Узбекистаны Самарканд хотноо болсон ШХАБ-ын гишүүн орнуудын Төрийн тэргүүн нарын зөвлөлийн
22 дахь удаагийн дээд хэмжээний уулзалтын логоны өмнүүр унадаг дугуйтай хүн явж буй нь.
2022 оны 9 дүгээр сарын 12-ны зураг. (Синьхуа/Бай Сюэци)
Одоогоос бараг 10 жилийн өмнө Хятадын Коммунист Намын (ХКН) 18 дахь удаагийн Төв хорооны анхдугаар бүгдхуралдаанболж, ХКН-ын шинээр сонгогдсон удирдлага Бээжин хотын Ардын их хурлын танхимд анх удаа чуулах үед Ши Жиньпиний удирдлага дор дэлхийн хамгийн олон хүн амтай, дэлхийн хоёр дахь том эдийн засагтайБНХАУ дэлхий дахинд хэрхэн хүрч ажиллах, өөрчлөлт сорилтууд өсөн нэмэгдэж буй эрин үед тус улс ямар үүрэг гүйцэтгэж чадахталаар дэлхий нийтянз бүрийн таамаглал дэвшүүлж байлаа.
ХКН-ын Төв хорооны ерөнхий нарийн бичгийн дарга Ши Жиньпин 2013 оны гуравдугаар сард БНХАУ-ын даргын хувиар анхны гадаад айлчлалаа хийх үедээ харилцан ашигтай хамтын ажиллагаа бүхий олон улсын харилцааны шинэ хэв маягийг хөгжүүлж, хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогцыг бий болгох тухай үзэл баримтлалаа дэлгэрэнгүй танилцуулж байсан юм.
Өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд Ши Жиньпиний удирдлага дор Хятад улс энх тайванч хөгжлийн замыг тууштай баримталж, дэлхий дахинд тулгамдсан сорилтуудыг даван туулах, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг ахиулах, дэлхийн засаглалынтогтолцоог илүү шударга бөгөөд эрх тэгш болгохын төлөө ихээхэн хүчин чармайлт гаргасан билээ.
Бид бүхний харж буйчлан, Хятад улсын баримталж буй бодлого, арга барил нь өнөө цаг үеийн нөхцөл байдалтай нийцэж,энхтайван болон тогтвортой байдлыг сахин хамгаалж, дэлхийн эдийн засгийн өсөлтийг хөхиүлэн дэмжиж, хүртээмжтэй хөгжил болоод хамтын ирээдүй бүхий дэлхий ертөнцийг цогцлооход тус болж байна.
ХАРИЛЦАН АШИГТАЙ ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА
БНХАУ-ын дарга 2013 онд Казахстанболон Индонезид айлчлах үеэрээ “Торгоны замын эдийн засгийн бүс” болон “21 дүгээр зууны далайн торгоны зам” хэмээх хамтын ажиллагааны санаачилгуудыг дэвшүүлсэн. Ийм байдлаар “Бүс ба Зам” санаачилга өнөөгийн хэлбэрээ олсон.
Өнгөрсөн жилүүдэд “Бүс ба Зам” санаачилга нь дэлхий дахины түншлэлийн харилцааг бэхжүүлж, харилцаа холбоог ахиулж, хамтын хөгжлийг урагшлуулахад ихээхэн хувь нэмэр болсон.
Сенегал улсын нэгэн тосгонд Хятадын тусламжаар баригдсан
худгийн дэргэд хүүхдүүд тоглож буй нь.
2018 оны 9 дүгээр сарын 11-ний зураг. (Синьхуа)
БНХАУ болон “Бүс ба Зам” санаачилгад нэгдсэн 150 орчим улс хоорондын жилийн худалдааны хэмжээ 2013 онд 1.04 их наяд ам.доллароор хэмжигдэж байсан бол 2021 онд 1.8 их наяд ам.долларт хүрчээ. Өөрөөр хэлбэл, найман жилийн хугацаанд талуудын худалдааны хэмжээ 73 хувиар өссөн байна.
