Аллан ба Барбара Пийз нарын ийм нэртэй ном байдаг. Нэрнээс нь ямар ном гэдэг нь тодорхой. Чиний бие чамайг юу бодож байгааг шууд хэлж өгдөг. Үүнийг анхаарч сурах л хэрэгтэй байдаг аж. Хүн худал ярих амархан байдаг бол худал хэлж байгаагаа нуух бараг боломжгүй байдаг. Ганц худал хэлэх биш ер нь үйлдлээ нуух ямар ч бололцоогүй шахам гэж номд бичсэн байна. Биеийн хэлийг уншиж сурсан хүмүүс юу ч ярилгүйгээр тантай өдөржин ярилцсан байдаг. Таныг юу бодож байгаа, юу сонирхдог, худал ярьж байгаа эсэх, үнэхээр хүсч байгаа, дурласан уу, өлсөж цангаж өвдөж хавдаж байгааг бүгдийг нэвт шувт мэдэж болдог. Гэхдээ харагдах байдал яг жинхэнэ байдал хоёр маш ялгаатай гэдгийг байнга бодож харагдах байдалтай нь нөхцөл байдлыг сайн уяж сурах хэрэгтэй.Ер нь бол хөлөө ачиж суусан эмэгтэйг хамгаалсан байдалтай байна гэж хэлж болох ч тэр хэт богино банзалтай ч юм уу даарсан байж болно. Элгээ тэвэрсэн хүнийг өөрийгөө хамгаалж гадны халдлагаас айж байна гэж уншиж болох ч гэдэс нь өвдсөн эсхүл даарсан ч байж болдог учир нөхцөл байдлыг нь сайн мэдрэх хэрэгтэй гэж зөвлөжээ. Гарын алга дэлгэгдсэн байвал ер нь найрсаг байгаагийн илрэл. Энэ дохио чулуун зэвсэгийн үеэс л гартаа чулуу атгаж ирээд толгойг нь хага цохихгүй гэсний баталгаанаас үүсчээ. Биеийн хэлийг эмэгтэйчүүд эрчүүдээс хамаагүй илүү уншиж сурсан байдаг. Тэд нялх хүүхэдтэй харилцдаг учир хэлгүй үрээ юу хүсч юунд дургүй байгааг харсаар байгаад сурчихсан байдаг. Энэ нь удамшдагаас ийн биеийн хэлийг сайн уншдаг. Эмэгтэй хүн биеийн хэл ярианы хэл хоёр зөрвөл хүний үгийг шууд сонсохоо больдог. Тэр шууд биеийн хэлд нь үнэмшдэг учир юу гэж донгосож байсан ч итгэдэггүй. Эрэгтэй хүн бол биеийн хэлийг ойлгодоггүй. Тийм ч учраас эвгүй байдалд орох нь олонтаа. Эмэгтэйчүүд сэтгэлийг нь татсан эрчүүд рүү инээмсэглэдэг бол эрчүүд өөррүү нь харж инээмсэглэсэн эмэгтэйд сэтгэл татагддаг. Энэ судалгаагаар нотлогдсон. Эмэгтэй хүн эрчүүдээсээ хэдэн хувь илүү инээмсэглэдэг. Энэ нь тэдний тархитай холбоотой бөгөөд тэдний инээд тайвшруулах ид шидтэй. Энэ нь өөрсдөөсөө хүчтэй эрчүүдийн дунд амьдарч ирсэнтэй холбоотой гэнэ. Худал инээхэд нүдний булчин хөдөлдөггүй, үнэн инээхэд нүдийг тойрсон булчин хөдөлдөг. Үүнийг ихэнх эрчүүд анзаардаггүй. Эмэгтэй инээмсэглээд байдаг тойроод л элдвийн хошин шог яриад л гүйгээд байдаг. Тэгвэл энэ байдлыг харсан сайн танил эмэгтэй нь тэр эрд шууд л наадахаа хая аа, чамайг тэнэг амьтан гэж үзээд байна гэж хэлдэг. Тэр нь үнэн л байдаг.Тантай гар барьж байгаа хүн эгц босоо байрлалд гар баривал тэр нь эрх тэгш харилцааг илэрхийлнэ. Гараа эргүүлэн алгаа уруу харуулан таны гар дээр байрлуулбал тэр давуу байдал олж авах гэж байгаа хэлбэр.
Ийм байдалд орвол та өөдөөс нь нэг алхаад нөгөө сул гараа гар барьсан гар дээр нь алгаа доош харуулан тавивал бүүр илүү байдал орно гэх мэтээр хүний бүх төлөвийг энэ номд оруулжээ. Харц нүдний шил, будаг гэх зэргээр нэвт шувт хүнийг уншиж болдог байна. Та ийм болмоор байвал энэ номыг уншаарай.
