Categories
гадаад

САРНЫ ТОЙРОГ ЗАМД АЖИЛЛАСАН NASA-ГИЙН ХӨЛӨГ ДЭЛХИЙ РҮҮ БУЦАХ ЗАМДАА ОРЖЭЭ DNN.MN

Ирээдүйд саран дээр хүн буулгах зорилготой NASA-гийн Orion хөлөг өчигдөр буюу Даваа гарагт эх дэлхийнхээ зүгт жолоо залжээ.

Ирэх Ням гарагт уг хөлөг АНУ-ын баруун эргээс холгүй Номхон далайн усанд буух төлөвлөгөөтэй юм.

Хэрвээ Artemis-1 аялал амжилттай өндөрлөвөл Orion хөлөг 2024 онд дахин хөөрөхдөө сансрын нисгэгчдийг сарны тойрог замд хүргэх ажээ.

Artemis-1 аялал нь Orion хөлгийн бүх нөөц боломжийг туршиж, шалгах зорилготой. 2024 оны Artemis-2 аяллаар сансрын нисгэгчдийг сарны тойрог замд хүргэх бол 2025-2026 оны үед үйлдэгдэх Artemis-3 аялал нь 50 гаруй жилийн дараа хүмүүсийг хоёр дахь удаагаа сарны гадарга дээр буулгах юм.

Orion хөлөг арваннэгдүгээр сарын 16-ны өдөр Флорида мужийн Кеннедийн Сансрын Төвөөс хөөрч байжээ.

Уг хөлөг 430,000 км хол аялж, сарны орчимд хүрсэн нь хүн тээвэрлэх зориулалттай сансрын хөлгүүдээс хамгийн алс хол аялсан дээд амжилт болсон юм.

Дэлхийд амжилттай буцаж ирэх нь Artemis-1 аяллын хамгийн чухал хэсэг гэж NASA-гийн мэргэжилтнүүд үзэж байна.

Учир нь Orion хөлөг дэлхийд буухдаа агаар мандлын эсэргүүцлээс үүсэх их халууныг тэсэх ёстой.

Буухдаа Orion хөлөг 39,500 км/цаг хурд үзүүлэх бөгөөд энэ нь дэлхийн тойрог замд ажиллаад буцаж ирсэн бусад хөлгүүдийнхээс хамаагүй өндөр хурдтай буулт байх юм.

Энэ үед агаарын эсэргүүцлийн улмаас хөлгийн гадарга Цельсийн 3,000 хэм хүртэл халах гэнэ.

Хэрвээ энэ халалтыг тэсэж чадвал дараагийн аялалдаа хүн тээвэрлэх боломжтой болох юм.

Нийт 11 шүхрээр уналтын хурдаа сааруулсан Orion хөлөг орон нутгийн цагаар Ням гарагийн өглөөний 9:30 цагт Номхон далайн усанд буух ажээ.

Эх сурвалж: BBC

Categories
гадаад

БНСУ ДОТООДДОО ЗАЛУУРТ ПУУЖИН БҮТЭЭНЭ DNN.MN

БНСУ-ын эрх баригчид “агаар-газар” ангиллын залуурт пуужин бүтээхэд 146 сая орчим ам.доллар зарцуулахаар төлөвлөж байна гэж тус улсын Үндэсний батлан хамгаалах салбарын худалдан авалтын газар цахим хуудсандаа мэдээлжээ.

Энэ нь Өмнөд Солонгосын дотооддоо бүтээсэн анхны залуурт пуужин болно. Тус улсын мэргэжилтнүүд нисэх онгоцыг пуужингаар тоноглох, ашиглах явцад салгахтай холбоотой туршлага, технологигүй байсан ч инженерүүд энэ асуудлыг шийдвэрлэх чадвартай болох нь сүүлийн үеийн судалгаагаар батлагдсан гэж дээрх байгууллагын мэдээнд онцолсон байна.

Пуужинг батлан хамгаалах салбарын худалдан авалтын газар өөрөө бүтээх бол үйлдвэрлэх ажлыг дотоодын компаниуд хийнэ. Одоо бүтээж байгаа “KF-21” сөнөөгч онгоцыг уг пуужингаар тоноглохоор төлөвлөж байгаа ажээ.

