Хүмүүс Ангараг дээр ийм гэр шиг сууцанд амьдарна
Ангараг гаригийн хувьд хүн амьдарч байсан ул мөртэй төстэй зүйлс дуранд буудаг ч албан ёсоор тэнд амьдрал байгааг нотлоогүй. Уг гаригийн агаар мандал сийрэг, хуурай учир хамгийн их судлагдсан хөрст гариг. Огторгуйн дурангаар харахад Ангарагийн гадарга дээр суваг, шуудуу мэт зүйлүүд харагддаг бөгөөд тэдгээр нь хоорондоо ойр орших өрх цар, уул нуруу, хэзээ нэг цагт байсан голын сайр, ан цав хагархай гэж үздэг. Эрдэмтэд олон жилийн өмнөөс Ангараг дээр амьдрал бий, ус байсны мөр нь үлдсэн, мөс бий гэж үзсээр ирсэн. Ангараг гаригийн гадаргыг судалсан сансрын хоёр аппарат тэнд зөвхөн ус байгаа үед л үүсдэг минералуудыг илрүүлсэн эрдэмтдийн таамаглалыг нотолсон. Дөрвөн тэрбум жилийн өмнө Ангарагийн өмнөд хэсэгт нь цаг уур зөөлөн, дулаан байж. Ангарагаас ирсэн “ALH 84001” нэртэй солирыг судалсны эцэст тэнд чулуужсан бактер байгааг олж тогтоосон. Энэ бүхнээс улбаалж Ангараг (монголчууд Улаан нүдэн гариг хэмээдэг.) буюу Марс дээр амьдрал байгаа гэдэгт итгэж, Ангараг руу аялах, нисэх, тэнд суурьших оролдлого, төлөвлөгөөнүүд хүчтэй цухалзаж, эцэст нь “Mars One” төсөл хэрэгжихээр болоод байгаа билээ. Уг төсөлд хамрагдаж Ангараг гариг руу нисэх хүсэлтэй олон сая хүн байдгаас 200 гаруй мянган хүнийг бүртгэж эхний ээлжинд захиалга өгсөн 1058 хүний нэрсийг зарласан нь тухайн үедээ шуугиан дэгдээж байсан. Уг жагсаалтад монгол хүний нэр байгаа тухай мэдээлэл ч чих дэлсээд авсан. Гэвч одоогоор эхний ээлжийн 1058 хүн дотор монгол хүн багтаагүй бололтой. Гэхдээ дараагийн ээлжинд багтсан байх магадлалтай юм. Эхний ээлжинд Ангараг руу нисэх 1058 хүний 586 нь эрэгтэй, 472 нь эмэгтэй бөгөөд эдгээр хүмүүсийн 33 хувь нь бакалавр, 15 хувь нь магистр, найман хувь нь доктор, гурван хувь нь анагаах ухааны доктор, нэг хувь нь хууль зүйн докторын зэрэгтэй хүмүүс юм байна. Дэлхийн 120 улсын иргэд хүсэлтээ өгснөөс дийлэнх нь АНУ-ын иргэд байгаа аж.
“Mars One” нь Ангарагийн анхны оршин суугчдыг суурьшуулах зорилготой багахан хэмжээний төсөл байсан ч хэдхэн жилийн дотор хүчээ авч хүн төрөлхтнийг хамарсан төсөл болоод байна. Эхний ээлжийн 1058 хүнийг 50, 50-иар нь ярилцлагад оруулж, бие болоод сэтгэл зүйн олон удаагийн шалгалтаар сорьж хоёр жилийн давтамжтайгаар дөрөв дөрвөөр нь нэг баг болгон Марс руу илгээнэ. 2022 он гэхэд хүн амьдрахад шаардлагатай ус, хүчилтөрөгч зэрэг шаардлагатай бүхнийг бэлдсэн байх юм байна. Ингээд тэр жилийнхээ есдүгээр сарын 14-нд хамгийн анхны дөрвөн оршин суугч Ангараг руу нисэх бөгөөд энэ үйл явцыг дэлхий нийтээр 24 цагийн турш интернэтээр шууд дамжуулах гэнэ. Жилийн дараа анхны оршин суугчид нь Ангараг дээр хөл тавьж амьдрах сууцаа байрлуулсныхаа дараа шинэ гаригаа судалцгаах аж. 2025 онд дараагийн дөрвөн хүн Ангараг дээр бууна. Хоёр жилийн давтамжтайгаар дөрвөн хүнтэй баг газардсаар 2033 он гэхэд Ангарагийн хүн ам 20 байхаар нарийн тооцоо гаргажээ.
