Categories
xурдан-морь мэдээ нийтлэл

Тойргийн болон байгалийн саадтай уралдааны хөгжил

Тэнхээт хүлгийн дөрөөг эзэгнэнхэн төрлөө би:

Тэлмэн жороо морины шанхны үзүүрийн чичиргээнд

Тэнгэрийн салхинаас бусдыг дээрээ гаргаж үзээгүй

Тэнэгэр говийн сүрэг онгон хулангийн нуруунд

Тэнхээт хүлгийн дөрөөг эзэгнэнхэн төрлөө би

/Төрийн шагналт яруу найрагч Бэгзийн Явуухулан/


Анхны жороо морины тойргийн уралдааны нээлтийн үеэр Гандантэгчилэн хийдийн хамба асан Х.Гаадан үйл ажлыг дэмжиж, ном хурсан. Яармагийн дэнж.1996 он

1996.07.13 УЛСЫН БАЯР НААДМЫН ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААН

Сүүлийн жилүүдэд алдаг оног, цөөхөн тооны морьд ор нэр төдий уралдах болсон жороо морины уралдааныг чанаржуулж, өргөн хүрээтэй болгох зорилгоор Монгол жороо морь нийгэмлэг уралдааныг зохион байгууллаа.

Нийт 21 жороо морь уралдсанаас:

1. Улаанбаатар хот “Бат трейд” компани Цэвээнжавын хүрэн халзан /Увсын Тэсийн Баяд омог/

2. Сэлэнгэ. Баруун-Хараагийн Ган Эрдэнийн хар /Төв Батсүмбэр гаралтай/

3. Төв Батсүмбэр сум Г.Даваагийн хөх бор /Увс. Тэс сум/

4. Төв. Баянцогт Аръяадагвын хээр /Нутгийн унаган/

5. Завхан. Цагаан хайрхан сум Дамдиндоржийн шар халтар /Нутгийн унаган/ зэрэг морь айрагдаж, уран жороогоор Төв. Аргалант хорооны

Ч.Баасанхүүгийн халиун /22настай/ морь шалгарсан байна.

1999.07.13 “ЖОРОО МОРЬ” 100 ЖИЛ УРАЛДААН


Тус уралдааныг Зоригт захиралтай “Женералимпекс” компани ивээн тэтгэсэн.

Хурдан жороод:

1. УБ. Баттрейд компани Цэвээнжавийн зээрд халзан /2 дахь удаагаа/

2. Сэлэнгэ Зүүн-Хараа Хүрэлбаатарын хар алаг

Уран жороод:

УБ хот Баянзүрх Жамбалын хээр, Есөнцацалт ХХКомпани Нагваанжамцын хээр халзан тус тус шалгарсан.

Төрийн баяр наадамд жороо морь уралдаж эхэлснээс даруй зуун жил /1899-1999/ болжээ. Үндэсний баяр наадмын 78 жилийн ойн 7-р сарын 13-ны уяачдын баяраар тус баяр наадмын комисс, Монгол жороо морь нийгэмлэг хамтран “Жороо морь 100 жил” уралдааныг зохион байгуулахад, нийт 32 жороо морь уралдаж наадмчин олноо баясгав. Уралдааныг зохион байгуулагчид, шүүгчид зөвшин хурдан жороо болон уран жороог тус бүр шалгаруулан бүх морьдыг дурсамж, хадгаар байлжээ.

2001.07.13 ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААН

Түрүүлж айрагдсан морьдын шагнал гардуулах үеэр.

2000.07.13 АРДЫН ХУВЬСГАЛЫН 79 ЖИЛИЙН ОЙ, ҮНДЭСНИЙ ИХ БАЯР НААДМЫН ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААН


Тус уралдааныг уяачдын баярын өдөр “Их Монгол Жокей” клуб, “Монгол жороо морь нийгэмлэг” хамтран зохион байгуулсан байна. Нийт 28 жороо морьд 10 км-т, 2 км-ын тойргыг 5 удаа тойрч уралдсанаас уяач “Мон-тэд” ХХК-ийн Ц.Ганболдын хар морь магнайлж алт, “Жуулчин говь” ХХК-ийн захирал Ц.Баатарсайханы хээр морь удаалж мөнгө, Сэлэнгэ аймаг Сампилын сартай хээр морь 3-т ирж хүрэл, Улаанбаатар хот “Дөргөн” компанийн захирал Цагаанцоожийн хул морь 4-т ирж мөнгөн шагнал, дурсгалын зүйлс хүртэж, уран жороогоор Ч.Баасанхүүгийн цавьдар, “ХМТ” компанийн захирал Д.Хишигжаргалын хар морь шалгарчээ.