Дэлхийн банкны нэгэн судалгааны тайланд дурдсанаар, энэхүү санаачилга нь дэлхийн хэмжээнд 7.6 сая хүнийг нэн ядуурлаас ангижруулж, 32 сая хүний амьжиргааг дээшлүүлж, тус санаачилгад нэгдсэн орнуудын худалдааг 2.8-9.7 хувиар, дэлхийн нийт худалдааг 1.7-6.2 хувиар нэмэгдүүлэх боломжтой.
Хятадын дэвшүүлсэн санаачилгууд нь дэлхийн хөгжлийг ахиулж, хөгжижбуй орнуудадихээхэн дэмжлэг болж байна гэж Каир хотод төвтэй, Египетийн төрийн мэдлийн Улс төр, стратегийн судалгаанытөвийн захирал Мохамед Файез Фарахат хэллээ.
Түүний хэлсэнчлэн, Хятад улс хөгжиж буй орнуудыг олон улсын тавцанд дэмжин хамгаалж, олон улсын байгууллагуудын үйл ажиллагаагурагшлуулахадидэвхтэй үүрэг гүйцэтгэж байна.
ДЭЛХИЙН ЗАСАГЛАЛЫН ТОГТОЛЦООГ ИЛҮҮ САЙЖРУУЛАХЫН ТӨЛӨӨ
Дэлхий ертөнц хурдацтай өөрчлөгдөж буй энэ үед дэлхийн засаглалын тогтолцоог сайжруулах нь дэлхийдахиныхувьднэн тэргүүнд хийх шаардлагатай ажлуудын нэг болоод байна.
Сунжран үргэлжилж буй КОВИД-19 тахал, бүс нутгийн мөргөлдөөн, даяаршлын эсрэг хандлага болон бусад ээдрээтэй хүчин зүйлс хоорондоо уялдаа холбоотой болж, энх тайван,аюулгүй байдал, итгэлцэл болон засаглалын тогтолцооны гажуудал улам бүр өргөжин тэлж байна.
Олон талт хамтын ажиллагааны механизм, НҮБ төвтэй олон улсын харилцааны тогтолцоо болон харилцанхүндэтгэл,эрх тэгш байдал, шударга ёс, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг эрхэмлэсэн хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогцыг бий болгох зорилго бүхий олон улсын харилцааны шинэ хэв маягийг урагшлуулах хүчин чармайлтад нийцсэн шийдвэрүүдийг гаргадаг болохоо БНХАУ-ын дарга өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд нэг бус удаа онцолж байсан.
Хятадын эрүүл мэндийн салбарын мэргэжилтнүүд Италийн Падуа хотноо
итали эмч нарын хамт. 2020 оны 3 дугаар сарын 18-ны зураг. (Хятадын
эмнэлгийн мэргэжилтнүүдийн баг Синьхуад өгсөн зураг)
Тухайлбал, олон талт үзэл баримтлалд үнэнч байж, НҮБ-ыг гол цөм болгосон олон улсын тогтолцоог хамгаалахыг Ши Жиньпин НҮБ-ын Ерөнхий Ассамблейн 75 дугаар чуулганы Ерөнхий санал шүүмжлэлийн үеэр дэлхий дахинд уриалаад, “Бүх улс орон эрх тэгш байж, боломжуудыг тэгш эдлэх, адил дүрэм журмыг дагадаг болох нөхцөлийг хангахын тулд дэлхийн засаглал нь өргөн хүрээнд зөвлөлддөг, хамтдаа хувь нэмэр оруулдаг, харилцан үр өгөөж хүртдэг байх зарчимд тулгуурлах ёстой” гэсэнюм.
Тахал өвчинтэй тэмцэх, ядуурлыг бууруулах, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх болон энхийг сахиулах, дэлхийн эдийн засгийг нээлттэй болгох зэрэг дэлхийн үйл хэрэгт Хятад улс өнгөрсөн жилүүдэд идэвхтэй оролцож, яриа хэлэлцээ хийсээр ирсэн.Хятад улс өөрийгөө дэлхийн энх тайвныг цогцлоогч, дэлхийн хөгжилд хувь нэмэр оруулагч, олон улсын дэг журмыг хамгаалагч, дэлхий нийтийг бүтээгдэхүүнээр хангагч орон болгож хөгжүүлсэн.
