Улсын хэмжээнд өнгөрсөн онд 121 удаагийн ой, хээрийн түймэр гарч, 311,8 мянга га талбай түймэрт өртөж, иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагад 24,2 тэрбум төгрөгийн хохирол учирсан байна. Өмнөх онтой харьцуулахад шатсан талбай 45,2 хувиар, учирсан хохирлын хэмжээ 38,8 хувиар тус тус буурчээ.

Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас ирүүлсэн урьдчилан сэргийлэх мэдээллээр 2,3,4,5 дугаар саруудад Баян-Өлгий, Ховд, Говь-Алтай, Сэлэнгэ, Төв, Хэнтий, Дорнод, Завхан зэрэг аймгийн ихэнх нутгаар дундаж орчим, бусад нутгаар 1.0-1.5 градус дулаан байх төлөвтэй байна. Олон жилийн дунджаар Увсын зүүн, Архангайн өмнөд, Булган, Хэнтийн зүүн хойд, Өвөрхангайн хойд, Сэлэнгийн баруун хэсгээр 21-30 мм, Увс, Ховд, Говь-Алтай, Баянхонгор, Өмнөговь, Дундговь, Дорноговийн ихэнх нутгаар, Завханы баруун, Өвөрхангай өмнөд хэсгээр 3-12 мм, бусад нутгаар 12-21 мм хур тунадастай, хаврын улиралд нийт нутгаар хуурайшилтын зэрэг өндөр байх мэдээллийг ирүүлсэн.

Тиймээс Монгол Улсын шадар сайд, Улсын Онцгой Комиссын дарга Ө.Энхтүвшин “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх зарим арга хэмжээий талаар” албан даалгаварыг гаргалаа.

Албан даалгаварт ой хээрийн гал түймрээс урьдчилан сэргийлэх, бэлтгэл бэлэн байдлыг хангаж, гал түймэр унтраах зохион байгуулалтыг эртнээс сайжруулах, бүх шатны төрийн болон төрийн бус байгууллага, олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлж ажиллахыг БОАЖЯ, БХЯ, Хил хамгаалах ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга нар болон аймаг, нийслэлийн засаг дарга нарт холбогдох арга хэмжээ авч, хамтран ажиллахыг үүрэг болгожээ гэж Онцгой байдлын ерөнхий газраас мэдээллээ.

НОБГ-ын Сүхбаатар дүүргийн Онцгой байдлын хэлтсээс ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээний хүрээнд дүүргийн ногоон бүсэд явганаар буюу машинтайгаар зорчигчдын хөдөлгөөнийг хязгаарлан, ухуулга сурталчилгаа хийж, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад хяналт шалгалтыг зохион байгуулан ажиллаж байна. Сүхбаатар дүүрэг нь 20,8 мянган га нутгийг эзлэн оршдог бөгөөд 15,3 га ойн сан бүхий газар нутагтай. Ойн сан бүхий нутагт 15 дугаар хороо Архустай, Зуунмод, 19 дүгээр хорооны Гоодой, Шаргаморьт, Хуурай мухар, Баянбулаг, Хандгайт, Хандгайтын богино, Санзай, 20 дугаар хороо Бэлх, Сэлх, Сэлбийн амуудын сав газрууд багтдаг байна. Ойн сан бүхий нутагт 130 аж ахуйн нэгж, байгууллага, 8870 гаруй айл өрх амьдардаг.

Мөн ой, хээрийн түймрийн эрсдэлийн эрсдэлийн түвшинг тодорхойлоход тус дүүргийн 9 хувь нь “маш өндөр”, 55 хувь нь “өндөр” гэсэн үнэлгээ гарчээ.

Тиймээс дүүргийн Засаг даргын 2019 оны “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх талаар авах арга хэмжээний тухай” А/123 дугаар захирамжийн хүрээнд Бэлх, Сэлх, Гоодой, Баянбулаг, Санзай, Шарга морьт, Хандгайтын амуудад сэрэмжлүүлэг самбаруудыг шинэчлэн байршуулж, урьдчилан сэргийлэх мэдээ, мэдээллийг хүргэн, ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэн ажиллаж байна.

Хэнтий аймгийн хэмжээнд өнгөрсөн онд 7 сумын нутагт 11 удаагийн ой, хээрийн гал түймэр гарч, 2315 га бэлчээр, 240 га ойн талбай шатаж, ард иргэдийн өмч хөрөнгөнд 5,3 сая, байгаль экологид 136.3 сая төгрөгийн хохирол учирсан байна. Өвөл хур тундас бага орсны улмаас хаврын хуурайшилт эрт явагдаж нийт нутгаар ой, хээрийн түймэр гаргах эрсдэл өндөр байгаа учраас ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэн төлөвлөгөө боловсруулан, хэрэгжилтийг ханган ажиллаж байгаа аж. Тухайлбал, Гамшгаас хамгаалах сайн дурын хэсгийг бүх сумдад байгуулж гамшгийн үед үүрэг гүйцэтгэх мэдлэг, дадлага олгох, шаардлагатай техник багаж хэрэгслээр хангах үүрэг даалгавар өгч биелэлтэнд хяналт тавьж ажиллаж байна.

Монгол Улсын Шадар сайд, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайдын “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах ажлыг эрчимжүүлэх тухай” хамтарсан тушаал гарсан байна.

Тушаалд тухайн аймаг, орон нутгийн цаг уурын нөхцлөөр тогтоосон түймрийн аюулын зэрэглэлд үндэслэн ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах арга хэмжээг зохион байгуулж, ойд зорчих иргэн ойн болон байгаль хамгааллын сайн дурын нөхөрлөл, аж ахуйн нэгж, ойн мэргэжлийн байгууллагатай гэрээ байгуулж, баталгаа гаргуулан хяналт тавьж ажиллах, түймрийн аюулын үнэлгээ гурав болон түүнээс дээш зэрэглэлд хүрсэн тохиолдолд тухайн аймаг, сумын нутгийн хэмжээнд ойд явуулж буй ой аж ахуйн арга хэмжээ болон иргэдийн аялал зугаалга, амралт сувиллын зорилгоор ой, хээрийн бүсэд зорчих үйл ажиллагааг хориглох,

-Ой, хээрийн түймэр гарах эрсдэлтэй улирал эхэлж байгаатай холбогдуулан улсын хэмжээнд ой, хээрийн түймрийн цагийн байдлын тухай мэдээлэл авах, түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах шуурхай удирдлагаар хангах үүрэг бүхий жижүүрийг 2019 оны гуравдугаар сарын 20-ны өдрөөс зургадугаар сарын 10-ны өдөр, есдүгээр сарын 20-ны өдрөөс 11 дүгээр сарын 10-ныг хүртэлх хугацаанд ажиллуулах,

Ой, хээрийн түймэр гарсан үед аймаг, нйислэлийн Онцгой байдлын байгууллагын бие бүрэлдэхүүнийг нэгдсэн удирдлагаар хангаж, шаардлагатай тохиолдолд нэмэлт хүч хэрэгслийг дайчлах, шуурхай унтраах ажлыг зохион байгуулах зэрэг ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэн, холбогдох арга хэмжээ авч ажиллахыг үүрэг болгожээ.

Улсын хэмжээнд өнгөрсөн онд 77 удаагийн ой, хээрийн түймэр гарч, 568,6 мянга га талбай түймэрт өртөж, иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагад 39,5 тэрбум төгрөгийн хохирол учирсан байна.

Цаг уур, орчны шинжилгээний газраас ирүүлсэн урьдчилан сэргийлэх мэдээллээр 2,3,4 дүгээр саруудад нийт нутгаар олон жилийн дунджаас 0,5-1 градуссаар дулаан байх төлөвтэй. Хур тунадасны хувьд нутгийн хойд хэсгээр дунджаас ахиу, бусад нутгаар ялангуяа нутгийн зүүн хагаст дунджаас бага хур тунадастай, хаврын улиралд нийт нутгаар хуурайшилт өндөр байх мэдээллийг ирүүлсэн.

Тиймээс Монгол Улсын шадар сайд, Улсын Онцгой Комиссын дарга Ө.Энхтүвшин “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх зарим арга хэмжээий талаар” албан даалгавар гаргасан байна.