2001.07.13 ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААН


2001 ОН “МОНТЭД” ХХК-ЫН ЗАХИРАЛ Ц.ГАНБОЛДЫН ХАР МОРЬ ТҮРҮҮЛЭВ.


2002.07.13 ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААН МОНГОЛ ЖОРОО МОРЬ


2009 ОН ҮНДЭСНИЙ БАЯР НААДМЫН НЭЭЛТЭНД ТӨВ ЦЭНГЭЛДЭХ ХҮРЭЭЛЭНД 21 ЖОРОО МОРЬТОН ОРОЛЦЛОО



АНУ-ын иргэн мэргэжлийн унаач Кори, нутгийн монгол жороо морины судалгаа хийв. 2009 ОН 2010 ОНАзийн жороо хүлэг морин спортын холбооны анхдугаар зөвлөгөөнийг нээж Биеийн Тамир Спортын Хорооны дэд дарга Д.Сүрэнхорлоо үг хэлэв. /Улаанбаатар хот/ 2008 ОН Азийн жороо хүлэг морин спортын холбооны тэргүүн Д.Эрдэнэхуяг, тэргүүлэгч гишүүн Монтед ХХК-ийн захирал Ц.Ганболд нарын жороо морин спортыг санаачилсан, жороо морин уралдааны олон түрүү авсан зэрэг монгол морийг хөгжүүлэх зүтгэлийг нь үнэлж, Монголын үндэсний морин уралдааны холбооноос Манлай хүлэгч цол тэмдэгээр шагналаа.

Биеийн Тамир Спортын Хорооны дарга Ч.Наранбаатар АНУ-ын Кентаги мужийн Морин тойруулгын албаны хүмүүсийг хүлээн авч уулзаж санал бодлоо солилцов. /Улаанбаатар хот/ 2007 ОН

2012.07.13 ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААНААС


2012.07.13 ЖОРОО МОРИНЫ УРАЛДААНААС


2012.08 ОРДОСЫН ИХ НААДАМ МОНГОЛ ТУУРГАТНЫ ИХ НААДАМ ӨМӨЗО-НЫ ОРДОС ХОТОД ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.

БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ордос хотноо зохиогдсон “Ордос-2” олон улсын наадамд Монгол улсын баг тамирчид спортын 10 төрөлд багийн Биеийн тамир, спортын албаны ахлах мэргэжилтэн Х.Отгонбаатараар ахлуулсан 126 хүний бүрэлдэхүүнтэй баг тамирчид оролцоод ирлээ. Уг наадамд 36 улс, БНХАУ-ын 10 гаруй мужийн тамирчид өрсөлдсөн юм.

ОРДОСЫН ИХ НААДАММОНГОЛ ТУУРГАТНЫ ИХ НААДАМ ӨМӨЗО-НЫ ОРДОС ХОТОД ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.

Өвөрмонголын аймаг, хошуудаас цугласан жороо морьд

ОРДОСЫН ИХ НААДАМ МОНГОЛ ТУУРГАТНЫ ИХ НААДАМ ӨМӨЗО-НЫ ОРДОС ХОТОД ЗОХИОН БАЙГУУЛАГДЛАА.

