Categories
мэдээ цаг-үе

Ерөнхийлөгчийн сонгууль ирцдээ хүрэхгүй бол дахина

Ерөнхийлөгчийн сонгууль зурган илэрцүүдМонгол Улсын 2017 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль ирэх зургадугаар сарын 26-ны өдөр болно. Гадаадад байгаа монголчуудын санал өгөх хүсэлтийн бүртгэл энэ тавдугаар сарын 1-нээс эхлээд 20-ны өдрийн 18:00 цагт дуусгавар болсон. Ингээд гадаадад байгаа монголчууд зургадугаар сарын 10, 11-нд саналаа өгнө. Урьдчилж саналаа өгсөн хэдий ч санал тоолох ажиллагааг зургадугаар сарын 26-ны өдрийн 22.00 цагт явуулна. Сонгуулийн ерөнхий хорооноос Ерөнхийлөгчийн ээлжит сонгуульд МАН-аас М.Энхболд, АН-аас Х.Баттулга, МАХН-аас С.Ганбаатар нарын нэр дэвших хүсэлтийг энэ сарын 17-ны дотор хүлээн авч нэр дэвшихээр болсныг нь албан ёсоор зарласан байгаа. Нэр дэвшигчдийг СЕХ-нд албан ёсоор бүртгүүлсэн өдрөөс эхлэн төрийн тусгай хамгаалалтад авдаг. Одоо нэр дэвшигч солигдох нэг хуулийн заалт бий. Энэ нь зайлшгүй тохиолдолд буюу нэр дэвшигч нас нөгчсөн, эсвэл шүүхээр ял шийтгүүлсэн тохиолдолд тавдугаар сарын 27-ны дотор нөхөн нэр дэвшүүлж болно. Ингээд Монгол Улсын Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчдийн үнэмлэхийг энэ сарын 27-ны өдөр албан ёсоор гардуулна. Энэ тавдугаар сар бол нэр дэвшигчдийг бүртгэх ажиллагаа үндсэндээ явагдаад дуусдаг. Зургадугаар сард болохоор сонгуулийн сурталчилгаа, саналын хуудас хэвлүүлэх, техник хэрэгслийг хүргүүлэх, санал авах, дүн мэдээ гаргах зэрэг ажиллагаа хийгдэнэ. Сонгуулийн сурталчилгаа зургадугаар сарын 6-ны өдрөөс эхэлнэ. Энэ өдрөөс хойш нэр дэвшигчид сонгогч нартайгаа уулзалт хийж, хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр албан ёсны сурталчилгаагаа гаргаж эхэлнэ. Сонгуулийн сурталчилгаа дуусах хугацаа сонгууль явагдах өдрөөс 24 цагийн өмнө буюу зургадугаар сарын 24-ний өдөр дуусгавар болно. Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн хувьд сурталчилгаа явуулах 18 өдөр байгаа нь харьцангүй богино хугацаа. УИХ-ын 2016 оны сонгуулийн тухайд можаритор буюу жижиглэсэн тойрогт сонгууль явагдсан учраас дээрх заасан хугацаа цөөдөөгүй байсан бол одоо бүхэл бүтэн Монгол Улсын хэмжээнд нэр дэвшигч мөрийн хөтөлбөрөө таниулахад хангалттай хугацаа биш юм. Ядаж 21 аймгаараа бүтэн тойрч амжихгүй хугацаа гэж яригдаж байна.

Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн зардалд зарцуулах мөнгөний дээд хэмжээг хуулиар тогтоосон байгаа. Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцох нам, эвсэл 6.8 тэрбум төгрөг, нэр дэвшигч 3.9 тэрбум төгрөг зарцуулах боломжтой. Нэр дэвшигч сонгуульд оролцохдоо хандив авч болно гэж заасан. Энэ нь мөнгөн ба мөнгөн бус хэлбэртэй байх бөгөөд иргэн гурван сая төгрөг хүртэл, хуулийн этгээд 15 сая төгрөг хүртэл хандив өгөхийг хуулиар зөвшөөрдөг. Мөнгөн бус хандивт хөдлөх болон үл хөдлөх эд хөрөнгийг үнэ төлбөргүй ашиглуулах, эзэмшүүлэх үнэ төлбөргүй үйлчилгээ хамаарна.

Одоогоор сонгуулийг зохион байгуулах аймаг, нийслэлийн 22 сонгуулийн хороо, сум, дүүргийн 339 сонгуулийн хороо, нийт 2078 хэсэг байгуулагдаад байна. Санал авах ажиллагааг бидний нэрлэж заншсанаар “хар машин”-аар буюу “New Im­age cast” нэртэй төхөөрөмжийг уншуулж санал авна. Нийт мэдээллийн технологийн 30 багт 140-өөд хүн сонгуулийн автоматжуулсан системийн ашиглалтыг хариуцан ажиллах ажээ. Хэрэв сонгуулийн ирц хүрээгүй бол дахин сонгууль явах уу, үгүй юү гэдэг нь анхаарал татдаг. Хуулийн заалтаас харахад нэр дэвшигч нь Ерөнхийлөгчийн сонгуульд оролцсон нийт сонгогчийн олонхийн санал авч байж сонгогдохооор заасан. Энэ нь ирц 50 хувиас дээш байж сонгууль хүчинтэйд тооцогдоно гэсэн үг. Хэрэв нэр дэвшигчдийн хэн нь ч олонхийн санал аваагүй бол хамгийн олон санал авсан хоёр хүнийг дахин санал хураалтад оролцуулна гэж Үндсэн хуульд заажээ. Ийм учраас аль нэг нэр дэвшигч нь заавал олонхийн санал авч байж сонгогдох нь. Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн дүнг СЕХ-ны төв серверээс шууд дамжуулан сонгуулийн дүнг орон даяар онлайнаар шууд дамжуулан үзүүлэх юм байна. Дашрамд дурдахад Европийн аюулгүй байдал хамтын ажиллагааны байгууллагын гишүүн орнуудаас 24 ажиглагч манай улсын сонгуулийг ажиглахаар ирэх юм байна. Энэ нь Монгол Улсын сонгуулийн үйл ажиллагаанд итгэх олон нийтийн болон гадаадын улс орнуудын итгэлийг нэмэгдүүлэх, цаашид сонгуулийн үйл ажиллагааг улам боловсронгуй болгон сайжруулахад үнэлгээ, зөвлөмж хувь нэмрээ оруулна гэж үздэг юм байна.


Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *