Үндэсний бөхийн улсын ахлах тайлбарлагч, бөх судлаач Бямбадоржийн Цогтбаатарын “Төгөлдөр их монгол бөхийн түүхэнд мөнхөрсөн агшин” гэрэл зургийн бүтээлийг онцолж байна.
Монгол бөхийн түүхийг товчилж өгүүлэх энэ бүтээл долоон бүлгээс бүтнэ. Зохиолч өөрийн цуглуулга дахь гэрэл зургуудаасаа сорчилж номондоо 1400 гаруйг оруулжээ. Энэ бүтээлд аварга, арслан, гарьд, заан, харцага, начин цолтнууд хийгээд аймаг орон нутгийн наадамдаа олон удаа түрүүлж үзүүрлэж байсан цолтнуудын ид барилдаж байх үеийнх нь агшин бий. Далай даян аварга Ц. Буянтогтох, Их Монгол Хасын Шаравжамц гээд түүхэнд мөнхөрсөн аваргуудын ид барилдаж байх үеийн гэрэл зургийг энэхүү номд оруулсан нь бөх сонирхогч, судлаач хэн бүхний сонирхлыг татна.
1933 оны улсын их баяр наадамд түрүү бөх Сэлэнгэ аймгийн Цагааннуур сумын харьяат “Боохой” хэмээх Данзан арслан түрүүлж, “Урт гарт” Маамын Лхагва арслан үзүүрлэж байсан зураг энэ номд бий. Мөн “Малига” бүргэд П.Бат-Очир арсангийн улсын наадамд түрүүлж байх үеийн ховор зургийг эндээс харж болно. Мөн 1944 оны улсын их баяр наадмын их шөвгийн дөрвөн бөхийн олонд хүрээгүй ховор зургийг энэ номноос та уншина.
Бөхийн тухай номонд нийтлэгдэж байгаагүй 1980-аад оны үеийн улсын аварга шалгаруулах спартакиадын гэрэл зургийн сурвалжлага ч энд бий. Идэр залуу дархан аварга Дашдоржийн Цэрэнтогтох улсын аварга шалгаруулах барилдаанд түрүүлчхээд баярлан гүйж буй гэрэлт агшин ахмад үеийн бөх сонирхогчдын сэтгэлийг баясгах нь дамжиггүй. Спартакиадын барилдаанд гялалзаж, начин, заан цол хүртэж байсан бөхчүүдийн гэрэлт агшин гээд дурдахад олон.
Мөн бага наадам сар шинийн барилдааны түрүү үзүүр их шөвөгт шалгарч байсан шилдэг хүчтэнүүдийн залуу нас “Төгөлдөр их монгол бөхийн түүхэнд мөнхөрсөн ашин”-нд буужээ. Мөн сүүлийн үед сар шинийн барилдаануудад сайн барилдаж буй улсын аварга Ч.Санжаадамба, улсын арслан Ц.Содномдорж, улсын арслан П.Бүрэнтөгс, улсын заан Б.Пүрэвсайхан нарын зургуудыг та эндээс үзэж болох юм.
Үүнээс гадна аав хүү, ах дүү, садан төрлийн холбоотой бөхчүүдийн зургийг зохиогч номдоо оруулжээ. Дархан аварга Жигжидийн Мөнхбат хүү М.Даваажаргалын хамт номын хойморт заларчээ. Мөн дархан аварга Х.Баянмөнх улсын гарьд Гантогтох нарын ховор зураг, Дархан аварга Дарийн Дамдин, улсын гарьд Дамдингийн Баяраа нарын, улсын харцага Намсрайжав, улсын аварга Батсуурь нарын зургуудыг энэхүү номноос сонирхоорой.
Энэ мэт монгол бөхийн дэвжээнд эрт цагаас өдийг хүртэл эзэгнэж явсан их аваргуудын фото агшин бөх сонирхогч хэн бүхний анхаарлыг татах нь лавтай.
Монгол бөхийн үнэн түүхийг залуу хойч үеийнхэнд үнэн зөвөөр өвлөж үлээх зорилготой энэ бүтээл бөх судлаач, бөх тайлбарлагч хэн бүхэнд гарын авлага болох нь дамжиггүй.