Хэрэв төлөвлөгөө хэрэгжвэл энэ пуужин нь агаарын довтолгооноос эсэргүүцэн хамгаалах, өрссөн цохилт өгөх, дайсны удирдлага руу довтлох зэргийг тусгасан БНСУ-ын “гурван тэнхлэг” үзэл баримтлалын нэг хэсэг болох юм.

Categories
гадаад

“NASA” ДЭЛХИЙН ГАДАРГЫН УСЫГ СУДЛАХ ХИЙМЭЛ ДАГУУЛ ХӨӨРГӨЖЭЭ DNN.MN

АНУ-ын Агаарын нислэг, сансрын уудмыг шинжлэн судлах төв /NASA/ дэлхийн гадаргын усыг ерөнхийдөө бүхэлд нь судлах хамгийн сүүлийн үеийн хиймэл дагуулыг баасан гарагт хөөргөжээ.

Гадаргын ус, далай тэнгисийн топографийг судлах аппаратыг /SWOT/ Калифорни муж улсын сансрын хүчний баазаас “SpaceX” компанийн пуужингаар хөөргөсөн байна.

“NASA”-гийн мэдээлснээр, хиймэл дагуул дэлхийн гадаргын 90 гаруй хувийн усыг судлах бөгөөд түүнээс уур амьсгалын өөрчлөлтөд далай тэнгис хэрхэн нөлөөлж байгаа, дэлхий дулаарч байгаа нь нуур, гол мөрөнд хэрхэн нөлөөлж байгаа, мөн дэлхий нийт үер зэрэг байгалийн гамшигт хэрхэн бэлтгэлтэй байх талаар дүн шинжилгээ хийх ажээ.

Хиймэл дагуул “SpaceX”-ийн “Falcon 9” пуужингийн хоёр дахь хэсгээс салсны дараа хянагч төхөөрөмжүүд хиймэл дагуулын дохиог амжилттай хүлээн авсан байна. Шинжлэх ухааны мэдээллийг ойролцоогоор зургаан сарын дараагаас цуглуулж эхлэхээсээ өмнө хиймэл дагуул хэд хэдэн хяналт шалгалт, тохируулгыг хийх гэнэ.

“NASA”, Францын Сансрын судлалын агентлаг хамтран Канад, Их Британийн Сансар судлалын агентлагуудын оролцоотойгоор бүтээсэн “SWOT” нь дэлхийн гадаргын усыг ерөнхийдөө бүхэлд нь судлах анхны хөтөлбөр болж байгааг “NASA” цохон тэмдэглэжээ.

Categories
гадаад

ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ОЛОН УЛСЫН СЭТГҮҮЛД МОНГОЛЫН 4 БҮТЭЭЛ НИЙТЛЭГДЖЭЭ DNN.MN

Дэлхийн шинжлэх ухааны мэдээллийн санд бүртгэлтэй шинжлэх ухааны олон улсын нэр хүндтэй сэтгүүлүүдэд манай улсаас энэ онд 4 өгүүлэл нийтлэгджээ. Тодруулбал, “Web of Science” мэдээллийн санд бүртгэлтэй SSCI, SCI, AHCI индекстэй олон улсад нэр хүндтэй мэргэжлийн сэтгүүлүүдэд монгол эрдэмтэд ажлын бүтээлээ хэвлүүлснийг МУИС-иас танилцууллаа.

Манай улсаас 4 өгүүллийн нэгийг бие даасан байдлаар, гурвыг нь хамтран зохиогчоор хэвлүүлжээ. Өгүүллэгүүд нь агаарын болон хөрсний бохирдлын чиглэлээр, дэлхийн уур амьсгаын өөрчлөлттэй холбоотой судалгааны бүтээлүүд байна. Тухайн сэтгүүлүүд нь олон улсын чансаагаар тухайн салбартаа тэргүүлэгч зиндааны, бүрэн нээлттэй болон өндөр төлбөртэй, эрэлт ихтэй, ихэнх нь хэвлэмэл болон цахим сэтгүүлүүд байгааг МУИС-ийн захирлын үүрэг гүйцэтгэгч профессор Д.Бадарч тодотгож байна.

Тэрбээр, “Манай эрдэмтэн, багш нарын бүтээл олон улсад хэвлэгдэн гарч буй нь дэлхий биднийг илүү сонирхон үнэлж эхэлж байгаагийн нэг том илрэл болж, мэргэжилтнүүд үнэлж буй”-г хэллээ.

МУИС-д 660 орчим эрдэмтэн багш ажиллдаг. Тэдгээрийн 130-ынх нь эрдэм шинжилгээний бүтээл олон улсын шинжлэх ухааны томоохон сэтгүүлүүдэд хэвлэгдээд байна. Нийтлэл бүтээлүүдийг салбараар авч үзвэл хүрээлэн буй орчин, экологи, математик, инженерчлэл, хими, ургамал судлал, геологи, копьютерийн шинжлэх ухаан, биологийн олон янз байдлыг хамгаалах зэрэг чиглэлээр хамгийн олон өгүүлэл хэвлэгджээ.

Энэ нь сургууль дотоод дүрэмдээ багш нараа олон улсад бүтээлээ нийтлүүлэхийг тусгах болсон, хоёрт, сургуулийн удирдлага багш нарын бүтээлээ урамшуулдагтай холбоотой хэмээн МУИС-ийн Хүрээлэн буй орчин, ойн инженерийн тэнхимийн эрхлэгч н.Сономдагва тайлбарлаж байна.

Categories
гадаад

ХЯТАД УЛС АМЬДРАЛ БАЙХ БОЛОМЖТОЙ ГАРИГУУДЫГ ХАЙЖ ЭХЭЛНЭ DNN.MN

БНХАУ Нарны аймгийн гадна амьдрал байх боломжтой гаргуудыг 2030 он гэхэд хайж эхлэхээр төлөвлөж байгааг тус улсын Сансар судлалын шинжлэх ухаан, технологийн корпорацын (CASC) дарга У Яньшэн мэдэгдлээ.

“2030 он гэхэд бид “Дуу хоолойн эрэлд” нэртэй хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж эхэлнэ. Түүний зорилго бол Нарны аймгийн гаднах сансар огторгуйг судлах, хүн амьдрахад тохиромжтой гаргууд байгаа эсэхийг олж мэдэх юм” гэж тэрбээр мэдэгдсэн байна.

У Яньшэний тодруулснаар, БНХАУ Бархасбадь, Тэнгэрийн ван гаргуудыг, түүнчлэн Нарны аймгийн зах хязгаарыг судлах зорилгоор гараг хоорондын станцыг ойрын жилүүдэд хөөргөхөөр төлөвлөж байна. 2025 оны орчимд Хятад улс дэлхийгээс харьцангуй ойрхон буй солирууд руу сансрын автомат хөлөг хөөргөнө гэж тэрбээр хэлэв.

“Үүнээс гадна, ойрын 10-15 жилд Хятад улс Ангараг гаргийн хөрсний дээжийг дэлхийд авчрах даалгаврыг гүйцэтгэнэ” гэж CASC-ын тэргүүн хэлсэн байна. 2028 он гэхэд Бээжин Саран дээр олон улсын станцын суурь бүтцийг бий болгохоор төлөвлөж байгааг тэрбээр нэмж дурдлаа. Түүнчлэн Хятадын мэргэжилтнүүд дэлхий орчмын тойрог замд 150 хүртэл тонн ачаа хүргэх хүчин чадалтай, “Чанжэн-9″ шинэ хүнд зөөгч пуужин бүтээж байгааг сануулжээ.

“Бидний зорилго бол 2030 он гэхэд бусад тэргүүлэх орны дунд Хятад улсын байр суурийг бэхжүүлж, 2045 он гэхэд бүх чиглэлээр сансрын хүчирхэг гүрэн болох юм” гэж У Яньшэн цохон тэмдэглэв.

Categories
гадаад

ОРОСУУД САНСРЫН “АВРАХ АЖИЛЛАГАА” ЯВУУЛНА DNN.MN

Дэлхийн тойрог зам дахь олон улсын сансрын станцад залгаатай Оросын “Союз МС-22” хөлөгт гэмтэл гарчээ. Үүнтэй холбогдуулан ОХУ тэнд байрлаж буй гурван сансрын нисэгчээ авчрах “Аврах ажиллагаа”-г явуулахаар төлөвлөж байна. Төлөвлөгөөгөөр сансрын хоосон хөлгийг станц руу илгээх боломжит хувилбарыг хэлэлцэж буй аж. Энэ сарын 14-нд “Союз” хөлгийн багийн хоёр гишүүн задгай сансарт гарахаар бэлдэх үед хөлгийн гаднах хөргөлтийн шингэний шугам цоорсон байна. Үүний улмаас хөргөлтийн шингэн задгай сансарт алдагдаж хөлгийн доторх температур 30 хэмд хүрч халж байна гэж нислэгийн төв удирдлага мэдэгдэв.

