүд, нохойн хошуу, нэрс гээд жимс жимсгэнээс эхлээд сармис, сонгино, төмс, лууван, байцаа, гоньд өрөөстэй. Үнийг нь сонирхвол манжин нэг кг нь 1000, лууван 1500, байцаа 600-800, тарвас 1500, сонгино 1800, нарийн болон навчит ногоо жин бага эзэлдэг учир 5000-6000 төгрөгний үнэтэй байна. Хулуу 3500, кимчиний байцаа 1500, боодол ногоон сонгино, гоньд, янцуй 1000, улаан лооль 5000, цагаан лууван 2000, төмс 500, сармис 15000-25000, зөгийн бал нэг кг нь 20000 төгрөгний ханштай байна. Өдөр өдрийн ханш бага зэрэг хэлбэлздэг болохыг худалдаачид хэлж байв.
П.ОРХОН АЛТАН МЕДАЛИЙН ТӨЛӨӨ БАРИЛДАХ ЭРХТЭЙ БОЛЛОО
Шинжлэх Ухааны Академийн Одон орон, геофизикийн хүрээлэнгээс олон улсын эрдэмтэн судлаачидтай хамтран манай орны газар нутгийг газрын давхаргаас нь эхлэн дэлхийн цөм хүртэл судалгааны ажлыг эхлээд байна. Энэ талаар Одон орон, геофизикийн хүрээлэнгийн Газар хөдлөл судлалын салбарын дарга М.Өлзийбаттай ярилцлаа.