Саран дээр хөл тавьсан, сансрын нисэгч Базз Олдрин Ангарагийг эзлэх төлөвлөгөөг хамгийн ихээр дэмждэг алдартан. Тэрээр өнгөрсөн жилийн зургадугаар сард Монголд ирэхдээ “Тавин жилийн дараа Ангараг гариг дээр ямар ч байсан 50 тооны нөхөр алба хаагаад байж байх болов уу. Тэнд хүн төрөлхтөн насан туршдаа амьдарна гэж очихгүй байх. Гэхдээ дэлхийн лидер улсууд ямар ч байсан саран дээр байнгын хөвөгч хиймэл дагуулуудтай болчих байх гэж бодож байна. Сар бол амьдраад байх газар биш. Гаригуудын орбит дээр байгаа хиймэл дагуулууд тухайн гаригийнхаа эргэлтээс энерги авч байдаг. Тэрний дагуу сарыг хурдан тойроод сарны энергийг өөртөө шингээгээд сарны орбитоос эргэж байсан хурдаараа салаад цаашаагаа Ангараг руу нисэхийг гравитациар чавхдуулах гэж нэрлээд байгаа. Ийм нэг онол байгаад байна. Нарны хэт ягаан туяанаас хамгаалах боломжтой. Гэхдээ Ангараг дээр өөр ямар төрлийн радиациуд байгааг бид мэдэхгүй. Ангараг дээр байдаг нимгэн атмосфер нь бас хамгаалах байлгүй. 200 жилийн өмнө бидний элэнц, хуланц өвөг дээдсийн маань дундаж наслалт нь бидний одоогийн үеэс доогуур байсан. Ангараг руу явбал тэр хавьцаа л наслах байх даа” гэж ярьж байсныг сансар судлалыг сонирхогчид санаж байгаа байх.
Яг үнэндээ Ангараг гариг руу аялах нь өөрийнхөө насыг богиносгож, сайн дураар эрт үхэхийг хүсч байгаа гэдгийг зарим ажиглагчид хэлдэг. Ангараг руу нэг жилийн хугацаанд аялахад сансрын нисэгч асар их хэмжээний цацраг туяанд өртөнө. Тэнд газардсанаас хойноо температурын асар их зөрүүнд дасах шаардлага тулгарна. Өдөртөө 20 хэм дулаан бол өвлийн шөнө нь хасах 125 хэм хүрч хүйтэрнэ. Энэ бүхэнд тусгай технологийн хувцас, хамгаалалтын тоноглол л тусална уу гэхээс өөрийн биеийн халуунаар асуудлыг зохицуулна гэж байхгүй. Өдөр нь хүний биеэс ялгарсан дулааныг шингээж хадгалаад шөнө нь эргэж биеийг нь дулаацуулдаг технологийг хэдийнэ зохион бүтээчихээд байгаа юм. Дараагийн нэг чухал асуудал бол Ангарагийн оршин суугчдын хоол хүнс. Эндээс мал мах аваачих нь зардал их учир тэнд очсон хүмүүс хүлэмж байгуулж ногоо ургуулах нь хамгийн зөв шийдэл гэгдээд байгаа ч хөрс нь шим тэжээлгүй учир суулгац нь 12-18 өдрийн дотор үхэх аюултай гэнэ. Тиймээс эрдэмтэд Канадын хойд хэсэгт Ангараг гаригийн уур амьсгалыг дуурайлган тусгай орчинд туршилт явуулж Марс дээр улаан лооль, лууван зэргийг ургуулж болох боломжтойг тогтоожээ. Гэхдээ ногоо тарьснаар хүчилтөрөгч дутагдаж, гал гарах эрсдэл нэмэгдэх учир үүнээс сэргийлсэн аргуудыг мөн туршиж байгаа юм байна.