“Союз МС-22” хөлгийн багийн гишүүд болох Оросын сансрын нисэгч Дмитрий Петелин, Сергей Прокопьев, НАСА-гийн сансрын нисэгч Франк Рубио нар энэ оны есдүгээр сардуг станцад очоод байгаа юм.

Г.АМАРСАНАА

Categories
гадаад

ИРЭХ ОНД САР ЛУУ СУДАЛГААНЫ ТӨХӨӨРӨМЖӨӨ ИЛГЭЭХ ОРНУУД DNN.MN

2023 онд Орос, Энэтхэг, Европын Сансар судлалын агентлаг Сар луу, цаашлаад сансрын гүн рүү судалгааны төхөөрөмжүүдээ илгээхээр төлөвлөөд байна.

Саяхан АНУ-ын Агаарын нислэг, сансрын уудмыг шинжлэн судлах үндэсний төв /NASA/ Саран дээр сансрын нисгэгчдийг дахин буулгах зорилгоор бүтээсэн сансрын хөлгөөр Сарыг тойрон автомат нислэг үйлдсэн юм.

Сар луу судалгааны төхөөрөмжөө илгээх орнууд

Энэтхэг Сарны гадаргууг судлах газардагч модуль, өөрөө явагч төхөөрөмж бүхий “Чандраян-3” аппаратаа 2023 оны зургаадугаар сард Сар луу хөөргөхөөр төлөвлөж байна. Энэтхэг 2008 оноос “Чандраян-1” аппаратынхаа тусламжтайгаар Сарыг судалж эхэлсэн юм.

ОХУ 2023 оны долоодугаар сард “Луна-25” аппаратаа Сар луу хөөргөж, өмнөд туйлаас нь дээж авчрах төхөөрөмжийг буулгахаар зорьж байна.

Европын Сансар судлалын агентлаг “Jupiter Icy Moon Explorer” судалгааны аппаратаа 2023 оны дөрөвдүгээр сард илгээхээр төлөвлөж байна. Энэхүү аппарат нь Бархасбадь гаргийн гурван дагуул болох Ганимед, Каллистро, Европагийн гадаргуу доор нь байдаг гэж үздэг мөсөн давхаргад амьдралын ул мөр хайна.

“SpaceX” компани Японы тэрбумтан Маэзава Юсакү тэргүүтэй есөн зорчигчийг “dearMoon” төслийн хүрээнд 2023 оны сүүлээр Сар луу аялуулахаар товлоод байна. Энэ нь 100 хүнийг тээвэрлэх чадалтай “Starship” хөлгийн анхны аялал болох юм.

АНУ-ын “NASA” агентлаг “Artemis” хөтөлбөрийнхөө хоёр дахь үе шатыг 2024 онд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд энэ үе шатанд манай гаргийн цорын ганц дагуул руу сансрын нисэгчид жолоодлогот хөлгөөр ниснэ. Улмаар “Artemis III”-ыг 2025 юм уу 2026 онд хэрэгжүүлж, Саран дээр анх удаагаа эмэгтэй хүн, мөн өнгөт арьстай хүнийг буулгахаар төлөвлөж байна.

Энэ нь “NASA” 1972 онд “Аполло” хөлгийг хөөргөснөөс хойш хүн төрөлхтөн Саран дээр хөл тавьсан анхны тохиолдол болно. “NASA” энэхүү хөтөлбөртөө “Space X” компанийн “Starship” хөлгийг ашиглахаа мэдэгдээд байгаа юм.

Хятад улс 2035 он гэхэд ОХУ-тай хамтран Саран дээр судалгааны бааз байгуулахаар төлөвлөж байгаагаа мэдэгдээд байгаа ч төслийг хэрэгжүүлэх хугацааны талаар дэлгэрэнгүй танилцуулаагүй байна.

Categories
гадаад

ЧЕХИЙН ЭМЧ НАР ТҮРҮҮ БУЛЧИРХАЙН ХОРТ ХАВДРЫН ЭМ БҮТЭЭЖЭЭ DNN.MN

Чехийн эмч нар хожуу шатандаа орсон түрүү булчирхайн хорт хавдрыг эмчлэх эм бүтээж, яс шилжүүлэн суулгах мэс засалд 3D принтерээр хэвлэсэн материалыг ашиглаж эхэлжээ.

