Өмнөд хөршийн Ганцмодны боомтод Хятадын компанийн ажилчид жагсаал зохион байгуулж хил хаасан тухай мэдээллийн мөрөөр манай тусгай сурвалжлагч Э.Хүрэлбаатар газар дээр нь ажиллаж байгаа билээ. Энэ талаар түүнээс дараахь тодруулгыг авлаа.
-Үүсээд буй нөхцөл байдлын талаар мэдээлэл өгөөч?
-Цагаан хадны боомтод 200 гаруй километрийн урттай нүүрс тээвэрлэлтийн цуваа бий болсноос болж Монгол Улсын Засгийн газраас нүүрс тээвэрлэлтийн талаар авах арга хэмжээтэй холбогдуулан 2017 оны арваннэгдүгээр сарын 29-ний өдрийн 320 дугаар тогтоолыг батлан гаргасан. Энэхүү тогтоолоор уртын урт тээвэрлэлтийг зогсоосон юм. Улмаар Монголын нүүрс тээвэрлэгчид Цагаан хад боомтны ойролцоо байрлах томоохон нүүрс тээвэрлэлтийн компаниудын хашаанд нүүрсээ буулгачихаад буцдаг болсон. Энэхүү буулгасан нүүрсийг цөөн хэдэн нүүрс тээвэрлэлтийн компаниуд дахин ачиж Хятадын хилээр гаргах юм. Гэтэл үүнийг Ганцмодны боомтын нүүрс тээвэрлэлтийн Хятадын хөрөнгө оруулалттай зарим компанийн эзэд эсэргүүцэн Баяннуур хот болон Ганцмодны боомтын удирдлагуудад хандаж өргөх бичиг барьсан байна. Энэхүү өргөх бичигт “Хятадын тал их гүрний байр сууринаас Хятадын талаас заавал нийгмийн даатгал төлөх, тээврийн хэрэгслийн гэрчилгээ, баримт бичиг, торгууль төлөх зэрэг нь хүндрэлтэй байдаг. Иймд уртын урт тээврийг зогсооснийг эсэргүүцэж, нүүрсний импортыг зогсоож, Монголын талд хатуу сануулга өгнө үү” гэсэн утгатай зүйл дурдсан байна.
-Хятадын нүүрс тээвэрлэгчид ямар хэлбэрээр эсэргүүцлийн жагсаал хийж байна вэ?
-Дөрөв хоногийн өмнөөс эхлэн Винсвэй тэргүүтэй Хятадын ченж компаниуд Ганцмодны боомт дээр бослого гаргаж, хил хаасан байна. Тэд ойролцоогоор 50 орчим машиныг Ганцмодноос Гашуунсухайт руу нэвтрэх замын зорчих хэсэгт эмх замбараагүй байрлуулж, зам хааж эсэргүүцэл илэрхийлсэн бөгөөд ингэснээр Хятадын талаас экспортын тээврийн хэрэгслүүд Монгол руу нэвтрэх боломжгүй болж, нүүрс экспортын үйл ажиллагаа бүрэн саатаж байна. Тэд нүүрс тээвэрлэх С зөвшөөрлийг машин бүрт олгох, уртын урт тээврийг дахин эхлүүлэх гэх мэт шаардлага тавьж байгаа гэнэ. Хятадын талын боомтын удирдлагууд эдгээр ченж компаниудад хандан “Шаардлагыг чинь Баяннуур аймгийн удирдлагад мэдэгдье, тэр болтол энэ байдлаа зогсоо” гэж шаардсан хэдий ч тэд хариуг үл тоон “Шаардлагын хариу иртэл бид эсэргүүцнэ” гэж байна” гэв.
Энэхүү Ганцмодны боомтод үүсээд буй эсэргүүцлийн жагсаал болон үйл явдлын дэлгэрэнгүй сурвалжлагыг ирэх долоо хоногийн даваа гаригийн дугаараас хүлээн авч уншаарай.