Илүү шударга бөгөөд илүү үр өгөөжтэй дэлхийн засаглалыг бий болгоход хамтын ажиллагаа чухал.
Тийм ч учраас Хятад улс энэ зорилгын төлөө бусад орон, ялангуяа хөгжиж буй улс орнуудтай тууштайхамтран ажилласаар байна. Дэлхийн хамгийн том, хамгийн олон хүн амыг хамарсан бүс нутгийн байгууллага болох Шанхайн хамтын ажиллагааны байгууллага (ШХАБ) нь олон улсын харилцааны шинэ хэлбэрийг хөгжүүлэхийн тулд Бээжин түншүүдтэйгээ хэрхэн хамтран ажиллаж байгаагийн нэгэн тод жишээ юм.
ШХАБ-ын гишүүн орнууд 21 жилийн түүхэндээ аюулгүй байдал, эдийн засаг ба худалдаа, нийгмийн эрүүл мэнд, соёл зэрэг олон салбарт хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэн хөгжүүлэхийн төлөө нягт хамтран ажилласаар ирсэн.Үүний дүнд ШХАБ нь дэлхийн засаглалыг сайжруулах, тогтвортой байдал, хөгжлийг дэмжихэд үр дүнтэй үүрэг гүйцэтгэгч хүчин болж өргөжин тэлсэн.
Хөгжингүй эдийн засгууд нэмэгдэхийн хэрээр хөгжиж буй улс орнууд ч дэлхийн засаглалын асуудлаар дуу хоолойгоо илүү хүргэдэг болж, олон талт хамтын ажиллагааны янз бүрийн механизм болон платформоор дамжуулан даяаршлын үйл явцыг илүү шударга бөгөөд илүү хүртээмжтэй чиглэл рүү оруулахад түлхэц өгч эхэлсэн гэж Нигерийн Абужагийн их сургуулийн Улс төрийн шинжлэх ухаан ба олон улсын харилцааны тэнхимийн эрхлэгч Шериф Гали Ибрахим хэлэв.
Түүний хэлсэнчлэн, ялгаварлан гадуурхалт, хавчин тусгаарлах үзлээс ангид хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогцыг бий болгох үзэл баримтлалыг дэвшүүлснээрээ Хятад улс даяаршлын төлөөх үйл явцад манлайлагч гэдгээ нотлон харуулж байна.
БҮХ НИЙТЭД ХҮРТЭЭМЖТЭЙ ИРЭЭДҮЙ
Бүхулсорны хувь заяа хоорондоо урьд урьдынхаас илүү нягт уялдаа холбоотой болсон “дэлхий хэмээх нэгэн тосгон”-д хүн төрөлхтөн аж төрж буй болохыг өнөө хэр нь сунжран үргэлжилж буй цар тахал бид бүхэнд сануулсаар байна.
Хойшидучирчболзошгүйэнэцар тахал мэт сорилтуудад бэлтгэлтэй байж, тэдгээрийг илүү хурдан дарж авахын тулд олон улсын хамтын нийгэмлэг эв санаагаараа нэгдмэл, хүлээцтэй байж, хамтран ажиллах нь зүйтэй.
Арилжааны автомашин ачсан хөлөг онгоц Хятадын Шаньдун мужийн
Циндао хотын Циндао боомтоос Африкийг зорин хөдлөх гэж буй нь.