“Pluvicto” гэж нэрлэсэн уг эмийг Европын комисс хэдхэн хоногийн өмнө түрүү булчирхайн хорт хавдрын эмчилгээнд хэрэглэхийг зөвшөөрчээ. Уусмал хэлбэрээр хэрэглэдэг энэ эм нь хорт хавдрыг хожуу үе шатанд эмчилдэг бөгөөд бусад төрлийн эмчилгээ тус болоогүй өвчтөнүүдэд зориулагдсан аж.

Чехийн зүүн хойд нутагт орших Оломоуц хотын Факультетийн эмнэлгийн Цөмийн анагаах ухааны эмнэлэгт явуулсан эмнэлзүйн туршилтын үеэр “Pluvicto”-г анх удаа өвчтөнүүдэд өгчээ. Одоогоор уг эмийг олноор нь үйлдвэрлэж эхлэх, Чехийн өвчтөнүүдэд хангалттай хэмжээгээр нийлүүлэх хугацаа тодорхойгүй байна.

Чехийн эмч нар мөн Төв болон Зүүн Европын орнуудаас анх удаа 3D принтерээр хэвлэсэн хиймэл ясыг шилжүүлэн суулгах мэс заслыг хийжээ. Тодруулбал, шагайн яс солих мэс засал хийсэн байна. Мэс заслыг тус улсын зүүн өмнөд хэсэгт орших Брно хотын Факультетын эмнэлгийн Гэмтлийн клиникт хийжээ.

Categories
нийгэм

АБГББХ: ДОЛООН ХУУЛИЙН ТӨСӨЛ, УИХ-ЫН ХОЁР ТОГТООЛЫН ТӨСЛИЙГ БАТЛУУЛАВ DNN.MN

УИХ-ын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо 2022 оны намрын ээлжит чуулганы хугацаанд 16 удаа хуралдаж, давхардсан тоогоор 28 асуудлыг хэлэлцэн шийдвэрлэв.

Байнгын хорооны хуралдаанаар соёрхон батлах тухай хоёр хуулийн төсөл, УИХ-ын хоёр тогтоолын төсөл, байнгын хорооны хэлэлцэх эсэхийн хоёр санал, дүгнэлт, анхны хэлэлцүүлгийн гурван санал, дүгнэлт, УИХ-ын тогтоолын төслийг хэлэлцсэн талаарх хоёр санал, дүгнэлт, эцсийн хэлэлцүүлгийн хоёр танилцуулга, зөвшилцсөн талаарх есөн санал, дүгнэлт, зарчмын зөрүүтэй 26 саналын томьёоллыг бэлтгэж, хэлэлцүүлэн шийдвэрлүүлжээ. Байнгын хороо долоон хуулийн төсөл, УИХ-ын хоёр тогтоолын төслийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэн батлуулсан аж.

Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо эрхлэх асуудлынхаа хүрээнд дараах асуудлыг хэлэлцэж, санал, дүгнэлт, танилцуулга, зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллыг бэлтгэн нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүллээ. Үүнд:

1. “Түр хорооны бүрэлдэхүүнд өөрчлөлт оруулах тухай” УИХ-ын тогтоолын төсөл, “Монгол Улсын хилийн зурвас газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах тухай” УИХ-ын тогтоолын төслийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцүүлэн тус тус батлуулав.

2. Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 21-ний өдөр өргөн мэдүүлсэн Монгол Улс, Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банк хоорондын Зээлийн хэлэлцээр (Мөчлөг сөрсөн бодлогын арга хэмжээг дэмжих хөтөлбөр)-ийг соёрхон батлах тухай, Монгол Улсын Засгийн газраас 2023 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Монгол Улс, Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциаци хоорондын “Ухаалаг засаг-2 төсөл”-ийн Зээлийн хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслүүдийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар тус тус хэлэлцүүлэн батлууллаа.

3. Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс 2022 оны 10 дугаар сарын 26-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Зэвсэгт хүчний Жанжин штабын даргыг томилох тухай саналыг зөвшилцөх тухай асуудлыг Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хороо 2022 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдөр, 2022 оны 11 дүгээр сарын 03-ны өдрийн чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар тус тус хэлэлцэж, УИХ-ын саналын дүнг Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид хүргүүлэв.