Албан даалгаварт ой хээрийн гал түймрээс урьдчилан сэргийлэх, бэлтгэл бэлэн байдлыг хангаж, гал түймэр унтраах зохион байгуулалтыг эртнээс сайжруулах, бүх шатны төрийн болон төрийн бус байгууллага, олон нийтийн оролцоог нэмэгдүүлж ажиллахыг БОАЖЯ, БХЯ, Хил хамгаалах ерөнхий газар, Цагдаагийн ерөнхий газар, Онцгой байдлын ерөнхий газрын дарга нар болон аймаг, нийслэлийн засаг дарга нарт холбогдох арга хэмжээ авч, хамтран ажиллахыг үүрэг болгожээ

Баянзүрх дүүргийн Онцгой байдлын хэлтсээс Нийслэлийн Засаг даргын “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх зарим арга хэмжээний тухай” 03 дугаар албан даалгавар, Баянзүрх дүргийн Засаг даргын “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, тэмцэх зарим арга хэмжээний тухай” 02 дугаар албан даалгаврыг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.

Тодруулбал, дүүргийн нутаг дэвсгэр болох дархан цаазат Богд хаан уулын Залаат, Бага тэнгэрийн ам, Залаатын бага ам, Туул гол дагуу үйл ажиллагаа явуулж буй амралтын газруудын хариуцсан нутаг дэвсгэрт ойн тухай болон галын аюулгүй байдлын тухай хуулиар хүлээсэн үүргийн хэрэгжилт, ой, хээрийн түймэр унтраах багаж хэрэгслийн бэлэн байдал, байгаль орчны байцаагч нарын ажлыг газар дээр нь шалгалаа.

Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх зорилготой хяналт шалгалтад дархан цаазат Богд хаан уулын ногоон бүсэд үйл ажиллагаа явуулж буй 8 байгууллага, аж ахуйн нэгж, 56 иргэн хамрагдав. Мөн илэрсэн зөрчлийг арилгах талаар мэдэгдэл бичиж, ногоон бүсэд зорчиж буй иргэдэд ой хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх талаарх зааварчилгааг өглөө.

Ихэнх нутгаар хур бороо багатай, хуурайшилтын зэрэглэл өндөр байгаа нь ой, хээрийн түймэр гарах эрсдэлийг бүрдүүлж тул иргэд та бүхэн амралт, аялал зугаалгаар явахдаа, ногоон бүсэд зорчихдоо ил задгай гал түлэхгүй байх, асаасан гал, шүдэнз, тамхины галыг бүрэн унтраах, халуун үнс нурамыг ил задгай асгахгүй байж ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэхийг Баянзүрх дүүргийн Онцгой комисс, Онцгой байдлын хэлтсээс анхааруулж байна хэмээн Баянзүрх дүүргийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч Э.Бат-Үүл “Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах арга хэмжээг эрчимжүүлэх тухай” А269 дүгээр захирамж гаргалаа. Захирамжаар нийслэлийн нутаг дэвсгэрт хавар, намрын хуурайшилтын үед ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх ажлыг эрчимжүүлэх зорилгоор Хяналт шалгалтын ажлын хэсэг, Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах арга хэмжээний хүрээнд хийх ажлын хуваарийг тус тус батлав.

Ойн тухай хуулийн хэрэгжилт, ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, түүнтэй тэмцэх, хор уршгийн талаар телевиз, радиогоор сэрэмжлүүлэг явуулах, зурагт хуудас, санамж бичиг бэлтгэж иргэд, олон нийтэд тараах, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сурталчлахыг нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтэс, нийслэлийн Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн газарт даалгалаа.

Ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хяналт шалгалтын ажлыг зохион байгуулахад шаардагдах 41 сая 210 мянган төгрөгийг Засаг даргын нөөц хөрөнгөөс санхүүжүүлэхийг нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газарт даалгав.

Нийслэлийн ногоон бүсийг ой, хээрийн түймрээс урьдчилан сэргийлэх, хамгаалах ажлын хүрээнд зохион байгуулж байгаа ажлуудад хяналт тавьж нэгдсэн удирдлагаар хангаж ажиллахыг нийслэлийн Засаг даргын Экологи, ногоон хөгжлийн асуудал хариуцсан орлогч Т.Бат-Эрдэнэд үүрэг болголоо гэжНийслэлийн ЗДТГ-ын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.