Өвөрмонголын аймаг, хошуудаас цугласан жороо морьд

МОНГОЛ ЖОРОО МОРЬ 2014.09.10 ҮНДЭСНИЙ СПОРТЫН V ИХ НААДАМ

2014.09.10 ҮНДЭСНИЙ СПОРТЫН V ИХ НААДАМ

Үндэсний спортын V их наадмын жороо морины тойргийн сорилго

уралдаанд 21 аймгаас уригдаж ирсэн шилдэг жороо

МОНГОЛ ЖОРОО МОРЬ 2013 ОН ХОРЧИН ХОШУУН ДАХЬ УУЛЗАЛТ

2014.09 БҮГД НАЙРАМДАХ КИРГИЗ УЛСАД БОЛСОНДЭЛХИЙН НҮҮДЭЛЧДИЙН ИХ НААДАМ

2013.09.11-14 ШИЛМЭЛ МАЛЫН ҮЗЭСГЭЛЭН

2015.07.12 ӨВӨРМОНГОЛЫН ӨӨРТӨӨ ЗАСАХ ОРНЫ ХОРЧИН АЙМАГ ЖОРОО МОРИНЫ ОЛОН УЛСЫН УРАЛДААН

2015.08.08 ДАНШИГ НААДАМ-ХҮРЭЭ ЦАМ


“Найрсаг Улаанбаатар” хөтөлбөрийн хүрээнд иргэд, жуулчдад зориулсан Монголын уламжлалт соёл, зан заншил, шашин соёлын наадам болох “Хүрээ цам, даншиг наадам” өндөр гэгээний соёлын арга хэмжээг “Монгол Наадам Цогцолбор”-ын Хүй долоон худагт амжилттай зохион байгуулагдлаа. “Бат-Оршил өргөх ёслол буюу Даншиг наадмыг анх 1640 онд Их, Бага Монгол уул, Монгол элсний Ширээт цагаан нуур хэмээх газар Түшээт хан Гомбодоржийн хүү Занабазарыг Монголын шашны тэргүүн анхдугаар богд Жавзундамба хутагтын ширээнд өргөмжилсний баярт зориулан хийснээр Даншигийн түүх эхэлсэн гэдэг. Даншиг наадам бол тухайн үеийн нийгэм, улс төрийн нөхцөл байдлаас үүдэн шашны тэргүүн Богдод урт наслаж, удаан жаргахыг билэгдэн ерөөл өргөдөг нэгэн төрлийн шашны зан үйлийн цогц үйл ажиллагаа байсан байна.

МОНГОЛ ЖОРОО МОРЬ 2015.08.08 ДАНШИГ НААДАМ-ХҮРЭЭ ЦАМ 2015.08.08 ДАНШИГ НААДАМ-ХҮРЭЭ ЦАМ

ЭМЭЭЛ ДЭЭР УРГАСАН ЦЭЦЭГ

Хүй долооны мандал дээр хоёр нар ургаж

Хүний зүрхний толион дээр чиний гэрэл тусав уу

Хүсэл, хяслаа нуусан эрчүүд чам руу хуйларч

Хөх тэнгэрийн наран чамтай хөөцөлдөж тоглов уу

Хүүхнүүд харин атаархаж ширэв татан гунхалзаваа

Хөлгийн манлай буянууд жороо явдлаар уралдваа

Наадмын ногоон дэвжээнд жороо морьд бүжиглэж

Хуурын монгол аялгуунд ороо хөлгүүд ижилдвээ

Намба төрхөө гайхуулж цэцгэн хээ үелзүүлэн

Найрын дугараа марттал үзэсгэлэн гоогоо бишрүүлвээ.

Мянган цэцэгсийн дундаас чи дэлбээлж ургаваа

Монгол газрын наадам чив чимээгүй чагнаваа

Хурсан түмний уухайд хурмаст тэнгэр баясан

Хурдан жороо мориороо уяач бүхэн бахархаж

Халхын цуутай хөлгүүд нэгэн уяанд ижилдэхэд

Мялхын өргөн тал гийнгоо аялан өндөлзөвөө

Жороо морины зоон дээр хүн цэцэг ургаваа

Долоон худгийн хөндийд өдрийн од тогловоо

Хонин жороо морины холбоо уран гишгээнд

Хотол олон түмний зол баярын мишээлд

Билгийн мэлмий мялааж хайрын цэцэг ургаваа

Билгүүн их номчийн үлэмжийн чанар уянгалваа

Дээлтэй монгол бүсгүй лусын дагина шиг үзэгдвээ

Даншиг наадамчдын сэтгэл усны ундарга шиг цалгилаваа

Явдал ижил морьдын арван алдын жороогоор

Яруу эгшигт хуурын хос чавхдасны аясаар

Янаг дассан залуусын сэм тохирсон болзоогоор

Ягаахан дээлтэй бүсгүйн сэтгэл гижигдсэн дүрээр

Энэ жилийн наадам дүүрэн байгаад өндөрлөвөө

Эмээл дээр ургасан цэцэг ирмэж дохиод одовоо.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *