Хотын стандарт хяналтын газрын ахлах мэргэжилтэн Ц.Ганбаттай ярилцлаа.
-Хотод хэдэн төрлийн стандарт мөрдөгддөг вэ?
-Улаанбаатар хотын эрх зүйн байдлын тухай хууль, Стандартчилал хэмжил зохицуулалтын тухай хуулиудад Улаанбаатар хот стандарттай байна гэж тусгасны дагуу нийт 52 стандарт хэрэгжиж байгаа. Энэ 52 стандарт орчны аюулгүй байдлыг хангах чиглэлээр батлагдсан.
-Агаарын чанарын хувьд Улаанбаатар өвөлдөө маш утаатай аюултай нөхцөл байдалд хүрдэг. Үүн дээр агаар орчны судалгаанууд их хийгддэг. Энэ судалгаанууд дээр үндэслэсэн стандартуудыг баталдаг уу?
-Манайх байгаль орчны стандартын хэлтэстэй. Чиглэл бүрээр стандартууд баталсан байгаа. Байгаль орчны чиглэлээр дөрвөн бүлгийн 70-аад стандарт мөрдөгддөг. Жишээ нь, зуслангийн хашааны хаягжуулалт, зуслангийн хашааны байдал, зуслангийн жорлонгийн байдал гэх мэтчилэн. Агаар орчны хувьд Агаарын чанарын газар гээд тусдаа нийслэлийн хэрэгжүүлэгч агентлаг бий. Тэнд агаар орчны бүх судалгаа чиглэлийн ажлууд явагддаг. Агаарын чанарын хувьд стандарт баталсан зүйл байхгүй. Харин галлагааны зууханд стандарт байгаа.
-Гадаад орчны агаарын чанарт машины нүүрсэн яндангийн асуудал их хөндөгддөг. Машины нүүрсэн янданг маш их хэмжээгээр урагш нь гаргадаг. Үүний хорт утаа хүний эрүүл мэндэд заналхийлдэг гэдэг шүү дээ. Үүн дээр хяналт зохицуцлалт хийдэг үү?
-Энэ нь тээврийн үйлчилгээний салбар. Тэгэхээр Авто тээврийн үндэсний төв, Зам тээвэр, хөгжлийн яам, Тээврийн цагдаа зэрэг газрууд хариуцдаг. Үүн дээр манайд хоёр хяналтын байцаагч бий. Ер нь машины ашиглалтын явцад гардаг яндан хулгайлах, түүнийг солих асуудал нь тухайн үзлэг оношилгооны төвүүдээр үзүүлж оношлуулахад илэрч гарна. Түүнээс машин болгоны ёроолыг өнгийгөөд юм гаргаж чадахгүй.
-НЭМҮТ-ийн мэргэжилтний хэлснээр Монгол Улсад дотоод орчны агаарын чанарын стандарт байдаггүй гэсэн. Энэ талаар танайх анхаарч ажилладаг уу?
-Мэргэжлийн хяналтын газар татан буугдахдаа найман агентлаг буюу яам яамныхаа хамааралд очсон. Нийслэл дээр байсан Нийслэлийн мэргэжлийн хяналтын улсын байцаагчид найман агентлагт хуваарилагдаад оччихсон. Тэгээд дотоод орчны стандарт хангагдаж байгаа юу, дотоод орчны агаар хүнд сөргөөр нөлөөлж байгаа юу, үгүй юу гэдгийг шалгадаг эрүүл мэндийн улсын байцаагчид гэж байсан. Тэдгээр байцаагчид Нийслэлийн эрүүл мэндийн газар харьяалагдах болсон. Манайд барилга дэд бүтэц, зам, цахилгаан холбоо, эрчим хүчний байцаагчид шилжиж ирсэн. Улсын хэмжээнд стандарт батлах эрхтэй байгууллага нь Стандарт хэмжил зүйн газар. Шадар сайдын агентлаг. Ямар нэгэн Засгийн газрын агентлагт хамаарагдахгүй. Стандарт хэмжил зүйн газарт үндэсний стандартыг баталдаг. Хотын стандартыг зөвхөн хотод л мөрдөх учир үүнийг ялгаж салгах ойлгох хэрэгтэй. Хотод баталсан стандартыг хөдөө орон нутагт хэрэгжүүлэх боломжгүй.
-Жишээ нь, энэ түгжрэл зөвхөн хотын асуудал шүү дээ. Өнөөдөр (өчигдөр) 07:00 цагт Яармагаас ажилдаа гарсан хүн өдрийн 11:30 цагт Сүхбаатар дүүрэгт байх ажилдаа ирж байна. Хотын замын стандарт ямар байх ёстой вэ. Хотын нийтийн тээвэр хэдэн цагт нэг ресс хийх стандарт нормтой байдаг вэ?
-Түгжрэлийн эсрэг хууль батлагдаж байгаа. Бас л чиг үүрэг нь өөр газар. Түгжрэлийг бууруулах үндэсний хороо гэж бий. Хот дотор түгжрэл дунд машин тэдэн км.цагийн хурдтай явна гэдгийг стандартчилаад сууж байна гэдэг өрөөсгөл ойлголт. Дээр нь байгаль цаг уурын нөхцөл байдал шалтгаалж байна гэхээр чиг үүргийн дагуух байгууллагууд л хариуцана.