Нийтлэлч Артаньян буюу Д.Түмэн-Өлзийтэй ярилцлаа.
-Уран бүтээлийн нэр өөрийнх нь нэрээс шал өөр байх нь ямар учиртай, ямар онцлогтой байдаг юм. Таных бас тийм?
-Анх бичихдээ ичиж зовдгоос болдог байж магадгүй. Хэн ч тоохгүй, шоолоод байвал яах юм. Тэгээд хүн уншаад эхлэхээр итгэл төрөөд нууц илгүй бүх нэрээ гаргаж ирдэг байх.
-Таны нийтлэлүүд бусдынхаас арай хөнгөн, хөгжилтэй, шүүмжлэлтэй байдаг. Тэрийгээ эвтэйхнээр илэрхийлсэн харагддаг. Орчин цагийн хүмүүс ийм нийтлэлийг илүү унших хүсэлтэй байна уу. Яагаад тэгж бичдэг вэ?
-Хүмүүс ямар хэлбэрийн юм унших дуртай вэ гэж судалчихаад, дараа нь эхэлнэ гэж байдаг юм болов уу даа. Зүгээр өөр өөрийнхөөрөө бичээд аль нь илүү таашаагдах вэ гэсэн зүйл л байдаг байх. Миний хувьд бичих нь зүгээр хобби болохоор урт удаан цаг хугацаа зарцуулж, өөрийгөө зовоож илүү сайн үг хайж, гүн гүнзгий утга эрэх гэх мэт хүнд хүчир байдлаар бичихийг боддоггүй. Тийм ч болоод чамд хөнгөн санагдсан биз.
-Гэхдээ таны нийтлэлд монгол хэлний үг зүй, өгүүлбэрзүйн алдаа их харагддаг. Яагаад ингэж бичдэг юм бэ?
-Үг үсгийн алдаа. Яагаад гэвэл энэ үсгийн дүрмийн алдаа болохоос монгол хэлний алдаа биш. Би яг л монгол үгсийг үсэг гэдэг энэ дүрсүүдийн тусламжтайгаар бүтээж байна. Харин ч монгол хэлэнд тааруу хүн намайг уншаад ойлгохгүй байж мэднэ. Яагаад ингэж бичдэг вэ гэхээр сүртэй шалтгаан байхгүй. Зүгээр гоё л санагддаг. Герман, англи, орос хэлтнүүдийн дунд ч бас үсэг ашиглаад аялгаа шууд буулгадаг хүмүүс, шүлэгчид, уран бүтээлчид зөндөө байдаг.
-Нийтлэлч Гаамп та хоёрыг сайн найзууд гэж сонссон. Мөн нийтлэл бичих өнгө аяс нь нэлээд төстэй. Та хоёр хэзээнээс нөхөрлөж байна вэ?
-2008 онд мессенжэрээр танилцаад, 2012 онд анх царайг нь харсан. Одоо хамт ажилладаг. Найзлахгүй байх арга алга. Бичлэгийн өнгө аяс төстэй төсгүй гэхээсээ илүү олон сайхан бичдэг туурвидаг хүмүүсийн дунд хоёулаа сэтгүүлч ч биш, хэлний мэргэжилтэн ч биш хэрнээ халтар хултар юм бичээд байхаар хүмүүс нэг сагсанд хийж хардаг юм байлгүй.
-Нийтлэл бичих хүсэлтэй, бичдэг хүмүүсийн тоо ер нь нэмэгдээд байх шиг санагддаг. Нийтлэл бичих таны хувьд амархан уу, хэцүү юу?
-Хобби болохоор амархан төдийгүй кайфтай
-Орчин үеийн залуусын хандлага, аж байдал ямар байна. Юуг уншихыг хүсдэг шиг санагддаг вэ?
-Хөгшин хүнээс ийм юм асууж болохгүй л дээ. Бүх л цаг үед хүн өөрийнхөө амьдарч байгаа цагаа орчин үе гэж нэрлэж ирсэн. Үргэлж л сонирхолтой юм үзэж, харахыг хүснэ. Гэхдээ хүний тоо, хүний бүтээсэн элдэв юмнууд нь нэмэгдсээр байгаад өөрсдийг нь цаг наргүй болгосон байх. Одоо бол фэйсбүүк, твиттэр, түгжрэл гурваас болоод цаг зав ховордсон. Тийм болохоор аль болох л цаг үрэхгүй богино юмнууд уншуулж, харуулахгүй бол болохгүй болоод байна. Богино зай талбайд их агуулга багтаах, аль болох их мэдээллийг зэрэг өгөх. Урт байсан ч ядаж хийц, өрөлтөөрөө хүний нүд булаахгүй л бол иржийсэн их текстийг харангуутаа л айдаг болсон юм шиг санагддаг. Нөгөө талаар үзэж харах контентын тоо хэт ихэссэнтэй холбоотой. Дээр үед нэг сонинг эргүүлээ л гэр бүлээрээ дуустал нь уншдаг байсан бол одоо сонин унших зав олох гэж хичээж байна шүү дээ.
Тийм болохоор өдгөө хүний сонирхол татаж, нүд булаасан контентын үйлдвэрлэл улам ч илүү чухлаар тавигдаж байна. Ийм контент бүтээхэд заавал их мөнгө орох шаардлагагүй. Гар утас, уран сэтгэмж хоёр байхад л болчихоод байна. Гэхдээ мэдээж тусгай хэрэгсэл, тусгай мэдлэггүйгээр юу ч тогтвортой оршин тогтнохгүй л дээ.
-Монголд амьдрал ажил хэцүү байна гээд ихэнх залуус гадаадад амьдрахыг хүсдэг болжээ. Үүнийг юу гэж боддог вэ?
-Хэцүү л байгаа юм чинь явахаас яахав дээ. Гэхдээ эргээд ирдэг бол сайн л даа. Тэд олон соёл сурч, хийж байсан ажилдаа боловсорч мэргэшээд ирдэг. Гол нь хандлага нь өөрчлөгдөж байна. Зан чанарууд нийлээд хандлага болдог гэвэл манайхан чинь хэцүү биз дээ. Зүгээр сууж байхад нь л бусад нь туслаад, өгөөд, амьдралыг нь аваад явах юм шиг хүмүүс. Энийгээ арилгачихвал бид бусдаас юугаараа ч дутахгүй. Харин гадаадад явсан залууст энэ зангаа хаях том боломж байдаг. Нохой хамартаа хүрэхээр усч гэж тэр.
Н.ЧИМЭГ