4. Засгийн газраас 2022 оны 11 дүгээр сарын 29-ний өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн Монгол Улс, Азийн дэд бүтцийн хөрөнгө оруулалтын банк хоорондын Зээлийн хэлэлцээр (Мөчлөг сөрсөн бодлогын арга хэмжээг дэмжих хөтөлбөр)-ийн төсөл, Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 01 дүгээр сарын 13-ны өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн Монгол Улс, Азийн хөгжлийн банк хоорондын Зээлийн хэлэлцээрүүд /Уур амьсгалын өөрчлөлтөд тэсвэртэй, тогтвортой мал аж ахуйг хөгжүүлэх төсөл/, Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр тус тус зөвшилцөхөөр ирүүлсэн Монгол Улс, Дэлхийн банкны Олон улсын хөгжлийн ассоциаци хоорондын ъУхаалаг засаг-2 төсөлъ-ийн Зээлийн хэлэлцээрийн төсөл, Монгол Улс, Дэлхийн банкны Олон улсын сэргээн босголт, хөгжлийн банк болон Олон улсын хөгжлийн ассоциаци хоорондын ъМонгол Улсын тээврийн холболт болон логистикийг сайжруулах төсөлъ-ийн Зээлийн хэлэлцээрийн төсөл, Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 12-ны өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн “Иргэний ба арилжааны хэргийн талаар эрх зүйн болон шүүхийн харилцан туслалцаа үзүүлэх тухай Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Засаг захиргааны онцгой бүс Макао хоорондын хэлэлцээр”-ийн төсөл, Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны 12 дугаар сарын 07-ны өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн Монгол Улс, Азийн хөгжлийн банк хоорондын (Аймаг,сумын бүсчилсэн ногоон хөгжлийн хөрөнгө оруулалтын хөтөлбөр)-ийн Санхүүжилтын ерөнхий хэлэлцээрийн төсөл, Монгол Улсын Засгийн газраас 2023 оны 01 дүгээр сарын 04-ний өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн “Иргэний ба арилжааны хэргийн талаар эрх зүйн харилцан туслалцаа үзүүлэх тухай” Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Куба Улс хоорондын гэрээний төсөл, Монгол Улсын Засгийн газраас 2023 оны 01 дүгээр сарын 04-ний өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн “Эрүүгийн хэргийн талаар эрх зүйн харилцан туслалцаа үзүүлэх тухай” Монгол Улс болон Бүгд Найрамдах Куба Улс хоорондын гэрээний төслүүдийг Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцэж, Байнгын хорооны санал, дүгнэлт, хуралдааны тэмдэглэлийг Засгийн газарт хүргүүлсэн.

5. Монгол Улсын Засгийн газраас 2021 оны 03 дугаар сарын 19-ний өдөр зөвшилцөхөөр ирүүлсэн ъДаян дэлхийн ногоон хөгжлийн институтын эрх зүйн статус, эрх ямба, дархан эрхийн тухай Монгол Улсын Засгийн газар болон Даян дэлхийн ногоон хөгжлийн институт хоорондын хэлэлцээръ-ийн төслийг хэлэлцэж хойшлуулсан.

Хяналт, шалгалтын ажлын талаар

1.Түр хороо 2022 оны 11 дүгээр сарын 01-ний өдрийн хуралдаанаар Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн биелэлт болон Коронавирусын тархалтын нөхцөл байдал, шинэ төрөл, чиг хандлага, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, зөвлөмжийн талаар Эрүүл мэндийн сайд С.Энхболдын мэдээлэл, 2023 оны 01 дүгээр сарын 18-ны өдрийн хуралдаанаар Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн үйлчлэх хугацаа дуусгавар болсонтой холбогдуулан хуулийн биелэлтийн талаар Улсын онцгой комисс болон холбогдох байгууллагын мэдээллийг сонсов. Түр хорооны гишүүд мэдээлэлтэй холбогдуулан асуулт асууж, үг хэлсэн.

2.2022 оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр Мансууруулах эм, сэтгэцэд нөлөөт бодисын эргэлтэд хяналт тавих тухай хуулийн хэрэгжилт, хар тамхины хэрэглээ, энэ төрлийн бодисын хор хөнөөлөөс хүн амын эрүүл мэндийг хамгаалах, урьдчилан сэргийлэх, авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээний талаарх мэдээллийг сонссон.

3.2022 оны 10 дугаар сарын 12-ны өдөр Кибер, ауюлгүй байдлын тухай холбогдох хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн талаар Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайдын мэдээллийг сонссон.

