Манай оронд 3500 гаруй нуур бүртгэгдсэн байдаг. Нуур нь тектоник гаралтай хотгор, мөстлөг, мөсөн голын хунх, тэвшин хөндий, галт уулын өрх тогоо, голын хөндий гэх мэт янз бүрийн газарт, гадаад, дотоод хүчний үйлчлэлийн үр дүнд үүсэн бий болдог. Манай орны хамгийн залуу нуур 1957 онд Их Богд ууланд болсон 11 баллын хүчтэй газар хөдлөлтийн улмаас уулын орой нурж Битүүгийн голын хөндийг 50-70 метр өндөр нуранга далан хааснаас нуур үүссэн. Уг нуурийг нутгийн ардууд Оюут-Номин гэж нэрлэсэн байдаг. Байгалийн үйл явцын үр дүнд үүссэн манай орны хамгийн залуу нуур юм.
Харин хүний гараар бүтсэн хамгийн залуу нуур Говь-Алтай аймгийн Тайшир суманд Гэгээн нуур аж. Улаан Боомын хавцалд 2008 онд “Тайшир гуулин” УЦС-ыг байгуулахын тулд 50 метр өндөр, 190 метр урт далан байгуулан Завхан голын усыг хуралдуулсан нь 17,2 гаруй километр урт, 3,7 орчим километр өргөнтэй нуур бий болжээ. Говь-Алтай, Завханчуудад энэ нуураа “Гэгээн нуур” хэмээн нэрлэсэн юм.
Тус нууранд Завхан голд байдаг Монгол хадран, Алтайн сугас гэсэн хоёр төрлийн загас үржиж, усны шувууд суурьшин, мал ундаалах болжээ. Гэгээн нуурыг энэ жил “Google” хайлтын системд албан ёсоор бүртгэгдсэн байна.
Гэгээн нуур нь гадагшаа урсгалтай Монголын гол мөрнүүдийг зөв зохистойгоор усыг нь тогтоон, хиймлээр нуур үүсгэсэн сайхан бүтээн байгуулалт болсон гэж нутгийн ард ам сайтай байдаг аж.