2022 оны 8 дугаар сарын 7-нд агаараас авсан зураг. (Синьхуа/Ли Цзыхэн)
Дэлхий дахины нийтлэг хүсэл эрмэлзэлтэй гүн гүнзгий нийцсэн “Дэлхийн хөгжлийн санаачилга” болон “Дэлхийн аюулгүй байдлын санаачилга” хэмээх санаачилгуудыг БНХАУ-ын дарга Ши Жиньпин дэвшүүлсэн бөгөөд эдгээр нь энх тайван, аюулгүй байдал, итгэлцэл болон засаглалын тогтолцооны гажуудлыгарилгах гэсэн Хятад улсын хүчин чармайлтад ихээхэн хувь нэмэр болж, хурдацтай өөрчлөгдөж буй энэ дэлхийд хүртээмжтэй хөгжлийг хөхиүлэн дэмжиж, бүх нийтийн аюулгүй байдлыг хангах нь юу юунаас илүү чухал болохыг харуулж байна.
Хөгжил болон аюулгүй байдал хоёр нь нэг зоосны хоёр тал бөгөөд ялгаж салгаж болшгүй ойлголтууд юм гэж Энэтхэгийн “Observer Research Foundation” судалгааны байгууллагын тэргүүн асан Судхеендра Кулкарни хэлэв.
Тэрбээр ярихдаа “Нэг улсын аюулгүй байдал алдагдахад өөр улс орнуудын аюулгүй байдал ч алдагдаж байна гэсэн үг.Нэг улсын хөгжилд аюул учирвал өөр бусад улсын хөгжилд ч халтай.Тиймээс бид аюулгүй байдал болон хөгжил гэх ойлголтуудыг дэлхийн хэмжээнд авч үзэх хэрэгтэй” гэлээ.
БНХАУ хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогцыг бий болгох үзэл баримтлалыг баримталж, олон талт үзлийг хамгаалж, дэлхийн нийлүүлэлтийн сүлжээг тогтвортой байлгаж, чөлөөт худалдаа болон хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж, байгаль орчинд ээлтэй буюу ногоон хөгжлийг хөхиүлэн дэмжихийн тулд дэлхийн бусад улс оронтой хамтран ажилласаар байна.
Дэлхийн эдийн засгийг илүү нээлттэй болгохын төлөө ихээхэн дэмжлэг үзүүлж, хүчин чармайлт гаргаж буйгаас эхлээд нүүрс төрөгчийн давхар ислийн ялгарлыг бууруулж, улмаар нүүрс төрөгчийн төвийг сахисан улс болох зэрэг зорилгодоо хүрэхийн төлөө тууштай зүтгэж буй нь БНХАУ амласнаа ажил хэрэг болгож, үйлдлээрээ үлгэрлэдгийг нотлон харуулж байна.
Бээжингийн өвлийн олимпын “Ирээдүйн зүг хамтдаа” хэмээх уриа сэтгэлд ньихэд хүрсэн болохыг Киргизстаны Ерөнхийлөгч Садыр Жапаров тус олимпын нээлтийн ёслолд оролцох үеэрээ илэрхийлж байсан юм.
“Энэ бол хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогц байгуулахыг олон улсын хамтын нийгэмлэгт уриалсан хэрэг. Том, жижиг эсэхээс үл хамааранбүхулс орон даяаршлын энэ эрин үед нэг ирээдүй, нэг хувь заяатай” гэж тэрбээр “Синьхуа” мэдээллийн агентлагт ярилцлага өгөхдөө хэлсэн билээ.
Хүн төрөлхтний хувь заяаны хамтын цогц байгуулах тухай Ши Жиньпиний уриалгыг Японы Ерөнхий сайд асан Юкио Хатояма мөн сайшаан “Энэ цаг үед маш хэрэгтэй уриалга” гэсэн байна.
Хатоямагийн хэлснээр, дэлхий нийтээрээ нэг хувь заяатай гэдгийг ойлгож ухаарах нь сөргөлдөж зөрчилдөхөөс зайлсхийх, тулгарч буй аливаа сорилтыг даван туулах, Азийн хувьд энх тайвныг сахин хамгаалж, хүртээмжтэй хөгжлийг хөхиүлэндэмжихэд нэн чухал бөгөөд хүрээлэн буй орчин, юмс үзэгдэл нь хоорондоо нягт уялдаа холбоо бүхий дэлхий ертөнцөд бид бүхэн аж төрж байна.