Сүхбаатар дүүргийн онцгой комисс үер ус, цаг агаарын аюулт үзэгдлийн үед ажиллах шуурхай ажлын хэсгийнхэн үерт автсан 20, 18, 9-р хорооны газарт очиж нөхцөл байдалтай танилцан, авах арга хэмжээ болон борооны үерийн уснаасхамгаалах далан шуудууг шалгалаа. Сүхбаатар дүүргийн 20, 18, 9-р хороонд оршин суугчид үерийн голомтод амьдарч байна. Долдугаар сард орсон аадар бороонд эдгээр айлууд үерт автаж гарч ороход хэцүү байдалд оржээ. Онцгой байдлын тусламж хүссэн ч зарим айлуудад туслах боломжгүй байдаг гэв. Олон жилийн турш амьдарсан газар ньлаг шавар ихтэй, ус соруулах машин орох боломжгүй, газрын хөрс нь эвдэрч сүйтсэн, намаг ихтэй газарт оршин суусантай холбоотой байна.
Долдугаар сарын 20-ны өдрийн 09 цагаас 23-ны 09 цаг хүртэл хугацаанд Онцгой байдлын хэлтэст 61 дуудлага ирсэн байна. Үүнээс 18 дуудлагад Онцгой байдлын 65 албан хаагч хойшлуулшгүй арга хэмжээ авсан. Тухайлбал, есдүгээр хорооны “Алтайн 18” гудамжны 61 айлын хашаа байшин, дөрвөн гудамж усанд автсан байсныг Ус сувгийн удирдах газраас таван машин нэмэлтээр ажиллуулж, усыг соруулж 61 удаагийн зөөвөрлөлт хийжээ. Харин Онцгой байдал ажиллах боломжгүй бохирын машин шаардлагатайайл өрхүүдэд зөвлөгөө мэдээлэл өгч ажилласан байна.
Сүхбаатар дүүргийн үерийн усны гамшигт ихээр өртдөг 20-р хороонд очиж үерийн ус чухам хаанаас орж ирснийг, зөв гольдрогтой байгаа эсэхийг харж судлахаар тус хорооны Хадатын ам хэмээх газарт очив.
Энд нийт 30 айл үерийн голомтод амьдарч байна. Тус газарт нийт 405 айл зөвшөөрөлтэй газар амьдардаг бол 255 айл зөвшөөрөлгүй оршин сууж байгааг СБД-ийн Засаг дарга Х. Болормаа хэлж байв.
Зөвшөөрөл авахгүйгээр оршин суусан айлууд үерийн ус зайлуулах хоолой, суваг шуудуу, усны гольдрогийн замыг хаасан байв. Энэ нөхцөл байдлаас болж үерийн ус зайлуулах хоолойноос гарах ус чиглэлээ өөрчлөнхальж урсах, бусад айл руу урсан орох зэрэг асуудлууд гарчээ.
20-р хороонд байрлах хоёр айл үерийн ус зайлуулах хоолойны урд хэсэгт хашаа байшин барьсан байлаа. Үерийн ус хоолойноос урсан ирэхдээ цементэн хашаанд цохигдон чиглэлээ өөрчлөн ойр хавийн айл руу урсаж усанд автуулжээ.
Сүхбаатар дүүргийн Засаг дарга Х. Болормаа ярихдаа “Зөвшөөрөлгүй газар ус зайлуулах хоолойн аман дээр буусан ганц хоёр айлаас болжзуслангийн 37 айл үерийн усанд автсан. Энэ мэтчилэн 255 айл зөвшөөрөлгүй оршин сууж байгаа. Эдгээр иргэдтэй уулзаж зөвшилцөд хүрэх, нийслэлийн хөрөнгө оруулалтанд тусгахаар ажиллаж байна. 2018 он гарсаар шар усны үерт турба тавих, далан шуудуу гаргахад 40 сая төгрөг зарцуулсан. Үерийн усны асуудал 2015 оноос хойш яригдаж эрчимтэй тэмцэж ирсэн.
Бид энэ нөхцөл байдлыг газар дээр нь биечлэн ирж танилцаад шинээр далан шуудуу, ус зайлуулах хоолой шаардлагатайхөрөнгийн төсөвийг ирэх оны төсөвт тусгахаар ажиллаж байна гэв”.
Сүхбаатар дүүргийн 9-р хорооны иргэн Б. Налжирмаа “СБД-ийн есдүгээр хороондамьдраад арван жил болж байна. Энэ хугацаанд дандаа айлын хашаа түрээсэлж амьдарч байсан. Амьдарч байгаа хашаа маань саяны борооноор усанд автаад амьдрах боломжгүй болж, таньдаг хүмүүсийн тусламж аваад гэрээ нүүлгэсэн.Өвдөгөөр татсан борооны усыг 20 тонны машинаар 14 удаа, зургаан тонны машинаар 12 удаа соруулахад хэвээрээ л байна. Өөрөө асуудлаа шийдэхийн тулд нэг сарынхаа бүх цалинг зарцуулсан. Онцгой байдалд дуудлага өгөхөдус зайлуулах ямарч боломжгүй байсан. Учир нь эндэхийн хөрс нь усархаг,олон жил болсон учраасхурсан усыг шингээх чадваргүй хөрстэй. Эндэхийн айлууд газраа зараад, барилгын компанитай гэрээ байгуулаад явъя гэсэн хүсэл байгаа боловчорж ирэх компани байдаггүй. Орж ирсэн компанитайгаа үнэ хөлсөө тохирдоггүй зэрэг асуудлууд их гардаг” гэв.
Олон жил усархаг хөрстэй байсан учир хөрс нь эвдэрч, сүйтсэн намгархаг газартай байв. Бүх айлуудыг борооны уснаас хамгаалж усыг нь соруулах боломжгүй тул иргэд өөрсдөө анхаарал болгоомжтой байж, зөв газраа зөвшөөрлийнхөө дагуу оршин суух хэрэгтэйг Онцгой байдлын хэлтсийн дарга дэд хурандаа Т. Мөнхдорж хэлэв.
Тус дүүргийн 18-р хорооны иргэн үерийн ус зайлуулах зам шуудуу гаргаж байлаа.
Мөн намгархаг, усархаг хөрстэй газруудыг эзэд нь хөдөө орон нутгаас шилжин ирж буй айл өрх, хувь хүмүүст түрээслэдэг байна. Энэ нь бороо, үер зэрэг байгалийн гамшиг тохиолдсон үед эрүүл мэнд, эдийн засгаараа хохироход хүргэдэг байдал ажиглагдаж байгааг холбогдох албаныхан хэлж байв.
СБД-ийн 20, 18, 17, 15-р хороод зуслангийн бүс газар учраас нүүх боломжгүй. Иймд дахин төлөвлөлт хийхгүй ажээ.
Үерийн голомтод байрлах хорооны ус зайлуулах хоолой, суваг шуудууг шалгах явцад хоолойны хүчин чадал дутсан, хоолойг томруулах шаардлагатай хэд хэдэн газар байв. Үүнийг дахин засаж янзлаад нэмж шуудуу ухаад борооны үерийн усыг гол руу чиглүүлж урсгах зэргээр шийдвэрлэж ажиллах тухайгаа Т. Мөнхдорж хэлэв.
Б.ОЮУНЖАРГАЛ