Ж.Сандагдорж
Дэлхийн түүхийн эцэг эртний Грекийн түүхч, түүхийн эцэг гэж алдаршсан Геродот мэө480-490 оны хоорондоос мэө425 оны орчим хүртэл аж төрж байжээ. Түүнийг анхны газар зүйч, аялан судлагчдын нэг гэж үздэг.Түүний “Түүх” гэдэг есөн дэвтэр бүтээл байдаг.Дан түүх биш газар зүй, аялан судлагчдын зүгээс хийсэн бүтээл болой. Геродот тухайн үеийнхээ л бүх мэддэг улсаар зорчиж байсан буюу Перс, Вавилон, Египет, Итали, Грек, Бага Азийн орнууд,Газрын дундад орны ихэнх арал, Хар тэнгис, Крым зэрэг газраар явжээ.Тэрбээр түүхэн домог, үлгэр, гэрчүүдийн аман яриа зэргээс энэ номыг бүтээсэн тул маш үнэ цэнэтэй бүтээл гэж үздэг.Тэр томоохон худалдаачны хүү учир эдийн засгийн боломжтой байсан нь энэ аялалд нөлөөлжээ.Тухайн үед дэлхийн хүн ам олон төрөл байсан ч нэг зан заншил түгээмэл байсан нь сонин. Тэр нь андгай л өргөсөн бол түүнээ хатуу чандаар сахин мөрддөг байжээ. Тэгэхлээр тэр үеийн хүмүүсийн яриа худал байх учиргүй юм. Худал байсан нь тухайн үеийн л хүмүүсийн нийтлэг ойлголт тийм байжээ л гэсэн үг аж. Уг номноос дан скиф үндэстэнтэй холбоотой хэсгүүдийг орчуулан Монгол Улсад 2009 онд хэвлэжээ. Номыг Б. Галаарид орчуулсан бөгөөд “Цадиг” хэвлэлийн газар хэвлэн гаргасан. Яагаад скифүүдтэй холбоотойг орчуулсан юм бэ гэвэл скиф гэдэг нь монголчуудын өвөг дээдэс юм гэж үздэгтэй холбоотой. Ямар ч байсан энэ скиф нь нүүдэлчид байсан гэдэг нь баталгаатай аж.Тэгээд уншиж үзэхэд манайхны тухай бичсэн гадаадын сурвалжуудтай адилхан ч юм уу төстөй байх нь үнэн байна. “Скиф ардууд ямагт хамгийн эртнийх гэгддэг байсан” гэж гэрэгийн (Грек) түүхч Юстин бичжээ. “Эдүгээгээс 30 зууны өмнө цэцэглэж явсан Шүмэрүүд монгол толботой байсан, мөн мэө500 зууны чанадад европыг донсолгож явсан скифүүд ч монгол ёс заншлаа хадгалсаар байжээ” гэж эрдэмтэн зохиолч Л.Түдэв зохиол бүтээлдээ тэмдэглэж байжээ.Скифүүдийн тухай уг түүхэнд тэд эхнэр сонгож авдаг ч эмэгтэйчүүдтэй нийтээрээ амьдарна. Мөн эр нь хэн нэгэнтэй ойртохыг хүсвэл өөрийнхөө саадгийг эмэгтэйнхээ гэр дээр тавиад тухтайхан хурьцдаг. Тэдэнд ямар ч хязгаарлалт тавьдаггүй.Өндөр насанд хүрэхэд түүнийг хамаатан садан нь цуглаад өтөл настныг өргөл болгон алж, махыг нь тайлгын бусад амьтантай цуг иддэг. Ингэж төгсөх нь тэдний хувьд эрхэм зүйл байдаг. Хэрэв өтөл настан өвчтэй бол ингэдэггүй, газарт тавьдаг. Өргөл болоогүйд нь ихэд хувьгүй явдал боллоо гэж харамсдаг. Тариа тарьдаггүй, мал маллаж амьдардаг, бас загас барьж иддэг. Тэдний шүтдэг ганц бурхан нь нар. Ийм хурдан бурханд хамгийн хурдан амьтанаар тахил өргөх ёстой гэж үзэн мориор тахил өргөдөг. Хэрэв тэд хүсээгүй л бол хэн ч тэдний нутгаас буцаж ирдэггүй. Бүгд хиар цохиулаад дуусдаг. Тэд орон хот барьдаггүй, хөсөг тэргэн дээр оромжоо барин нүүдэллэн явдаг. Халдсан цэрэг хэзээ ч тэднийг олдоггүй. Тэд бүгд морин цэрэг байдаг бөгөөд хүн бүр харваач байдаг. Төмөр байдаггүй учир алт зэсээр бүх юмаа хийдэг.