4.2022 оны 10 дугаар сарын 24-ний өдөр Галт зэвсгийн тухай хууль тогтоомжийн хэрэгжилтийн талаарх мэдээллийг сонссон.

5.2022 оны 11 дүгээр сарын 16-ны өдөр Зэвсэгт хүчний агаарын командлалын мэдээллийг сонссон.

Бусад ажлын талаар

УИХ-ын Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны дарга Б.Энх-Амгалан 2022 оны намрын ээлжит чуулганы хугацаанд 10 удаагийн албан уулзалт хийсэн. Тухайлбал, Тагнуулын ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газрын дарга, удирдлагуудыг хүлээн авч уулзан тодорхой асуудлаар үүрэг, чиглэл өгсөн. Мөн Батлан хамгаалахын сайд, Зэвсэгт хүчний Жанжин штаб, Цэргийн тагнуулын газар, Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга, удирдлагууд, Гадаад харилцааны яам, Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд, харьяа газрын дарга, удирдлагуудыг хүлээн авч уулзан тодорхой асуудлаар үүрэг, чиглэл өгсөн. Өнгөрсөн оны 11 дүгээр сарын 17-нд БНАЛАУ-ын Үндэсний Ассамблейн дарга Сайсумпон Фумвихан-тай цахим уулзалт хийж, энэ оны нэгдүгээр сарын 19-нд ОХУ-ын Холбооны Хурлын Төрийн Думын орлогч дарга Алексей Васильевич Гордеев тэргүүтэй төлөөлөгчидтэй уулзсан. Тус байнгын хорооны Тусгай хяналтын дэд хороо нэг удаа хуралдсан болно. Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн биелэлтийг сар тутам нээлттэйгээр хэлэлцэж, хяналт тавих шаардлагатай бол УИХ-ын холбогдох Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцүүлэх, санал, дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий түр хороо хоёр удаа хуралдан Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн биелэлт болон Коронавирусын тархалтын нөхцөл байдал, шинэ төрөл, чиг хандлага, Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээ, зөвлөмжийн талаар Эрүүл мэндийн сайдын мэдээллийг сонссон. Мөн Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн үйлчлэх хугацаа дуусгавар болсонтой холбогдуулан хуулийн биелэлтийн талаар Улсын онцгой комисс болон холбогдох байгууллагын мэдээллийг сонссон болно.

Энэ сарын 19-нд чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Коронавируст халдвар /КОВИД-19/-ын цар тахлаас урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх, нийгэм, эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөөллийг бууруулах тухай хуулийн биелэлтийг сар тутам нээлттэйгээр хэлэлцэж, хяналт тавих шаардлагатай бол УИХ-ын холбогдох Байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцүүлэх, санал, дүгнэлт гаргах үүрэг бүхий Түр хорооны ажлын дүнг танилцуулж, үйл ажиллагаа нь дуусгавар болсон хэмээн Аюулгүй байдал, гадаад бодлогын байнгын хорооны ажлын албанаас мэдээллээ.

Categories
нийгэм

АТГ: ИРГЭН, ХУУЛИЙН ЭТГЭЭДЭЭС 58 ӨРГӨДӨЛ, ГОМДЛЫГ ХҮЛЭЭН АВАВ DNN.MN

Авлигатай тэмцэх газрын Судалгаа шинжилгээний алба нь 2023 оны нэгдүгээр сарын 16-20-ны өдрүүдэд иргэн, хуулийн этгээдээс ирүүлсэн 58 өргөдөл, гомдлыг хүлээн авч, харьяалах чиг үүргийн нэгжид хүргүүллээ.

Хүлээн авсан өргөдөл, гомдол, мэдээллийн 72.4 хувь нь авлигын гэмт хэргийн шинжтэй бөгөөд улс төрийн болон удирдах албан тушаалтны үйл ажиллагаатай холбоотой гомдол давамгайлж байв. Өнгөрсөн долоо хоногт авлигыг мэдээлэх 110 тусгай дугаараар 232 дуудлага хүлээн авчээ.

Тус алба “Төрийн байгууллагын авлигад өртөж болзошгүй ажлын байрны судалгаа”, “Гадаад улсын эрүүгийн хэрэг шалгаж шийдвэрлэх ажиллагаан дахь мөрдөгчийн хараат бус, бие даасан байдлын талаарх судалгаа” зэрэг судалгааны ажлыг гүйцэтгэж байна.